< Itendi 21 >
1 Tukaalajilanjeje, gutukwelile meli gutupite mpaka ku Koshi. Malabhi gakwe gutuishe ku Lode na gwajabhula penepo gutupite ku Patala.
Tin cabi ba ki fii, ki kua ku ñinbiagu, ti taa sansiedu ki gedi Kosi dogu nni, lan fiifandi, ke ti pundi Rodesi dogu nni, ki pendi lankani ki pundi Patara.
2 Kweneko gutujiimene meli jajendaga ku Poinike, gutukwelile, gutujabhwile.
Ti den la ñinbiagu ke ku caa fenesi po, ke ti kua gu.
3 Tukaishileje pa kushibhona shilambo sha Kupulo, gutupitile kunkono nshinda gutuloshiye ku Shilia. Gutujimi kushilambo sha Tilo penepo mishigo ja mmeli mula jatendaga pinjikwa jituluywe.
Tin den nagi Cihipri kpendegli, ti den balni ki ŋa li ti ganu po, ki toli Siri po, ki gedi ki sedi Tiiri, ke bi tugdi ku ñinbiagu tuga.
4 Gutwaimenenje bhaajiganywa bha a Yeshu kweneko, gututemi nabhonji kwa juma jimo. Bhalibheleketanga kwa mashili gaka Mbumu, gubhaalimbiyenje a Pauli bhanajende ku Yelushalemu.
Ti den la jesu ŋɔdkaaba, ki tieni lankani dana lele. Foŋanma den fandi ba ke bi waani Pɔli ke wan da gedi Erusalema.
5 Ikabheje mobha getu gakamalileje gutujabhwile. Na bhandunji bhowe na ashakongo bhabhonji na ashibhana bhabhonji gubhatupelesheyenje mpaka palanga shilambo. Tukaisheje nnyenje bhaali, tubhowe gututindibhele kujuga Nnungu.
Ti cangu ǹ den juodi likani, ke ti cabi ba, ki tugni ti sanu, ke bani yeni bi puoba yeni bi bila piadi ti hali ki ñani ti u dogu nni. Ke ti gbaani ki jaandi u ñinkunu.
6 Kungai gutulegene nabhonji, uwe gutukwelile meli, nabhalabhonji gubhabhujilenje kunngwabhonji.
Ti den cabi ba ki kua ku ñinbiagu, ke bi guaniki kuni bi denpo.
7 Gutupite na mwanja gwetu gwajabhula ku Tilo gutuishe ku Tolemaishi, kweneko gutwaalamushilenje ashaapwetu, gututemi nabhonji lyubha limo.
Tin den pendi Tiri, tiden suagi ki gedi Pitolemayisi. Lankani, ti den fuondi tikpiiba, ki juadi yeni ba dayenli.
8 Malabhi gakwe gutujabhwile gutuishe ku Kaishalia. Kweneko gutupite kunngwabho a Pilipi Bhaalunguya Ngani ja Mmbone. Bhenebho ni munkumbi gwa nng'ano na bhabhili bhaagwilwenje ku Yelushalemu kula.
Lan fiifandi, ke ti fii ki gedi Sesare, ki kua Filipi yua n tie ban den gandi ya nileledba o laabaalŋamo tundma po yen yendo deni, ki ye yeni o
9 Bhashinkukola bhali nsheshe bhakanabhe lombwanga bhatendaga londolanga.
Li nilo den pia bonpola taa, ke bi tie powandina, ki pua sawali.
10 Tukatameje kweneko mobha gowepe, gwaishe nkulondola jumo kukopoka ku Yudea lina lyakwe Agabhushi.
Tin tieni likani dana waamu, sawalpualo bá den ñani Jude, ki jiidi ki cua, ke bi yii o Agabusi,
11 Akatuishileje gwatolile nshipi gwa a Pauli, gwaitabhile makono na makongono, gwashite, “Mbumu jwa Ukonjelo akuti, ‘Nnyene gwene nshipi guno apinga tabhwa shana nneino na Bhayaudi ku Yelushalemu na bhapinga kunkamuyanga ku bhandunji bha ilambo ina.’”
O den nagni tikani ki taa Pɔli gbanñagdu, ki loli o ya taana yeni o nui, ki yedi ne: “Foŋanma ń yedi yaali n ne, 'Maama ne i, ke Juufinba ba loli yua yeni ya gbanñagdu ne, ki mubni o bi nilanba nui nni'.”
