< 1 Amakhosi 10 >
1 Indlovukazi yaseShebha yathi isizwile ngodumo lukaSolomoni lokubambelela kwakhe ebizweni likaThixo, yaya kuye ukuba imlinge ngemibuzo enzima.
Rĩrĩa Mũthamaki mũndũ-wa-nja wa Sheba aiguire ngumo ya Solomoni na ũhoro wa ngwatanĩro yake na rĩĩtwa rĩa Jehova-rĩ, agĩũka kũmũgeria na ũndũ wa kũmũũria ciũria nditũ.
2 Ekufikeni kwayo eJerusalema yayiqhuba udwende olukhulu, lamakamela ethwele iziyoliso, igolide elinengi kakhulu lamatshe aligugu, yafika kuSolomoni yakhuluma laye ngakho konke lokho okwakusengqondweni yayo.
Agĩkinya Jerusalemu arũmĩrĩirwo nĩ andũ aingĩ mũno, na ngamĩĩra ikuuĩte mahuti marĩa manungi wega, na thahabu nyingĩ mũno, na tũhiga twa goro, agĩthiĩ harĩ Solomoni, akĩaria nake maũndũ mothe marĩa maarĩ meciiria-inĩ make.
3 USolomoni wayiphendula yonke imibuzo yayo, akubanga lalutho olwaba nzima enkosini ukuthi iyichasisele lona.
Nake Solomoni agĩcookia ciũria ciake ciothe; gũtirĩ ũndũ o na ũmwe mũthamaki aaremirwo nĩkũmũtaarĩria.
4 Indlovukazi yaseShebha isiyibonile yonke inhlakanipho kaSolomoni lesigodlo ayesakhile,
Rĩrĩa mũthamaki-mũndũ-wa-nja ũcio wa Sheba onire ũũgĩ wothe wa Solomoni o na nyũmba ya ũthamaki ĩrĩa aakĩte,
5 ukudla okwakusetafuleni lakhe, ukuhlaliswa kwezikhulu zakhe, izinceku zakhe lezembatho zazo, abaphathi benkezo bakhe, leminikelo yokutshiswa ayenzela uThixo ethempelini, yaphela amandla.
na irio iria ciarĩ metha-inĩ yake, na ũrĩa anene ake maikaraga metha-inĩ, na ũrĩa ndungata iria ciatungataga ciehumbĩte, na arĩa maamũheaga gĩa kũnyua, o na magongona ma njino marĩa aarutagĩra hekarũ-inĩ ya Jehova, agĩkĩgega mũno.
6 Yathi enkosini, “Imibiko ebifika ezindlebeni zami elizweni lami ngengqubelaphambili langenhlakanipho yakho iqotho.
Akĩĩra Mũthamaki Solomoni atĩrĩ, “Ũhoro ũrĩa ndaiguire ndĩ bũrũri wakwa ũkoniĩ maũndũ marĩa wĩkĩte, o na ũũgĩ waku, nĩ ũhoro wa ma kũna.
7 Kodwa angizange ngikukholwe lokho ngaze ngafika mina ngokwami njalo ngazibonela ngawami amehlo. Ngempela, bengingatshelwanga ngitsho lengxenye nje; ukuhlakanipha kwakho lokuphumelela kwakho kuyayedlula imibiko engayizwayo.
No ndietĩkirie maũndũ macio nginya rĩrĩa ndĩrokire gũkũ, na ndĩreyonera na maitho makwa niĩ mwene. Ti-itherũ, o na ndierĩtwo nuthu ya maũndũ macio. Ũhoro wa ũũgĩ waku o na ũtonga waku, nĩikĩrĩte mũno makĩria ũrĩa wothe ndaiguĩte.
8 Yeka intokozo abalayo abantu bakho! Ziyathokoza iziphathamandla zakho, zona ezima phambi kwakho zizwe inhlakanipho yakho!
