< उत्पत्ति 40 >
1 १ या गोष्टीनंतर असे झाले की, फारो राजाचा प्यालेबरदार म्हणजे राजाला द्राक्षरस देणारा आणि आचारी यांनी आपल्या धन्याचा, मिसराच्या राजाचा अपराध केला.
And it came to pass after these things, that the butler of the king of Egypt, and the baker, had sinned against their lord the king of Egypt.
2 २ फारो राजा त्याच्या या दोन अधिकाऱ्यांवर म्हणजे त्याचा मुख्य प्यालेबरदार व त्याचा मुख्य आचारी यांच्यावर संतापला.
Then fell the wroth of Pharaoh upon his two courtiers, upon the chief of the butlers, and upon the chief of the bakers;
3 ३ आणि त्याने त्यांना पहारेकऱ्यांचा सरदाराच्या वाड्यात, योसेफ कैदेत होता त्या ठिकाणी, तुरुंगात टाकले.
so he delivered them up into the ward of the house of the chief of the royal executioners, into the prison, —the place where Joseph was imprisoned.
4 ४ तेव्हा पहारेकऱ्यांच्या सरदाराने त्या दोघाही अपराध्यांना योसेफाच्या ताब्यात देऊन त्यांच्यावर लक्ष ठेवण्यास सांगितले. ते दोघे काही काळपर्यंत कैदेत राहिले.
And the chief of the royal executioners charged Joseph with them and he waited upon them, and they were some days in ward.
5 ५ मिसरी राजाला प्याला देणारा व त्याचा आचारी हे तुरुंगात असताना, त्या दोघांनाही एकाच रात्री त्यांना लागू पडतील अशी स्वप्ने पडली.
And they dreamed a dream they two, each man, his dream in one night, each man, according to the interpretation of his dream, —the butler and the baker who belonged to the king of Egypt, who were imprisoned in the prison.
6 ६ दुसऱ्या दिवशी सकाळी योसेफ त्यांच्याकडे गेला. तेव्हा पाहा, ते त्यास दुःखी असलेले दिसले.
And Joseph came in unto them in the morning, —and looked at them, and lo! they were sad.
7 ७ तेव्हा, त्याच्या धन्याच्या वाड्यात जे फारोचे सेवक त्याच्या बरोबर कैदेत होते, त्यांना त्याने विचारले, “आज तुम्ही असे दुःखी का दिसता?”
So he asked Pharaoh’s courtiers who were with him in the ward of his lord’s house, saying, Why are your faces troubled to-day!
8 ८ ते त्यास म्हणाले, “आम्हा दोघांनाही रात्री स्वप्ने पडली, परंतु त्यांचा अर्थ सांगणारा कोणी नाही.” योसेफ त्यांना म्हणाला, “स्वप्नांचा अर्थ सांगणे देवाकडे नाही काय? कृपया, आपापले स्वप्न मला सांगा.”
And they said unto him, A dream, have we dreamed, but there is none, to interpret, it. Then said Joseph unto them—Is it not unto God, that interpretations belong? Relate it. I pray you, to me.
9 ९ तेव्हा राजाला प्याला देणाऱ्या प्यालेबरदाराने योसेफाला आपले स्वप्न सांगितले. तो म्हणाला, “मी माझ्या स्वप्नात पाहिले की, माझ्यासमोर एक द्राक्षवेल आहे.
And the chief of the butlers related his dream to Joseph, —and said to him, In my dream, then lo! a vine, before me;
10 १० द्राक्षवेलाला तीन फाटे होते. त्या फाट्यांना पाने फुटली व त्यास फुलवरा आला व नंतर त्याच्या घडास पिकलेली द्राक्षे आली.
and, in the vine, three shoots, —and the same at sprouting time, had shot up her blossom, and her clusters had brought to perfection ripe grapes.
11 ११ फारो राजाचा प्याला माझ्या हातात होता. तेव्हा मी ती द्राक्षे घेतली आणि फारोच्या त्या प्याल्यात पिळली आणि द्राक्षरसाचा तो प्याला मी फारोच्या हातात दिला.”
Now, the cup of Pharaoh, being in my hand, I took the ripe grapes and pressed them out into the cup of Pharaoh, and set the cup upon Pharaoh’s palm.
12 १२ योसेफ त्यास म्हणाला, “तुझ्या स्वप्नाचा अर्थ मी तुला उलगडून सांगतो. ते तीन फाटे म्हणजे तीन दिवस आहेत.
