1 Amakhosi 16
1 Ilizwi likaThixo leza kuJehu indodana kaHanani lisongela uBhasha lisithi:
Ningĩ kiugo kĩa Jehova gĩgĩkinya kũrĩ Jehu mũrũ wa Hanani gĩa gũũkĩrĩra Baasha, akĩĩrwo atĩrĩ,
2 “Ngakususa othulini ngakwenza umkhokheli wabantu bami bako-Israyeli, kodwa wasuka wahamba ngezindlela zikaJerobhowamu njalo wabangela abantu bami bako-Israyeli ukuthi bone bangithukuthelise ngezono zabo.
“Ndakũrutire kuuma rũkũngũ-inĩ ngĩgũtua mũtongoria wa andũ akwa a Isiraeli, no wee ũkĩrũmĩrĩra mĩthiĩre ya Jeroboamu, na ũgĩtũma andũ akwa a Isiraeli meehie, makĩndakaria nĩ ũndũ wa mehia mao.
3 Ngakho sekufanele ngichithe uBhasha labendlu yakhe, njalo indlu yakho ngizakwenza ifanane lekaJerobhowamu indodana kaNebhathi.
Nĩ ũndũ ũcio ngirie kũniina Baasha na nyũmba yake, na nĩngatũma nyũmba yaku ĩtuĩke ta ĩrĩa ya Jeroboamu mũrũ wa Nebati.
4 Bazadliwa yizinja abangabakaBhasha abazafela edolobheni, kanti izinyoni zasemoyeni zizakudla labo abazafela emangweni.”
Ngui nĩikarĩa andũ a Baasha arĩa magaakuĩra itũũra-inĩ inene, nacio nyoni cia rĩera-inĩ irĩe arĩa magaakuĩra mĩgũnda-inĩ.”
5 Okunye okumayelana lombuso kaBhasha, akwenzayo lokuphumelela kwakhe, akulotshwanga yini egwalweni lwembali yamakhosi ako-Israyeli?
Ha ũhoro wa maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Baasha, na ũrĩa eekire o na marĩa aahingirie-rĩ, githĩ matiandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa maũndũ ma athamaki a Isiraeli?
6 UBhasha waphumula laboyise wembelwa eThiza. Kwathi u-Ela indodana yakhe yathatha ubukhosi yabusa.
Baasha akĩhurũka hamwe na maithe make, na agĩthikwo kũu Tiriza. Nake mũriũ Ela agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.
7 Njalo ilizwi lafika livela kuThixo ngoJehu indodana kaHanani lisiya kuBhasha labendlu yakhe, ngoba kulezono ezinengi ayezenzile emehlweni kaThixo, wamthukuthelisa ngezinto abazenzayo, waze wafanana labendlu kaJerobhowamu kanye lokuthi wayichitha.
O na ningĩ kiugo kĩa Jehova gĩgĩkinya kũrĩ mũnabii Jehu, mũrũ wa Hanani, gĩkoniĩ Baasha na nyũmba yake, tondũ wa waganu wake wothe ũrĩa eekĩte maitho-inĩ ma Jehova, akamũrakaria nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa eekĩte, na nĩ ũndũ wa kũhaana ta nyũmba ya Jeroboamu, o na ningĩ tondũ wa kũmĩniina.
8 Ngomnyaka wamatshumi amabili lesithupha wokubusa kuka-Asa inkosi yakoJuda, u-Ela indodana kaBhasha waba yinkosi yako-Israyeli njalo wabusa eThiza okweminyaka emibili.
Mwaka wa mĩrongo ĩĩrĩ na ĩtandatũ wa Asa, mũthamaki wa Juda, nĩguo Ela mũrũ wa Baasha aatuĩkire mũthamaki wa Isiraeli, agĩthamaka arĩ Tiriza mĩaka ĩĩrĩ.
9 UZimri, esinye sezikhulu zakhe, owayelawula ingxenye yezinqola zempi, waceba ukumbulala. U-Ela wayeseThiza ngalesosikhathi, esidla edakwa endlini ka-Ariza, indoda eyayiphethe isigodlo saseThiza.
