သုတ္တံကျမ်း 22
1 ၁ ကောင်းသောအသရေ ကို များစွာ သော ဥစ္စာ ထက် သာ၍ရွေး စရာကောင်း၏။ သူတပါးစုံမက်ခြင်း ကျေးဇူး သည် ရွှေ ငွေ ထက် သာ၍ကောင်း ၏။
A good name is better than many riches. And good esteem is above silver and gold.
2 ၂ ငွေ ရတတ်သောသူနှင့် ဆင်းရဲ သောသူတို့သည် တွေ့ကြုံ ကြ၏။ ထိုသူ အပေါင်း တို့ကို ထာဝရဘုရား ဖန်ဆင်း တော်မူ၏။
The rich and poor have met one another. The Lord is the maker of them both.
3 ၃ သမ္မာ သတိရှိသောသူသည် အမှု ကိုမြော်မြင် ၍ ပုန်း နေတတ်၏။ ဉာဏ် တိမ်သောသူမူကား ၊ အစဉ်အတိုင်း သွား ၍ အမှု နှင့်တွေ့တတ်၏။
The clever saw evil and hid himself. The innocent continued on and was afflicted with damage.
4 ၄ စိတ် နှိမ့်ချခြင်း၊ ထာဝရဘုရား ကို ကြောက်ရွံ့ ခြင်းကျေးဇူး ကြောင့် စည်းစိမ် ၊ ဂုဏ် အသရေ၊ အသက် ကို ရတတ်၏။
The end of moderation is the fear of the Lord, riches and glory and life.
5 ၅ သဘော ကောက်သောလူ သွားရာလမ်း ၌ ၊ ဆူး ပင်များနှင့် ကျော့ကွင်း များရှိတတ်၏။ မိမိ စိတ် ဝိညာဉ်ကို စောင့်ရှောက် သောသူမူကားဝေး စွာ ရှောင်သွားလိမ့်မည်။
Weapons and swords are on the way of the perverse. But he who guards his own soul withdraws far from them.
6 ၆ သူငယ် သွားရာလမ်း ဝ ၌ ဆုံးမ သွန်သင်လော့။ သို့ပြုလျှင် သူသည်အို သောအခါ ထို လမ်းမှ မ လွှဲ၊ လိုက် သွားလိမ့်မည်။
The proverb is: A youth is close to his way; even when he is old, he will not withdraw from it.
The rich rule over the poor. And the borrower is servant to the lender.
8 ၈ ဒုစရိုက် မျိုးစေ့ကို ကြဲ သောသူသည် ဒုက္ခ စပါးကိုရိတ် ရမည်။ ဒေါသ စိတ်ရှိ၍ ဒဏ် ပေးနိုင်သော တန်ခိုးလည်း ပျောက် လိမ့်မည်။
Whoever sows iniquity will reap evils, and by the rod of his own wrath he will be consumed.
Whoever is inclined to mercy shall be blessed, for from his bread he has given to the poor. Whoever gives gifts will acquire victory and honor. But he carries away the soul of the receiver.
10 ၁၀ မထီမဲ့မြင် ပြုသောသူကိုနှင်ထုတ် လော့။ သို့ပြုလျှင် ရန်မာန် လည်း ထွက်သွား လိမ့်မည်။ ရန်တွေ့ ခြင်းနှင့် ကဲ့ရဲ့ ခြင်းလည်း ငြိမ်း လိမ့်မည်။
Cast out the one who ridicules, and conflict will go out with him, and accusations and insults will cease.
11 ၁၁ စိတ် နှလုံးဖြူစင် ခြင်းကို နှစ်သက် သောသူသည် လျောက်ပတ် သောစကား ကို ပြောတတ်၍၊ ရှင် ဘုရင်နှင့် မိတ်ဆွေ ဖွဲ့ရလိမ့်မည်။
Whoever loves cleanness of heart, because of the grace of his lips, will have the king as his friend.
The eyes of the Lord watch over knowledge. And the words of the iniquitous are supplanted.
The lazy one says: “There is a lion outside. I might be slain in the midst of the streets.”
14 ၁၄ အမျိုး ပျက်သော မိန်းမ၏နှုတ် သည် နက် သော မြေတွင်း ဖြစ်၏။ ထာဝရဘုရား စက်ဆုပ် ရွံရှာတော်မူသောသူသည် ထို မြေတွင်းထဲသို့ ကျ လိမ့်မည်။
The mouth of a foreign woman is a deep pit; the Lord was angry with him who will fall into it.
