သုတ္တံကျမ်း 14
1 ၁ ပညာရှိ သောမိန်းမ သည် မိမိ အိမ် ကို တည်ဆောက် တတ်၏။ မိုက် သောမိန်းမမူကား ၊ ကိုယ် လက် နှင့် ဖြိုဖျက် တတ်၏။
The wise woman buildeth her house; But the foolish teareth it down with her hands.
2 ၂ ဖြောင့် သောလမ်းသို့ လိုက် သောသူသည် ထာဝရဘုရား ကို ကြောက်ရွံ့ တတ်၏။ ကောက်သောလမ်းသို့ လိုက် သောသူမူကား ၊ မထီမဲ့မြင် ပြုတတ်၏။
He who walketh in uprightness feareth the LORD; But he who is perverse in his ways despiseth him.
3 ၃ မိုက် သောသူ၏ နှုတ် ၌ မာန ကြိမ်လုံး ရှိ၏။ ပညာရှိ သောသူ၏ နှုတ်ခမ်း တို့သည် ကယ်တင် သောအမှုကို ပြုတတ်၏။
In the mouth of the foolish pride is a scourge; But the lips of the wise preserve them.
4 ၄ နွား ထီးမ ရှိသော တင်းကုပ် သည် စင်ကြယ် ၏။ သို့သော်လည်း ၊ နွား ခွန်အား ကိုသုံး၍ များ သောစီးပွား ကို ရတတ်၏။
Where there are no oxen, the crib is clean; But there is great increase by the strength of the ox.
A faithful witness doth not lie; But a false witness poureth forth lies.
The scoffer seeketh wisdom, and findeth it not; But knowledge is easy to the man of understanding.
Go from the presence of a foolish man; For thou hast not perceived in him the lips of knowledge.
8 ၈ ပညာ သတိရှိသောသူ ၏ပညာ ကား၊ ကိုယ် သွား ရသောလမ်း ကို သိ ခြင်းတည်း။ မိုက် သောသူ၏ မိုက် ခြင်း မူကား ၊ ပရိယာယ် တည်း။
The wisdom of the prudent is in giving heed to his way; But the folly of fools is deceit.
9 ၉ မိုက် သောသူတို့သည် ဒုစရိုက် အပြစ်ကို မထီ လေးစားပြုကြ၏။ ဖြောင့်မတ် သောသူတို့ မူကား ၊ တယောက် ကိုတယောက်ကျေးဇူး ပြုကြ၏။
Fools make a mock at sin; But with the upright is favor.
10 ၁၀ စိတ် နှလုံးသည် မိမိ ဒုက္ခ ကို သိ ၏။ စိတ်နှလုံးရွှင်လန်း ခြင်း အကြောင်းကိုလည်း သူတပါး မ ဆိုင် တတ်။
The heart knoweth its own bitterness. And a stranger cannot intermeddle with its joy.
The house of the wicked shall be destroyed; But the tent of the upright shall flourish.
There is a way which seemeth right to a man, But its end is the way to death.
13 ၁၃ လူသည် ရယ် စဉ် အခါပင် ၊ ဝမ်းနည်း သောစိတ် သဘောရှိ၏။ ထို ရယ်မောရွှင်လန်း ခြင်းအဆုံး ၌လည်း ညှိုးငယ် ခြင်းရှိတတ်၏။
Even in laughter the heart is sorrowful, And the end of joy is grief.
The perverse in heart shall be filled with his own ways; And from himself shall the good man be satisfied.
15 ၁၅ ဉာဏ် တိမ်သောသူသည် သူတပါး ပြော သမျှ ကို ယုံ တတ်၏။ ပညာ သတိရှိသောသူမူကား ၊ မိမိ သွား ရာ လမ်းကို စေ့စေ့ ကြည့်ရှုတတ်၏။
The simple man believeth every word; But the prudent looketh well to his steps.
The wise man feareth, and departeth from evil; But the fool is haughty and confident.
17 ၁၇ စိတ်တို သောသူသည် မိုက် စွာသောအမှုကို ပြု တတ်၏။ မ ကောင်းသောအကြံကို ကြံသောသူ ကိုလည်း သူတပါးမုန်း လိမ့်မည်။
He who is hasty in his anger will commit folly; And the man of wicked devices will be hated.
18 ၁၈ ဉာဏ် တိမ်သောသူသည် မိုက် ခြင်းကို အမွေခံ တတ်၏။ ပညာ သတိရှိသောသူမူကား ၊ သိပ္ပံ သရဖူ ကို ဆောင်းတတ်၏။
The simple inherit folly; But the prudent are crowned with knowledge.
19 ၁၉ လူဆိုး တို့သည် သူ တော်ကောင်းရှေ့ ၌၎င်း ၊ မ တရားသောသူတို့သည် ဖြောင့်မတ် သောသူ၏ အိမ် တံခါးဝ ၌ ၎င်း ဦးချ တတ်ကြ၏။
The evil bow before the good; Yea, the wicked at the gates of the righteous.
20 ၂၀ ဆင်းရဲ သောသူသည် မိမိ အိမ်နီးချင်း မုန်း ခြင်း ကိုပင် ခံရမည်။ ငွေ ရတတ်သောသူ၌မူကား ၊ များစွာ သော အဆွေ ခင်ပွန်းရှိလိမ့်မည်။
The poor is hated even by his own neighbor; But the rich hath many friends.
