नीतिसूत्रे 15

1 १ शांतीच्या उत्तराने राग निघून जातो, पण कठोर शब्दामुळे राग उत्तेजित होतो.

A soft answer turns back fury, And a grievous word raises up anger.

2 २ सुज्ञाची जिव्हा सुज्ञानाची प्रशंसा करते, पण मूर्खाचे मुख मूर्खपणा ओतून टाकते.

The tongue of the wise makes knowledge good, And the mouth of fools utters folly.

3 ३ परमेश्वराचे नेत्र सर्वत्र असतात, ते चांगले आणि वाईट पाहत असतात.

The eyes of YHWH are in every place, Watching the evil and the good.

4 ४ आरोग्यदायी जीभ जीवनाचा वृक्ष आहे, परंतु कपटी जीभ आत्म्याला चिरडणारी आहे.

A healed tongue [is] a tree of life, And perverseness in it—a breach in the spirit.

5 ५ मूर्ख आपल्या वडिलांचे शिक्षण तुच्छ लेखतो, पण जो विवेकी आहे तो चुकीतून सुधारतो.

A fool despises the instruction of his father, And whoever is regarding reproof is prudent.

6 ६ नीतिमानाच्या घरात मोठे खजिने आहेत, पण दुष्टाची कमाई त्यास त्रास देते.

Abundant strength [is in] the house of the righteous, And in the increase of the wicked—trouble.

7 ७ ज्ञानाचे ओठ विद्येविषयीचा प्रसार करते, पण मूर्खाचे हृदय असे नाही.

The lips of the wise scatter knowledge, And the heart of fools [is] not right.

8 ८ दुष्टाच्या अर्पणाचा परमेश्वर द्वेष करतो, पण सरळांची प्रार्थना त्याचा आनंद आहे.

The sacrifice of the wicked [is] an abomination to YHWH, And the prayer of the upright [is] His delight.

9 ९ दुष्टांच्या मार्गाचा परमेश्वरास वीट आहे, पण जे नीतीचा पाठलाग करतात त्यांच्यावर तो प्रीती करतो.

The way of the wicked [is] an abomination to YHWH, And He loves whoever is pursuing righteousness.

10 १० जो कोणी मार्ग सोडतो त्याच्यासाठी कठोर शासन तयार आहे, आणि जो कोणी सुधारणेचा तिरस्कार करतो तो मरेल.

Discipline [is] grievous to him who is forsaking the path, Whoever is hating reproof dies.

11 ११ अधोलोक आणि विनाशस्थान परमेश्वरापुढे उघडे आहे; तर मग मनुष्यजातीच्या वंशाची अंतःकरणे त्याच्या दृष्टीपुढे किती जास्त असली पाहिजेत? (Sheol h7585)

Sheol and destruction [are] before YHWH, Surely also the hearts of the sons of men. (Sheol h7585)

12 १२ निंदकाला शिक्षेची चीड येते; तो सुज्ञाकडे जात नाही.

A scorner does not love his reprover, He does not go to the wise.

13 १३ आनंदी हृदय मुख आनंदित करते, पण हृदयाच्या दुःखाने आत्मा चिरडला जातो.

A joyful heart makes the face glad, And the spirit is struck by grief of heart.

14 १४ बुद्धिमानाचे हृदय ज्ञान शोधते, पण मूर्खाचे मुख मूर्खताच खाते.

The heart of the intelligent seeks knowledge, And the mouth of fools enjoys folly.

15 १५ जुलूम करणाऱ्याचे सर्व दिवस दुःखकारक असतात, पण आनंदी हृदयाला अंत नसलेली मेजवाणी आहे.

All the days of the afflicted [are] evil, And gladness of heart [is] a perpetual banquet.

16 १६ पुष्कळ धन असून त्याबरोबर गोंधळ असण्यापेक्षा ते थोडके असून परमेश्वराचे भय बाळगणे चांगले आहे.

Better [is] a little with the fear of YHWH, Than much treasure, and tumult with it.

17 १७ पोसलेल्या वासराच्या तिरस्कारयुक्त मेजवाणीपेक्षा, जेथे प्रेम आहे तेथे भाजीभाकरी चांगली आहे.

