< मार्क 10 >
1 १ नंतर येशूने ती जागा सोडली आणि यहूदीया प्रांतात व यार्देन ओलांडून पलीकडे गेला. लोक समुदाय एकत्र जमून त्याच्याकडे आले आणि आपल्या चालीप्रमाणे त्याने त्यांना शिकविले.
AND arising, he went from thence into the coasts of Judea, through the country on the other side of the Jordan; and again the multitudes came together unto him; and as his custom was, he again taught them.
2 २ काही परूशी येशूकडे आले. त्यांनी त्यास विचारले, “पतीने पत्नी सोडावी हे कायदेशीर आहे काय?” हे तर त्यांनी त्याची परीक्षा पाहण्यासाठी विचारले.
And the Pharisees coming to him, put a question to him, Is it lawful for a husband to put away his wife? tempting him.
3 ३ येशूने त्यांना उत्तर दिले, “मोशेने तुम्हास काय आज्ञा दिली आहे?”
He answered and said unto them, What did Moses command you?
4 ४ ते म्हणाले, “मोशेने पुरुषाला सूटपत्र लिहिण्याची व असे करून आपल्या पत्नीला सोडण्याची परवानगी दिली आहे.”
They said, Moses permitted to write a bill of divorce, and to put her away.
5 ५ येशू म्हणाला, “केवळ तुमच्या अंतःकरणाच्या कठीणपणामुळे मोशेने ही आज्ञा तुमच्यासाठी लिहून ठेवली.
Then Jesus answering said unto them, For the hardness of your hearts he wrote you that ordinance.
6 ६ परंतु उत्पत्तीच्या आरंभापासून देवाने त्यांना नर व नारी असे निर्माण केले.
But from the beginning of the creation, God made them male and female;
7 ७ या कारणामुळे पुरूष आपल्या आई-वडीलांना सोडून आपल्या पत्नीशी जडून राहील.
and said, For this cause shall a man forsake father and mother, and shall adhere to his wife;
8 ८ आणि ती दोघे एकदेह होतील. म्हणून यापुढे ती दोन नाहीत तर एकदेह आहेत.
and they two shall be one flesh: so that they are no more two, but one flesh.
9 ९ यासाठी देवाने जे जोडले आहे, ते मनुष्याने तोडू करू नये.”
What therefore God hath yoked together, let no man separate.
10 १० नंतर येशू व शिष्य घरात असता, शिष्यांनी या गोष्टीविषयी पुन्हा त्यास विचारले.
And in the house the disciples again asked him of this matter.
11 ११ तो त्यांना म्हणाला, “जो कोणी आपली पत्नी टाकतो व दुसरीबरोबर लग्न करतो तो आपल्या पत्नीविरुद्ध व्यभिचार करतो.
And he said unto them, Whosoever shall put away his wife, and marry another, committeth adultery against her:
12 १२ आणि जर पत्नी आपल्या पतीला सोडते आणि दुसऱ्याबरोबर लग्न करते, तर तीही व्यभिचार करते.”
and if a wife put away her husband, and marrieth another, she committeth adultery.
13 १३ मग त्याने बालकांस हात ठेवावा? करावा आणि आशीर्वाद द्यावा म्हणून लोकांनी त्यांना त्याच्याकडे आणले, परंतु शिष्यांनी आणणाऱ्यांना दटावले.
And they brought unto him little children, that he should touch them: but his disciples rebuked those who brought them.
14 १४ येशूने हे पाहिले तेव्हा तो रागवला आणि त्यांना म्हणाला, “लहान बालकांना माझ्याकडे येऊ द्या. त्यांना मना करू नका कारण देवाचे राज्य यांच्यासारख्यांचेच आहे.
But when Jesus saw it, he felt indignation, and said to them, Permit little children to come to me, and hinder them not; for of such is the kingdom of heaven.
15 १५ मी तुम्हास खरे सांगतो, जो कोणी बालकासारखा देवाच्या राज्याचा स्वीकार करणार नाही त्याचा प्रवेश त्यामध्ये मुळीच होणार नाही.”
Verily I say unto you, Whosoever shall not receive the kingdom of God as a little child, he shall in nowise enter into it.
16 १६ तेव्हा त्याने बालकांना उचलून जवळ घेतले. आपले हात त्यांच्यावर ठेवले आणि त्यांना आशीर्वाद दिला.
