< 2 Amakhosi 13 >
1 Ngomnyaka wamatshumi amabili lantathu wokubusa kukaJowashi indodana ka-Ahaziya inkosi yakoJuda, uJehowahazi indodana kaJehu waba yinkosi yako-Israyeli eSamariya njalo wabusa okweminyaka elitshumi lesikhombisa.
Ɛberɛ a Yehu babarima Yehoahas hyɛɛ aseɛ dii ɔhene wɔ Israel no, na ɔhene Yoas nso adi adeɛ mfeɛ aduonu mmiɛnsa wɔ Yuda. Ɔdii adeɛ mfeɛ dunson wɔ Samaria.
2 Wenza okubi phambi kukaThixo ngokulandela izono zikaJerobhowamu indodana kaNebhathi, owayebangele u-Israyeli ukuthi azenze, njalo kazange axekelane lazo.
Nanso, ɔyɛɛ bɔne wɔ Awurade ani so. Ɔdii Nebat babarima Yeroboam nhwɛsoɔ akyi, toaa ahonisom a ɔdii Israelfoɔ no anim yɛeɛ no so.
3 Ngakho ulaka lukaThixo lwavutha ku-Israyeli, okwaze kwathi okwesikhathi eside wabayekela bengaphansi kombuso kaHazayeli inkosi yase-Aramu loBheni-Hadadi indodana yakhe.
Enti, Awurade bo fuu Israelfoɔ, na ɔmaa ɔhene Hasael a ɔfiri Aram ne ne babarima Ben-Hadad kwan ma wɔdii wɔn so mfeɛ bebree.
4 UJehowahazi wacela ukuthethelelwa kuThixo. UThixo wamuzwa, ngoba wabona ukuba abako-Israyeli bancindezelwe kanganani yinkosi yase-Aramu.
Na Yehoahas bɔɔ Awurade mpaeɛ, srɛɛ ne mmoa. Awurade tiee ne mpaeɛbɔ. Na Awurade hunuu nhyɛsotrasoɔ a Aramhene de maa Israelfoɔ no.
5 UThixo wabapha umkhululi abako-Israyeli owabakhulula esandleni sama-Aramu. Ngalokho abako-Israyeli bahlala emizini yabo njengakuqala.
Awurade yii ɔgyefoɔ bi ma ɔbɛgyee Israelfoɔ no firii Aramfoɔ nhyɛsotrasoɔ no ase. Na Israelfoɔ no tenaa ase ahotɔ mu bio, sɛdeɛ na wɔte kane no.
6 Kodwa abatshiyananga lezono zabendlu kaJerobhowamu, lezo ayebangele abako-Israyeli ukuthi bazenze; baqhubeka ngazo, njalo lezinsika zika-Ashera zahlala zilokhu zikhona eSamariya.
Nanso, wɔkɔɔ so yɛɛ bɔne, wɔdii Yeroboam nhwɛsobɔne no akyi. Na mpo, wɔsii Asera afɔrebukyia wɔ Samaria.
7 Akusalanga lutho lwamabutho kaJehowahazi ngaphandle kwabagadi bamabhiza abangamatshumi amahlanu, lezinqola zempi ezilitshumi kanye lezinkulungwane ezilitshumi zamabutho ahamba ngezinyawo, ngoba inkosi yase-Aramu yayibhubhise bonke abanye yabenza baba njengothuli ngesikhathi sokubhula.
Ne korakora ne sɛ, Yehoahas akodɔm no so te bɛyɛɛ apɔnkɔsotefoɔ aduonum, nteaseɛnam edu ne anammɔntwa asraafoɔ ɔpedu. Na Aramhene akunkum nkaeɛ no, te sɛ deɛ wɔyɛ mfuturo wɔ ne nan ase.
8 Mayelana lezinye izehlakalo zombuso kaJehowahazi, lakho konke akwenzayo lokuphumelela kwakhe, akulotshwanga encwadini yembali yamakhosi abako-Israyeli na?
Yehoahas ahennie mu nneɛma a ɛsisiiɛ, dwuma a ɔdiiɛ ne deɛ ne tumidie kɔsooɛ nyinaa, wɔatwerɛ wɔ Israel Ahemfo Abakɔsɛm Nwoma mu.