Better [is] an allowance of green herbs and love there, Than a fatted ox, and hatred with it.

18 १८ रागीट मनुष्य भांडण उपस्थित करतो, पण जो रागास मंद आहे तो मनुष्य भांडण शांत करतो.

A man of fury stirs up contention, And the slow to anger appeases strife.

19 १९ आळशाची वाट काटेरी कुंपणासारखी आहे, पण सरळांची वाट राजमार्ग बनते.

The way of the slothful [is] as a hedge of briers, And the path of the upright is raised up.

20 २० शहाणा मुलगा आपल्या वडिलांना आनंदीत करतो. पण मूर्ख मनुष्य आपल्या आईला तुच्छ मानतो.

A wise son makes a father glad. And a foolish man is despising his mother.

21 २१ बुद्धिहीन मनुष्य मूर्खपणात आनंद मानतो. पण जो समंजस आहे तो सरळ मार्गाने जातो.

Folly is joy to one lacking heart, And a man of intelligence directs [his] going.

22 २२ जेथे सल्ला नसतो तेथे योजना बिघडतात, पण पुष्कळ सल्ला देणाऱ्यांबरोबर ते यशस्वी होतात.

The making void of purposes [is] without counsel, And in a multitude of counselors it is established.

23 २३ मनुष्यास आपल्या तोंडच्या समर्पक उत्तराने आनंद होतो; आणि योग्यसमयीचे शब्द किती चांगले आहे!

Joy [is] to a man in the answer of his mouth, And a word in its season—how good!

24 २४ सुज्ञाने खाली अधोलोकास जाऊ नये म्हणून त्याचा जीवनमार्ग वर जातो. (Sheol h7585)

A path of life [is] on high for the wise, To turn aside from Sheol beneath. (Sheol h7585)

25 २५ परमेश्वर गर्विष्ठांची मालमत्ता फाडून काढेल, परंतु तो विधवेच्या मालमत्तेचे रक्षण करतो.

YHWH pulls down the house of the proud, And He sets up the border of the widow.

26 २६ परमेश्वर पाप्यांच्या विचारांचा द्वेष करतो, पण दयेची वचने त्याच्या दुष्टीने शुद्ध आहेत.

Thoughts of wickedness [are] an abomination to YHWH, And sayings of pleasantness [are] pure.

27 २७ चोरी करणारा आपल्या कुटुंबावर संकटे आणतो, पण जो लाचेचा तिटकारा करतो तो जगेल.

A dishonest gainer is troubling his house, And whoever is hating gifts lives.

28 २८ नीतिमान उत्तर देण्याआधी विचार करतो, पण दुष्टाचे मुख सर्व वाईट ओतून बाहेर टाकते.

The heart of the righteous meditates to answer, And the mouth of the wicked utters evil things.

29 २९ परमेश्वर दुष्टांपासून खूप दूर आहे, पण तो नीतिमानांच्या प्रार्थना नेहमी ऐकतो.

YHWH [is] far from the wicked, And He hears the prayer of the righteous.

30 ३० नेत्राचा प्रकाश अंतःकरणाला आनंद देतो, आणि चांगली बातमी शरीराला निरोगी आहे.

The light of the eyes makes the heart glad, A good report makes the bone fat.

31 ३१ जर कोणीतरी तुम्हास जीवन कसे जगावे म्हणून सुधारतो त्याकडे लक्ष द्या, तुम्ही ज्ञानामध्ये रहाल.

An ear that is hearing the reproof of life Lodges among the wise.

32 ३२ जो कोणी शिक्षण नाकारतो तो आपल्या स्वत: लाच तुच्छ लेखतो, परंतु जो कोणी शासन ऐकून घेतो तो ज्ञान मिळवतो.

Whoever is refusing instruction is despising his soul, And whoever is hearing reproof Is getting understanding.

33 ३३ परमेश्वराचे भय हे सुज्ञतेचे शिक्षण देते, आणि आदरापूर्वी नम्रता येते.

The fear of YHWH [is] the instruction of wisdom, And humility [is] before honor!