သုတ္တံကျမ်း 25
These are additional proverbs of Solomon, which were copied by the men of Hezekiah king of Judah:
2 ၂ အမှု အရေးကို ဝှက်ထား ခြင်းသည် ဘုရား သခင်၏ ဘုန်း တော်နှင့် သင့်၏။ ရှင်ဘုရင် မူကား၊ အမှု အရေးကို စစ်ကြော ခြင်းအားဖြင့်ဂုဏ် အသရေတည်၏။
It is the glory of God to conceal a matter and the glory of kings to search it out.
As the heavens are high and the earth is deep, so the hearts of kings cannot be searched.
Remove the dross from the silver, and a vessel for a silversmith will come forth.
5 ၅ မ တရားသောသူတို့ ကို ရှင်ဘုရင် ထံ တော်မှ ပယ်ရှား လျှင် ၊ အာဏာ တော်သည် တရား အားဖြင့် တည် လိမ့်မည်။
Remove the wicked from the king’s presence, and his throne will be established in righteousness.
Do not exalt yourself in the presence of the king, and do not stand in the place of great men;
7 ၇ အကြောင်း မူကား၊ ဖူးမြင် ရသောမင်း ရှေ့ မှာ နှိမ် ခြင်းကိုခံရသည်ထက် ၊ ဤ အရပ်သို့ တက် ပါဟူသောစကား ကို သာ၍ကြားကောင်း ၏။
for it is better that he says to you, “Come up here!” than that you should be demoted in the presence of the prince. Even what you have seen with your own eyes,
8 ၈ အလျင် အမြန်ရန် မ တွေ့နှင့်။ အိမ်နီးချင်း သည် သင့် ကို အရှက်ခွဲ ပြီးမှ ၊ သင်သည် အဘယ် သို့ပြု မည်နည်း။
do not bring hastily to court. Otherwise, what will you do in the end when your neighbor puts you to shame?
9 ၉ သင် သည် အိမ်နီးချင်း နှင့် ကိုယ် အမှု ကို ဆွေးနွှေး လော့။ ဝှက်ထား အပ်သောအမှုအရာကို သူတပါး အားထုတ် ၍မ ပြနှင့်။
Argue your case with your neighbor without betraying another’s confidence,
lest the one who hears may disgrace you, and your infamy never go away.
A word fitly spoken is like apples of gold in settings of silver.
12 ၁၂ နားထောင် တတ်သောသူကို လျောက်ပတ် စွာ ဆုံးမ တတ်သောသူသည် ရွှေ နားတောင်း ကဲ့သို့၎င်း၊ ရွှေ စင်တန်ဆာ ကဲ့သို့ ၎င်း ဖြစ်၏။
Like an earring of gold or an ornament of fine gold is a wise man’s rebuke to a listening ear.
13 ၁၃ စပါး ရိတ်ရာကာလ ၌ မိုဃ်းပွင့် ကြောင့် ချမ်း သကဲ့သို့ ၊ သစ္စာ စောင့်သော တမန် သည် စေလွှတ် သောသူ ၌ ဖြစ်၍ ၊ သခင် စိတ် ကို ချမ်းဧ စေတတ်၏။
Like the cold of snow in the time of harvest is a trustworthy messenger to those who send him; he refreshes the soul of his masters.
Like clouds and wind without rain is the man who boasts of gifts never given.
15 ၁၅ ကြာမြင့် စွာသည်းခံ လျှင် မင်း ကိုဖျောင်းဖျ နိုင်၏။ ချို သောစကား သည်လည်း အရိုး ကျိုး အောင်တတ်နိုင်၏။
Through patience a ruler can be persuaded, and a gentle tongue can break a bone.
If you find honey, eat just what you need, lest you have too much and vomit it up.
17 ၁၇ သင် ၏အိမ်နီးချင်း အိမ် ၌ ကြာမြင့် စွာ မ နေနှင့်။ နေလျှင် သူသည် သင့် ကိုငြီးငွေ့ ၍ မုန်း လိမ့်မည်။
Seldom set foot in your neighbor’s house, lest he grow weary and hate you.
Like a club or sword or sharp arrow is a man who bears false witness against his neighbor.
19 ၁၉ အမှု ရောက်သောကာလ ၌ သစ္စာ ပျက်တတ်သောသူကို ယုံ လျှင် သွား ကျိုး ခြင်း၊ ခြေ ဆစ်ပြုတ် ခြင်းကို ခံရ၏။
Like a broken tooth or a foot out of joint is confidence in a faithless man in time of trouble.
20 ၂၀ စိတ် ညှိုးငယ် သောသူအား သီချင်း ဆို သောသူသည် ဆောင်း ကာလ ၌ အဝတ် ကို ချွတ် သောသူ၊ ယမ်း စိမ်းပေါ် မှာ ပုံးရည် ကို လောင်းသောသူနှင့်တူ၏။
Like one who removes a garment on a cold day or vinegar poured on a wound is one who sings songs to a heavy heart.
If your enemy is hungry, give him food to eat, and if he is thirsty, give him water to drink.
22 ၂၂ ထိုသို့ ပြုလျှင် သူ ၏ခေါင်း ပေါ် ၌ မီးခဲ ကို ပုံ ထား ၍ ၊ ထာဝရဘုရား သည်လည်း၊ သင် ၌ ဆုချ တော်မူမည်။
For in so doing, you will heap burning coals on his head, and the LORD will reward you.
23 ၂၃ မြောက် လေ သည် မိုဃ်း ရေကို ဆောင် တတ် သကဲ့သို့ ၊ ကုန်းတိုက် သောလျှာ သည် ဒေါသ မျက်နှာ ကို ဆောင်တတ်၏။
As the north wind brings forth rain, so a backbiting tongue brings angry looks.
24 ၂၄ ရန်တွေ့ တတ်သောမိန်းမ နှင့် လူ များသော အိမ် ၌ နေသည်ထက် ၊ အိမ်မိုး ပေါ် ထောင့် ထဲမှာနေ သော် သာ၍ကောင်း ၏။
Better to live on a corner of the roof than to share a house with a quarrelsome wife.
25 ၂၅ ဝေး သောပြည် မှ ရောက်လာသောဝမ်းမြောက် စရာ သိတင်း စကားသည် ရေငတ် သောသူ ၌ ချမ်းဧ သောရေ ကဲ့သို့ဖြစ်၏။
Like cold water to a weary soul is good news from a distant land.
26 ၂၆ ဖြောင့်မတ် သောသူသည် မ တရားသောသူရှေ့ တွင် မှားယွင်း လျှင် ၊ နောက် သောရေကန် ၊ ပုပ် သောစမ်းရေ တွင်းနှင့်တူ၏။
Like a muddied spring or a polluted well is a righteous man who gives way to the wicked.
It is not good to eat too much honey or to search out one’s own glory.
Like a city whose walls are broken down is a man who does not control his temper.