12 Bhai, tukapilikaneje genego uwe na bhandunji bhananji bha pepala gutwaashondelesheye a Pauli bhanajende ku Yelushalemu.
Tin gbadi lan ya maama, tinba yeni ya niba n ye likani kuli ń taani ki maadi Pɔli ke wan da gedi Jerusalema.
13 Ikabheje a Pauli gubhajangwile, “Nkupinga tendanga nndi? Nnagutanga mmulaganje ntima? Nne ng'engwilwe nngabha ga tabhwape ku Yelushalemu, ikabheje nkali kubhulagwa kwa ligongo lya a Yeshu.”
Ke Pɔli jiini, “Be yapo i, ke i buudi ki yagni n yama? Kelima, N bobni ki gbeni o, Li ki tie ke ban loli nni baba ka, ama ki go ke Jerusalema nni, O Diedo Jesu yeli po”
14 Tukalepeleje kwaashondelesheya, bhai gutushite, “Libhapinga Bhakulungwa litendeshe!”
Nani Pɔli ń den ki bua ke o cengi ti cegli yeni i, ti ji den ki ŋua ki niidi o, ti den yedi, “O Diedo yanbuama ń tieni lan buali maama”
15 Gakapiteje gene mobha gala, gututabhile mishigo jetu, gutujabhwile kwenda ku Yelushalemu.
Lanya dana ń pendi, ke ti baani ti tuga ki doni ki gedi Jerusalema.
16 Bhaajiganywa bhananji kopoka ku Kaishalia gubhalongenenje na uwe, gubhatupelekenje ku nyumba ja a Mnashoni kutwajendaga ishila. A Mnashoni pubhaliji bhashilambo bha ku Kipulo na pubhaliji bhaajiganywa tandubhila bhukala.
Bi ŋɔdkaaba den ñani Sesare, ki ŋɔdi ti lipo. Bi den yegi yeni nilo ke bi yii o Minasɔn, ke o tie Cihipri yua, ki den tie ŋɔdkaa, tin baa ye yeni yua.
17 Tukaisheje ku Yelushalemu, bhakilishitu ajetunji gubhatuposhelenje kwa kwinonyela.
Tin pundi Jerusalema, ti kpiiba den ga ti cangu yeni li pamanli.
18 Malabhi gakwe a Pauli gubhapite na uwe na bhakulungwanji bhowe bha liekalu bhapalinji kukwaabhona a Yakobho.
Lan fiifandi, ke Pɔli gedi yeni ti Jaka kani, Kiristi nitaanli nikpelba kuli den ye likani.
19 Bhakaalamushilanjeje, a Pauli gubhaatalashiyenje yowe ibhatendile a Nnungu kubhandunji bha ilambo ina nniengo lyabho.
Wan fuondi ba ki gbeni, ke o dugni ba U Tienu ń tieni yaali kuli bi nilanba siiga o tuonli sanu po.
20 Bhakapilikananjeje genego gubhaakushiyenje a Nnungu. Kungai gubhaalugulilenje a Pauli, “Apwetu, nnilola kuti maelupu ga Bhayaudi nnaino bhashibhanganga bhakilishitu na bhowenji bhashitumbililanga kukamulila shalia ja a Musha.
Ban gbadi lani, ke bi dondi U Tienu, ki maadi o, “Ti kpiilo, a la ya niba n tuo ki dugi Jesu po Juufinba siiga ki luo tuda tuda. Bi kuli sedi taajala lie i, ki baa cɔlni li bali yikodi.
21 Bhabhalanjilwenje ngani jenu kuti nnakwajiganyanga Bhayaudi bhatamanga mwilambo ina kuti bhanakagulanje Malajilo ga a Musha wala bhanaataganje unyago ashibhana bhabhonji na bhanakaguyanje ikubho ya Shiyaudi.
Be maadi ba a maama, ke a tundi Juufinba yaaba n ye bi nilanba siigi, ki waani ba ke ban ŋa Moyiisi maama, ke ban da kɔndi bi bila, ki go da ŋua bi yaajanba bogda mo.
22 Igala, pushiibhe bhuli? Pabha shibhapilikananje kuti nng'ishe.”
Ti ji ba tieni ledi i? Li naa pia tama ke bi kan gbadi ke a cua ne.
23 “Bhai, ntende malinga gutupinga kummalanjila gano. Bhashipagwanga apano bhanabhalume nsheshe bhashitabhanga nalili.