Nake Zimuri, ũmwe wa anene ake, ũrĩa waathaga nuthu ya ngaari ciake cia ita, agĩciirĩra ũrĩa ekũmũũkĩrĩra. Hĩndĩ ĩyo Ela aarĩ Tiriza, akĩnyua njoohi mũciĩ kwa Ariza ũrĩa warĩ mũrori wa nyũmba ya ũthamaki kũu Tiriza.
10 UZimri wangena, wamtshaya wambulala. Kwakungumnyaka wamatshumi amabili lesikhombisa wokubusa kuka-Asa inkosi yakoJuda. Wasethatha isikhundla sakhe sobukhosi waba yinkosi.
Zimuri agĩtoonya kuo, akĩmũgũtha, akĩmũũraga mwaka-inĩ wa mĩrongo ĩĩrĩ na mũgwanja wa Asa mũthamaki wa Juda. Nake agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.
11 Uthe eqalisa ukubusa esehlezi esihlalweni sobukhosi, wabulala bonke abendlu kaBhasha. Katshiyanga ndoda noma kuyisihlobo loba kungumngane.
Aambĩrĩria gũthamaka o ro ũguo, na agĩikarĩra gĩtĩ kĩa ũnene-rĩ, akĩũraga andũ a nyũmba ya Baasha othe. Ndaatigirie mũndũ mũrũme o na ũmwe, arĩ mũndũ wao kana mũrata.
12 Ngakho uZimri wabhubhisa bonke abendlu kaBhasha, kwaba njengokwatshiwo nguThixo owasongela uBhasha ngomphrofethi uJehu
Nĩ ũndũ ũcio Zimuri akĩniina nyũmba yothe ya Baasha, kũringana na kiugo kĩa Jehova kĩrĩa kĩarĩtio na kanua ka mũnabii Jehu gĩa gũũkĩrĩra Baasha.
13 ngenxa yazo zonke izono azenzayo uBhasha lendodana yakhe u-Ela; benza lo-Israyeli wona kwaze kwaqubula uThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli, wazonda ngenxa yezithombe zabo eziyize.
Nĩ ũndũ wa mehia marĩa mothe Baasha na mũriũ Ela meekĩte na magatũma andũ a Isiraeli mehie, na makĩrakaria Jehova Ngai wa Isiraeli, nĩ ũndũ wa mĩhianano yao ya kũhooywo ĩtaarĩ kĩene.
14 Ezinye izehlakalo ngombuso ka-Ela, lakho konke akwenzayo, akulotshwanga yini encwadini yembali yamakhosi ako-Israyeli?
Ha ũhoro wa maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Ela na ũrĩa wothe eekire-rĩ, githĩ matiandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa maũndũ ma athamaki a Isiraeli?
15 Ngomnyaka wamatshumi amabili lesikhombisa wokubusa kuka-Asa inkosi yakoJuda, uZimri wabusa eThiza okwensuku eziyisikhombisa. Ibutho lalisenkambeni yaseGibhethoni, idolobho lamaFilistiya.
Mwaka wa mĩrongo ĩĩrĩ na mũgwanja wa Asa mũthamaki wa Juda, Zimuri nĩathamakire kũu Tiriza mĩthenya mũgwanja. Mbũtũ cia ita ciakĩte kambĩ hakuhĩ na Gibethoni, itũũra rĩa Afilisti.
16 Abako-Israyeli bathi sebezwile ukuthi uZimri wakha icebo lokubulala inkosi lakanye wayibulala, babeka u-Omri, umlawuli webutho wahle waba yinkosi yako-Israyeli mhlalokho enkambeni.
Nao andũ a Isiraeli maarĩ kũu kambĩ makĩigua atĩ Zimuri nĩaciirĩire mũthamaki na akamũũraga. Mũthenya o ro ũcio, marĩ o kũu kambĩ makĩanĩrĩra atĩ Omuri ũrĩa warĩ mũnene wa ita nĩwe mũthamaki wa Isiraeli.
17 U-Omri labo bonke abako-Israyeli bahlehla basuka eGibhethoni bayavimbezela iThiza.
Hĩndĩ ĩyo Omuri na andũ a Isiraeli othe arĩa maarĩ hamwe nake makĩehera Gibethoni na makĩrigiicĩria itũũra inene rĩa Tiriza marĩtahe.
