मत्तय 26
When Jesus had finished teaching all of that, he said to his disciples,
2 २ “दोन दिवसानी वल्हांडणाचा सण आहे हे तुम्हास माहीत आहे आणि मनुष्याचा पुत्र वधस्तंभावर खिळून जिवे मारला जाण्यासाठी धरून दिला जाईल.”
“You know that in two days time the Festival of the Passover will be here; and that the Son of Man is to be given up to be crucified.”
Then the chief priests and the elders of the people met in the house of the high priest, who was called Caiaphas,
and plotted together to arrest Jesus by stealth and put him to death;
but they said, “Not during the Festival, or the people may riot.”
After Jesus had reached Bethany, and while he was in the house of Simon the leper,
7 ७ येशू तेथे असताना एक स्त्री त्याच्याकडे आली. अतिमौल्यवान सुवासिक तेलाची अलाबास्त्र कुपी तिच्याजवळ होती आणि तो जेवणास टेकून बसला असता तिने ते त्याच्या डोक्यावर ओतले.
a woman came up to him with an alabaster jar of very costly perfume, and poured the perfume on his head as he sat at the table.
The disciples were indignant at seeing this. “What is this waste for?” they exclaimed.
“It could have been sold for a large sum, and the money given to poor people.”
10 १० पण येशूला ते काय म्हणत आहेत हे माहीत होते, त्याने त्यांना विचारले, “तुम्ही त्या स्त्रीला का त्रास देत आहात? तिने माझ्यासाठी फार चांगले काम केले आहे.
“Why are you troubling the woman?” Jesus said, when he noticed it. “For this is a beautiful deed that she has done to me.
You always have the poor with you, but you will not always have me.
In pouring this perfume on my body, she prepares me for my burial.
13 १३ मी तुम्हास खरे सांगतो, सर्व जगात जेथे सुवार्ता गाजवली जाईल तेथे तेथे या स्त्रीने जे केले त्याचे वर्णन तिची आठवण म्हणून सांगण्यात येईल.”
I tell you, wherever, in the whole world, this good news is proclaimed, what this woman has done will be told in memory of her.”
It was then that one of the Twelve, named Judas Iscariot, made his way to the chief priests,
15 १५ यहूदा म्हणाला, “मी येशूला धरून तुमच्या हाती दिले तर तुम्ही मला काय द्याल?” तेव्हा त्यांनी त्यास चांदीची तीस नाणी दिली.
and said “What are you willing to give me, if I betray Jesus to you?” The Priests counted him out thirty pieces of silver as payment.
So from that time Judas looked for an opportunity to betray Jesus.
17 १७ बेखमीर भाकरीच्या सणाच्या पहिल्या दिवशी येशूचे शिष्य त्याच्याकडे आले. ते म्हणाले, “आम्ही आपल्यासाठी वल्हांडणाचे जेवण कोठे करावे अशी आपली इच्छा आहे?”
On the first day of the Festival of the unleavened bread, the disciples came up to Jesus, and said, “Where do you wish us to make preparations for you to eat the Passover?”
18 १८ येशू म्हणाला, “तुम्ही नगरात अमुक मनुष्याकडे जा आणि त्यास सांगा; ‘गुरूजी म्हणतात, माझी वेळ जवळ आली आहे. तुझ्या घरी मी माझ्या शिष्यांसह वल्हांडण साजरा करणार आहे.”
“Go into the city to a certain man,” he answered, “and say to him ‘The teacher says – My time is near. I will keep the Passover with my disciples at your house.’”
The disciples did as Jesus directed them, and prepared the Passover.
In the evening Jesus took his place with the twelve disciples,
and, while they were eating, he said, “I tell you that one of you will betray me.”
In great grief they began to say to him, one by one, “Can it be I, Master?”
“The one who dipped his bread beside me in the dish,” replied Jesus, “is the one who will betray me.
24 २४ जसे मनुष्याच्या पुत्राविषयी पवित्र शास्त्रात लिहिले आहे, तसा तो जातो खरा; पण जो त्याचा विश्वासघात करतो त्यास धिक्कार असो! तो मनुष्य जर जन्मला नसता तर त्याच्यासाठी ते बरे झाले असते.”
