< नीतिसूत्रे 15 >
1 १ शांतीच्या उत्तराने राग निघून जातो, पण कठोर शब्दामुळे राग उत्तेजित होतो.
A soft answer, turneth away wrath, but a cutting word raiseth anger.
2 २ सुज्ञाची जिव्हा सुज्ञानाची प्रशंसा करते, पण मूर्खाचे मुख मूर्खपणा ओतून टाकते.
The tongue of the wise, adorneth knowledge, —but, the mouth of dullards, belcheth out folly.
3 ३ परमेश्वराचे नेत्र सर्वत्र असतात, ते चांगले आणि वाईट पाहत असतात.
In every place, are the eyes of Yahweh, observing the evil and the good.
4 ४ आरोग्यदायी जीभ जीवनाचा वृक्ष आहे, परंतु कपटी जीभ आत्म्याला चिरडणारी आहे.
Gentleness of the tongue, is a tree of life, but, crookedness therein, a grievous wound in the spirit.
5 ५ मूर्ख आपल्या वडिलांचे शिक्षण तुच्छ लेखतो, पण जो विवेकी आहे तो चुकीतून सुधारतो.
A foolish [son], spurneth the correction of his father, but, he that heedeth a reproof, sheweth prudence.
6 ६ नीतिमानाच्या घरात मोठे खजिने आहेत, पण दुष्टाची कमाई त्यास त्रास देते.
The household of the righteous man, is a great treasure, but, in the increase of the lawless, is disturbance.
7 ७ ज्ञानाचे ओठ विद्येविषयीचा प्रसार करते, पण मूर्खाचे हृदय असे नाही.
The lips of the wise, scatter abroad knowledge, but, the heart of dullards, is not right.
8 ८ दुष्टाच्या अर्पणाचा परमेश्वर द्वेष करतो, पण सरळांची प्रार्थना त्याचा आनंद आहे.
The sacrifice of lawless men, is an abomination to Yahweh, but, the prayer of the upright, is his delight.
9 ९ दुष्टांच्या मार्गाचा परमेश्वरास वीट आहे, पण जे नीतीचा पाठलाग करतात त्यांच्यावर तो प्रीती करतो.
An abomination to Yahweh, is the way of the lawless, but, the pursuer of righteousness, he loveth.
10 १० जो कोणी मार्ग सोडतो त्याच्यासाठी कठोर शासन तयार आहे, आणि जो कोणी सुधारणेचा तिरस्कार करतो तो मरेल.
There is, grievous correction, for him that forsaketh the right path, He that hateth rebuke, shall die.
11 ११ अधोलोक आणि विनाशस्थान परमेश्वरापुढे उघडे आहे; तर मग मनुष्यजातीच्या वंशाची अंतःकरणे त्याच्या दृष्टीपुढे किती जास्त असली पाहिजेत? (Sheol )
Hades and destruction, are before Yahweh, how much more then, the hearts of the sons of men. (Sheol )
12 १२ निंदकाला शिक्षेची चीड येते; तो सुज्ञाकडे जात नाही.
A scoffer, loveth not, one who reproveth him, unto the wise, doth he not go.
13 १३ आनंदी हृदय मुख आनंदित करते, पण हृदयाच्या दुःखाने आत्मा चिरडला जातो.
A joyful heart, maketh a pleasing countenance, —but, in sorrow of heart, is a stricken spirit.
14 १४ बुद्धिमानाचे हृदय ज्ञान शोधते, पण मूर्खाचे मुख मूर्खताच खाते.
The heart of the intelligent, seeketh knowledge, but, the mouth of dullards, feedeth on folly.
15 १५ जुलूम करणाऱ्याचे सर्व दिवस दुःखकारक असतात, पण आनंदी हृदयाला अंत नसलेली मेजवाणी आहे.
All the days of the afflicted, are sorrowful, but, a cheerful heart, is a continual banquet.
16 १६ पुष्कळ धन असून त्याबरोबर गोंधळ असण्यापेक्षा ते थोडके असून परमेश्वराचे भय बाळगणे चांगले आहे.
Better is a little, with the reverence of Yahweh, than great treasure, and disquietude therewith.
17 १७ पोसलेल्या वासराच्या तिरस्कारयुक्त मेजवाणीपेक्षा, जेथे प्रेम आहे तेथे भाजीभाकरी चांगली आहे.