Kaĩ gũkena nĩ andũ aku-ĩ! Ningĩ gũkena nĩ anene aku arĩa marũgamaga mbere yaku hĩndĩ ciothe makaiguaga ũũgĩ waku!
9 Udumo kalube kuThixo uNkulunkulu wakho, yena othokoze ngawe wakubeka esihlalweni sobukhosi bako-Israyeli. Ngenxa yothando olunaphakade lukaThixo ku-Israyeli, ukubekile waba yinkosi, ukuze ugcine ukwahlulela ngemfanelo lokulunga.”
Jehova Ngai waku arogoocwo, ũrĩa ũkenetio nĩwe, agagũikarĩria gĩtĩ kĩa ũnene gĩa Isiraeli. Tondũ wa wendo wa Jehova wa tene na tene kũrĩ Isiraeli, nĩagũtuĩte mũthamaki, nĩgeetha ũtũũrie kĩhooto na ũthingu.”
10 Yanika inkosi igolide elingamathalenta alikhulu lamatshumi amabili, lenqwabanqwaba zeziyoliso lamatshe aligugu. Akuzange kulethwe iziyoliso ezinengi kangako futhi njengalezo indlovukazi yaseShebha eyazipha iNkosi uSolomoni.
Agĩkĩhe mũthamaki taranda igana rĩa mĩrongo ĩĩrĩ, cia thahabu, na mahuti marĩa manungi wega maingĩ mũno, na tũhiga twa goro. Gũtirĩ hĩndĩ ĩngĩ kũrĩ kwarehwo mahuti manungi wega ta marĩa Mũthamaki mũndũ-wa-nja ũcio wa Sheba aaheire Mũthamaki Solomoni.
11 (Imikhumbi kaHiramu yaletha igolide livela e-Ofiri; njalo yethula lemithwalo emikhulu yamapulanka amahle lamatshe aligugu.
(Marikabu cia Hiramu nĩ ciarehire thahabu kuuma Ofiri, o na ikĩrehe mĩrigo mĩnene ya mĩthandari na tũhiga twa goro kuuma kuo.
12 Inkosi yasebenzisa amapulanka amahle njengezinsika zethempeli likaThixo kanye lesigodlo sobukhosi, lokwenza imihubhe lemiqangala yabahlabeleli. Akuzange kubuye kube lamapulanka amahle amanengi kangako angeniswayo elizweni loba abonwayo selokhu kwaba yilelolanga.)
Mũthamaki aahũthĩrire mĩthandari ĩyo gwaka itugĩ cia gũtiirĩrĩra hekarũ ya Jehova na cia nyũmba ya ũthamaki, na gũthondekera aini inanda cia mũgeeto o na cia kĩnũbi. Kuuma mũthenya ũcio gũtirĩ kwarehwo kuuma na nja kana gũkooneka mĩthandari mĩingĩ ũguo.)
13 INkosi uSolomoni yanika indlovukazi yaseShebha yonke into eyayiyifisa leyayicelayo, ngaphandle kwalokho ayinika khona kuphuma esigodlweni. Yasisuka lodwendwe lwayo yabuyela elizweni lakibo.
Mũthamaki Solomoni nĩaheire mũthamaki ũcio mũndũ-wa-nja wa Sheba indo nyingĩ cia ũtaana wake na kĩrĩa kĩngĩ gĩothe eerirĩirie na aahooire. Thuutha ũcio Mũthamaki mũndũ-wa-nja ũcio akiumagara hamwe na ndungata ciake agĩcooka bũrũri wake mwene.
14 Isisindo segolide elalizuzwa nguSolomoni minyaka yonke lalingamathalenta angamakhulu ayisithupha lamatshumi ayisithupha lesithupha,
Ũritũ wa thahabu ĩrĩa Solomoni aamũkagĩra o mwaka warĩ wa taranda magana matandatũ ma mĩrongo ĩtandatũ,
15 kungabalwa inzuzo eyayivela emithelweni yabathengisayo labathenga bethengisa kanye leyayivela emakhosini wonke ama-Arabhu kanye lababusi belizwe.
