< Acts 17 >
1 Ek din paul aru silas duijon Amphipolis aru Apollonia laga sheher paar kori kene jaise, aru Thessalonica laga sheher te ahi ponchise, ta te Yehudi khan laga ekta mondoli thakise.
Bhakapitilanjeje ku Ampipoli na ku Apolonia, gubhapitengenenje mpaka ku Teshalonike, kweneko jashinkupagwa shinagogi ja Bhayaudi.
2 Aru Paul laga adat ekta thaka nisina, tai taikhan logote jaise, aru tin Bisram din tak taikhan logote Isor laga kotha koi thakise.
A Pauli malinga nkubho gwabho gubhailundile, gubhakungulwishe nabhonji ga Majandiko ga Ukonjelo kwa Mobha ga Pumulila gatatu gwangali pumulila.
3 Aru tai Shastro khuli kene taikhan ke bujhai thakise ki Khrista dukh pabo aru mora pora jinda hoi jabo, aru etu eneka hobole dorkar thakise. Aru tai koise, “Etu Jisu kun laga kotha koi kene moi prochar kori ase Tai he Khrista ase.”
Bhalilunguya na talashiya kuti yashinkupinjikwa a Yeshu bhapotekwe na bhayushe kukopoka kubhawilenje. Na kuti, “A Yeshu bhungunnungushiyangabho ni a Kilishitu.”
4 Ta te kunba Yehudi khan Paul aru Silas laga kotha huni kene tai duijon logote milai loise, aru taikhan logote kunba Yunani khan aru kunba maiki khan bhi mili jaise.
Bhananji munkumbi gwabhonji gubhakulupalilenje nigubhailundilenje na a Pauli na a Shila. Na Bhagiliki bhabhagwinji bhaajogopangaga a Nnungu na bhanabhakongwe bhakulungwanji, gubhailundilenje.
5 Kintu biswas nakora Yehudi khan mon julise, aru bajar pora biya manu ke joma kori loise, aru bisi manu lagai kene sheher te hala korise. Aru jitia Jason laga ghor bhangai dise, aru Paul aru Silas ke manu khan dhori kene loi anibole bisarise.
Ikabheje Bhayaudi gubhakwetenje lupimililo, gubhapolekenje bhandunji bhangalinginji bha mmbone, gubhatendilenje ulendo nigubhakumbuyenje nnjasha pa shilambo powe. Gubhapitengenenje ku nyumba ja a Yashoni bhaliganishiyanga kuti kweneko shibhaapatanje a Pauli na a Shila nkupinga bhaapelekanje ku lugwinjili lwa bhandu.
6 Kintu jitia taikhan duijon ke panai, taikhan Jason aru kunba biswasi bhai khan ke dhori kene sheher laga adhikari khan usorte loi jaise, aru hala kori kene koise, “Etu manu khan jun duniya ke ulta koridi ase, taikhan bhi yate ahikena ase.
Ikabheje bhangaapatanga, kwa nneyo gubhaakwekwetenje a Yashoni na bhakilishitu bhananji mpaka ku bhakulungwanji bha shilambo, bhalijobhelanga bhalinkutinji, “Bhene bhandunjibha bhanapuganyanga shilambolyo na nnaino bhaikengenenje na kukuno.
7 Jason pora tai laga ghor te manu kunkhan rakhise kunkhan Caesar laga kotha mana nai, aru taikhan koi ase Jisu koi kene dusra raja ase.”
A Yashoni bhashikwaposhelanga kunngwabho. Bhowe bhanakananga Malajilo ga a Kaishali, bhakutinji. ‘Bhapali bhakulungwa bhana bhashemwa a Yeshu.’”
8 Aru etu kotha huni kene bisi manu khan aru sheher laga adhikari khan sob chinta hoise.
Kwa gene malobhego, bhakulungwanji bha shilambo na lugwinjili lwa bhandunji gubhatengukenje.
