< मत्तय 7 >
1 १ इतरांचे दोष काढू नका म्हणजे तुमचे दोष काढण्यात येणार नाहीत.
Judge not, that ye be not judged; —
2 २ कारण ज्या प्रकारे तुम्ही इतरांचे दोष काढता त्याच न्यायाने तुमचेही दोष काढले जातील आणि ज्या मापाने तुम्ही मोजून देता त्याच मापाने तुम्हास परत मोजून देण्यात येईल.
For, with what judgment ye judge, shall ye be judged, —and, with what measure ye mete, shall it be measured unto you.
3 ३ तू आपल्या डोळ्यातील मुसळ लक्षात न घेता आपल्या भावाच्या डोळ्यातील कुसळ का पाहतोस?
Why, moreover, beholdest thou the mote, in the eye of thy brother, —while, the beam in thine own eye, thou dost not consider?
4 ४ अथवा ‘तुझ्या डोळ्यांतले कुसळ मला काढू दे’ असे तू आपल्या भावाला कसे म्हणशील? पाहा, तुझ्या स्वतःच्या डोळ्यात तर मुसळ आहे.
Or how wilt thou say unto thy brother, Let me cast the mote out of thine eye, —when lo! a beam, is in thine own eye?
5 ५ अरे ढोंग्या, पहिल्याने आपल्या डोळ्यांतले मुसळ काढून टाक म्हणजे आपल्या भावाच्या डोळयांतले कुसळ काढण्यासाठी तुला स्पष्टपणे पाहता येईल.
Hypocrite! cast first, out of thine own eye, the beam, —and, then, shalt thou see clearly to cast the mote, out of the eye of thy brother.
6 ६ जे पवित्र आहे ते कुत्र्यांना टाकू नका आणि आपले मोती डुकरांपुढे टाकू नका; टाकाल तर कदाचित ती त्यांना पायदळी तुडवतील व नंतर ती उलटून येवून तुम्हासही फाडतील.
Do not give what is holy unto dogs, neither cast ye your pearls before swine, —lest once they trample, them, down with their feet, and, turning, tear, you.
7 ७ मागा म्हणजे तुम्हास देण्यात येईल. शोधा म्हणजे तुम्हास सापडेल, ठोका म्हणजे तुमच्यासाठी उघडले जाईल.
Be asking, and it shall be given you, Be seeking, and ye shall find, —Be knocking, and it shall be opened unto you.
8 ८ कारण प्रत्येकजण जो मागतो त्यास मिळते, जो शोधतो त्यास सापडते आणि जो ठोठावतो, त्याच्यासाठी दरवाजा उघडले जाते.
For, whosoever asketh, receiveth, and, he that seeketh, findeth, —and, to him that knocketh, shall it be opened.
9 ९ तुमच्यामध्ये कोण मनुष्य असा आहे, जो आपल्या मुलाने भाकर मागितली तर त्यास दगड देईल?
Or what man, from among yourselves, whom his son shall ask for a loaf, —a stone, will give him?
10 १० किंवा त्याने मासा मागितला असता, त्याऐवजी त्यास साप देईल?
Or, a fish also, shall ask, —a serpent, will give him?
11 ११ वाईट असूनही जर तुम्हास आपल्या मुलांना चांगल्या गोष्टी देण्याचे कळते तर तुमच्या स्वर्गातील पित्याकडे जे मागतात, त्यांच्या गरजा तो किती चांगल्या प्रकारे भागवील?
If then, ye, being, evil, know how, good gifts, to be giving unto your children, how much more, will, your Father who is in the heavens, give good things to them that ask, him?
12 १२ यासाठी ज्या गोष्टी लोकांनी तुमच्यासाठी कराव्यात असे तुम्हास वाटते त्या सर्व गोष्टी तुम्हीही त्यांच्यासाठी करा, कारण नियमशास्त्राच्या व संदेष्टयांच्या शिकवणीचे सार हेच आहे.
Whatsoever things, therefore, ye would, that men be doing unto you, so, be, ye also, doing, unto them, —for, this, is the law and the prophets.
13 १३ अरुंद दरवाजाने आत जा कारण नाशाकडे जाण्याचा दरवाजा रूंद व मार्ग प्रशस्त आहे आणि त्यातून आत जाणारे पुष्कळ लोक आहेत.
Enter ye in at, the narrow gate; because broad and roomy is the way that leadeth unto destruction, —and, many, are they who enter thereby:
14 १४ पण जीवनाकडे जाण्याचा दरवाजा अरुंद व मार्ग अडचणीचा आहे आणि ज्यांस तो सापडतो ते फारच थोडके आहेत.
Because, narrow, is the gate, and, confined, the way, that leadeth unto life, —and, few, are they who find, it.