18 UZimri uthe ebona ukuthi idolobho laselithethwe, waya enqabeni yesigodlo senkosi wathungela isigodlo sesikhosini ngomlilo lapho ayekhona. Ngakho wafa,
Hĩndĩ ĩrĩa Zimuri onire atĩ itũũra inene nĩrĩanyiitwo-rĩ, agĩtoonya gĩikaro-inĩ gĩa kwĩgitĩra kĩa nyũmba ya ũthamaki, agĩgĩcina na mwaki arĩ kuo thĩinĩ. Nĩ ũndũ ũcio agĩkua,
19 ngenxa yezono azenzayo, esenza okubi phambi kukaThixo njalo kwakungaselamuntu ohamba ngendlela zikaJerobhowamu lasezonweni ayengene kuzo lalezo ayebangela u-Israyeli ukuba azenze.
nĩ ũndũ wa mehia marĩa eekĩte, ageeka maũndũ mooru maitho-inĩ ma Jehova, na gũthiĩ na mĩthiĩre ya Jeroboamu o na mehia marĩa eekĩte agatũma Isiraeli meehie.
20 Ezinye izehlakalo zokubusa kukaZimri, lomvukela ayewenzile, akulotshwanga na ogwalweni lwembali yamakhosi ako-Israyeli?
Ha ũhoro wa maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Zimuri, o na maũndũ ma ũremi marĩa eekire-rĩ, githĩ matiandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa maũndũ ma athamaki a Isiraeli?
21 Kwasekusiba lokudabukana phakathi kwabantu bako-Israyeli, abanye babesekela uThibhini indodana kaGinathi ukuthi abe yinkosi, abanye besekela u-Omri.
Hĩndĩ ĩyo andũ a Isiraeli magĩatũkana ikundi igĩrĩ, nuthu ĩmwe makĩrũmĩrĩra Tibini mũrũ wa Ginathu atuĩke mũthamaki, nayo nuthu ĩyo ĩngĩ makĩrũmĩrĩra Omuri.
22 Kodwa-ke kwabasobala ukuthi abalandeli baka-Omri bayabakhulela abakaThibhini indodana kaGinathi. Ngakho uThibhini wafa u-Omri waba yinkosi.
No rĩrĩ, arũmĩrĩri a Omuri magĩtooria arũmĩrĩri a Tibini mũrũ wa Ginathu; Nĩ ũndũ ũcio Tibini agĩkua, nake Omuri agĩtuĩka mũthamaki.
23 Ngomnyaka wamatshumi amathathu lanye ka-Asa inkosi yakoJuda, u-Omri waba yinkosi yako-Israyeli, wabusa okweminyaka elitshumi lambili, eyisithupha yayo eseThiza.
Mwaka wa mĩrongo ĩtatũ na ũmwe wa Asa mũthamaki wa Juda, nĩguo Omuri aatuĩkire mũthamaki wa Isiraeli, nake agĩthamaka mĩaka ikũmi na ĩĩrĩ, ĩtandatũ yayo aathamakire arĩ Tiriza.
24 Wathenga uqaqa lwaseSamariya kuShemeri ngamathalenta amabili esiliva njalo wakha idolobho phezu koqaqa lolo walibiza ngokuthi Samariya, elubiza ngoShemeri, owayekade engumnikazi walo.
Nake akĩgũra karĩma ga Samaria kuuma kũrĩ Shemeru na taranda igĩrĩ cia betha, na agĩaka itũũra inene hau karĩma igũrũ, akĩrĩĩta Samaria, arĩĩtanĩtie na Shemeru ũrĩa wakoretwo arĩ mwene karĩma kau.
25 Kodwa u-Omri wona waba lezono phambi kukaThixo, njalo yena wona okwedlula bonke abamandulelayo.
No rĩrĩ, Omuri nĩekire maũndũ mooru maitho-inĩ ma Jehova, akĩĩhia makĩria ya andũ othe arĩa maarĩ mbere yake.
26 Wahamba ngazozonke izindlela zikaJerobhowamu indodana kaNebhathi kanye lasezonweni zakhe, abangela ukuthi u-Israyeli azenze, ngalokho baqubula uThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli, wazonda ngenxa yezithombe zabo eziyize.