Lanwani ii, ŋan tieni tin ba waani a yaali. Niba na ye ne ki niani U Tienu bi ñɔnianu.
24 Mwiilunde na bhene bhanganyabho, nkaikonjeleye nabhonji kwa a Nnungu. Nkaalipilanje, nkupinga bhamogwanje umbo yabhonji. Penepo bhandunji bhowe shibhamumanyanje kuti ngani jenu jibhapilikenenjejo nngabha ja kweli, ikabheje mmwe mmayene nnitama ukoto na nnikaguya Shalia ja a Musha.
Taa li niba, fini yeni bani ń wuli ki ñani li kuali, ŋan pa bipo, ban kuo bi yudi. Lanwani ii, bi niba ba bandi ke ban maadi a po ya maama kuli tie tofaama. Bi ba bandi ke fini mɔko ŋua li bali yikodi.
25 Ikabheje kwa ngani ja bhandunji bha ilambo ina bhalinginji bhakilishitu, twaajandishilanje bhaluwa kwatalashiyanga shitushite lajila, bhanalyanganje yalya ya mbepei ya ashinnungu bha yanamu na bhanataunanje nnyama yangainga na bhaiepuyanje na labhalabha.”
Ama yaali n nua bi nilanba yaaba tuo ki ga Jesu sanŋɔdma po, ti diani ba li tisɔnkaali, ki waani ba ke ban cuo bi yula yani i buli padjiema, yeni mi sɔma, yeni mu yansɔdkamu nandi yeni mi conconma.”
26 Bhai, pa malabhi gakwe a Pauli gubhaatolilenje bhandunji bhatabhilenje nalili bhala gubhajujile nabhonji Nnungu nkwiikonjeleya. Kungai nigubhajinjile nliekalu, kuulugula ga mpelo gwa mobha ga kwiikonjeleya kwa a Nnungu na ga mbepei ipinga shoywa kwa kila mundu.
Ke Pɔli taa li niba, ke li fiifandi ke o wuli yeni ba, ki ñani li kuali yeni ba, ki kua ku jaandiegu nni ki waani ban ba tieni ya dana yeni yukuli ń ba padi ya padli bi ŋanbma po.
27 Bhai, gene mobha nng'ano na gabhili gala gali tome na malila, Bhayaudi bhakopokengene ku Ashia gubhaabhweninji a Pauli nniekalu. Bhai, gubhakwiyenje nnjimwa likundi lyowe lya bhandunji, nigubhaakamwilenje.
Ban den bili ya danleleda ń nagi gbenma, ke Juufinba ñani Asi ki, ki la Pɔli ku jaandiegu nni, ke bi maadi ki fiini bi niba pala, ki cuo Pɔli.
28 Gubhajobhelenje, bhalinkutinji, “Mmashileunji bha pa Ishilaeli, ntujangutanje! Jweneju ni mundu ajiganya bhandunji mmbali yowe indu ikapinjikwa na bhandunji bha shilambo sha Ishilaeli, ya kana Shalia ja a Musha na pa ukonjelo pano. Na kabhili anakwaajinjiyanga Bhagiliki nniekalu nikupanyatiya pa ukonjelo pano.”
Bi den tandi ki tua “Israyeli niba, todi mani ti. Ya nilo n kpaagi ki tundi bi niba i kaankuli ya bona n ki cɔlni ti buolu, ti yikodi yeni tin kua naani ne. Lani baba ka; o go kuani bi nilanba ti jaandiegu nni, ki jɔgni lanya kaangagdiŋanmɔnu.”
29 Bhashinkubheleketanga nneyo, ligongo lya kummona Tolopimo mundu jwa ku Epesho alongene na a Pauli kunnjini, gubhaganishiyenje kuti a Pauli bhashikunnjinjiya nniekalu.
Kelima bi den kpia ki la ke wani yeni Efesi yuaTrofima, ke bi yegi u dogu nni, ke bi maali ke o den kuani o ku jaandiegu nni i.
30 Shilambo showe gushijinjile nnjasha, gubhaikengenenje bhandunji kukopoka mmbali yowe, gubhaakamwilenje a Pauli, gubhaakwekwetenje kwakopoya nniekalu, shangupe milango ja liekalu jikuugalwaga.
Li ñɔgli den tieni u dogu nni kuli, ke bi niba sani ki taani, ki cuo Pɔli. Bi den dadi ki ñani ku jaandiegu nni, ki luoni a bulñɔna kuli.
