नीतिसूत्रे 20

1 १ द्राक्षरस चेष्टा करणारा आहे आणि मादक पेय भांडखोर आहे; पिण्याने झिंगणारा शहाणा नाही.

清酒令人輕狂，醇酒使人發瘋；凡沉溺於酒的，必不是明智人。

2 २ राजाचा राग सिंहगर्जनेसारखा असतो; जो त्यास राग आणतो तो आपल्याच जीवाविरूद्ध पाप करतो.

君王震怒，有如獅子的咆哮；觸怒他的，危害自己的性命。

3 ३ जो कोणी भांडण टाळतो त्यास आदर आहे, पण प्रत्येक मूर्ख वादविवादात उडी मारतो.

平息爭端，是人的光榮；凡是愚人，都喜愛爭論。

4 ४ आळशी मनुष्य हिवाळा लागल्यामुळे नांगरीत नाही, तो हंगामाच्या वेळी पिक शोधेल पण त्यास काहीही मिळणार नाही.

懶惰人一寒冷，便不耕作；收獲之時，他必一無所獲。

5 ५ मनुष्याच्या मनातील योजना खोल पाण्यासारख्या असतात; पण समजदार मनुष्य त्या बाहेर काढतो.

人心的謀略，有如深水，唯有聰明人，纔能汲取。

6 ६ बरेच व्यक्ती विश्वासू असल्याची घोषणा करतात, पण जो कोणी विश्वासू आहे त्या व्यक्तीस कोण शोधून काढेल? पण खरोखरच असा व्यक्ती सापडणे कठीण असते.

自命為仁者，比比皆是；但有誰找到忠貞的人﹖

7 ७ जो कोणी मनुष्य चांगले करतो त्याच्या प्रामाणिकतेने चालतो, आणि त्याच्या मागे त्याची मुले त्यास अनुसरतात आणि ते सुखी होतात.

正義的人，必然為人正直；他的後代子孫，必然有福。

8 ८ जेव्हा राजा राजासनावर बसून न्यायनिवाड्याचे कार्य करतो, तो आपल्या डोळ्यांनी सर्व वाईट गोष्टी उडवून टाकतो.

君王高坐在判座上，所有邪惡一目了然。

9 ९ मी आपले हृदय शुद्ध केले आहे, मी आपल्या पापापासून मोकळा झालो आहे असे कोण म्हणू शकेल?

有誰能說：「我保持了心靈的潔淨，我是純潔無罪的﹖」

10 १० भिन्नभिन्न अशी खोटी वजने आणि असमान मापे, या दोन्हींचा परमेश्वरास तिरस्कार आहे.

不同的衡量，不同的升斗：二者皆為上主同樣厭惡。

11 ११ तरुणसुध्दा आपल्या कृतीने आपली वर्तणूक शुद्ध आणि सरळ आहे की नाही ते दाखवतो.

孩童的行為，潔淨正執直與否，由他的舉動便可認出。

12 १२ ऐकणारे कान आणि बघणारे डोळे, हे दोन्ही परमेश्वरानेच केले आहेत.

能聽的耳朵，能看的眼睛：二者皆為上主所造。

13 १३ झोपेची आवड धरू नकोस, धरशील तर दरिद्री होशील; आपले डोळे उघड आणि तुला भरपूर खायला मिळेल.

不要貪睡眠，免得你受窮；兩眼睜開，纔能得飽食。

14 १४ विकत घेणारा म्हणतो, वाईट! वाईट! परंतु जेव्हा तो तेथून निघून जातो तो फुशारकी मारतो.

顧客常說：「不好，不好! 」但一離去，讚不絕口。

15 १५ तेथे सोने आहे आणि विपुल किंमती खडे आहेत, पण ज्ञानमय वाणी मोलवान रत्न आहेत.

雖有大批黃金寶石，但最寶貴的，還是明智的唇舌。

16 १६ जो अनोळख्याला जामीन राहतो त्याचे वस्त्र ठेवून घे, जेव्हा तो परक्यास जामीन झाला आहे म्हणून त्यास तारणादाखल ठेव.

誰為外方人作保，拿去他的衣服；誰為異邦人作保，以他本人作質。

17 १७ कपटाची भाकर गोड लागते, पण त्यानंतर त्याचे तोंड सर्व वाळूंनी भरेल.

騙來的食物頗覺香甜，事後口中卻滿是砂礫。

18 १८ सल्ल्याद्वारे योजना प्रस्थापित होतात, म्हणून केवळ ज्ञानाच्या मार्गदर्शनाने लढाई चालू कर.

運籌帷幄，必先要商討；進行戰事，必該憑智謀。

19 १९ लावालावी करणारा गुप्त गोष्टी प्रगट करतो, म्हणून बडबड करणाऱ्यांची संगत धरू नकोस.

遊蕩閒談的，必洩露秘密；張口饒舌的，別與他交結。

20 २० जर एखादा मनुष्य आपल्या आईला किंवा वडिलांना शाप देईल, तर त्याचा दीप अंधारात विझून जाईल.

凡是辱罵自己父母的人，他的燈必在幽暗中熄滅。

21 २१ सुरवातीला उतावळीने मिळवलेल्या संपत्तीचा शेवट आशीर्वादित होणार नाही.

起初容易得來的財物，最後也不會得到祝福。

22 २२ मी चुकीच्या बदल्यात परतफेड करीन असे म्हणू नकोस, परमेश्वराची वाट पाहा आणि तो तुझे रक्षण करील.

你切不可說：「我以惡報惡；」應信賴上主，他必拯救你。

23 २३ असमान वजनाचा परमेश्वरास तिरस्कार आहे आणि अप्रामाणिक तराजू चांगले नाही.

不同的衡量，為上主所惡；不同的天秤，實屬不道德。

24 २४ मनुष्याच्या पावलास परमेश्वर वाट दाखवतो. तर कोणत्या मार्गाने जावे हे त्यास कसे कळेल?

世人的腳步，由上主支配；人那能了解自己的道路﹖

25 २५ हे पवित्र आहे असे उतावळीने म्हणणे व असला नवस केल्यावर मग विचार करीत बसणे हे मनुष्याने पाशात पडणे होय.

人若冒然說「聖，」許願後纔反省，這是自投羅網。

26 २६ सुज्ञ राजा दुष्टांना पाखडून टाकतो, आणि मळणी करण्याचे चक्र त्यांच्यावर फिरवतो.

智慧的君王簸揚惡人，且用車輪來壓軋他們。

27 २७ मनुष्याचा आत्मा परमेश्वराचा दीप होय, तो त्याच्या अंतर्यामाच्या सर्व भागांचा शोध घेतो.

人的靈魂是天主的燈，探照肺腑的一切隱密。

28 २८ कराराचा प्रामाणिपणा आणि विश्वसनियता राजाचे रक्षण करतात, तो प्रेमाने राजासन बळकट करतो.

仁愛和忠誠，是君王的保障；他的寶座，是賴慈愛而支撐。

29 २९ तरुण मनुष्याचे वैभव त्याचे बळ आहे. आणि पिकलेले केस वृद्धाचे सौंदर्य आहे.

少年人的光榮，在於他們的魄力；老年人的榮耀，在於他們的白髮。

30 ३० जखम करणारे घाय आणि वर्मी लागणारे फटके दुष्टतेचे क्षालन करतात.

見傷的鞭打能清除邪惡，杖擊能觸及肺腑的深處。