< ଲୁକ 15 >
1 ୧ ମୁସିଙ୍ଗ୍ ହୁଲାଙ୍ଗ୍ ସବେନ୍ ମାଲ୍ହାରମ୍କ ଆଡଃ ପାପି ହଡ଼କ ୟୀଶୁଆଃ କାଜି ଆୟୁମ୍ ନାଗେନ୍ତେ ଇନିଃତାଃତେ ହିଜୁଃତାନ୍କ ତାଇକେନା ।
Es nahten sich ihm aber alle Zöllner und Sünder, ihn zu hören.
2 ୨ ମେନ୍ଦ ଫାରୁଶୀକ ଆଡଃ ଆଇନ୍ ଇତୁକ କୁରୁମ୍ଡୁରୁମ୍ୟାନ୍ଲଃ ମେନ୍କେଦାଃକ, “ନିଃ ପାପିକକେ ସୁକୁଆକୁତାନାଏ ଆଡଃ ଆକଆଃଲଃ ଜମେତାନାଏ ।”
Und die Pharisäer und Schriftgelehrten murrten, und sprachen: Dieser nimmt die Sünder an, und ißt mit ihnen.
3 ୩ ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁକେ ନେ ଜନ୍କା କାଜି ଉଦୁବାଦ୍କଆଏ ।
Er aber sagte zu ihnen dieses Gleichnis, und sprach:
4 ୪ “ଆପେକଏତେ ଜେତାଏୟାଃ ମଣେଁହିସି ମିଣ୍ଡିକ ତାଇନ୍ରେଦ ଆଡଃ ଇନ୍କୁଏତେ ମିଆଁଦ୍ ଆଦଃରେଦ ଚିୟାଃ ଇନିଃ ଏନ୍ ଉପୁନ୍ହିସି ଗେଲ୍ଅରେୟା ମିଣ୍ଡିକକେ ବିର୍ରେ କାଏ ବାଗିକଆ ଆଡଃ ଏନ୍ ଆଦାକାନ୍ନିଃକେ ଆଉରିନାମି ଜାକେଦ୍ କାଏଚି ଦାଣାଁଁବାଡ଼ାଇୟା?
Welcher Mensch unter euch, der hundert Schafe hat, und verliert eines von ihnen, läßt nicht die neunundneunzig in der Wüste, und geht hin nach dem verlorenen, bis daß er es findet?
5 ୫ ଆଡଃ ଇନିଃକେ ନାମ୍ତାଇରେଦ ରାସ୍କାତାନ୍ଲଃ ଆୟାଃ ତାରାନ୍ରେୟାଏ ଗଅଃଆଉୱିୟା,
Und wenn er es gefunden hat, legt er es auf seine Schulter mit Freuden;
6 ୬ ଆଡଃ ଅଡ଼ାଃତେ ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ ଆୟାଃ ଗାତିକକେ ଆଡଃ ହପର୍ଜାପାଃରେନ୍କକେ କେଡ଼ାହୁଣ୍ଡିକେଦ୍ତେ ‘ଆଇଁୟାଃଲଃ ରାସ୍କାନ୍ପେ, ଆଇଁୟାଃ ଆଦାକାନ୍ ମିଣ୍ଡିକେଇଙ୍ଗ୍ ନାମ୍ରୁହାଡ଼୍କିୟା’ ମେତାକଆଏ ।
Und wann er nach Hause kommt, ruft er die Freunde und Nachbarn zusammen, und spricht zu ihnen; Freuet euch mit mir, denn ich habe mein verlorenes Schaf gefunden.
7 ୭ ଆଇଙ୍ଗ୍ କାଜିୟାପେ ତାନାଇଙ୍ଗ୍, ନେ ଲେକାଗି ମନ୍ରୁହାଡ଼୍ କା ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ ଉପୁନ୍ହିସି ଗେଲ୍ଅରେୟା ଧାର୍ମାନ୍କଏତେ ଆଦ୍କା ମିଆଁଦ୍ ମନ୍ରୁହାଡ଼୍ତାନ୍ ପାପି ନାଗେନ୍ତେ ସିର୍ମାରେନ୍କ ରାସ୍କାଅଆଃକ ।
Ich sage euch: Also wird Freude sein im Himmel (d. i. bei Gott) über einen Sünder, der seine Gesinnung ändert, vor neunundneunzig Gerechten, die keine Gesinnungsänderung nötig haben.