Better is an allowance of herbs, and love, there, than a fatted ox, and hatred therewith.
18 १८ रागीट मनुष्य भांडण उपस्थित करतो, पण जो रागास मंद आहे तो मनुष्य भांडण शांत करतो.
A wrathful man, stirreth up strife, but, he that is slow to anger, calmeth contention.
19 १९ आळशाची वाट काटेरी कुंपणासारखी आहे, पण सरळांची वाट राजमार्ग बनते.
The way of the sluggard, is like a thorn hedge, but, the path of the upright, is a raised road.
20 २० शहाणा मुलगा आपल्या वडिलांना आनंदीत करतो. पण मूर्ख मनुष्य आपल्या आईला तुच्छ मानतो.
A wise son, maketh a glad father, —but, a dullard, despiseth his own mother.
21 २१ बुद्धिहीन मनुष्य मूर्खपणात आनंद मानतो. पण जो समंजस आहे तो सरळ मार्गाने जातो.
Folly, is joy to him that lacketh sense, —but, a man of understanding, taketh a straight course.
22 २२ जेथे सल्ला नसतो तेथे योजना बिघडतात, पण पुष्कळ सल्ला देणाऱ्यांबरोबर ते यशस्वी होतात.
Plans, are frustrated, for lack of consultation, but, by the multitude of counsellors, shall counsel, be established.
23 २३ मनुष्यास आपल्या तोंडच्या समर्पक उत्तराने आनंद होतो; आणि योग्यसमयीचे शब्द किती चांगले आहे!
A man hath joy, in the answer of his own mouth, and, a word in its season, —how good!
24 २४ सुज्ञाने खाली अधोलोकास जाऊ नये म्हणून त्याचा जीवनमार्ग वर जातो. (Sheol )
The way of life, is upwards to the prudent, that he may depart from hades beneath. (Sheol )
25 २५ परमेश्वर गर्विष्ठांची मालमत्ता फाडून काढेल, परंतु तो विधवेच्या मालमत्तेचे रक्षण करतो.
The house of proud men, will Yahweh tear down, but he will maintain the boundary of the widow.
26 २६ परमेश्वर पाप्यांच्या विचारांचा द्वेष करतो, पण दयेची वचने त्याच्या दुष्टीने शुद्ध आहेत.
An abomination to Yahweh, are the plottings of the wicked, but, with the pure, are sayings of sweetness.
27 २७ चोरी करणारा आपल्या कुटुंबावर संकटे आणतो, पण जो लाचेचा तिटकारा करतो तो जगेल.
He, troubleth his own house, who graspeth with greed, but, he that hateth gifts, shall live.
28 २८ नीतिमान उत्तर देण्याआधी विचार करतो, पण दुष्टाचे मुख सर्व वाईट ओतून बाहेर टाकते.
The heart of the righteous, studieth to answer, but, the mouth of the lawless, belcheth out mischiefs.
29 २९ परमेश्वर दुष्टांपासून खूप दूर आहे, पण तो नीतिमानांच्या प्रार्थना नेहमी ऐकतो.
Far off is Yahweh, from the lawless, but, the prayer of the righteous, will he hear.
30 ३० नेत्राचा प्रकाश अंतःकरणाला आनंद देतो, आणि चांगली बातमी शरीराला निरोगी आहे.
The sparkling of bright eyes, rejoiceth the heart, Good news, giveth marrow to the bones.
31 ३१ जर कोणीतरी तुम्हास जीवन कसे जगावे म्हणून सुधारतो त्याकडे लक्ष द्या, तुम्ही ज्ञानामध्ये रहाल.
The ear that heareth the reproof which giveth life, in the midst of the wise, shall remain.
32 ३२ जो कोणी शिक्षण नाकारतो तो आपल्या स्वत: लाच तुच्छ लेखतो, परंतु जो कोणी शासन ऐकून घेतो तो ज्ञान मिळवतो.
He that declineth correction, despiseth his own soul, but, he that heareth reproof, gaineth sense.
33 ३३ परमेश्वराचे भय हे सुज्ञतेचे शिक्षण देते, आणि आदरापूर्वी नम्रता येते.
The reverence of Yahweh, is the correction of wisdom, and, before honour, is humility.