9 Kintu taikhan Jason aru tai laga saathi khan pora poisa loise, aru dusra biswasi khan ke jabole dise.
Gubhaatendilenje a Yashoni na ashaajabhonji bhowe bhashoyanje mmbiya, kungai gubhaaleshilenje bhajabhulangane.
10 Titia biswasi bhai khan etu rati te Paul aru Silas ke Berea sheher te pathai dise. Aru jitia duijon ta te ponchise, tai duijon Yehudi khan laga mondoli te jaise.
Ikaishileje shilo, bhakilishitu bhala gubhaapelekenje a Pauli na a Shila mpaka ku Bheloya. Bhakaikanganeje kweneko gubhajinjilenje nshinagogi ja Bhayaudi.
11 Aru Thessalonica te thaka manu khan to dusra jaga laga manu khan pora bhi bhal thakise, kelemane taikhan hodai din Isor laga kotha te ki likha ase etu saikene bhal mon pora grohon kori thakise.
Bhene bhandunjibho pubhalinginji bhanguja kupunda bha ku Teshalonike bhala. Gubhaliposhelenje lilobhe lila kwa ntima gwa mmbone, gubhakaguyenje Majandiko ga Ukonjelo kila lyubha, nkupinga bhalolanje ibhaga ibheleketwa na a Pauli na a Shila ili ya kweli.
12 Etu nimite bisi manu Jisu ke biswas kori loise, aru ta te laga Yunani niyom mani thaka mahila khan aru kunba mota manu khan bhi biswas korise.
Bhabhagwinji munkumbi gwabhonji mula bhakukulupalilangaga na bhanabhakongwe Bhagiliki bhakwetenje itengu na bhanabhalume bhabhagwinji.
13 Kintu jitia Thessalonica laga Yehudi khan Paul pora Berea te Isor laga kotha koi ase koi kene janise, taikhan jai kene manu khan laga monte biya kotha hali dise aru mon biya kori bole dise.
Ikabheje Bhayaudi bha ku Teshalonike bhakapilikananjeje kuti a Pauli bhanalungaya lilobhe lya a Nnungu ku Bheloya, gubhapitengenenje kweneko, gubhatandubhenje kutenda nnjasha na kukwiya lugwinjili lwa bhandu.
14 Etu homoi te, biswasi bhai khan joldi Paul ke samundar phale pora jabole dise, kintu Silas aru Timothy to Berea te thaki jaise.
Shangu bhakilishitu bhala gubhaapelesheyenje a Pauli mpaka kunyenje litanda, ikabheje a Shila na a Timoteo gubhalepekenje ku Bheloya.
15 Aru jun manu Paul ke loi jaise taikhan Athens sheher pora aru dur te taike loi jaise. Aru jitia taikhan Silas aru Timothy duijon ke Paul pora tai usorte te joldi ahibole dibi koi kene khobor paise, taikhan nijor laga ghor te jai jaise.
Ikabheje bhaapelesheyenje a Pauli bhala, gubhaapelekenje mpaka ku Atene. Kungai, gubhabhujilenje na ntenga kukopoka kwa a Pauli gwa kuti, a Shila na a Timoteo bhanakabhanje kwaakagula ku Atene.
16 Jitia Paul Athens te Silas aru Timothy ke rukhi thakise, tai etu sheher te murti bhorta thaka dikhi kene tai laga atma pora bisi mon dukh hoise.
A Pauli bhali nkwaalindililanga a Shila na a Timoteo ku Ateneko, yashinkwaashima muntima gwabho bhakaibhoneje yanamu ya ashinnungu igumbele shene shilambo shila.
17 Titia tai mondoli te jai kene Yehudi aru hosa Isor ke aradhana kora manu khan logote kotha korise, aru hodai tai jitia bajar te jai ta te bhi manu lok paile etu laga kotha kori thakise.
Bhai, nshinagogi a Pauli bhatendaga kunguluka na Bhayaudi na bhandunji bhana bhaajogopangaga a Nnungu na kila lyubha bhatendaga tenda nkungulu gwa palugwinjili na bhandunji bhobhowe bhaibhoneyangaga penepo.