8 ୮ “ଚାଏ ଜେତାଏ କୁଡ଼ିରାଃ ଗେଲ୍ ସିକା ମେନାଃରେଦ ଆଡଃ ମିଆଁଦ୍ ଆଦଃରେଦ, ଚିୟାଃ ଇନିଃ କାଏ ଦିମିୟା ଆଡଃ ଅଡ଼ାଃକେ କାଏ ଜଗେୟା ଆଡଃ ଆଉରି ନାମେଜାକେଦ୍ ଚିହୁଲ୍ତେ କାଏଚି ଦାଣାଁଁବାଡ଼ାୟା?
Oder welches Weib, die zehn Drachmen hat, wenn sie eine Drachme verliert, zündet nicht eine Leuchte an, und kehrt das ganze Haus sorgfältig, bis daß sie sie finde?
9 ୯ ଆଡଃ ଏନା ନାମ୍କେଦ୍ରେ ଆୟାଃ ଗାତିକକେ ଆଡଃ ହପର୍ଜାପାଃରେନ୍କକେ କେଡ଼ାହୁଣ୍ଡିକେଦ୍ତେ, ଆଇଁୟାଃଲଃ ରାସ୍କାନ୍ପେ, ଆଇଁୟାଃ ଆଦାକାନ୍ ସିକାଇଙ୍ଗ୍ ନାମ୍ରୁହାଡ଼୍କାଦା ମେତାକଆଏ ।
Und wenn sie sie gefunden hat, ruft sie die Freundinnen und Nachbarinnen, und spricht: Freuet euch mit mir, denn ich habe die Drachme gefunden, welche ich verloren hatte.
10 ୧୦ ଆଇଙ୍ଗ୍ କାଜିୟାପେ ତାନାଇଙ୍ଗ୍, ନେ ଲେକାଗି ମିଆଁଦ୍ ମନ୍ରୁହାଡ଼୍ତାନ୍ ପାପି ନାଗେନ୍ତେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ଦୁଁତ୍କ ରାସ୍କାଅଆଃକ ।”
Also sage ich euch, wird Freude sein vor den Engeln Gottes über einen Sünder, der seine Gesinnung ändert.
11 ୧୧ ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ ଆଡଃଗି କାଜିକେଦାଏ, “ଜେତାଏ ହଡ଼ଆଃ ବାର୍ହଡ଼୍ କଡ଼ାହନ୍କିନ୍ ତାଇକେନା ।
Und er sagte: Ein Mensch hatte zwei Söhne,
12 ୧୨ ଇନ୍କିନ୍ଏତେ ଲିଟା ହନ୍ କାଜିକିୟାଏ, ‘ହେ ଆବା, ମେନାଃତେୟାଃଏତେ ଆଇଁୟାଃ ହାଟିଙ୍ଗ୍ ଏମାଇଙ୍ଗ୍ମେ ।’ ଏନ୍ତେ ଏନ୍ ହଡ଼ ଆୟାଃ ମେନାଃତେୟାଃ ହାଟିଙ୍ଗ୍ଆଁଦ୍କିନାଏ ।
Und der jüngere von ihnen sprach zum Vater: Vater, gib mir den Teil des Vermögens, der mir zufällt. Und er teilte ihnen das Gut.
13 ୧୩ ଚିମିନ୍ ମାଃ ତାୟମ୍ତେ ଲିଟା ହନ୍ ଏନ୍ ସବେନାଃ ହୁଣ୍ଡିକେଦ୍ତେ ସାଙ୍ଗିନ୍ ଦିଶୁମ୍ତେ ସେନଃୟାନାଏ ଆଡଃ ଏନ୍ତାଃରେ ଏତ୍କାନ୍ କାମିକରେ ତାଇକେନା ଏନ୍ତେ ଆୟାଃ ସବେନାଃତେୟାଃ ଛିତିବିତିକେଦାଏ ।
Und nicht viele Tage danach sammelte der jüngere Sohn alles zusammen, und zog in ein fernes Land. Und daselbst verschwendete er sein Vermögen, indem er ein heilloses Leben führte.