And he took them in his arms, and laying his hand upon them, gave them his benediction.
17 १७ येशू प्रवासास निघाला असता एक मनुष्य त्याच्याकडे धावत आला आणि त्याच्यापुढे गुडघे टेकून म्हणाला, “उत्तम गुरूजी, सार्वकालिक जीवन मिळवण्यासाठी मी काय करावे?” (aiōnios )
And as he went out to the road, a person ran to him, and kneeling down, asked him, Good Master, what shall I do that I may inherit eternal life? (aiōnios )
18 १८ येशू त्यास म्हणाला, “तू मला उत्तम का म्हणतोस? देवाशिवाय कोणी एक उत्तम नाही.
Then said Jesus unto him, Why callest thou me good? there is none good but one, even God.
19 १९ तुला आज्ञा माहीत आहेतच; खून करू नको, व्यभिचार करू नको, चोरी करू नको, खोटी साक्ष देऊ नको, फसवू नको, आपल्या वडिलांचा व आपल्या आईचा सन्मान कर.”
Thou knowest the commandments, Do not commit adultery; Do not murder; Do not steal; Do not bear false witness; Honour thy father and mother.
20 २० तो मनुष्य म्हणाला, “गुरूजी, मी तरुणपणापासून या आज्ञा पाळत आलो आहे.”
Then he replying, said, Master, all these things have I observed from my youth.
21 २१ येशूने त्याच्याकडे पाहिले त्यास त्याच्यावर प्रीती केली तो त्यास म्हणाला, “तुझ्यामध्ये एका गोष्टीची उणीव आहे. जा, तुझ्याजवळ जे असेल नसेल ते सर्व विक आणि गोरगरीबांस देऊन टाक, म्हणजे स्वर्गात तुला संपत्ती प्राप्त होईल आणि मग चल, माझ्यामागे ये.”
Then Jesus looking upon him, loved him, and said to him, In one thing thou art defective: go, sell all that thou hast, and give to the poor; and thou shalt have treasure in heaven: and come, take up thy cross, and follow me.
22 २२ हे शब्द ऐकून तो मनुष्य खूप निराश झाला व खिन्न होऊन निघून गेला कारण त्याच्याजवळ खूप संपत्ती होती.
And groaning over this speech, he went away sorrowful: for he had many estates.
23 २३ येशूने सभोवताली पाहिले व तो आपल्या शिष्यांना म्हणाला, “देवाच्या राज्यात धनवानांचा प्रवेश होणे किती कठीण आहे.”
And Jesus looking round, said to his disciples, How difficultly shall they who have riches enter into the kingdom of God!
24 २४ त्याचे शब्द ऐकून शिष्य थक्क झाले, परंतु येशू त्यांना पुन्हा म्हणाला, “माझ्या मुलांनो, देवाच्या राज्यात प्रवेश होणे किती कठीण आहे!
Then his disciples were astonished at these words. But Jesus again addressing them, said unto them, Children, how difficult is it for those who trust in riches to enter into the kingdom of God!
25 २५ श्रीमंतांचा देवाच्या राज्यात प्रवेश होणे यापेक्षा उंटाला सुईच्या नाकातून जाणे सोपे आहे.”
It is easier for a camel to pass through the eye of a needle, than for a rich man to enter into the kingdom of God.
26 २६ ते यापेक्षाही अधिक आचर्यचकित झाले आणि एकमेकाला म्हणाले, “तर मग कोणाचे तारण होणे शक्य आहे?”
And they were exceedingly amazed, saying among themselves, Who then can be saved?
27 २७ त्यांच्याकडे पाहून येशू म्हणाला, “मनुष्यांना हे अशक्य आहे पण देवाला नाही, कारण देवाला सर्व गोष्टी शक्य आहेत.”
And Jesus looking upon them, said, With men it is impossible, but not with God: for with God all things are possible.
28 २८ पेत्र त्यास म्हणू लागला, “पाहा, आम्ही सर्व सोडले आहे आणि आपल्यामागे आलो आहोत.”
And Peter began to say unto him, Lo, we have left all, and followed thee.