15 ၁၅ မိုက် သောသဘောသည် သူငယ် ၏ စိတ် နှလုံးထဲမှာ ထုပ် ထားလျက်ရှိ၏။ သို့သော်လည်း၊ ဆုံးမ သော ကြိမ်လုံး သည် ထို သဘောကို ဝေး စွာ နှင်တတ်၏။
Foolishness has been bound to the heart of a child, and a rod of discipline shall cause it to flee.
16 ၁၆ ကိုယ် စီးပွါး အဘို့ ဆင်းရဲသား တို့ကို ညှဉ်းဆဲ သောသူနှင့်၊ ငွေ ရတတ်သောသူတို့ အား ပေး သောသူသည် ဆင်းရဲ ခြင်းသို့ အမှန်ရောက်လိမ့်မည်။
Whoever slanders the poor, so as to augment his own riches, will give it away to one who is richer, and will be in need.
17 ၁၇ သင် ၏နား ကိုညွှတ် ၍ ပညာရှိ စကား ကို နားထောင် လော့။ ငါ့ ပညာ အတတ်ကို လည်း စိတ် နှလုံး၌ စွဲလမ်း လော့။
Incline your ear, and listen to the words of the wise. Then apply your heart to my doctrine.
18 ၁၈ သင် ၏နှလုံး ၌ သွင်းမိ နိုင်လျှင် သာယာ သော အကျိုးရှိလိမ့်မည်။ သင် ၏နှုတ် ၌ လည်း အစဉ် အသင့်ရှိ လိမ့်မည်။
It shall be beautiful to you, if you preserve it in your inner self, and it shall overflow from your lips,
so that your confidence may be in the Lord. Therefore, I also have revealed it to you this day.
20 ၂၀
Behold, I have written it for you in three ways, and with meditations and knowledge,
21 ၂၁ သင် သည် သမ္မာ တရားစကား စစ် ကိုသိ မည် အကြောင်း နှင့်၊ သင့် ထံသို့စေလွှတ် သော သူတို့အား ၊ သမ္မာ စကား ကို ပြန် ပြောနိုင်မည်အကြောင်း သတိပေးလျက်၊ ပညာ အတတ်ကို ပြသလျက် ၊ ထူးဆန်းသော အရာတို့ကို ငါရေး ၍ ပေးလိုက်သည် မဟုတ်လော။
so that I might reveal to you, firmly and with words of truth, in order to respond about these things to those who sent you.
22 ၂၂ ဆင်းရဲသောသူ၏ဆင်းရဲကိုထောက်၍၊ သူ၏ ဥစ္စာ ကို မ လုမယူနှင့်။ ဒုက္ခိတ သတ္တဝါကို မြို့ တံခါးဝ၌ မ ညှဉ်းဆဲ နှင့်။
Do not act with violence toward the pauper because he is poor. And do not weary the needy at the gate.
23 ၂၃ အကြောင်း မူကား၊ ထာဝရဘုရား သည် သူ တို့ အမှု ကို စောင့် တော်မူမည်။ သူတို့ဥစ္စာကို လုယူ သောသူ တို့ ၏ အသက် ကို လုယူ တော်မူမည်။
For the Lord will judge his case, and he will pierce those who have pierced his soul.
Do not be willing to be a friend to an angry man, and do not walk with a furious man,
lest perhaps you learn his ways, and take up a stumbling block to your soul.
Do not be willing to be with those who certify with their hands, and who offer themselves as a guarantee against debts.
For if you do not have the means to restore, what reason should there be for him to take the covering from your bed?
Do not cross beyond the ancient limits that your fathers have set.
29 ၂၉ ဆောင်ရွက်စရာအမှု ကို ကြိုးစား ၍ ပြီးစီးစေ တတ်သောသူ ရှိ သလော။ ထိုသူသည် သာမည လူ၏ အမှု ကို မ ဆောင်ရွက် ၊ ရှင်ဘုရင် ၏ အမှု တော်ကို ဆောင်ရွက် ရ၏။
Have you seen a man swift in his work? He shall stand in the sight of kings, and not before those who are disreputable.