9 UJehowahazi waphumula laboyisemkhulu njalo wangcwatshwa eSamariya. Indodana yakhe uJowashi yabusa esikhundleni sakhe.
Ɛberɛ a Yehoahas wuiɛ no, wɔsiee no Samaria wɔ ne mpanimfoɔ nkyɛn. Na ne babarima Yehoas dii nʼadeɛ sɛ ɔhene.
10 Ngomnyaka wamatshumi amathathu lesikhombisa kaJowashi inkosi yakoJuda, uJowashi indodana kaJehowahazi waba yinkosi yako-Israyeli eSamariya, yena-ke wabusa okweminyaka elitshumi lesithupha.
Yehoahas babarima Yehoas hyɛɛ aseɛ dii Israel so wɔ ɛberɛ a na ɔhene Yoas adi adeɛ Yuda ne mfeɛ aduasa nson so. Ɔdii adeɛ Samaria mfeɛ dunsia.
11 Wenza okubi phambi kukaThixo njalo kazange axekelane lezono zikaJerobhowamu indodana kaNebhathi, ayebangele u-Israyeli ukuthi azenze, waqhubeka ngazo.
Na ɔyɛɛ bɔne Awurade ani so. Wantwe ne ho amfiri abosonsom a Nebat babarima Yeroboam dii Israel anim ma wɔyɛeɛ no ho.
12 Mayelana lezinye izehlakalo zombuso Jowashi lakho konke akwenzayo lokuphumelela kwakhe lezimpi azilwa lo-Amaziya inkosi yamaJuda akulotshwanga encwadini yembali yamakhosi ako-Israyeli na?
Yehoas dwuma a ɔdiiɛ no nkaeɛ wɔ nʼahennie mu ne ne mmaninyɛ nyinaa ne ne tumi a na ɔwɔ no ne ɔko a ɔne Yudahene Amasia koeɛ no, wɔatwerɛ wɔ Israel Ahemfo Abakɔsɛm Nwoma mu.
13 UJowashi waphumula laboyisemkhulu, ubukhosi bakhe bathathwa nguJerobhowamu. UJowashi wangcwatshwa eSamariya ndawonye lamakhosi abako-Israyeli.
Ɛberɛ a Yehoas wuiɛ no, wɔsiee no Samaria wɔ ne mpanimfoɔ nkyɛn. Na ne babarima Yeroboam a ɔtɔ so mmienu dii nʼadeɛ sɛ ɔhene.
14 U-Elisha wayegula umkhuhlane owacina usumbulala. UJowashi inkosi yako-Israyeli wahamba ukuyambona wafika wakhala wathi, “Baba! Baba! Izinqola zokulwa labagadi bamabhiza ako-Israyeli!”
Ɛberɛ a yarewuo bɔɔ Elisa no, Israelhene Yehoas kɔsraa no, na ɔsuu no sɛ, “Mʼagya! Mʼagya! Israel nteaseɛnam ne nteaseɛnamkafoɔ!”
15 U-Elisha wathi, “Thatha idandili lemitshoko.” Wakwenza lokho.
Elisa ka kyerɛɛ no sɛ, “Hwehwɛ tadua ne bɛmma.” Na ɔhene no yɛɛ deɛ ɔkaeɛ no.
16 Wathi enkosini yako-Israyeli, “Phatha idandili lelo ngezandla.” Yathi isiliphethe, u-Elisha wabeka izandla zakhe phezu kwezandla zenkosi.
Na Elisa ka kyerɛɛ Israelhene no sɛ ɔmfa ne nsa nto tadua no so. Na Elisa de ɔno ankasa ne nsa too ɔhene no nsa so.
17 U-Elisha wasesithi, “Vula iwindi elisempumalanga.” Yalivula, u-Elisha wathi, “Tshoka!” Yatshoka. U-Elisha wasememeza eqonqosela wathi, “Umtshoko wokunqoba kaThixo, umtshoko wokunqoba ele-Aramu! Uzabhubhisa ama-Aramu e-Afekhi.”