14 ୧୪ ଇନିଃ ସବେନାଃ ଚାବାକେଦ୍ଚି, ଏନ୍ ଦିଶୁମ୍ରେ ପୁରାଃ ରିଙ୍ଗାୟାନା ଆଡଃ ଇନିଃ ରେଙ୍ଗେଃୟାନାଏ ।
Als er nun all das Seinige verpraßt hatte, kam eine gewaltige Teuerung über jenes Land, und er fing an Mangel zu leiden.
15 ୧୫ ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ସେନଃୟାନ୍ତେ ଏନ୍ ଦିଶୁମ୍ରେନ୍ ମିଆଁଦ୍ ହଡ଼ତାଃରେ ଦାସିତାଇକେନାଏ, ଏନ୍ ହଡ଼ ଆୟାଃ ପିଡ଼ିରେ ସୁକୁରି ଗୁପିତେ ଇନିଃକେ କୁଲ୍କିୟାଏ ।
Und er ging hin, und hängte sich an einen Bürger jenes Landes, und er sandte ihn auf seine Felder, Schweine zu hüten.
16 ୧୬ ଆଡଃ ଇନିଃ ସୁକୁରି ଜମ୍ତେୟାଃ ଆୟାଃ ଲାହିଦ୍ ବିଏ ସାନାଙ୍ଗ୍ତାନ୍ ତାଇକେନାଏ ଆଡଃ ଜେତାଏ ଇନିଃକେ କାକ ଏମାଇତାନ୍ ତାଇକେନା ।
Und er begehrte seinen Bauch zu füllen mit den Schoten, welche die Schweine fraßen, und niemand gab sie ihm.
17 ୧୭ ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ପାହାମ୍ ରୁହାଡ଼୍କେଦ୍ତେ କାଜିକେଦାଏ, ପୁରାଃଗି ସାରେଜ୍ଉତାରଃ ଲେକା ଜମେୟାଃଁ ଆପୁଇଁୟାଃ ଚିମିନ୍ ନାଲାକତାଃରେ ମେନାଃ ଆଡଃ ଆଇଙ୍ଗ୍ ନେତାଃରେ ରେଙ୍ଗେଃତେ ଗଜଃତାନାଇଙ୍ଗ୍ ।
Er aber ging in sich, und sprach: Wie viele Taglöhner meines Vaters haben Brotes die Fülle; ich aber komme um vor Hunger.
18 ୧୮ ଆଇଙ୍ଗ୍ ବିରିଦ୍କେଦ୍ତେ ଆପୁଇଙ୍ଗ୍ତାଃ ସେନଃଆଇଙ୍ଗ୍ ଆଡଃ କାଜିୟାଇଙ୍ଗ୍, ହେ ଆବା, ଆଇଙ୍ଗ୍ ସିର୍ମାରେନ୍ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ଆଡଃ ଆମାଃ ଆୟାର୍ରେ ପାପ୍କାଦାଃଇଙ୍ଗ୍ ।
Ich will mich aufmachen, und zu meinem Vater gehen, und ihm sagen: Vater, ich habe gesündigt gegen den Himmel (d. h. Gott) und vor dir,
19 ୧୯ ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆମାଃ ହନ୍ କାଜିୟଃଲେକାନିଃ ନାହାଁଲାଇଙ୍ଗ୍, ଆମ୍ ଆମାଃ ନାଲା କାମିତାନ୍ ଦାସିକ ଲେକା ଦହିଙ୍ଗ୍ମେଁ ।
Und bin nicht mehr wert, dein Sohn zu heißen; mache mich zu einem deiner Tagelöhner.
20 ୨୦ ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ବିରିଦ୍ୟାନ୍ତେ ଆପୁତେତାଃ ସେନଃୟାନାଏ । ମେନ୍ଦ ଇନିଃ ସାଙ୍ଗିନ୍ରେଗି ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା ଆପୁତେ ଇନିଃକେ ନେଲ୍କିଃତେ ଲିବୁଆଇକିୟାଏ, ଆଡଃ ନିର୍ ଦାରମ୍କିୟାଏ, ଆଡଃ ହାଁବୁଦ୍କିଃତେ ଚଅଃ'କିୟାଏ ।
Und er machte sich auf, und kam zu seinem Vater. Da er aber noch weit weg war, sah ihn sein Vater, und es jammerte ihn, und lief und fiel ihm um den Hals, und küßte ihn.