And Joseph said to him, This, is the interpretation thereof, —The three shoots are three days:
13 १३ तीन दिवसानी फारो राजा तुझे मस्तक उंचावील व तुला पुन्हा तुझ्या पूर्वीच्या कामावर परत घेईल. तू आतापर्यंत फारोच्या प्यालेबरदाराचे जे काम करीत होतास तेव्हाच्या त्या पहिल्या रीतीप्रमाणे तू फारोचा प्याला त्याच्या हातात देशील.
In three days more, will Pharaoh lift up thy head, and restore thee to thine office, and thou shalt set the cup of Pharaoh in his hand, according to the former custom when thou wast his butler.
14 १४ परंतु तुझे चांगले होईल तेव्हा माझी आठवण कर, व कृपा करून फारोला माझ्यासंबंधी सांगून मला या तुरुंगातून बाहेर काढ.
But if thou remember how I was with thee when it shall go well with thee, then wilt thou I pray thee do me a lovingkindness, —and make mention of me unto Pharaoh, and bring me forth out of this house;
15 १५ कारण मला माझ्या इब्री लोकांच्या देशातून येथे पळवून आणले आहे. मी येथे तुरुंगात रहावे असा कोणाचा काहीच अपराध मी केला नाही.”
For I was, stolen, out of the land of the Hebrews, —and, even here, had I done nothing, that they should have put me in the dungeon,
16 १६ स्वप्नाचा अर्थ चांगला आहे हे पाहून मुख्य आचाऱ्याने योसेफाला म्हटले, “मलाही एक स्वप्न पडले. आणि पाहा, माझ्या डोक्यावर भाकरीच्या तीन टोपल्या होत्या.
Then the chief of the bakers, seeing that he had well interpreted, said unto Joseph, I, too, was in my dream, when lo! three wicker baskets of fine bread were on my head;
17 १७ सगळ्यात वरच्या टोपलीत फारो राजासाठी भट्टीत भाजलेली सर्व प्रकारची पक्वान्ने होती, परंतु माझ्या डोक्यावरील त्या टोपलीतील पदार्थ पक्षी खात होते.”
and, in the uppermost basket, was some of every kind of food for Pharaoh that a baker could make, —but, the birds, kept eating them out of the basket from off my head.
18 १८ योसेफाने उत्तर दिले, “तुझ्या स्वप्नाचा अर्थ मी उलगडून सांगतो, त्या तीन टोपल्या म्हणजे तीन दिवस आहेत.
And Joseph responded and said, This, is the interpretation thereof, The three baskets, are, three days:
19 १९ तीन दिवसात फारो राजा तुझे शीर वर करून उडवून टाकील आणि तुला झाडाला टांगील आणि पक्षी तुझे मांस तोडून खातील.”
In three days more, will Pharaoh lift up thy head from off thee, and hang thee upon a tree, and the birds shall eat thy flesh from off thee.
20 २० तीन दिवसानंतर फारो राजाचा वाढदिवस होता. तेव्हा त्याने आपल्या सर्व सेवकवर्गाला एक मेजवानी दिली. त्या वेळी त्याने त्याचा आचारी आणि प्यालेबरदाराकडे त्याच्या इतर सेवकांपेक्षा अधिक लक्ष दिले.
And it came to pass on the third day the birthday of Pharaoh, that he made a banquet for all his servants, and uplifted the head of the chief of the butlers and the head of the chief of the bakers in the midst of his servants;
21 २१ त्याने प्यालेबरदाराची सुटका केली व त्यास पुन्हा पूर्वीप्रमाणे त्याच्या कामावर ठेवले; आणि प्यालेबरदाराने पुन्हा एकदा प्याला फारो राजाच्या हातात दिला.
and restored the chief of the butlers to his butlership, so that he set the cup upon the palm of Pharaoh;
22 २२ परंतु, योसेफाने अर्थ सांगितला होता त्याप्रमाणेच त्याने आचाऱ्याला फाशी दिली.
but, the chief of the bakers, he hanged, —as, Joseph, had interpreted unto them.
23 २३ पण त्या प्यालेबरदाराला योसेफाची आठवण राहिली नाही. त्यास त्याचा विसर पडला.
Yet the chief of the butlers made no mention of Joseph but did forget him.