< ମାଥିଉ 11 >
1 ୧ ୟୀଶୁ ଆୟାଃ ଗେଲ୍ବାର୍ ଚେଲାକକେ ଆଚୁ ଚାବାକେଦ୍କଚି, ଇନିଃ ଏନ୍ତାଃ ବାଗିକେଦ୍ତେ ହେପାଦ୍ରାଃ ସାହାର୍ତେ ହଡ଼କକେ ଇତୁକ ନାଙ୍ଗ୍ ଆଡଃ ପ୍ରାଚାର୍ ନାଗେନ୍ତେ ସେନଃୟାନାଏ ।
And it happened that when Jesus had finished instructing his twelve disciples, he departed from there to teach and preach in their cities.
2 ୨ ଏନ୍ତେ ବାପ୍ତିସ୍ମା ଏମଃନିଃ ଯୋହାନ୍ ଜେହେଲ୍ରେ ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା ଖ୍ରୀଷ୍ଟ୍ଆଃ କାମିକ ଆୟୁମ୍କେଦ୍ତେ, ଆୟାଃ ବାର୍ହଡ଼୍ ଚେଲାକିନ୍କେ ଇନିଃତାଃ କୁଲି ନାଗେନ୍ତେ କୁଲ୍କେଦ୍କିନାଏ ।
Now when John heard in prison the works of the Christ, he sent his disciples
3 ୩ ଇନ୍କିନ୍ ୟୀଶୁକେ କୁଲିକିୟାକିନ୍, “ଅକନ୍ ହଡ଼ ହିଜୁଃଆଏ ମେନ୍ତେ ଯୋହାନ୍ କାଜିକାଦ୍ ତାଇକେନାଏ, ଇନିଃ ଆମ୍ଗି ତାନ୍ମେ ଚି ଏଟାଃନିଃଲେ ନେଲ୍ହରାଇୟା?”
and said to him, "Are you the one who is to come, or should we look for another?"
4 ୪ ୟୀଶୁ ଇନ୍କିନ୍କେ ମେତାଦ୍କିନା, “ଆବେନ୍ ରୁହାଡ଼୍କେଦ୍ତେ ଅକ୍ନାଃବେନ୍ ନେଲାକାଦା ଆଡଃ ଆୟୁମାକାଦା ଏନାକ ଯୋହାନ୍କେ ଉଦୁବାଇବେନ୍ ।
And Jesus answered them, "Go and tell John the things which you hear and see:
5 ୫ କା ନେଲ୍ଦାଡ଼ିତାନ୍କ ନେଲେତାନା, କାଟା ଲେଙ୍ଗ୍ଡ଼ାକାନ୍କ ସେସେନ୍ତାନା, ନାଗେଘାଅକାନ୍କ ବୁଗି ନିଆଁରଃତାନା, ଭାଏଁରାକାନ୍କ ଆୟୁମେତାନା, ଗଜାକାନ୍କ ଜୀଉବିରିଦ୍ ରୁହାଡ଼ଃତାନା, ଆଡଃ ରେଙ୍ଗେଃ ହଡ଼କତାଃରେ ସୁକୁକାଜି ଉଦୁବଃତାନା ।
the blind receive their sight, the lame walk, the lepers are cleansed, the deaf hear, the dead are raised up, and the poor have good news preached to them.
6 ୬ ଆଡଃ ଆଇଁୟାଃ ବିଷାଏରେ ଅକନ୍କଆଃ ଜେତାନ୍ ଆଡ଼ାଃଉଡ଼ୁଃ ବାନଃଆ, ଇନ୍କୁ ସୁକୁତାନ୍ଗିୟା ।”
And blessed is he who is not offended by me."