True, the Son of Man must go, as scripture says of him, yet alas for that man by whom the Son of Man is being betrayed! For that man it would be better never to have been born!”
25 २५ मग यहूदा, जो त्याचा विश्वासघात करणार होता, तो येशूकडे वळून म्हणाला, “रब्बी, तो मी आहे का?” येशू त्यास म्हणाला, “तू म्हणालास, तसेच आहे.”
Judas, who was betraying him, turned to him and said, “Can it be I, Rabbi?” “It is,” answered Jesus.
26 २६ ते जेवण करीत असताना येशूने भाकर घेतली. तिच्याबद्दल देवाचे उपकार मानले आणि ती मोडली. त्याने ती भाकर आपल्या शिष्यांना दिली. तो म्हणाला, “घ्या, खा. हे माझे शरीर आहे.”
While they were eating, Jesus took some bread, and, after saying the blessing, broke it and, as he gave it to his disciples, said, “Take it and eat it; this is my body.”
27 २७ नंतर येशूने प्याला घेतला. त्याबद्दल देवाचे उपकार मानले आणि तो त्यांना दिला. येशू म्हणाला, “तुम्ही सर्वांनी यातून प्यावे.
Then he took a cup, and, after saying the thanksgiving, gave it to them, with the words, “Drink from it, all of you;
for this is my covenant blood, which is poured out for many for the forgiveness of sins.
29 २९ परंतु मी तुम्हास सांगतो की, मी आपल्या पित्याच्या राज्यांत तुम्हाबरोबर नवा द्राक्षरस पिईन त्या दिवसापर्यंत द्राक्षाचा हा उपज मी पिणारच नाही.”
I tell you that I will never, after this, drink of this juice of the grape, until that day when I will drink it new with you in the kingdom of my Father.”
They then sang a hymn, and went out to the Mount of Olives.
31 ३१ येशूने सांगितले, “आज रात्री माझ्यामुळे, तुम्ही सर्व अडखळाल; कारण पवित्र शास्त्रात असे लिहिले आहे की, ‘मी मेंढपाळाचा वध करीन, कळपातील मेंढरांची दाणादाण होईल.’
Then Jesus said to them, “Even you will all fall away from me tonight. Scripture says – ‘I will strike down the shepherd, and the sheep of the flock will be scattered.’
But, after I have risen, I will go before you into Galilee.”
“If everyone else falls away from you,” Peter answered, “I will never fall away!”
34 ३४ येशू त्यास म्हणाला, “मी तुला खरे सांगतो आज रात्री कोंबडा आरवण्यापूर्वी तू तीन वेळा मला नाकारशील.”
“I tell you,” replied Jesus, “that this very night, before the cock crows, you will disown me three times!”
35 ३५ पेत्र म्हणाला, “मला तुझ्याबरोबर मरावे लागले तरी मी तुला नाकारणार नाही.” आणि इतर शिष्यसुद्धा तसेच म्हणाले.
“Even if I must die with you,” Peter exclaimed, “I will never disown you!” All the disciples spoke in the same way.
36 ३६ नंतर गेथशेमाने नावाच्या जागी येशू आपल्या शिष्यांसह गेला. येशू त्यांना म्हणाला, “मी थोडा पुढे जाऊन प्रार्थना करीपर्यंत येथेच थांबा.”
Then Jesus came with them to a garden called Gethsemane, and he said to his disciples, “Sit down here while I go and pray over there.”
37 ३७ येशूने पेत्र आणि जब्दीचे दोन पुत्र यांना आपल्याबरोबर यायला सांगितले. यानंतर येशू फार दुःखी व कासावीस होऊ लागला.
Taking with him Peter and the two sons of Zebedee, he began to show signs of sadness and deep distress of mind.
38 ३८ येशू पेत्राला व जब्दीच्या दोघा पुत्रांना म्हणाला, “माझा जीव फार दुःखीत व मरणप्राय झाला आहे. येथे थांबा व माझ्याबरोबर जागे राहा.”
