नीतिसूत्रे 12

1 १ ज्याला शिक्षण प्रिय त्यास ज्ञान प्रिय, परंतु जो कोणी शासनाचा द्वेष करतो तो मूर्ख आहे.

He that loueth chastisyng, loueth kunnyng; but he that hatith blamyngis, is vnwijs.

2 २ परमेश्वर चांगल्या मनुष्यास कृपा देतो, पण वाईट योजना करणाऱ्याला तो दोषी ठरवतो.

He that is good, schal drawe to hym silf grace of the Lord; but he that tristith in hise thouytis, doith wickidli.

3 ३ दुष्टतेने मनुष्य स्थिर होत नाही, पण नीतिमानाचे उच्चाटण होणार नाही.

A man schal not be maad strong by wyckidnesse; and the root of iust men schal not be moued.

4 ४ सद्गुणी पत्नी आपल्या पतीचा मुकुट आहे, परंतु जी कोणी लाज आणणारी ती त्याची हाडे सडविणाऱ्या रोगासारखी आहे.

A diligent womman is a coroun to hir hosebond; and rot is in the boonys of that womman, that doith thingis worthi of confusioun.

5 ५ नीतिमानाच्या योजना यथान्याय असतात, पण दुष्टांचा सल्ला कपटाचा असतो.

The thouytis of iust men ben domes; and the counselis of wickid men ben gileful.

6 ६ दुष्टांचे शब्द रक्तपात घडून आणण्यासाठी दबा धरून थांबतात, परंतु न्यायीचे शब्द त्यास सुरक्षित ठेवतात.

The wordis of wickid men setten tresoun to blood; the mouth of iust men schal delyuere hem.

7 ७ दुर्जन उलथून टाकले जातात आणि नाहीसे होतात, पण नीतिमानाचे घर टिकते.

Turne thou wickid men, and thei schulen not be; but the housis of iust men schulen dwelle perfitli.

8 ८ मनुष्याची प्रशंसा त्याच्या सुज्ञतेप्रमाणे होते, पण जो विकृत निवड करतो त्याचा तिरस्कार होतो.

A man schal be knowun bi his teching; but he that is veyn and hertles, schal be open to dispising.

9 ९ जो आपणास प्रतिष्ठित दाखवतो पण त्याच्याकडे अन्न नसते; त्यापेक्षा ज्याची प्रतिष्ठा बेताची असून फक्त सेवक असतो तो चांगला समजायचा.

Betere is a pore man, and sufficient to him silf, than a gloriouse man, and nedi of breed.

10 १० नीतिमान आपल्या प्राण्यांविषयीच्या गरजांची काळजी घेतो, पण दुष्टाचे दयाळूपणही क्रूर असते.

A iust man knowith the soulis of hise werk beestis; but the entrailis of wickid men ben cruel.

11 ११ जो कोणी आपल्या शेतात कष्ट करतो त्याच्याकडे विपुल अन्न असते, पण जो निरर्थक योजनेमागे धावतो तो बुद्धिहीन आहे.

He that worchith his lond, schal be fillid with looues; but he that sueth idilnesse, is moost fool. He that is swete, lyueth in temperaunces; and in hise monestyngis he forsakith dispisyngis.

12 १२ दुसऱ्यापासून चोरल्याची इच्छा दुर्जन करतो, पण नितीमानाचे फळ ते स्वतःपासून येते.

The desir of a wickid man is the memorial of worste thingis; but the roote of iust men schal encreesse.

13 १३ दुष्ट मनुष्य आपल्या पापी बोलल्याने पाशात पडतो, पण नीतिमान संकटातून निसटतो.

For the synnes of lippis `falling doun neiyeth to an yuel man; but a iust man schal scape fro angwisch.

14 १४ मनुष्य आपल्या मुखाच्या फळाकडून चांगल्या गोष्टींच्या योगे तृप्त होतो, त्यास आपल्या हातांच्या कामाचे प्रतिफळ मिळेल.

Of the fruyt of his mouth ech man schal be fillid with goodis; and bi the werkis of hise hondis it schal be yoldun to him.

15 १५ मूर्खाचा मार्ग त्याच्या दृष्टीने नीट असतो, परंतु सुज्ञ मनुष्य सल्ला ऐकून घेतो.

The weie of a fool is riytful in hise iyen; but he that is wijs, herith counsels.

16 १६ मूर्ख त्याचा राग लागलाच दाखवतो, पण जो दूरदर्शी आहे तो अपमानाकडे दुर्लक्ष करतो.

A fool schewith anoon his ire; but he that dissymelith wrongis, is wijs.

17 १७ जो कोणी खरे बोलतो तो जे काय योग्य आहे ते सांगतो, पण खोटा साक्षीदार लबाड सांगतो.

He that spekith that, that he knowith, is a iuge of riytfulnesse; but he that lieth, is a gileful witnesse.

18 १८ कोणी असा असतो की, तलवार भोसकावी तसे अविचाराचे भाषण करतो, पण सुज्ञाची जिव्हा आरोग्य आणते.

A man is that bihetith, and he is prickid as with the swerd of conscience; but the tunge of wise men is helthe.

19 १९ सत्याची वाणी सर्वकाळ टिकेल, पण लबाड बोलणारी जिव्हा क्षणिक आहे.

The lippe of treuthe schal be stidfast with outen ende; but he that is a sudeyn witnesse, makith redi the tunge of leesyng.

20 २० वाईट योजणाऱ्यांच्या अंतःकरणात कपट असते, परंतु शांतीचा सल्ला देणाऱ्यांच्या मनात हर्ष असतो.

Gile is in the herte of hem that thenken yuels; but ioye sueth hem, that maken counsels of pees.

21 २१ नीतिमानावर संकटे येत नाहीत, परंतु दुर्जनावर अडचणी येतात.

What euere bifallith to a iust man, it schal not make hym sori; but wickid men schulen be fillid with yuel.

22 २२ खोटे बोलणाऱ्या वाणीचा परमेश्वरास वीट आहे, पण जे कोणी प्रामाणिकपणे राहणारे त्यास आनंद देतात.

False lippis is abhominacioun to the Lord; but thei that don feithfuli, plesen him.

23 २३ शहाणा मनुष्य आपले ज्ञान गुप्त ठेवतो, पण मूर्खाचे हृदय मूर्खपणा ओरडून सांगते.

A fel man hilith kunnyng; and the herte of vnwise men stirith foli.

24 २४ उद्योग्याचे हात अधिकार चालवतील, पण आळशाला गुलामासारखे राबावे लागेल.

The hond of stronge men schal haue lordschip; but the hond that is slow, schal serue to tributis.

25 २५ मनुष्याचे हृदय काळजीच्या भाराने त्यास खाली दाबून टाकते, पण चांगला शब्द त्यास आनंदित करतो.

Morenynge in the herte of a iust man schal make hym meke; and he schal be maad glad bi a good word.

26 २६ नीतिमान आपल्या मित्राला मार्ग दाखवतो, पण दुष्टाचे मार्ग त्यांना बहकावतो.

He that dispisith harm for a frend, is a iust man; but the weie of wickid men schal disseyue hem.

27 २७ आळशी आपण धरलेली शिकार भाजित नाही, पण उद्योगी मनुष्य मौल्यवान संपत्ती संपादन करतो.

A gileful man schal not fynde wynnyng; and the substaunce of man schal be the prijs of gold.

28 २८ न्यायीपणाच्या मार्गात जीवन सापडते, आणि त्यांच्या वाटेत मरण नाही.

Lijf is in the path of riytfulnesse; but the wrong weie leedith to deeth.