7 ୭ ଯୋହାନ୍ଆଃ ଚେଲାକ ସେନଃ ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା ୟୀଶୁ ଯୋହାନ୍ଆଃ ବିଷାଏରେ ପୁରାଃ ହଡ଼କକେ କାଜି ଏଟେଦ୍କେଦ୍ଆଏ, “ଆପେ ଯୋହାନ୍କେ ନେଲ୍ ନାଗେନ୍ତେ ସେନ୍କେନାପେ ଇମ୍ତା, ଚିକ୍ନାଃ ନେଲ୍ ନାଗେନ୍ତେ ସେନ୍କେନାପେ? ଚିନାଃ ହୟତେ ଏକ୍ଲାଅଃତାନ୍ ବିର୍ନି ତାସାଦ୍କେ?
And as these went their way, Jesus began to say to the crowds concerning John, "What did you go out into the wilderness to see? A reed shaken by the wind?
8 ୮ ଏନା କାହାରେଦ ଚିକ୍ନାଃ ନେନେଲ୍ତେପେ ଅଡଙ୍ଗ୍କାନ୍ ତାଇକେନା । ଚିନାଃ ଗନଙ୍ଗ୍ଆଁନ୍ ଲିଜାଃ ତୁସିଙ୍ଗ୍ଆଁକାନ୍ ହଡ଼କେ? ଗନଙ୍ଗ୍ଆଁନ୍ ଲିଜାଃ ତୁସିଙ୍ଗ୍ଆଁକାନ୍ ହଡ଼କ ରାଜାକଆଃ ଅଡ଼ାଃକରେକ ତାଇନାଃ ।
But what did you go out to see? A man in soft clothing? Look, those who wear soft things are in kings' houses.
9 ୯ କାଜିଙ୍ଗ୍ପେ, ଏନା କାହାରେଦ, ଚିକ୍ନାଃ ନେନେଲ୍ତେପେ ଅଡଙ୍ଗ୍ଲେନା? ଚିନାଃ ମିଆଁଦ୍ ନାବୀକେ? ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସାର୍ତିଗି ମେତାପେ ତାନାଇଙ୍ଗ୍, ନାବୀଏତେ ମାରାଙ୍ଗ୍ନିଃକେପେ ନେଲିୟା ।
But what did you go out to see? A prophet? Yes, I tell you, and much more than a prophet.
10 ୧୦ ଚିୟାଃଚି ଯୋହାନ୍ଆଃ ନାଗେନ୍ତେ ଧାରାମ୍ପୁଥିରେ ନେଆଁଁ ଅଲାକାନା, ‘ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ କାଜିକେଦାଏ, ଆଲେ ଆମାଃଏତେ ସିଦାରେ ଆଲେୟାଃ ଦୁଁତ୍କେଲେ କୁଲିତାନା ଇନିଃ ଆମାଃ ନାଗେନ୍ତେ ପାହିଲାରେ ହରା ବାଇୟାଏ ।’
This is the one of whom it is written, 'Look, I send my messenger ahead of you, who will prepare your way before you.'
11 ୧୧ ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସାର୍ତିଗିଙ୍ଗ୍ କାଜିୟାପେତାନା, କୁଡ଼ିକଏତେ ଜାନାମାକାନ୍ ସବେନ୍କଆଃ ଭିତାର୍ରେ ବାପ୍ତିସ୍ମା ଏମଃନିଃ ଯୋହାନ୍ଏତେ ମାରାଙ୍ଗ୍ ଜେତାଏ ବାଙ୍ଗାଇୟା, ହଲେହଁ ସିର୍ମା ରାଇଜ୍ରେନ୍ ହୁଡିଙ୍ଗ୍ନିଃ ଯୋହାନ୍ଏତେ ମାରାଙ୍ଗ୍ଆଏ ।
Truly I tell you, among those who are born of women there has not arisen anyone greater than John the Baptist; yet he who is least in the kingdom of heaven is greater than he.
12 ୧୨ ଆଡଃ ବାପ୍ତିସ୍ମା ଏମଃନିଃ ଯୋହାନ୍ ଆୟାଃ କାଜି ପ୍ରାଚାର୍କେଦ୍ ଦିପିଲିଏତେ ତିସିଙ୍ଗ୍ ଜାକେଦ୍ ସିର୍ମା ରାଇଜ୍ରେ ପୁରାଃଗି ପେଡ଼େୟାନ୍ତେ ଏତ୍କାନ୍ ହଡ଼କ ଏନାକେ ଆକ୍ତେୟାର୍ରେ ନାଗେନ୍ତେ ସାନାଙ୍ଗ୍ ତାନାକ ।
And from the days of John the Baptist until now, the kingdom of heaven has suffered violence, and the violent are taking it by force.
