नीतिसूत्रे 10

1 १ ही शलमोनाची नितीसूत्रे आहेत. शहाणा मुलगा आपल्या वडिलांना सुखी करतो, पण मूर्ख मुलगा आपल्या आईला दु: खी करतो.

The proverbs of Solomon. A wise son maketh a glad father: but a foolish son [is] the heaviness of his mother.

2 २ दुष्टाईने गोळा केलेली संपत्ती ही कवडी मोलाची असते. पण धार्मिकता मरणापासून दूर ठेवते.

Treasures of wickedness profit nothing: but righteousness delivereth from death.

3 ३ परमेश्वर चांगल्यांना भुकेले राहू देत नाही, परंतु तो वाईटाची कामना निष्फळ करतो.

The LORD will not suffer the soul of the righteous to famish: but he casteth away the substance of the wicked.

4 ४ आळशी हात मनुष्याच्या गरीबीस कारण होतात. पण उद्योग्याचा हात संपत्ती मिळवतो.

He becometh poor that dealeth [with] a slack hand: but the hand of the diligent maketh rich.

5 ५ उन्हाळ्यात जो मुलगा पीक जमा करतो तो शहाणा आहे, परंतु जो मुलगा हंगामात झोपतो त्यास ते लज्जास्पद आहे.

He that gathereth in summer [is] a wise son: [but] he that sleepeth in harvest [is] a son that causeth shame.

6 ६ नितीमानाच्या मस्तकी आशीर्वाद असतात, पण बलात्कार दुष्टाचे मुख झाकतो.

Blessings [are] upon the head of the just: but violence covereth the mouth of the wicked.

7 ७ नितीमानाची जेव्हा आपण आठवण करतो, तेव्हा ते आपणास आनंदित करते; पण वाईट करणाऱ्याचे नाव नष्ट होते.

The memory of the just [is] blessed: but the name of the wicked shall rot.

8 ८ जो समजदार आहे तो आज्ञा मान्य करतो, परंतु बडबड्या मूर्खाची अधोगती होते.

The wise in heart will receive commandments: but a prating fool shall fall.

9 ९ जो कोणी प्रामाणिकपणे चालतो तो सुरक्षितपणे चालतो, परंतु जो कोणी त्याचे मार्ग वाकडे करतो तो कळून येईल.

He that walketh uprightly walketh surely: but he that perverteth his ways shall be known.

10 १० जो कोणी डोळे मिचकावतो तो दुःखास कारण होतो, बडबड्या मूर्खाची अधोगती होते.

He that winketh with the eye causeth sorrow: but a prating fool shall fall.

11 ११ नितीमानाचे मुख जीवनाचा झरा आहे, परंतु बलात्कार दुष्टाचे मुख झाकतो.

The mouth of a righteous [man is] a well of life: but violence covereth the mouth of the wicked.

12 १२ द्वेष भांडण उत्पन्न करतो; परंतु प्रीती सर्व अपराधांवर झाकण घालते.

Hatred stirreth up strifes: but love covereth all sins.

13 १३ विवेकशीलाच्या वाणीत ज्ञान सापडते, परंतु जो अक्कलशून्य असतो त्याच्या पाठीस काठीच योग्य आहे.

In the lips of him that hath understanding wisdom is found: but a rod [is] for the back of him that is void of understanding.

14 १४ शहाणे माणसे ज्ञान संग्रह करतात, परंतु मूर्खाचे मुख म्हणजे अरिष्ट जवळ आणते.

Wise [men] lay up knowledge: but the mouth of the foolish [is] near destruction.

15 १५ श्रीमंताची संपत्ती हे त्याचे बळकट नगर आहे; गरिबांचा नाश त्यांच्या दारिद्र्यात होतो.

The rich man’s wealth [is] his strong city: the destruction of the poor [is] their poverty.

16 १६ नीतिमानाचे वेतन जीवनाकडे घेऊन जाणारे आहे; दुर्जनाचा फायदा त्यास पापाकडे घेऊन जाणारा आहे.

The labour of the righteous [tendeth] to life: the fruit of the wicked to sin.

