नीतिसूत्रे 31

1 १ ही लमुएल राजाची वचने आहेत त्याच्या आईने त्यास शिकवलेली देववाणीः

Verba Lamuelis regis. Visio, qua erudivit eum mater sua.

2 २ ऐक, माझ्या मुला? ऐक, माझ्या पोटच्या मुला? ऐक, माझ्या नवसाच्या मुला?

Quid dilecte mi, quid dilecte uteri mei, quid dilecte votorum meorum?

3 ३ तू आपली शक्ती स्त्रियांना देऊ नको, किंवा आपले मार्ग राजांचा नाश करणाऱ्यास देऊ नको.

Ne dederis mulieribus substantiam tuam, et divitias tuas ad delendos reges.

4 ४ हे लमुएला, द्राक्षरस पिणे हे राजांना शोभत नाही, आणि मादक पेय कोठे आहे? असे म्हणणे अधिपतींना शोभत नाही.

Noli regibus, o Lamuel, noli regibus dare vinum: quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas.

5 ५ ते प्याले तर कायदा काय म्हणतो ते विसरून जातील, नंतर ते गरीबांचा न्याय उलटा करतील.

Et ne forte bibant, et obliviscantur iudiciorum, et mutent causam filiorum pauperis.

6 ६ जो नाशास लागला आहे त्यास मादक पेय दे. आणि खिन्न जिवाला द्राक्षरस दे.

Date siceram mœrentibus, et vinum his, qui amaro sunt animo:

7 ७ त्याने पिऊन आपले दारिद्र्य विसरावे आणि त्याने आपले सर्व क्लेश विसरावे.

bibant, et obliviscantur egestatis suæ, et doloris sui non recordentur amplius.

8 ८ जो कोणी स्वतःसाठी बोलू शकत नाही त्यांच्यासाठी बोल, गरीबांच्या हक्कांसाठी आपले तोंड उघड.

Aperi os tuum muto, et causis omnium filiorum qui pertranseunt:

9 ९ तू आपले मुख उघड आणि जे योग्य आहे त्याचा योग्य रीतीने न्याय कर, आणि ते गरीब व गरजू आहेत त्यांची बाजू मांडून त्यांना न्याय कर.

aperi os tuum, decerne quod iustum est, et iudica inopem et pauperem.

10 १० हुशार व कार्यक्षम पत्नी कोणाला सापडेल? पण तिचे मोल मौल्यवान खड्यांपेक्षा अधिक आहे.

Mulierem fortem quis inveniet? procul, et de ultimis finibus pretium eius.

11 ११ तिच्या पतीचे मन तिच्यावर भरवसा ठेवते, तो कधीही गरीब होणार नाही.

Confidit in ea cor viri sui, et spoliis non indigebit.

12 १२ ती आपल्या आयुष्याच्या सर्व दिवशी त्याच्यासाठी चांगल्या गोष्टी करते आणि अनिष्ट करत नाही.

Reddet ei bonum, et non malum, omnibus diebus vitæ suæ.

13 १३ ती लोकर आणि ताग निवडते, आणि आपल्या हातांनी आनंदाने काम करते.

Quæsivit lanam et linum, et operata est consilia manuum suarum.

14 १४ ती व्यापाऱ्याच्या जहाजासारखी आहे, ती आपले अन्न दुरून आणते.

Facta est quasi navis institoris, de longe portans panem suum.

15 १५ रात्र गेली नाही तोच ती उठून, आपल्या कुटुंबासाठी अन्न शिजवते, आणि नोकर मुलींना काय करायचे ते काम वाटून देते.

Et de nocte surrexit, deditque prædam domesticis suis, et cibaria ancillis suis.

16 १६ ती शेताविषयी विचार करून ते विकत घेते, ती आपल्या हातांच्या श्रमाने द्राक्षाचे मळे लावते.

Consideravit agrum, et emit eum: de fructu manuum suarum plantavit vineam.

17 १७ ती स्वतःला बलरुप पोशाख घालते, आणि आपले बाहू बळकट करते.

Accinxit fortitudine lumbos suos, et roboravit brachium suum.

18 १८ आपला उद्योग फायदेशीर आहे हे तिला कळते; सर्व रात्री तिचा दिवा विझत नाही.

Gustavit, et vidit quia bona est negotiatio eius: non extinguetur in nocte lucerna eius.

19 १९ ती आपला हात चातीला लावते, आणि ती गुंडाळलेला दोरा धरते.

Manum suam misit ad fortia, et digiti eius apprehenderunt fusum.

20 २० ती आपला हात नेहमी गरीबांसाठी उघडते; ती गरजवंतास देण्यास आपला हात पुढे करते.

Manum suam aperuit inopi, et palmas suas extendit ad pauperem.

21 २१ आपल्या कुटुंबासाठी तिला बर्फाचे भय वाटत नाही, कारण तिचे सर्व कुटुंब किरमिजी वस्त्र पांघरलेले असते.

Non timebit domui suæ a frigoribus nivis: omnes enim domestici eius vestiti sunt duplicibus.

22 २२ ती आपल्या अंथरुणावर टाकायला चादरी आणि पांघरायला तलम तागाचे जांभळे वस्त्र तयार करते.

Stragulatam vestem fecit sibi: byssus, et purpura indumentum eius.

23 २३ तिचा पती वेशीत, देशातल्या वडिलांमध्ये बसलेला असता त्यास लोक ओळखतात.

Nobilis in portis vir eius, quando sederit cum senatoribus terræ.

24 २४ ती तागाची वस्त्रे करते आणि ते विकते, ती व्यापाऱ्यांना कमरबंध पुरवते.

Sindonem fecit, et vendidit, et cingulum tradidit Chananæo.

25 २५ बल व आदर तिचे वस्त्र आहेत, आणि ती येणाऱ्या काळामध्ये आनंदी राहू शकते.

Fortitudo et decor indumentum eius, et ridebit in die novissimo.

26 २६ तिच्या मुखातून सुज्ञतेचे बोल निघतात. आणि दयेचा नियम तिच्या जिभेवर आहे.

Os suum aperuit sapientiæ, et lex clementiæ in lingua eius.

27 २७ ती कधीही आळशी नसते; ती आपल्या कुटुंबाच्या मार्गाकडे लक्ष देते, आणि आळसाची भाकर खात नाही.

Consideravit semitas domus suæ, et panem otiosa non comedit.

28 २८ तिची मुले उठतात आणि ती त्यांना जे काही आनंद देईल ते देते; तिचा पती तिची प्रशंसा करून, म्हणतो,

Surrexerunt filii eius, et beatissimam prædicaverunt: vir eius, et laudavit eam.

29 २९ “पुष्कळ स्त्रियांनी चांगले केले आहे, पण तू त्या सर्वांहून उत्कृष्ट आहेस.”

Multæ filiæ congregaverunt divitias: tu supergressa es universas.

30 ३० लावण्य फसवे आहे आणि सौंदर्य हे व्यर्थ आहे, पण तू जी स्त्री परमेश्वराचे भय धरते तिची प्रशंसा होते.

Fallax gratia, et vana est pulchritudo: mulier timens Dominum ipsa laudabitur.

31 ३१ तिच्या हाताचे फळ तिला द्या, आणि तिच्या कृत्यांनी भर वेशीत तिची प्रशंसा होवो.

Date ei de fructu manuum suarum: et laudent eam in portis opera eius.