13 ୧୩ ଯୋହାନ୍ଆଃ ଦିପିଲି ଜାକେଦ୍ ସବେନ୍ ନାବୀକ ଆଡଃ ମୁଶାରାଃ ଆନ୍ଚୁ ସିର୍ମା ରାଇଜ୍ ବିଷାଏରେ ଆୟାର୍କାଜିକ କାଜିକାଦା ।
For all the prophets and the law prophesied until John.
14 ୧୪ ଆଡଃ ଆପେ ଆପେୟାଃ ମନେଲେକା ଇନ୍କୁଆଃ କାଜିପେ ବିଶ୍ୱାସେରେଦ, ଏନ୍ ହିଜୁଃତାଇକେନ୍ ଏଲିୟ ନିଃଗି ତାନିଃ ।
And if you are willing to receive it, this is Elijah, who is to come.
15 ୧୫ ଆୟୁମ୍ ନାଗେନ୍ତେ ଲୁତୁର୍ ମେନାଃନିଃ ଆୟୁମେକାଏ ।
He who has ears to hear, let him hear.
16 ୧୬ “ଆଇଙ୍ଗ୍ ନେ ଦିପିଲିରେନ୍ ହଡ଼କକେ ଅକଏଲଃ ଜକାକଆଇଙ୍ଗ୍? ଇନ୍କୁଦ ପିଟ୍ରେ ଦୁବାକାନ୍ ଆଡଃ ଆକ ଆକରେ କେଡ଼ାଅଃତାନ୍ ହନ୍କ ଲେକାଃକ,
"But to what should I compare this generation? It is like children sitting in the marketplaces, who call to their companions
17 ୧୭ ‘ଆଲେ ଆପେ ନାଗେନ୍ତେ ମୁର୍ଲିଲେ ସାଡ଼ିକେଦା, ମେନ୍ଦ ଆପେ କାପେ ସୁସୁନ୍କେଦାଃ, ଆଲେ ଦୁକୁତାନ୍ ଦୁରାଙ୍ଗ୍ଲେ ଦୁରାଙ୍ଗ୍କେଦାଃ ମେନ୍ଦ ଆପେ କାପେ ରାଆଃ କେଦାଃ ।’ ନେ ଦିପିଲିରେନ୍ ହଡ଼କ ଏନ୍ ଲେକାନ୍କ ତାନ୍କ ।
and say, 'We played the flute for you, and you did not dance. We wailed in mourning, and you did not mourn.'
18 ୧୮ ବାପ୍ତିସ୍ମା ଏମଃନିଃ ଯୋହାନ୍ କାଟାବ୍କେଦାଏ ଆଡଃ ଦାଖ୍ରାସି କାଏ ନୁଁ କେଦାଃ, ଆଡଃ ହଡ଼କ ‘ଇନିଃକେ ବଙ୍ଗା ଏସେର୍କିୟାଏ’ ମେନ୍ତେକ କାଜିକେଦା ।
For John came neither eating nor drinking, and they say, 'He has a demon.'
19 ୧୯ ଚିମ୍ତା ମାନୱାହନ୍ ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ ଜମ୍ ନୁଁ କେଦାଏ, ଇମ୍ତା ହଡ଼କ ଇନିଃକେ ‘ପେଟୁ ଆଡଃ ଦାଖ୍ରାସି ନୁଁ ହଡ଼, ମାଲ୍ହାରମ୍କଆଃ ଆଡଃ ପାପିକଆଃ ଗାତି ତାନିଃ’ କାଜିକିୟାକ । ମେନ୍ଦ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ସେଣାଁଁ ଆୟାଃ କାମିତେ ଏନା ସାର୍ତି ମେନ୍ତେ ଉଦୁବାକାନା ।”
The Son of Man came eating and drinking, and they say, 'Look, a gluttonous man and a drunkard, a friend of tax collectors and sinners.' But wisdom is justified by her children."