Afei, ɔhyɛɛ sɛ, “Bue mpomma a ɛkyerɛ apueeɛ fam no.” Na ɔbueeɛ. Na ɔkaa sɛ, “To!” Na ɔtoeɛ. Na Elisa kaa sɛ, “Yei ne Awurade agyan a ɛyɛ Aram so nkonimdie, ɛfiri sɛ, wobɛdi Aramfoɔ so pasaa wɔ Afek.
18 Wasesithi enkosini, “Thatha imitshoko yakho,” inkosi yayithatha. U-Elisha wasesithi kuyo, “Tshaya iphansi leli,” inkosi yatshaya iphansi kwaze kwaba kathathu yasisima.
Afei, tase bɛmma a aka no na toto wowɔ fam.” Enti, ɔhene no taseeɛ, na ɔtoto wowɔɔ fam mprɛnsa.
19 Umuntu kaNkulunkulu kwamzondisa lokho wasesithi kuyo inkosi, “Bekufanele ukuthi utshaye iphansi kahlanu loba kasithupha; ngalokho kade uzabe unqobe ele-Aramu njalo walibhubhisa. Kodwa khathesi usuzalinqoba kathathu kuphela.”
Nanso, Onyankopɔn onipa no bo fuu no, kaa sɛ, “Anka ɛsɛ sɛ wototo sisi fam mpɛn enum anaa nsia. Ɛno ansa a na anka wobɛdi Aram so, kɔsi sɛ wobɛtɔre wɔn ase. Enti, wobɛdi nkonim mprɛnsa.”
20 U-Elisha wafa wangcwatshwa. Abahlaseli bamaMowabi babejayele ukungena elizweni entwasa.
Elisa wuiɛ, na wɔsiee no. Na Moabfoɔ afomfafoɔ kɔfom asase no so nneɛma afe biara.
21 Kwathi kwesinye isikhathi abako-Israyeli bengcwaba indoda ethile, babona nampa abahlaseli; basebelahlela isidumbu leso ethuneni lika-Elisha. Kuthe isidumbu leso sithinta amathambo ka-Elisha, indoda leyo yavuka yasukuma yama ngezinyawo zayo.
Ɛberɛ bi a Israelfoɔ resie obi no, wɔhunuu afomfafoɔ bi. Ɛno enti, wɔyɛɛ no ntɛm too amu no twenee Elisa ɔboda mu. Amu no kɔkaa Elisa nnompe ara pɛ na owufoɔ no nyaneeɛ, huri gyinaa ne nan so!
22 UHazayeli inkosi yase-Aramu wancindezela abako-Israyeli ngesikhathi sokubusa kukaJehowahazi.
Na Aramhene Hasael hyɛɛ Israelfoɔ so ɛberɛ a Ɔhene Yehoahas dii adeɛ no nyinaa.
23 Kodwa uThixo waba lomusa kubo waba lozwelo watshengisela ukubakhathalela ngenxa yesivumelwano sakhe lo-Abhrahama, u-Isaka loJakhobe. Kuze kube lamuhla kathandi ukubabhubhisa loba ukubalahla basuke phambi kwakhe.
Nanso, Awurade hunuu Israelfoɔ mmɔbɔ enti, wɔn ase antɔre. Esiane apam a na ɔne Abraham, Isak ne Yakob ayɛ no enti, ɔhunuu wɔn mmɔbɔ. Na ɛbɛsi ɛnnɛ, ɔntɔree wɔn ase, na ɔmpamoo wɔn mfirii nʼanim.
24 UHazayeli inkosi yama-Aramu wafa, uBheni-Hadadi indodana yakhe wabusa esikhundleni sakhe.
Afei, Aramhene Hasael wuiɛ, na ne babarima Ben-Hadad bɛdii nʼadeɛ sɛ ɔhene.
25 Ngakho uJowashi indodana kaJehowahazi wabuya wathumba njalo amadolobho embusweni kaBheni-Hadadi indodana kaHazayeli ayethunjwe empini kayise uJehowahazi. UJowashi wamnqoba kathathu, ngakho wawabuyisa amadolobho abako-Israyeli.
Na Yehoahas babarima Yehoas sane kɔgyegyee nkuro a Hasael gyegye firii nʼagya Yehoahas nsam. Yehoas dii Ben-Hadad so nkonim mprɛnsa, nam so gyegyee Israel nkuro no.