29 २९ येशू म्हणाला, “मी तुम्हास खरे सांगतो, ज्याने ज्याने माझ्याकरिता व सुवार्तेकरता घरदार, बहिण, भाऊ, आईवडील, मुलेबाळे किंवा शेतीवाडी सोडली आहे,
Then Jesus in reply said, Verily I say unto you, there is no man who hath left house, or brothers, or sisters, or father, or mother, or wife, or children, or lands, for my sake and the Gospel’s,
30 ३० अशा प्रत्येकाला शेवटच्या काळी छळणुकीबरोबर शंभरपटीने घरे, भाऊ, बहिणी, आया, मुले, शेते आणि येणाऱ्या युगात सार्वकालिक जीवन मिळाल्याशिवाय राहणार नाही. (aiōn , aiōnios )
who shall not receive an hundred-fold more now, at this very time, houses, and brethren, and sisters, and mothers, and children, and lands, with persecution, and in the world to come life everlasting. (aiōn , aiōnios )
31 ३१ तरी पहिले ते शेवटचे व शेवटचे ते पहिले, असे पुष्कळ जणांचे होईल.”
But many first, will be last; and the last, first.
32 ३२ मग ते वर यरूशलेम शहराच्या वाटेने जात असता येशू त्यांच्यापुढे चालला होता. त्याचे शिष्य विस्मित झाले आणि त्याच्यामागून येणारे घाबरले होते. नंतर येशूने त्या बारा शिष्यांना पुन्हा एकाबाजूला घेतले आणि स्वतःच्या बाबतीत काय घडणार आहे हे त्यांना सांगू लागला.
And they were on the road going up to Jerusalem; and Jesus was advancing before them: and they were astonished; and followed him full of fear. And again taking the twelve aside, he began to tell them what things were about to befall him:
33 ३३ “पाहा! आपण वर यरूशलेम शहरास जात आहोत आणि मनुष्याचा पुत्र धरून मुख्य याजक लोक आणि नियमशास्त्राचे शिक्षक यांच्या हाती दिला जाईल. ते त्यास मरणाची शिक्षा देतील आणि ते त्यास परराष्ट्रीय लोकांच्या हाती देतील.
For, lo! said he, we are going up to Jerusalem; and the Son of man will be betrayed to the chief priests, and to the scribes; and they will condemn him to death, and will deliver him to the Gentiles:
34 ३४ ते त्याची थट्टा करतील, त्याच्यावर थुंकतील, त्यास फटके मारतील, ठार करतील आणि तीन दिवसानी तो पुन्हा उठेल.”
and they will insult him, and scourge him, and spit upon him, and kill him: and the third day he shall rise again.
35 ३५ याकोब व योहान हे जब्दीचे पुत्र त्याच्याकडे आले आणि त्यास म्हणाले, “गुरुजी, आम्ही आपणाजवळ जे मागू ते आपण आमच्यासाठी करावे अशी आमची इच्छा आहे.”
And James and John the sons of Zebedee came to him, saying, Master, we desire that thou shouldst do for us whatsoever we request.
36 ३६ येशू त्यांना म्हणाला, “मी तुमच्यासाठी काय करावे अशी तुमची इच्छा आहे?”
He said unto them, What will ye that I should do for you?
37 ३७ ते म्हणाले, “आपल्या वैभवात आमच्यापैकी एकाला तुमच्या उजवीकडे व दुसऱ्याला डावीकडे बसण्याचा अधिकार द्यावा.”
They say unto him, Grant us to sit, the one on thy right hand, and the other on thy left, in thy glory.
38 ३८ येशू त्यांना म्हणाला, “तुम्ही काय मागत आहात हे तुम्हास कळत नाही. मी जो प्याला पिणार आहे, तो तुमच्याने पिणे शक्य आहे काय? किंवा मी जो बाप्तिस्मा घेणार आहे तो तुमच्याने घेणे शक्य आहे काय?”
Then Jesus said unto them, Ye know not what ye ask: can ye drink of the cup which I drink? and be baptised with the baptism with which I am baptised?
39 ३९ ते त्यास म्हणाले, “आम्हास शक्य आहे.” मग येशू त्यांना म्हणाला, “मी जो प्याला पिणार आहे तो तुम्ही प्याल आणि जो बाप्तिस्मा घेईन तो तुम्ही घ्याल,
And they said unto him, We are able. Then said Jesus unto them, Ye shall indeed drink of the cup of which I drink; and be baptised with the baptism with which I am baptised:
40 ४० परंतु माझ्या उजवीकडे किंवा डावीकडे बसू देणे माझ्या हाती नाही. ज्यांच्यासाठी त्या जागा तयार केल्या आहेत, त्यांच्यासाठीच त्या राखून ठेवल्या आहेत.”
but to sit on my right-hand, and on my left, is not mine to give; but to those for whom it is prepared.