21 ୨୧ ହନ୍ ଇନିଃକେ କାଜିକିୟାଏ, ‘ହେ ଆବା, ଆଇଙ୍ଗ୍ ସିର୍ମାରେନ୍ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍ଆଃ ଆଡଃ ଆମାଃ ଆୟାର୍ରେଇଙ୍ଗ୍ ପାପ୍କାଦାଃ, ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆୟାର୍ତେ ଆମାଃ ହନ୍ କାଜିୟଃଲେକାନିଃ ନାହାଁଲିଙ୍ଗ୍ ।’
Der Sohn aber sprach zu ihm: Vater, ich habe gesündigt gegen den Himmel und vor dir, und bin nicht mehr wert dein Sohn zu heißen.
22 ୨୨ ମେନ୍ଦ ଆପୁ ଆୟାଃ ଦାସିକକେ କାଜିୟାଦ୍କଆଏ, ‘ବୋଦେଗି! ସବେନାଃଏତେ ବୁଗିନ୍ ଲିଜାଃ ଅଡଙ୍ଗ୍ୟେଁପେ ଆଡଃ ଇନିଃକେ ତୁସିଙ୍ଗ୍ଇପେ ଆଡଃ ଇନିୟାଃ ତିଃଇରାଃ ସାର୍ସାର୍ରେ ମୁଦାମ୍ ଆଡଃ କାଟାରେ ଜୁତା ଚାଏ ଖାର୍ପା ତୁସିଙ୍ଗ୍ଇପେ ।
Der Vater aber sprach zu seinen Knechten: Bringt das beste Gewand, und bekleidet ihn, und tut einen Ring an seine Hand, und Schuhe an seine Füße,
23 ୨୩ ଆଡଃ କିରିକାନ୍ ବାଛା ଆଉକେଦ୍ତେ ଗଜିପେ, ଆବୁ ଜମ୍କେଦ୍ତେବୁ ରାସ୍କାଅଃଆ ।
Und bringt das gemästete Kalb, schlachtet es, und lasset uns essen und fröhlich sein!
24 ୨୪ ନେ ହନିଙ୍ଗ୍କଡ଼ାଦ ଗଜାକାନ୍ ତାଇକେନାଏ ଆଡଃ ଜୀହୁଦ୍ରୁହାଡ଼ାକାନାଏ, ଇନିଃ ଆଦାକାନ୍ ତାଇକେନାଏ ଆଡଃ ନାମ୍ରୁହାଡ଼ାକାନାଏ, ଆଡଃ ଇନ୍କୁ ରାସ୍କାଅଃ ଏଟେଦ୍କେଦାକ ।’
Denn dieser mein Sohn war tot, und ist wieder lebendig geworden, und er war verloren, und ist wieder gefunden. Und sie fingen an fröhlich zu sein.
25 ୨୫ “ଆଡଃ ଇନିୟାଃ ମାରାଙ୍ଗ୍ ହନ୍ ପିଡ଼ିରେ ତାଇକେନାଏ, ହିଜୁଃତାନ୍ଲଃ ଅଡ଼ାଃତାଃ ସେଟେର୍ୟାନ୍ତେ ଦୁରାଙ୍ଗ୍ତାନ୍, ସୁସୁନ୍ତାନ୍କଆଃ ସାଡ଼ି ଆୟୁମ୍କେଦା ।
Der ältere Sohn aber war auf dem Felde, und als er nahe zum Haus kam, hörte er Musik und Tanzen.
26 ୨୬ ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ଦାସିକଏତେ ମିଆଁଦ୍ନିଃକେ ଆୟାଃତାଃତେ କେଡ଼ାକେଦ୍ତେ ‘ନେଆଁଁ ଚିନାଃ ହବାଅଃତାନାଃ’ ମେନ୍ତେ କୁଲିକିୟାଏ ।
Und er rief einen der Knechte zu sich, und erkundigte sich, was das sei?