“I am sad at heart,” he said, “sad even to death; wait here and watch with me.”
39 ३९ तो थोडे अंतर पुढे गेला आणि जमिनीवर ओणवून प्रार्थना करू लागला, “हे माझ्या पित्या, शक्य झाले तर हा दुःखाचा प्याला माझ्यापुढून जाऊ दे, तथापि, माझ्या इच्छेप्रमाणे नको तर तुझ्या इच्छेप्रमाणे होऊ दे.”
Going on a little further, he threw himself on his face in prayer. “My Father,” he said, “if it is possible, let me be spared this cup; only, not as I will, but as you will.”
40 ४० मग तो शिष्यांकडे परत गेला तेव्हा ते झोपी गेले आहेत असे त्यास आढळले. येशू पेत्राला म्हणाला, “तुम्हा लोकांस माझ्याबरोबर एखादा तासही जागे राहता येत नाही काय?
Then he came to his disciples, and found them asleep. “What!” he said to Peter, “could none of you watch with me for one hour?
41 ४१ तुम्ही परीक्षेत पडू नये म्हणून जागे राहा आणि प्रार्थना करीत राहा. आत्मा खरोखर उत्सुक आहे खरा पण देह अशक्त आहे.”
Watch and pray so that you don’t fall into temptation. True, the spirit is eager, but human nature is weak.”
42 ४२ नंतर दुसऱ्यांदा जाऊन येशू प्रार्थना करू लागला, “हे माझ्या पित्या, जर दुःखाचा हा प्याला मी प्याल्याशिवाय टळून जात नाही तर तुझी इच्छा असेल तसे होवो.”
Again, a second time, he went away, and prayed. “My Father,” he said, “if I cannot be spared this cup, but must drink it, your will be done!”
43 ४३ नंतर येशू शिष्यांकडे परत गेला तेव्हा त्यास आढळून आले की, त्यांचे डोळे जड झाले होते व ते झोपी गेले आहेत कारण जागे राहणे त्यांना शक्य होत नव्हते.
And coming back again he found them asleep, for their eyes were heavy.
44 ४४ नंतर येशू शिष्यांना पुन्हा सोडून तसाच पुढे गेला आणि तिसऱ्या वेळी प्रार्थना करताना त्याने पुन्हा तेच शब्द बोलून प्रार्थना केली.
So he left them, and went away again, and prayed a third time, again saying the same words.
45 ४५ यानंतर येशू परत शिष्याकडे गेला आणि त्यांना म्हणाला, “तुम्ही अजून झोप आणि विसावाच घेत आहात का? पाहा! मनुष्याचा पुत्र पापी लोकांच्या हाती धरून दिला जात आहे.
Then he came to the disciples, and said, “Sleep on now, and rest yourselves. Look – my time is close at hand, and the Son of Man is being betrayed into the hands of wicked people.
Up, and let us be going. Look! My betrayer is close at hand.”
47 ४७ येशू हे बोलत असतानाच बारा जणांपैकी एक जो यहूदा, तो तेथे आला. त्याच्याबरोबर बरेच लोक होते. मुख्य याजक लोक आणि वडीलजन यांनी त्यांना पाठवले होते. ते लोक तलवारी व सोटे घेऊन आले होते.
And, while he was still speaking, Judas, who was one of the Twelve, came in sight; and with him was a great crowd of people, with swords and clubs, sent from the chief priests and elders of the people.
48 ४८ आणि त्यास धरून देणार्‍याने त्यांना खूण देऊन म्हणले होते की, मी ज्याचे चुंबन घेईन तोच तो आहे, त्यास तुम्ही धरा,
Now the betrayer had arranged a signal with them. “The man whom I kiss,” he had said, “will be the one; arrest him.”
So he went up to Jesus at once, and exclaimed, “Welcome, Rabbi!” and kissed him;
50 ५० येशू त्यास म्हणाला, “मित्रा, जे करण्यास आलास ते कर.” मग ते येशूकडे आले. त्यांनी येशूवर हात टाकले व त्यास धरले.
at which Jesus said to him, “Friend, do what you have come for.” The men went up, seized Jesus, and arrested him.