31 Bhalinginji nkuloleya mwa kwabhulajila, bhakulungwa bha bhakomana ngondo bha Loma, gubhapatile ntenga kuti ku Yelushalemu kowe kushinyata.
Ban jagi ke ban kpa o, ke li maama kua sejenba yudaano tubli nni ke Jerusalema kuli ye li ŋmadli nni i.
32 Shangupe gubhaatolilenje ashimanjola na bhakulungwanji bha manjola, gubhapite lubhilo kulugwinjili lwa bhandunji kula. Na bhalabhonji bhakaabhonanjeje bhakulungwa bha bhakomana ngondo na ashimanjola bhala, gubhapumwilenje kwaakoma a Pauli.
Lanyognu ke o taa sejenba ki sani ki jiidi ki pundi li ñɔgli kani. Bi niba ń sejenba yeni bi yudaano ke bi ŋa Pɔli yeni ti puadi.
33 Bhakulungwa bha bhakomana ngondo bhala gubhapite kwaakamula a Pauli, gubhaamulishe bhatabhwe mindondolo jibhili. Gubhabhushiye, “Jweneju gani na atendile nndi?”
Ke sejenba yudaano nagni ki cedi ke bi cuo Pɔli, ki cedi ke bi loli o yeni i kudseseli. Ke o buali wan tie yua yeni wan tieni yaali.
34 Nnugwinjili mula bhandunji bhatendaga jobhelanga bhananji bhalinkutinji nnei na bhananji sha munape. Kwa ligongo lya yene njobhelayo, bhakulungwa bha bhakomana ngondo bhala bhangagamanya malombolelo ga jene ngani jila. Kwa nneyo gubhaamulishenje bhandu bhabho bhaapelekanje a Pauli nnugwani.
Bi niba den tandi ki maadi maayenma, ke tianba mo maadi maatɔma. Nani seje yudaano ń kan den fidi ki maadi libakuli kelima ku fuugu po yeni, o den cedi ke bi gedi yeni Pɔli li kpaadidiepaali nni.
35 A Pauli bhakaishejepe pa ngashi, penepo guipinjikwe ashimanjola bhaajigalanje a Pauli kwa ligongo lya nnjasha ya bhandunji.
Ban den pundi a ŋmaada kani i, bi den tugi Pɔli kelima bi niba jadi den yabdi.
36 Pabha lugwinjili lwa bhandu lwatendaga kwaakagula bhalijobhelenga, bhalinkutinji, “Mwaabhulaje!”
Kelima ku niwulgu den ŋua puoli ki yigni ki tua, “Ban gbeni o maama!”
37 Na bhalabho a Pauli bhalijinjiywa nnugwani, gubhaajujile bhakulungwa bha bhakomana ngondo bhala bhalinkuti, “Ngunajuga nimmalanjile shindu.” Bhakulungwa bhala gubhashite, “Bhuli ulikombola Shigiliki?
Ban den bua kuani Pɔli li kpaadidiepaali nni ya yognu, ke o maadi seje yudaano, “N ba fidi ki maadi bonli i?” Seje yudaano ń buali o, “A maadi Gileki maama?
38 Ugwe nngabha Mmishili agano mobha pegano apitinishe bhandu elupu nsheshe bhaashemwanga mabhulaga bhandu, alikwaalongoyanga kuanga?”
Lanwani ŋaa tie Ejipti jua yua n den fiini mi janjanma ki kuani jakɔnda tuda na mi fanpienma nni ka aa?
39 A Pauli gubhajangwile, “Nne Nannyaudi, kumelekwe ku Tasho nshilambo sha Kilikia, nne mundu jwa shilambo nngabha sha nyegala. Shonde nneshe melekete na bhashilambobha.”
Pɔli ń yedi, “N tie Juufi, ki ñani Tarsi dociamu, Silisi diema nni. N tie dogcianmɔnu dotielo i. N mia ke ŋan cabi nni u sanu min maadi yeni ku niwulgu.
40 Bhakulungwa bhala gubhakundile. Kwa nneyo a Pauli gubhajimi pangashi, gubhaajinulilenje nkono bhandunji bhapumulanje, bhakapumulanjeje, a Pauli gubhatandwibhe kubheleketa nabhonji kwa Shiebhulania.
Seje yudaano ń cabi o u sanu, ke Pɔli sedi a ŋmaada po ki duoni o nuu, ki gaani ki toli ku nilgu. Bi kuli ń suoni silbi, ke maadi ba Ebrewu maama nni ki yedi,