ĩtataranĩirio na igooti rĩa athũgũri na onjorithia na ya kuuma kũrĩ athamaki a Arabia, othe, na abarũthi a bũrũri.
16 Inkosi uSolomoni yenza amahawu amakhulu angamakhulu amabili ngegolide elikhandiweyo; lilinye langena amashekeli angamakhulu ayisithupha.
Mũthamaki Solomoni agĩthondeka ngo nene magana meerĩ cia thahabu hũũre; o ĩmwe yathondeketwo na ũritũ wa beka magana matandatũ cia thahabu.
17 Wenza njalo amanye amahawu amancinyane angamakhulu amathathu ngegolide elikhandiweyo, lilinye lilegugu lokuthathu kwegolide. Inkosi yawafaka esigodlweni seHlathi laseLebhanoni.
Ningĩ agĩthondeka ngo nini magana matatũ cia thahabu hũũre; o ĩmwe yathondeketwo na ũritũ wa mina ithatũ cia thahabu. Mũthamaki agĩciiga Nyũmba ya Ũthamaki ĩrĩa yetagwo Mũtitũ wa Lebanoni.
18 Inkosi yasisenza isihlalo sobukhosi esikhulu sisekelwa ngempondo zendlovu sihuqwe ngegolide elihle.
Ningĩ mũthamaki agĩthondeka gĩtĩ gĩa ũthamaki kĩnene mũno, kĩgemetio mwena wa na thĩinĩ na mĩguongo na mwena wa na nja gĩkagemio na thahabu therie.
19 Isihlalo sobukhosi sasilezinyathelo eziyisithupha, ngemva kwaso phezulu siyindingilizi. Emaceleni aso womabili sasilezeyamelo zengalo, yileso laleso kumi isilwane eceleni kwaso.
Gĩtĩ kĩu kĩa ũnene kĩarĩ na ngathĩ ya makinya matandatũ, na thuutha wakĩo igũrũ kĩarĩ gĩa gĩthiũrũrĩ. Mĩena-inĩ yeerĩ ya gĩtĩ kĩu kĩarĩ na handũ ha kũigĩrĩra moko, na nĩ haarĩ na mĩhiano ya mĩrũũthi ĩrũgamĩte mĩena-inĩ yeerĩ ya moko macio.
20 Izilwane ezilitshumi lambili zazimi ezinyathelweni eziyisithupha, kusithi esisodwa esinyathelweni ngasinye ngapha langapha emaceleni esinyathelo. Akukho okufanana lalokhu okwake kwenziwa lakuwuphi umbuso.
Mĩhiano ĩngĩ ikũmi na ĩĩrĩ ya mĩrũũthi yarũgamĩtio ngathĩ-inĩ ĩyo ya makinya matandatũ. O ikinya rĩa ngathĩ rĩarĩ na mũhiano wa mũrũũthi o mwena. Gũtirĩ gĩtĩ kĩngĩ ta kĩu gĩathondeketwo mbere ĩyo gĩa ũthamaki ũngĩ o na ũrĩkũ.
21 Zonke inkezo zenkosi uSolomoni zazingezegolide, lazozonke izitsha zeSigodlweni saseGuswini laseLebhanoni zazingezegolide elicolekileyo. Akukho okwakwenziwe ngesiliva ngoba ngensuku zikaSolomoni igugu lesiliva lalilincinyane kakhulu.
Indo ciothe iria Mũthamaki Solomoni aanyuuagĩra ciarĩ cia thahabu, na indo ciothe cia nyũmba iria ciarĩ Nyũmba ya Ũthamaki ĩrĩa yetagwo Mũtitũ wa Lebanoni ciarĩ cia thahabu therie. Gũtiarĩ kĩndũ gĩathondeketwo na betha, nĩgũkorwo betha yatuagwo kĩndũ gĩtarĩ bata mũno matukũ-inĩ macio ma Solomoni.