51 ५१ हे झाल्यावर येशूबरोबर असलेल्या एका अनुयायाने तलवारीला हात घातला आणि ती उपसली. त्याने महायाजकाच्या सेवकाचा कान कापला.
Suddenly one of those who were with Jesus stretched out his hand, and drew his sword, and striking the high priest’s servant, cut off his ear.
52 ५२ येशू त्या मनुष्यास म्हणाला, “तू आपली तलवार म्यानात ठेव. जे तलवारीचा वापर करतात ते तलवारीनेच मरतात.
“Sheathe your sword,” Jesus said, “for all who draw the sword will be put to the sword.
53 ५३ मी माझ्या पित्याला सांगितले तर तो देवदूतांच्या सहा हजार सैन्याची एक अशा बारा पेक्षा अधिक पलटणी पाठवील, हे तुम्हास कळत नाही काय?
Do you think that I cannot ask my Father for help, when he would at once send to my aid more than twelve legions of angels?
But in that case how would the scriptures be fulfilled, which say that this must be?”
55 ५५ यानंतर येशू सर्व लोकसमुदायाला म्हणाला, “जसा मी कोणी गुन्हेगार आहे, अशा रीतीने तुम्ही तलवारी व सोटे हाती घेऊन मला धरायला माझ्यावर चाल करून आला काय? मी दररोज परमेश्वराच्या भवनात शिक्षण देत असता तुम्ही मला धरले नाही.
Jesus at the same time said to the crowds, “Have you come out, as if after a robber, with swords and clubs, to take me? I have sat teaching day after day in the Temple Courts, and yet you did not arrest me.”
56 ५६ परंतु या सर्व गोष्टी अशासाठी झाल्या आहेत की, संदेष्ट्यांनी जे लिहिले होते ते पूर्ण व्हावे.” नंतर येशूचे सर्व शिष्य त्यास सोडून पळून गेले.
The whole of this occurred in fulfillment of the prophetic scriptures. Then the disciples all forsook him and fled.
57 ५७ त्या लोकांनी येशूला धरले, त्यांनी त्यास महायाजक कयफा याच्या घरी नेले. तेथे नियमशास्त्राचे शिक्षक आणि वडीलजन एकत्र जमले होते.
Those who had arrested Jesus took him to Caiaphas, the high priest, where the teachers of the Law and elders had assembled.
58 ५८ पेत्र काही अंतर ठेवून येशूच्या मागे चालला होता. पेत्र येशूच्या मागे महायाजकाच्या आवारापर्यंत गेला आणि जाऊन शेकत बसला, काय होते ते पाहण्यासाठी कामदारांसोबत बसला.
Peter followed him at a distance as far as the high priest’s courtyard, to see the outcome.
59 ५९ येशूला मरणदंड द्यावा म्हणून मुख्य याजक लोक आणि सर्व यहूदी अधिकारी सभा त्याच्याविरुध्द काही खोटे दोषारोप करता येईल काय याचा प्रयत्न करू लागले. खोटी साक्ष देणारे लोक सापडतात काय याचा शोध घेऊ लागले.
Meanwhile the chief priests and the whole of the High Council were trying to get such false evidence against Jesus, as would warrant putting him to death,
60 ६० पुष्कळ खोटे साक्षीपुढे आले आणि येशूविरूद्ध साक्ष देऊ लागले. परंतु येशूला जिवे मारण्याचे काहीही कारण यहूदी सभेला सापडेना. शेवटी दोन माणसे पुढे आली, ती म्हणू लागली,
but they did not find any, although many came forward with false evidence. Later on, however, two men came forward and said,
“This man said ‘I am able to destroy the Temple of God, and to build it in three days.’”
62 ६२ तेव्हा महायाजक उठून येशूला म्हणाला, “हे लोक तुझ्याविरुद्ध साक्ष देत आहेत, तुझ्यविरूद्ध जे आरोप आहेत, त्याविषयी तुला काही सांगायचे आहे का? हे सर्व खरे सांगत आहेत काय?”