41 ४१ दहा शिष्यांनी या विनंतीविषयी ऐकले तेव्हा ते याकोब व योहानावर फार रागावले.
And when the ten heard it, they began to be indignant against James and John.
42 ४२ येशूने त्यांना जवळ बोलावले आणि म्हटले, “तुम्हास माहीत आहे की, परराष्ट्री जे सत्ताधारी आहेत ते त्यांच्यावर स्वामित्व गाजवतात आणि त्यांचे पुढारी त्यांच्यावर अधिकार गाजवतात.
But Jesus called them, and said to them, Ye know that they who appear to rule over the Gentiles, lord it over them; and their great men exercise dominion over them.
43 ४३ परंतु तुमच्याबाबतीत तसे नाही. तुमच्यातील जो कोणी मोठा होऊ पाहतो त्याने तुमचा सेवक झाले पाहिजे.
But it shall not be so with you: but whosoever will be great among you let him be your servant:
44 ४४ आणि जो कोणी पाहिला होऊ इच्छितो त्याने सर्वांचा सेवक झाले पाहिजे.
and whosoever will be first, let him be the servant of all.
45 ४५ कारण मनुष्याचा पुत्रही सेवा करून घ्यावयास नाही तर तो सेवा करावयास आला आहे, पुष्कळांच्या खंडणीकरिता आपला जीव देण्यासाठी आला आहे.”
For the Son of man came not to be waited upon, but to be a servant, and to give his life a ransom for many.
46 ४६ मग ते यरीहो शहरास आले. येशू आपले शिष्य व लोकसमुदायासह यरीहो सोडून जात असता तीमयाचा मुलगा बार्तीमय हा एक आंधळा भिकारी रस्त्याच्या कडेला बसला होता.
And they came to Jericho. And as he was going out of Jericho with his disciples, and a great multitude, Bartimeus, the blind, the son of Timeus, sat by the road-side begging:
47 ४७ जेव्हा त्याने ऐकले की, नासरेथकर येशू जात आहे तेव्हा तो मोठ्याने ओरडून म्हणू लागला, “येशू, दाविदाचे पुत्र माझ्यावर दया करा.”
and hearing that Jesus of Nazareth was passing by, he began to cry out, and say, O Son of David, Jesus, have mercy on me!
48 ४८ तेव्हा त्याने गप्प बसावे म्हणून अनेकांनी त्यास दटावले. पण तो अधिक मोठ्याने ओरडून म्हणू लागला, “येशू दाविदाचे पुत्र मजवर दया करा.”
And many chid him, that he should be silent: but he cried out so much the more, Son of David, have mercy on me!
49 ४९ मग येशू थांबला आणि म्हणाला, “त्याला बोलवा,” तेव्हा त्यांनी आंधळ्या मनुष्यास बोलावून म्हटले, “धीर धर, येशू तुला बोलवत आहे.”
And Jesus stood still, and ordered him to be called: and they call the blind man, saying to him, Cheer up, arise; he calleth thee.
50 ५० त्या आंधळ्याने आपला झगा टाकला, उडी मारली व तो येशूकडे आला.
Then casting off his cloak, he arose, and came to Jesus.
51 ५१ येशू त्यास म्हणाला, “मी तुझ्यासाठी काय करावे अशी तुझी इच्छा आहे?” आंधळा मनुष्य त्यास म्हणाला, “रब्बी, मला पुन्हा दृष्टी प्राप्त व्हावी.”
And Jesus addressing him, said, What dost thou wish that I should do for thee? And the blind man said to him, Rabboni, that I may receive my sight!
52 ५२ मग येशू त्यास म्हणाला, “जा! तुझ्या विश्वासाने तुला बरे केले आहे.” लगेचच तो पाहू लागला आणि रस्त्याने तो येशूच्या मागे चालू लागला.
Then said Jesus unto him, Go thy way: thy faith hath saved thee. And immediately he received sight, and followed Jesus in the road.