22 Inkosi yayilemikhumbi yokuthengiselana eminengi eyayisolwandle iphathisana lekaHiramu. Yayiphenduka kanye ngemva kweminyaka emithathu ithwele igolide, isiliva kanye lempondo zendlovu, indwangu lenkawu.
Mũthamaki aarĩ na marikabu nyingĩ cia wonjoria iria-inĩ, hamwe na marikabu cia Hiramu. O riita rĩmwe thĩinĩ wa mĩaka ĩtatũ, nĩciacookaga ikuuĩte thahabu, na betha, na mĩguongo, na ngĩma, na nũgũ.
23 INkosi uSolomoni yawedlula wonke amakhosi omhlaba ngenotho langenhlakanipho.
Mũthamaki Solomoni aarĩ na ũtonga na ũũgĩ mũingĩ gũkĩra athamaki arĩa angĩ othe a thĩ.
24 Umhlaba wonke weza kuSolomoni ukuzokuzwa inhlakanipho uNkulunkulu ayeyifake enhliziyweni yakhe.
Andũ a thĩ yothe nĩmacaragia ũrĩa mangĩona Solomoni nĩguo maigue ũũgĩ ũrĩa Ngai eekĩrĩte ngoro-inĩ yake.
25 Minyaka yonke amlethela izipho zesiliva lezegolide, izembatho, izikhali leziyoliso, lamabhiza kanye lezimbongolo.
Andũ arĩa mookaga kũmuona mwaka o mwaka nĩmamũrehagĩra iheo; indo cia betha, na cia thahabu, na nguo ndaaya, na indo cia mbaara, na mahuti manungi wega, na mbarathi, na nyũmbũ.
26 USolomoni waqoqa izinqola zokulwa lamabhiza; wayelezinqola zokulwa eziyinkulungwane elamakhulu amane, amabhiza azinkulungwane ezilitshumi lambili ayewagcina emadolobheni awezinqola zempi amanye egcinwe kuye eJerusalema.
Solomoni nĩacookanĩrĩirie ngaari cia ita na mbarathi; aarĩ na ngaari cia ita 1,400, na mbarathi 12,000 iria aigĩte matũũra-inĩ manene ma ngaari cia ita, na akaiga iria ingĩ hakuhĩ nake kũu Jerusalemu.
27 Inkosi yandisa isiliva kwangani ngamatshe eJerusalema, lezihlahla zomsedari zanda kwangani yizihlahla zomkhiwa wesikhamore emawatheni ezintaba.
Mũthamaki nĩatũmire betha cingĩhe Jerusalemu o ta mahiga, mĩtarakwa nayo yarĩ mĩingĩ o ta mĩtĩ ya mĩkũyũ ĩrĩa ĩrĩ magũrũ-inĩ ma irĩma.
28 Amabhiza kaSolomoni ayethengwe eGibhithe laseKhuwe, abathengi besikhosini babewathenga eKhuwe.
Mbarathi cia Solomoni cioimaga bũrũri wa Misiri na Kilikia. Onjorithia a mũthamaki macigũraga kuuma Kilikia.
29 Bathenga inqola yempi eGibhithe ngamashekeli esiliva angamakhulu ayisithupha kanye lebhiza ngamashekeli alikhulu elilamatshumi amahlanu. Babuya bawedlulisa wonke bayawathengisela amakhosi amaHithi kanye lawama-Aramu.
Ngaari ĩmwe ya ita maamĩgũraga kuuma Misiri, ĩkoima cekeri magana matandatũ cia betha, nayo mbarathi ĩmwe ĩkoima cekeri igana rĩa mĩrongo ĩtano. Nao nĩmaciendagĩria athamaki othe a Ahiti na a Suriata.