Then the high priest stood up, and said to Jesus, “Have you no answer? What is this evidence which these men are giving against you?”
63 ६३ पण येशूने काहीच उत्तर दिले नाही. परत एकदा महायाजक येशूला म्हणाला, “जिवंत देवाच्या नावाची शपथ. मी तुला बजावून सांगतो की खरे काय ते तू सांग! तू देवाचा पुत्र ख्रिस्त आहेस काय?”
But Jesus remained silent. The high priest said to him, “I order you, by the living God, to tell us whether you are the Christ, the Son of God.”
64 ६४ येशू त्यांना म्हणाला, “होय, मी आहे. जसे तू म्हणालास. तरी मी तुम्हास सांगतोः यापुढे मनुष्याच्या पुत्राला तुम्ही सामर्थ्याच्या उजवीकडे बसलेले व आकाशातून येताना पाहाल.”
“It is true,” Jesus answered, “Moreover I tell you all that hereafter you will see the Son of Man sitting on the right hand of the Almighty, and coming on the clouds of the heavens.”
65 ६५ जेव्हा महायाजकाने हे ऐकले, तेव्हा तो फार संतापला. आपले कपडे फाडून तो म्हणाला, “याने देवाविरूद्ध निंदा केली आहे! आम्हास आणखी साक्षीदारांची गरज राहिली नाही. याला देवाची निंदा करताना तुम्ही ऐकले!
Then the high priest tore his robes. “This is blasphemy!” he exclaimed. “Why do we want any more witnesses? You have just heard his blasphemy!
What is your decision?” They answered, “He deserves death.”
Then they spat in his face, and struck him, while others dealt blows at him, saying as they did so,
“Now play the prophet for us, you Christ! Who was it that struck you?”
69 ६९ यावेळी पेत्र वाड्याच्या अंगणात बसला होता. महायाजकाच्या दासीपैकी एक दासी पेत्राकडे आली. ती म्हणाली, “तू सुद्धा गालील प्रांताच्या येशूबरोबर होतास.”
Peter, meanwhile, was sitting outside in the courtyard; and a maidservant came up to him, and exclaimed, “Why, you were with Jesus the Galilean!”
But Peter denied it before them all. “I do not know what you mean,” he replied.
71 ७१ मग तो अंगणातून निघून फाटकापाशी गेला. फाटकाजवळ दुसऱ्या एका दासीने त्यास पाहिले. ती तेथे असलेल्या लोकांस म्हणाली, “नासरेथकर येशूबरोबर हा होता.”
When he had gone out into the gateway, another maid saw him, and said to those who were there, “This man was with Jesus of Nazareth!”
Again he denied it with an oath, “I do not know the man!”
73 ७३ काही क्षणानंतर तेथे असलेले लोक पेत्राकडे वळाले आणि त्यास म्हणाले, “तू खरोखर येशूच्या शिष्यांपैकी एक आहेस, हे आम्हास माहीत आहे, तुझ्या बोलण्यावरून हे आम्हास स्पष्ट दिसून येते.”
But soon afterward those who were standing by came up and said to Peter, “You also are certainly one of them; why, even your way of speaking proves it!”
74 ७४ मग तो स्वतःला शाप देऊ लागला. तो जोराने म्हणाला, “मी देवाशपथ सांगतो, येशू हा मनुष्य कोण आहे हे मला माहीत नाही!” पेत्र असे म्हणाला तोच कोंबडा आरवला.
Then Peter said, “I swear that I do not know the man! May God punish me if I am lying!” At that moment a cock crowed;
75 ७५ नंतर येशू काय म्हणाला होता हे पेत्राला आठवले, “कोंबडा आरवण्यापूर्वी तू मला तीन वेळा नाकारशील.” यानंतर पेत्र तेथून बाहेर निघून गेला आणि मोठ्या दुःखाने रडला.
and Peter remembered the words which Jesus had said – ‘Before a cock has crowed, you will disown me three times’; and he went outside, and wept bitterly.