Nĩathiire na mĩthiĩre yothe ya Jeroboamu mũrũ wa Nebati, na mehia-inĩ make marĩa maatũmire andũ a Isiraeli meehie; nĩ ũndũ ũcio makĩrakaria Jehova Ngai wa Isiraeli nĩ ũndũ wa ngai ciao cia mĩhianano yao ya kũhooywo ĩtarĩ kĩene.
27 Okwembali yokubusa kuka-Omri, akwenzayo kanye layephumelele kukho, akulotshwanga na ogwalweni lwembali yamakhosi ako-Israyeli?
Ha ũhoro wa maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Omuri, ũrĩa eekire na marĩa ahingirie-rĩ, githĩ matiandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa maũndũ ma athamaki a Isiraeli?
28 U-Omri waphumula kuboyise wembelwa eSamariya. Kwathi u-Ahabi indodana yakhe wabusa ngemva kwakhe.
Omuri akĩhurũka hamwe na maithe make, agĩthikwo Samaria. Nake mũriũ Ahabu agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.
29 Ngomnyaka wamatshumi amathathu lasificaminwembili wokubusa kuka-Asa inkosi yakoJuda, u-Ahabi indodana ka-Omri waba yinkosi yako-Israyeli, njalo wabusa eSamariya kwabako-Israyeli okweminyaka engamatshumi amabili lambili.
Mwaka wa mĩrongo ĩtatũ na ĩnana wa Asa, mũthamaki wa Juda, Ahabu mũrũ wa Omuri agĩtuĩka mũthamaki wa Isiraeli, nake agĩthamakĩra Isiraeli arĩ Samaria mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na ĩĩrĩ.
30 U-Ahabi indodana ka-Omri waba lezono ezingaphezu kwalabo abamandulelayo phambi kukaThixo.
Ahabu mũrũ wa Omuri nĩekire maũndũ maingĩ mooru maitho-inĩ ma Jehova, makĩria ya mũndũ o wothe wa arĩa maarĩ mbere yake.
31 Kwathi lanxa ebona kungasilutho ukungena ebubini bukaJerobhowamu indodana kaNebhathi, wathatha uJezebheli indodakazi ka-Ethibhali inkosi yamaSidoni, waseqalisa ukukhonza lokusebenzela uBhali.
We to kuona onire gwĩka mehia ta ma Jeroboamu mũrũ wa Nebati arĩ kaũndũ kanini, no-o na nĩahikirie Jezebeli mwarĩ wa Ethibaali mũthamaki wa Asidoni, na akĩambĩrĩria gũtungata na kũhooya Baali.
32 Wakhela uBhali i-alithari ethempelini likaBhali ayelakhe eSamariya.
Nĩathondekeire Baali kĩgongona thĩinĩ wa hekarũ ya Baali ĩrĩa aakire kũu Samaria.
33 U-Ahabi wenzela u-Ashera insika njalo kunengi akwenzayo okwathukuthelisa uThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli, okwedlula wonke amakhosi ako-Israyeli amandulelayo.
Ningĩ Ahabu nĩathondekire gĩtugĩ kĩa Ashera, na agĩĩka maũndũ maingĩ mooru gũkĩra ũrĩa athamaki othe a Isiraeli arĩa maarĩ mbere yake meekĩte ma gũtũma Jehova Ngai wa Isiraeli arakare.
34 Ngezinsuku zika-Ahabi uHiyeli waseBhetheli wakha kutsha iJerikho. Ukubekwa kwezisekelo zayo kwathatha impilo yezibulo lakhe u-Abhiramu kwathi lasekumiseni amasango alo kwathatha impilo yecinathunjana lakhe uSegubi, kwagcwaliseka ilizwi likaThixo ayelikhulume ngoJoshuwa indodana kaNuni.
Ihinda-inĩ rĩa Ahabu, Hieli wa kuuma Betheli nĩacookereirie itũũra rĩa Jeriko. Aahaandire mũthingi wakuo na thogora wa gũkuĩrwo nĩ mũriũ wake wa irigithathi Abiramu, nacio ihingo ciakuo agĩciaka na thogora wa gũkuĩrwo nĩ mũriũ wake Segubu ũrĩa warĩ mũnini, kũringana na kiugo kĩa Jehova kĩrĩa kĩarĩtio nĩ Joshua mũrũ wa Nuni.