18 Titia Epicurean aru Stoic khan laga pondit kunba ahi kene tai logot kotha lagi thakise, aru kunba koise, etu ke najana manu ki kobole mon kori ase? Dusra koise tai dusra jaga laga dhorom manu ase, kelemane tai Jisu laga kotha aru jee utha laga kotha prochar kori ase.
Na bhananji bhakagulangaga majiganyo ga a Epikulo na a Ashitoiki gubhataukenje. Bhananji bhalinkutinji, “Bhapinga bheleketa nndi bhangumbabha?” Bhananji gubhashiteanje, “Paabhoneka mbuti bhanalunguya ga ashi nnungu bha shijeni.” Pabha a Pauli bhatendaga lunguya ga a Yeshu na ga yuka.
19 Taikhan Paul ke Aropagus laga usorte loi jaise aru koise, “Tumi ki koi ase aru sikhai ase etu amikhan bhi janibole paribo?
Kwa nneyo gubhaatolilenje a Pauli gubhaapelekenje ku lukumbi lwa ashikalongolele bha shilambo lwashemwaga Aleopago, gubhashitenje, “Tunapinga tugamanye malombolelo ga majiganyo genu ga shijeni gunkulunguyaga.
20 Kelemane amikhan laga kan pora kitia bhi nahuna kotha huni bole pai ase. Etu nimite, amikhan bhi janibole mon ase etu kotha laga ki motlob ase.”
Indu ina itupilikene mmakutu getu inabhoneka ya shijeni kungwetu. Tunapinga tumumanye yene indui malombolelo gakwe nndi.”
21 -Etiya sob Athens laga manu aru dusra desh pora ahi kene thaka manu khan dusra eku kaam nakori kene kiba notun kotha hunile etu laga kotha koi kene bohi thake.
Pabha bhandunji bha ku Atene na bhandunji bhananji bhatamanganaga kweneko bhatendaga pinganga kutagulilana na pilikanishiya ngani ja indu ya shijeni.
22 Titia Paul Areopagus majote khara hoi kene koise, “Tumi Athens laga manu khan, moi dikhi ase tumikhan sob kaam te bhal ase.
Bhai, a Pauli gubhajimi pa lukumbi lwa Aleopago, gubhashite, “Mmashilambo bha pa Atene! Pungubhona kuti mmanganyanji nnatolelelanga kwa kaje ngani ja dini,
23 Jitia moi tumikhan laga puja kori thaka saman khan saikene paar kori thakise, tumikhan pathor pora bona bedi te eneka likhi kene rakha dikhise, “Ekjon najana Isor nimite.” Etu karone junke apnikhan najani kene puja kori thaki ase, etu laga kotha tumikhan ke moi kobo.
pabha punapitaga ako na koko nikwibhona indu yenunji munkujujilanga Nnungu, njikushibhona shitala shimo shijandishwe. ‘Kwa a Nunngu bhutukakwamanya.’ Bhai, nne ngunakunnungushiyanga, ga bhene a Nnungu bhunkwaatindibhalilanga gwangali kwaamanyabho.
24 Isor jun he prithibi aru ta te thaka sob bonai dise, Tai sorgo aru prithibi laga Isor ase, manu pora bonai diya laga mondoli te nathake.
“A Nnungu, bhapengenye shilambolyo na indu yowe ili nkati jakwe, bhashibha Bhakulungwa bha kunnungu na pa shilambolyo, bhalabho bhakatama mmajumba ga jujila Nnungu gashenjilwe na bhandunji.
25 Aru Tai manu laga hath laga sewa nalage, aru manu pora eku nibisare, kelemane Tai he sobke jibon aru saas diye aru manu ki lage Tai etu sob diye.
Na wala shakwa shibhaapinga mundu abhatendele mbuti shipali shibhaaloleya, pabha bhenebho ni bhakwaapanganga bhandu bhowe gumi na kwaapanganga kila shindu.