17 १७ जो कोणी शिस्तीचे अनुसरण करतो तो जीवनाच्या मार्गात आहे, पण जो दोषारोपाला नकार देतो तो चुकीच्या मार्गाने जातो.

He [is in] the way of life that keepeth instruction: but he that refuseth reproof erreth.

18 १८ जो कोणी द्वेष लपवून ठेवतो तो लबाड ओठांचा आहे, आणि जो कोणी निंदा पसरवतो तो मूर्ख आहे.

He that hideth hatred [with] lying lips, and he that uttereth a slander, [is] a fool.

19 १९ जेव्हा पुष्कळ वाचाळता असते, तेथे पापाला कमतरता नाही, परंतु तो जे काही बोलतो ते काळजीपूर्वक आहे, तो सुज्ञ आहे.

In the multitude of words there wanteth not sin: but he that refraineth his lips [is] wise.

20 २० जो कोणी चांगले करतो त्याची जिव्हा शुध्द रुप्यासारखी आहे; पण तेथे दुष्टाच्या हृदयात कवडी किंमत आहे.

The tongue of the just [is as] choice silver: the heart of the wicked [is] little worth.

21 २१ नीतिमानाचे ओठ पुष्कळांचे पोषण करतात, पण मूर्ख मरतात कारण त्यांच्यात बुद्धीचा अभाव असतो.

The lips of the righteous feed many: but fools die for want of wisdom.

22 २२ परमेश्वराचे आशीर्वाद चांगली संपत्ती आणते, आणि त्यामध्ये तो अधिक दुःख देत नाही.

The blessing of the LORD, it maketh rich, and he addeth no sorrow with it.

23 २३ दुष्कर्म करणे मूर्खाला खेळ असे आहे, परंतु सुज्ञ मनुष्यास ज्ञानात आनंद आहे.

[It is] as sport to a fool to do mischief: but a man of understanding hath wisdom.

24 २४ दुष्ट ज्याला भितो ते त्याच्यावर येईल, पण नीतिमानाची इच्छा मान्य होईल.

The fear of the wicked, it shall come upon him: but the desire of the righteous shall be granted.

25 २५ दुष्ट वावटळीसारखे आहेत ती येऊन जाते आणि तसा तो नाहीसा होतो, पण जो चांगले करतो तो सर्वकाळ टिकणाऱ्या पायासारखा आहे.

As the whirlwind passeth, so [is] the wicked no [more: ] but the righteous [is] an everlasting foundation.

26 २६ जशी आंब दातांना आणि जसा धूर डोळ्यांना, तसा आळशी त्यास पाठवणाऱ्यांना आहे.

As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so [is] the sluggard to them that send him.

27 २७ परमेश्वराचे भय आयुष्याचे दिवस वाढवते, पण दुष्टाचे वर्ष कमी होतील.

The fear of the LORD prolongeth days: but the years of the wicked shall be shortened.

28 २८ नीतिमानाची आशा त्यांचा आनंद होईल, पण दुष्टाची वर्षे कमी होतील.

The hope of the righteous [shall be] gladness: but the expectation of the wicked shall perish.

29 २९ जो कोणी प्रामाणिक आहे परमेश्वर त्याचे रक्षण करील, दुष्कर्म करणाऱ्यांना तो नाशकारक आहे.

The way of the LORD [is] strength to the upright: but destruction [shall be] to the workers of iniquity.

30 ३० नीतिमान कधीही उलथून टाकले जाणार नाहीत, परंतु दुष्ट देशात राहणार नाहीत.

The righteous shall never be removed: but the wicked shall not inhabit the earth.

31 ३१ नीतिमानाच्या मुखातून ज्ञानाचे फळ निघते, पण कपटी जीभ कापली जाईल.

The mouth of the just bringeth forth wisdom: but the froward tongue shall be cut out.

32 ३२ नीतिमानाला जे काही स्वीकारणीय ते त्यांच्या ओठास कळते, पण दुष्टाच्या मुखास, जे कुटिल बोलणे आहे ते समजते.

The lips of the righteous know what is acceptable: but the mouth of the wicked [speaketh] frowardness.