သုတ္တံကျမ်း 1
The proverbs of Solomon, son of David, king of Israel.
They are for achieving wisdom and instruction, and to recognize sayings that bring insight.
3 ၃ လျစ်လျူစွာဆုံဖြတ်ခြင်းအမှုအရာ၌ လေ့ကျက်မည်အကြောင်း၊ မိုက်သောသူသည် လိမ္မာ၍၊ လူပျိုသည် ပညာသတိနှင့်ပြည့်စုံမည်အကြောင်း၊
They provide education in what makes sense, living right, judging correctly, and acting fairly.
They give discernment to the immature, knowledge and discretion to the young.
Wise people will listen and gain in learning, and those who have good judgment will gain skills in guidance,
6 ၆ ဥာဏ်ကောင်းသော သူသည် သုတ္တံစကားအနက်အဓိပ္ပါယ်ကို၎င်း၊ ပညာရှိဟောပြော၍ နက်နဲသောစကားတို့ကို၎င်း၊ နားလည်သော နိဿရည်း ဆရာအဖြစ်သို့ ရောက်ရလိမ့်မည်။
understanding the proverbs and puzzles, the sayings and questions of the wise.
7 ၇ ထာဝရဘုရားကို ကြောက်ရွံ့သောသဘောသည် ပညာ၏အချုပ်အခြာဖြစ်၏။ လူမိုက်တို့သည် ပညာနှင့်ဥပဒေသကို မထီမဲ့မြင်ပြုတတ်ကြ၏။
Honoring the Lord is where true knowledge begins, but fools treat wisdom and good advice with contempt.
My son, pay attention to your father's instruction, and don't reject your mother's teaching.
9 ၉ ထိုနည်းဥပဒေသတရားတို့သည် သင်၏ခေါင်း၌ တင့်တယ်သော ဦးရစ်၊ သင်၏လည်ပင်း၌ ပတ်ရစ်သော လည်ဆွဲဖြစ်ကြလိမ့်မည်။
They are a wreath of grace to decorate your head; they are pendants for your neck.
My son, if evil people try to tempt you, don't give into them.
11 ၁၁ သူတို့က ငါတို့နှင့်အတူလိုက်တော့။ သူ့အသက် ကိုသတ်အံ့သောငှါ စောင့်ကြစို့။ အချည်းနှီးအပြစ်လွတ် သော သူတို့ကို ချောင်းမြောင်းကြစို့။
They may tell you, “Come with us. Let's go and hide, ready to kill someone. Let's ambush someone for fun!
12 ၁၂ သင်္ချိုင်းတွင်းသို့ဆင်းသော သူတို့ကဲ့သို့ တကိုယ်လုံးပါလျက်၊ အသက်ရှင်လျက်ရှိသော ထိုသူတို့ကို မရဏာ နိုင်ငံမျိုသကဲ့သို့ မျိုကြစို့။ (Sheol h7585)
Let's bury them alive; let's put them in the grave while they're still healthy! (Sheol h7585)
We'll take from them all kinds of valuable things and fill our homes with the stuff we steal!
Come and join us and we'll all share what we get!”
My son, don't follow their ways. Don't go in that direction with them.
For they rush to do evil; they hurry to commit violence and murder.
There's no point in trying to lure birds into a net when they can see it.
18 ၁၈ လူဆိုးတို့သည် ကိုယ်အသွေးကို သွန်အံ့သောငှါ စောင့်၍၊ ကိုယ်အသက်ကို သတ်အံ့သောငှါ ချောင်း မြောင်းတတ်ကြ၏။
However, these evil people hide ready to kill others, but they themselves are the victims. They're only ambushing themselves!
19 ၁၉ မတရားသောစီးပွါးကို ရှာသောသူအပေါင်းတို့သည် ထိုသို့သော အကျိုးကိုခံရ၍၊ ထိုစီးပွါးသည် မိမိ အရှင်၏အသက်ကို သတ်တတ်၏။
This is what happens to you if you try to become rich through crime—it kills you!
Wisdom calls out in the streets; she shouts aloud in the squares.
She cries out at busy corners; she explains her message at the town gates:
22 ၂၂ အိုလူမိုက်တို့၊ သင်တို့သည်မိုက်သောအကျင့်ကို နှစ်သက်လျက်၊ ကဲ့ရဲ့သောသူတို့သည် ကဲ့ရဲ့ခြင်း၌ မွေ့ လျော်လျက်၊ မိုက်မဲသောသူတို့သည် ပညာအတတ်ကို မုန်းလျက်၊ အဘယ်မျှကာလပတ်လုံးနေကြလိမ့်မည်နည်း။
“How long will you stupid people love stupidity? How long will scornful people enjoy their mocking? How long will fools hate knowledge?
23 ၂၃ ငါဆုံးမသော စကားကို နားထောင်၍ ပြောင်း လဲကြလော့။ ငါ့ဝိညာဉ်ကို သင်တို့အပေါ်သို့ ငါသွန်း လောင်း၍၊ ငါ့စကား၏အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို နားလည် စေမည်။
Pay attention to my warnings, and I'll pour out my deepest thoughts to you—I'll explain what I know to you.
For I have called you, but you refused to listen; I reached out my hand to you, but you didn't care.
You ignored everything I said; you wouldn't accept any of my warnings.
26 ၂၆ သင်တို့သည် ဘေးဥပဒ်နှင့်တွေ့ကြုံသောအခါ ငါရယ်မည်။ ကြောက်မက်ဖွယ်သော အမှုရောက်သော အခါ ငါပြက်ယယ်ပြုမည်။
So I'll laugh at you when you're in trouble; I'll mock you when you're in a panic.
27 ၂၇ သင်တို့ ကြောက်မက်ဘွယ်သော အမှုသည် သုတ်သင်ပယ်ရှင်းခြင်းအမှုကဲ့သို့၎င်း၊ သင်တို့ပျက်စီးခြင်း အမှုသည် လေပြင်းမုန်တိုင်းကဲ့သို့၎င်း ရောက်လာ၍၊ သင်တို့သည်ဆင်းရဲခြင်း၊ ပူပန်ခြင်းနှင့် တွေ့ကြုံသော အခါ၊
When panic rains down on you like a storm, when trouble hits you like a whirlwind, when sorrow and pain come on you,
then you'll call out to me for help, but I won't answer; you'll search hard for me, but won't find me.
Why?—because they hated knowledge, and they didn't choose to respect the Lord.
They're not willing to accept my advice; they despise all my warnings.
31 ၃၁ ထိုကြောင့်သူတို့သည် ကိုယ်ကျင့်ခြင်း၏ အကျိုး အပြစ်ကိုစား၍၊ ကိုယ်ကြံသော အကြံတို့နှင့် ဝကြလိမ့် မည်။
So they'll have to eat the fruit of their own choices, bloated by their own devious schemes.
32 ၃၂ ဥာဏ်တိမ်သောသူတို့သည် လမ်းလွဲသဖြင့် အသက်ဆုံးတတ်ကြ၏။ မိုက်သောသူတို့သည် သတိလစ် သောအားဖြင့် ပျက်စီးခြင်းသို့ ရောက်တတ်ကြ၏။
Stupid people are killed by their rebellion; foolish people are destroyed by their lack of concern.
But everyone who listens to me will be kept safe, and will live without worrying about problems.”