20 ୨୦ ୟୀଶୁ ଅକନ୍ ସାହାର୍ରେନ୍ ହଡ଼କତାଃରେ ଆୟାଃ ପୁରାଃ ଆକ୍ଦାନ୍ଦାଅ କାମିକ ରିକାକାଦ୍ ତାଇକେନାଏ, ଏନ୍ ସାହାର୍ରେନ୍ ହଡ଼କକେ ଇନିଃ ହିଲାଙ୍ଗ୍କେଦ୍କଆଏ, ଚିୟାଃଚି ଇନ୍କୁ କାକ ହେୟାତିଙ୍ଗ୍କେଦା ।
Then he began to denounce the cities in which most of his mighty works had been done, because they did not repent.
21 ୨୧ “ଏ କରାଜିନ୍, ଆମାଃ ଚିମିନ୍ ପୁରାଃ ବରୱାନ୍ଗି ହବାଅଃଆ, ଏ ବେଥ୍ସାଇଦା, ଚିମିନ୍ ପୁରାଃ ବରୱାନ୍ଗି ହବାଅଃଆ, ଆବେନ୍ରେ ହବାୟାନ୍ ଆକ୍ଦାନ୍ଦାଅ କାମିକ ସୋର୍ ଆଡଃ ସିଦୋନ୍ରେ ହବାକାନ୍ରେଦ, ଇଦୁ ଇନ୍କୁ ଚିଉଲାରେ ବସ୍ତା ତୁସିଙ୍ଗ୍କେଦ୍ତେ ଆଡଃ ତରେକ୍ ଚେତାନ୍ରେ ଦୁବ୍କେଦ୍ତେ ମନ୍ରୁହାଡ଼୍ କେଦ୍ତେୟାଃକ ।
"Woe to you, Chorazin. Woe to you, Bethsaida. For if the mighty works had been done in Tyre and Sidon which were done in you, they would have repented long ago in sackcloth and ashes.
22 ୨୨ ଆଇଙ୍ଗ୍ ସାର୍ତିଗିଙ୍ଗ୍ କାଜିୟାପେତାନା, ବିଚାର୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ରେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ଆପେତାଃଏତେ ସୋର୍ ଆଡଃ ସିଦୋନ୍ରେନ୍ ହଡ଼କକେ ପୁରାଃ ଲିବୁଇୟାକଆଏ ।
But I tell you, it will be more tolerable for Tyre and Sidon on the day of judgment than for you.
23 ୨୩ ଆଡଃ ଏ କପର୍ନାହୁମ୍, ଚିୟାଃ ଆମ୍ ସିର୍ମା ଜାକେଦେମ୍ ରାକାବଆଃ? ବାନଃଗି ଆମ୍ ପାତାଲ୍ ଜାକେଦେମ୍ ଏଣ୍ଡାଗଆଃ । ଚିୟାଃଚି ଆମ୍ରେ ଅକନ୍ ଆକ୍ଦାନ୍ଦାଅ କାମିକ ରିକାୟାନା, ଏନା ସଦୋମ୍ରେ କାମିୟାକାନ୍ତେୟାଃ ହଲେ ସୋଦମ୍ ତିସିଙ୍ଗ୍ ଜାକେଦ୍ ତାଇନ୍କାନ୍ତେୟାଃ । (Hadēs )
And you, Capernaum, who are exalted to heaven, you will be brought down to hell. For if the mighty works had been done in Sodom which were done in you, it would have remained until this day. (Hadēs )
24 ୨୪ ମେନ୍ଦ ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସାର୍ତିଗିଙ୍ଗ୍ କାଜିପେତାନା, ବିଚାର୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ରେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ ଆପେତାଃଏତେ ସୋଦମ୍ ଦିଶୁମ୍ରେନ୍ ହଡ଼କକେ ପୁରାଃ ଲିବୁଇୟାକଆଏ ।”
But I tell you that it will be more tolerable for the land of Sodom, on the day of judgment, than for you."