26 Aru Tai ekjon manu pora he ekta desh aru jiman manu etiya thaki ase etu sobke bonai dise, ki homoi te kineka dibole lage aru kun manu laga jat kote thaki bole lage etu sob Tai pora bonai kene rakhidise,
Na kukoposhela kuka mundu jumo a Nnungu gubhapengenye bhandunji bha ilambo yowe nikwaatendanga bhajenelanje pa shilambolyo. Bhali bhajibhishile miongwe na mipika ja mmbali ya ilambo ya tama bhene bhandunjibho.
27 Eneka korile manu khan Taike bisaribo aru taikhan Isor phale mon dibo aru Tai usorte ahibo. Kintu Tai amikhan pora kitia bhi dur thaka nai.
“Bhashinkutenda nneyo, nkupinga bhandunji bha ilambo yowe bhaaloleyanje nkali kwaapapaya papaya, iishile pakwabhona. Nkali nneyo, a Nnungu bhangataliya pubhali tome na uwe.
28 Kelemane amikhan Tai logote jinda ase aru amikhan laga ki ase etu sob to Tai laga he ase, jineka apuni khan laga majote kitab likha ekjon pora koise, ‘Amikhan sob Tai laga bacha khan he ase.’
Malinga shabhelekete mundu jumo, ‘Pabha mututama nkati jabho, tunajima jima, nikola gumi!’ Na malinga bhaajimba bhenunji bhana shibhashite lugulanga. ‘Uwe twaashibhana bhabho’
29 Etu karone, amikhan Isor laga bacha ase, amikhan eneka bhabona kori bole nalage ki tai laga sobhab to suna, chandi, aru pathor nisena ase- eitu khan jinis to manu laga bhabona pora bonai.
Bhai ibhaga, uwe tuli twaashibhana bhabho a Nnungu, tukaapinjikwa kuganishiya kuti Unnungu ulandana na shaabhu, eu ela eu liganga, indu ibheywa kwa lunda lwa bhandunji.
30 Etu nimite Isor poila te manu laga paap dhyan nakori kene chari dise, kintu etiya Tai sob manu ke paap pora mon ghura bole hukum dise.
Bhai, bhukala gwa ubhelu gwa bhandunji gula a Nnungu bhashinkutenda mbuti bhakakuubhona. Ikabheje nnaino, a Nnungu bhanalajila bhandunji bhowe bha kila mmbali bhaipetanje.
31 Kelemane, ek dinte rakhi kene ase, juntu dinte, Tai pora basi luwa ekjon pora etu duniya ke dhormikta pora bisar koribo. Isor he Jisu ke mora pora jinda kori kene Tai hosa Isor ase koi kene dikhai dise.”
Pabha bhabhishile lyubha limo lya ukumula bhandunji bha pa shilambolyo gwangali kummonela mundu, kupitila mundu jumo jubhanng'agwile. A Nnungu bhashikong'ondela genego kwa kunnyuya jwene mundujo kukopoka kubhawilenje!”
32 Aru jitia Athens laga manu khan mori kene jinda huwa kotha hunise, kunba ta te thaka khan Paul ke hinsa korise; kintu kunba koise, “Amikhan etu kotha apuni pora aru hunibo.”
Bhai, bhakaapilikananjeje a Pauli bhalibheleketa ngani ja yuywa bhawilenje, bhananji gubhatendilenje mbenji, ikabheje bhananji gubhashitenje, “Tunapinga tupilikanishiye kabhili jene nganiji.”
33 Etu pichete Paul taikhan laga majot pora ulai jaise.
A Pauli gubhajabhwile, gubhaaleshilenje pa lukumbi pala.
34 Kintu kunba tai logote mili jaise aru tai ki kotha koise etu biswas korise, etu majote Dionysius jun Areopagus laga ekjon manu, aru Damaris koi kene ekjon mahila, aru dusra manu khan bhi taikhan logote thakise.
Ikabheje bhandunji bhana gubhaakagwilenje na gubhakulupalilenje. Munkumbimo bhaapali a Dionishi bhaaliji bha munkumbi gwa Aleopago na bhakongwe bhamo lina lyabho a Damali na bhananji.