21 ၂၁ မိမိ အိမ်နီးချင်း ကို မထီမဲ့မြင် ပြုသောသူသည် အပြစ် ရှိ၏။ ဆင်းရဲ သော သူကိုသနား သောသူမူကား ၊ မင်္ဂလာ ရှိ၏။
He who despiseth his neighbor sinneth; But happy is he who hath mercy on the poor.
22 ၂၂ မ ကောင်းသော အကြံကိုကြံ တတ်သောသူတို့ သည် မှားယွင်း ကြလိမ့်မည်။ ကျေးဇူး ပြု မည်ဟု ကြံတတ် သောသူတို့မူကား ၊ ကရုဏာ အကျိုး နှင့် သစ္စာ အကျိုးကိုခံရကြလိမ့်မည်။
Do not they who devise evil fail of their end? But they who devise good meet with kindness and truth.
In all labor there is profit; But the talk of the lips tendeth only to penury.
24 ၂၄ ပညာရှိ သောသူတို့၏ စည်းစိမ် ဥစ္စာသည် သူ တို့ ဦးရစ် သရဖူဖြစ်၏။ မိုက် သောသူတို့၏ မိုက် ခြင်းမူကား၊ အမိုက် သက်သက်ဖြစ်၏။
Riches are a crown to the wise; But the promotion of fools is folly.
A true witness saveth lives; But a deceitful witness poureth forth lies.
26 ၂၆ ထာဝရဘုရား ကို ကြောက်ရွံ့ ခြင်းသည် အားကြီး သော ကိုးစား ရာအခွင့်ကိုဖြစ်စေတတ်၏။ သား တော်တို့ သည်လည်း ၊ ခိုလှုံ ရာအရပ်ကို ရ ကြလိမ့်မည်။
In the fear of the LORD is strong confidence; Yea, to his children he will be a refuge.
27 ၂၇ ထာဝရဘုရား ကို ကြောက်ရွံ့ သောသဘောသည် အသေခံ ရာ ကျော့ကွင်း တို့မှ လွှဲရှောင် ရာအသက် စမ်းရေ တွင်း ဖြစ်၏။
The fear of the LORD is a fountain of life; By it men escape from the snares of death.
28 ၂၈ ပြည်သား များပြား ရာ၌ ရှင်ဘုရင် ၏ဘုန်း တော် တည်၏။ ပြည်သား နည်းပါး ရာ၌ ကား ၊ မင်း အကျိုးနည်း ခြင်းရှိ၏။
In a numerous people is the glory of a king; But the want of people is the destruction of a prince.
He who is slow to anger is of great understanding. But he who is of a hasty spirit setteth folly on high.
30 ၃၀ ကျန်းမာ သောနှလုံး သည် ကိုယ် အသက်ရှင် စေ သောအကြောင်း၊ ငြူစူ သော သဘောမူကား ၊ အရိုး ဆွေးမြေ့ ခြင်းအကြောင်းဖြစ်၏။
A quiet heart is the life of the flesh; But the ferment of passion is rottenness to the bones.
31 ၃၁ ဆင်းရဲသား တို့ကို ညှဉ်းဆဲ သောသူသည် ဖန်ဆင်း တော်မူသောဘုရားကိုကဲ့ရဲ့ ၏။ ဘုရား ကို ရိုသေ သောသူမူကား ၊ ဆင်းရဲ သောသူတို့ကို သနား တတ်၏။
He who oppresseth the poor reproacheth his Maker; But he who hath mercy on the poor honoreth him.
32 ၃၂ မ တရားသောသူသည် မ တရားသဖြင့် ပြုစဉ်အခါ ၊ လှဲ ခြင်းကို ခံရ၏။ ဖြောင့်မတ် သောသူမူကား ၊ သေ သောအခါ၌ ပင် မြော်လင့် စရာရှိ၏။
By his wickedness the wicked is thrust down; But the righteous hath hope even in death.
33 ၃၃ ဉာဏ် ရှိသောသူ၏ နှလုံး ၌ ပညာ ကျိန်းဝပ် တတ် ၏။ မိုက် သောသူတို့၏အထဲ ၌ ရှိသောအရာမူကား ၊ ထင်ရှား တတ်၏။
Wisdom resteth quietly in the heart of the wise; But in the breast of fools it will be made known.
34 ၃၄ ဖြောင့်မတ် ခြင်းတရားသည် ပြည်သား တို့ကို ချီးမြှောက် တတ်၏။ ဒုစရိုက် အပြစ်မူကား ၊ ပြည်သား များ တို့ကို ရှုတ်ချ တတ်၏။
Righteousness exalteth a people; But the reproach of nations is sin.
35 ၃၅ ပညာရှိ သော ကျွန် အား ရှင် ဘုရင်သည် ကျေးဇူး ပြုတတ်၏။ အရှက် ခွဲတတ်သော ကျွန်မူကား ၊ အမျက် တော်ကိုခံရ မည်။
The king's favor is toward a wise servant; But his wrath is against him that causeth shame.