25 ୨୫ ଏନ୍ ଦିପିଲିରେ ୟୀଶୁ ବିନ୍ତିକେଦ୍ତେ କାଜିକେଦାଏ, “ହେ ଆବା, ସିର୍ମା ଆଡଃ ଅତେରେନ୍ ପ୍ରାଭୁ, ଆମ୍ ନେ କାଜିକ ସେଣାଁଁନ୍କ ଆଡଃ ଇତୁଆନ୍କତାଃଏତେମ୍ ଦାନାଙ୍ଗ୍ଆଁଁ କାଦାଃ, ଆଡଃ କା ଇତୁଆକାନ୍କତାଃରେମ୍ ଉଦୁବାକାଦାଃ ମେନ୍ତେଇଙ୍ଗ୍ ଧାନ୍ୟାବାଦ୍ ଏମାମ୍ତାନାଇଙ୍ଗ୍ ।
At that time, Jesus answered, "I thank you, Father, Lord of heaven and earth, that you hid these things from the wise and intelligent, and revealed them to little children.
26 ୨୬ ହେଗି, ହେ ଆବା, ନେୟାଁଗିଦ ଆମାଃ ବୁଗିନ୍ ସାନାଙ୍ଗ୍ ।
Yes, Father, for so it was well-pleasing in your sight.
27 ୨୭ “ଆପୁଇଙ୍ଗ୍ ସବେନାଃ ଏମାକାଦିୟାଁଏ, ଆପୁକେ ବାଗିକେଦ୍ତେ ହନ୍ ଅକଏ ତାନିଃ ନେୟାଁ ଜେତାଏ କାକ ସାରିୟାଃ, ଆଡଃ ହନ୍କେ ବାଗିକେଦ୍ତେ ଆପୁ ଅକଏ ତାନିଃ ନେୟାଁ ଜେତାଏ କାକ ସାରିୟାଃ । ମେନ୍ଦ ଅକନ୍କକେ ଏନା ସାରି ନାଗେନ୍ତେ ହନ୍ ଆଇଃକ୍ଗି ସାଲାକୁଆଏ, ଇନ୍କୁ ଏସ୍କାର୍ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ବିଷାଏରେ ସାରିୟାଃକ ।
All things have been delivered to me by my Father. No one knows the Son, except the Father; neither does anyone know the Father, except the Son, and he to whom the Son desires to reveal him.
28 ୨୮ “ଏ ଲାଗାକାନ୍ ଆଡଃ ବାହାରମ୍ତେ ତେନାକାନ୍ ହଡ଼କ ଆଇଙ୍ଗ୍ତାଃତେ ହିଜୁଃପେ, ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ରୁଡ଼ୁନାଇଙ୍ଗ୍ ଏମାପେୟା ।
"Come to me, all you who labor and are heavily burdened, and I will give you rest.
29 ୨୯ ଆଇଁୟାଃ ଆଡ଼୍ନା ଗଅଃଏପେ ଆଡଃ ଆଇଙ୍ଗ୍ଏତେ ଇତୁନ୍ପେ, ଚିୟାଃଚି ଆଇଙ୍ଗ୍ଦ ମନ୍ରେ ଲେବେଃ ଆଡଃ ନାରାମ୍ଗିୟାଇଙ୍ଗ୍, ଆଡଃ ଆପେ ରୁଡ଼ୁନ୍ପେ ନାମେୟା ।
Take my yoke upon you, and learn from me, for I am gentle and humble in heart; and you will find rest for your souls.
30 ୩୦ ଆଇଁୟାଃ ଆଡ଼୍ନାଦ କେଟେଦ୍ ବାନଆଃ ଆଡଃ ବାହାରମ୍ ତାଇୟାଁଃ କା ହାମ୍ବାଲାଃ ।”
For my yoke is easy, and my burden is light."