27 ୨୭ ‘ହାଗାମ୍ ତାମାଃ ହିଜୁଆକାନାଏ’ ମେନ୍କିୟାଏ, ‘ଆଡଃ ଇନିଃ ବୁଗିନ୍ ବୁଗିନାଏ ନାମ୍ରୁହାଡ଼ାକାନା ମେନ୍ତେ ଆପୁମ୍ ମିଆଁଦ୍ କିରିୟାକାନ୍ ବାଛା ଗଜାକାଇୟାଏ ।’
Er aber sprach zu ihm: Dein Bruder ist gekommen; und da hat dein Vater das gemästete Kalb geschlachtet, weil er ihn gesund wieder hat.
28 ୨୮ “ମେନ୍ଦ ମାରାଙ୍ଗ୍ ହନ୍ତେକଡ଼ା ଖିସ୍ୟାନାଏ ଆଡଃ ଅଡ଼ାଃତେ କାଏ ବଲ ସାନାଙ୍ଗ୍କେଦା, ଏନାତେ ଆପୁତେ ଅଡଙ୍ଗ୍କେଦ୍ତେ ଇନିଃକେ ବିନ୍ତିକିୟାଏ ।
Er aber ward zornig, und wollte nicht hineingehen. Da ging sein Vater zu ihm hinaus, und redete ihm zu:
29 ୨୯ ମେନ୍ଦ ଇନିଃ ଆପୁତେକେ କାଜିରୁହାଡ଼୍କିୟାଏ, ‘ନେଲେମେ, ନିମିନ୍ ବାରାଷ୍ ହବାୟାନା ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆମାଃ ଦାସି ଲେକାଇଙ୍ଗ୍ କାମିତାନା ଆଡଃ ଆମାଃ ଜେତାନ୍ ଆନ୍ଚୁ ଚିଉଲାହଗି କାଇଙ୍ଗ୍ ଟଟାଃକେଦା ଆଡଃ ଆମ୍ ଆଇଁୟାଃ ଗାତିକଲଃ ରାସ୍କାଃଅ ନାଗେନ୍ତେ ଚିଉଲାହ ମିଆଁଦ୍ ମେରମ୍ ହନ୍ହଁ କାମ୍ ଏମାକାଦିଇୟାଁଃ ।
Er aber antwortete, und sprach zu seinem Vater: Siehe, so viele Jahre diene ich dir, und habe dein Gebot nie übertreten, und doch hast du mir nie ein Böckchen gegeben, daß ich mit meinen Freunden fröhlich sei;
30 ୩୦ ମେନ୍ଦ ଆମାଃ ନେ ହନ୍ ବେଶ୍ୱାକଲଃ ଆମାଃ ସବେନ୍ ମେନାଃତେୟାଃ ଜମ୍ଚାବାକେଦାଏ, ଆଡଃ ନାହାଁଃ ଅଡ଼ାଃତେ ହିଜୁଃକାନ୍ ଇମ୍ତା ଆମ୍ ଇନିୟାଃ ନାଗେନ୍ତେ ମିଆଁଦ୍ କିରିକାନ୍ ବାଛା ଗଏଃକିୟାମ୍ ।’
Da aber dieser dein Sohn, der dein Gut mit Huren verfressen hat, kommt, hast du ihm das gemäßtete Kalb geschlachtet.
31 ୩୧ ମେନ୍ଦ ଆପୁତେ କାଜିକିୟାଏ, ‘ହେ ହନ୍, ଆମ୍ ଜାନାଅ ଆଇଙ୍ଗ୍ଲଃ ତାଇନଃତାନାମ୍ ଆଡଃ ଆଇଁୟାଃ ସବେନାଃ ଆମାଃଗି ତାନାଃ ।
Er aber sprach zu ihm: Kind! du bist allzeit bei mir, und alles was mein ist, das ist dein.
32 ୩୨ ମେନ୍ଦ ରାସ୍କାଅଃ ଆଡଃ ସୁକୁଅଃଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ ତାଇକେନା ଚିୟାଃଚି ନେ ହାଗାମ୍ଦ ଗଜାକାନାଏ ତାଇକେନା ଆଡଃ ଜୀହୁଦ୍ରୁହାଡ଼ାକାନାଏ; ଇନିଃ ଆଦାକାନାଏ ତାଇକେନା ଆଡଃ ନାମ୍ରୁହାଡ଼ାକାନାଏ ।’”
Du sollst aber fröhlich sein, und dich freuen, denn dieser dein Bruder war tot, und ist wieder lebendig geworden, und verloren, und ist wieder gefunden.