15 १५ खोट्या संदेष्ट्यांविषयी सावध असा. ते मेंढरांच्या वेषात घेऊन तुमच्याकडे येतात. पण खरे सांगायचे तर ते क्रूर लांडग्यांसारखे आहेत.
Beware of false prophets, who come unto you in clothing of sheep, —while, within, they are ravening wolves.
16 १६ त्यांच्या फळांवरुन तुम्ही त्यांस ओळखाल. काटेरी झाडाला द्राक्षे लागतात काय? किंवा रिंगणीच्या झाडाला अंजिरे येताच काय?
By their fruits, shall ye find, them, out, —unless perhaps men gather—from thorns, grapes! or, from thistles, figs!
17 १७ त्याचप्रमाणे चांगले झाड चांगले फळ देते, परंतु वाईट झाड वाईट फळ देते.
So, every good tree, fine fruit, produceth, —whereas, the worthless tree, evil fruit, produceth:
18 १८ चांगल्या झाडाला वाईट फळे येणार नाहीत आणि वाईट झाडाला चांगली फळे येणार नाहीत.
It is, impossible, for a, good tree, to be bearing, evil fruit, neither doth, a worthless tree, produce, fine fruit.
19 १९ जे झाड चांगले फळ देत नाही ते तोडण्यात येते व अग्नीत टाकले जाते.
Every tree that beareth not fine fruit, is hewn down, and, into fire, is cast.
20 २० यास्तव त्यांना तुम्ही त्यांच्या फळांवरून ओळखाल.
After all then, by their fruits, shall ye find, them, out.
21 २१ मला प्रभू, प्रभू म्हणणारा प्रत्येकजण स्वर्गाच्या राज्यात जाईलच असे नाही; तर माझ्या स्वर्गातील पित्याच्या इच्छेप्रमाणे जो वागतो त्याचाच प्रवेश स्वर्गाच्या राज्यात होईल.
Not every one that saith unto me, Lord! Lord! shall enter into the kingdom of the heavens, —but he that doeth the will of my Father who is in the heavens.
22 २२ त्यादिवशी मला अनेक जण म्हणतील, हे प्रभू, आम्ही तुझ्या नावाने संदेश दिले, तुझ्या नावाने भूते काढली व तुझ्या नावाने पुष्कळ चमत्कार केले नाहीत काय?
Many, will say unto me, in, that, day, Lord! Lord! did we not, in thy name, prophesy, and, in thy name, cast, demons, out, —and, in thy name, many works of power, perform?
23 २३ तेव्हा मी त्यांना स्पष्ट सांगेन की, मी तुम्हास ओळखत नाही. अहो दुराचार करणाऱ्यांनो, माझ्यापासून चालते व्हा.
And, then, will I confess unto them, Never, have I acknowledged you, —Depart from me, ye workers of lawlessness!
24 २४ जो कोणी माझ्या सांगण्याप्रमाणे आचारण करतो तो शहाण्या मनुष्यासारखा आहे, अशा शहाण्या मनुष्याने आपले घर खडकावर बांधले.
Every one, therefore, who heareth [these] my words, and doeth them, shall be likened to a prudent man, who built his house upon the rock;
25 २५ मग जोराचा पाऊस झाला आणि पूर आला. जोराचा वारा आला. वादळात घर सापडले, पण ते पडले नाही कारण त्याचा पाया खडकावर बांधला होता.
And the rain descended, and the streams came, and the winds blew, and rushed against that house, and it fell not; for it had been founded upon the rock.
26 २६ जो कोणी माझीही वचने ऐकून त्याप्रमाणे आचरण करीत नाही तो कोणाएका मूर्ख मनुष्यासारखा आहे, त्याने आपले घर वाळूवर बांधले.
And every one who heareth these my words, and doeth them not, shall be likened unto a foolish man, who built his house upon the sand;
27 २७ मग जोराचा पाऊस आला आणि पूर आला. जोराचा वारा सुटला. वादळवाऱ्यात ते घर सापडले आणि कोसळून पडले.”
And the rain descended, and the streams came, and the winds blew, and dashed against that house, and it fell; and, the fall thereof, was, great.
28 २८ येशूने हे सर्व बोलणे समाप्त केल्यावर असे झाले की, लोकसमुदाय त्याच्या शिक्षणाने थक्क झाला.
And it came to pass, when Jesus ended these words, with astonishment were the multitudes being struck at his teaching;
29 २९ कारण येशू त्यांना त्यांच्या नियमशास्त्र शिक्षकांप्रमाणे नव्हे, तर अधिकारवाणीने शिकवत होता.
for he was teaching them as one having, authority, and not as their Scribes.