उत्पत्ति 30
1 १ याकोबापासून आपल्याला मुल होत नाहीत हे पाहिल्यावर राहेल आपली बहीण लेआ हिचा मत्सर करू लागली; तेव्हा राहेल याकोबाला म्हणाली, “मला मुल द्या, नाही तर मी मरेन.”
When Rachel [Ewe sheep] saw that she bore Jacob [Supplanter] no children, Rachel [Ewe sheep] envied her sister. She said to Jacob [Supplanter], “Give me children, or else I will die.”
2 २ याकोबाचा राहेलवर राग भडकला. तो म्हणाला, “ज्याने तुला मुल होण्यापासून रोखून धरले आहे, त्या देवाच्या ठिकाणी मी आहे की काय?”
Jacob [Supplanter]’s anger burned against Rachel [Ewe sheep], and he said, “Am I in God’s place, who has withheld from you the fruit of the womb?”
3 ३ ती म्हणाली, “पाहा, माझी दासी बिल्हा आहे. तुम्ही तिच्या जवळ जा म्हणजे मग ती माझ्या मांडीवर मुलाला जन्म देईल व तिजपासून मलाही मुले मिळतील.”
She said, “Behold, my maid Bilhah [Bashful]. Go in to her, that she may bear on my knees, and I also may obtain children by her.”
She gave him Bilhah [Bashful] her servant as wife, and Jacob [Supplanter] went in to her.
Bilhah [Bashful] conceived, and bore Jacob [Supplanter] a son.
6 ६ मग राहेल म्हणाली, “देवाने माझे ऐकले आहे. त्याने माझा आवाज नक्कीच ऐकला आहे आणि मला मुलगा दिला आहे.” म्हणून तिने त्याचे नाव दान ठेवले.
Rachel [Ewe sheep] said, “God has judged me, and has also sh'ma ·heard obeyed· my voice, and has given me a son.” Therefore called she his name Dan [He judged].
Bilhah [Bashful], Rachel [Ewe sheep]’s servant, conceived again, and bore Jacob [Supplanter] a second son.
8 ८ राहेल म्हणाली, “मी माझ्या बहिणीशी प्रबळ स्पर्धा करून लढा दिला व विजय मिळवला आहे.” तिने त्याचे नाव नफताली ठेवले.
Rachel [Ewe sheep] said, “With mighty wrestlings have I wrestled with my sister, and have prevailed.” She named him Naphtali [My wrestling].
9 ९ जेव्हा लेआने पाहिले की, आता आपल्याला मुले होण्याचे थांबले आहे. तेव्हा तिने आपली दासी जिल्पा हिला घेतले आणि याकोबाला पत्नी म्हणून दिली.
When Leah [Weary] saw that she had finished bearing, she took Zilpah [Frailty], her servant, and gave her to Jacob [Supplanter] as a wife.
Zilpah [Frailty], Leah [Weary]’s servant, bore Jacob [Supplanter] a son.
Leah [Weary] said, “How fortunate!” She named him Gad [Good fortune].
Zilpah [Frailty], Leah [Weary]’s servant, bore Jacob [Supplanter] a second son.
13 १३ लेआ म्हणाली, “मी आनंदी आहे! इतर स्त्रिया मला आनंदी म्हणतील” म्हणून तिने त्याचे नाव आशेर ठेवले.
Leah [Weary] said, “Happy am I, for the daughters will call me happy.” She named him Asher [Happy].
14 १४ गहू कापणीच्या हंगामाच्या दिवसात रऊबेन शेतात गेला आणि त्यास पुत्रदात्रीची फळे सापडली. त्याने ती आपली आई लेआ हिच्याकडे आणून दिली. नंतर राहेल लेआस म्हणाली, “तुझा मुलगा रऊबेन याने आणलेल्या पुत्रदात्रीच्या फळातून मला काही दे.”
Reuben [See, a son!] went in the days of wheat harvest, and found mandrakes in the field, and brought them to his mother, Leah [Weary]. Then Rachel [Ewe sheep] said to Leah [Weary], “Please give me some of your son’s mandrakes.”
15 १५ लेआ तिला म्हणाली, “तू माझ्या नवऱ्याला माझ्यापासून घेतलेस हे काय कमी झाले? आता माझ्या मुलाची पुत्रदात्रीची फळेही तू घेतेस काय?” राहेल म्हणाली, “तुझ्या मुलाची पुत्रदात्रीची फळे मला देशील तर त्याच्या बदल्यात आज रात्री तो तुझ्याबरोबर झोपेल.”
She said to her, “Is it a small matter that you have taken away my husband? Would you take away my son’s mandrakes, also?” Rachel [Ewe sheep] said, “Therefore he will lie with you tonight for your son’s mandrakes.”
16 १६ संध्याकाळी याकोब शेतावरून आला. तेव्हा लेआ त्यास भेटण्यास बाहेर गेली व ती म्हणाली, “आज रात्री तुम्ही माझ्याबरोबर झोपणार आहात, कारण माझ्या मुलाची पुत्रदात्रीची फळे देऊन मी तुम्हास मोलाने घेतले आहे.” तेव्हा याकोब त्या रात्री लेआपाशी झोपला.
Jacob [Supplanter] came from the field in the evening, and Leah [Weary] went out to meet him, and said, “You must come in to me; for I have surely hired you with my son’s mandrakes.” He lay with her that night.
God sh'ma ·heard obeyed· to Leah [Weary], and she conceived, and bore Jacob [Supplanter] a fifth son.
18 १८ लेआ म्हणाली, “देवाने माझे वेतन मला दिले आहे कारण मी माझी दासी माझ्या नवऱ्याला दिली.” तेव्हा तिने आपल्या मुलाचे नाव इस्साखार ठेवले.
Leah [Weary] said, “God has given me my hire, because I gave my servant to my husband.” She named him Issachar [Hire, Reward].
Leah [Weary] conceived again, and bore a sixth son to Jacob [Supplanter].
20 २० लेआ म्हणाली, “देवाने मला उत्तम देणगी दिली आहे. आता माझा पती माझा आदर करील कारण मी त्याच्या सहा मुलांना जन्म दिला आहे.” तिने त्याचे नाव जबुलून ठेवले.
Leah [Weary] said, “God has endowed me with a good dowry. Now my husband will live with me, because I have borne him six sons.” She named him Zebulun [Living together].
Afterwards, she bore a daughter, and named her Dinah.
God remembered Rachel [Ewe sheep], and God sh'ma ·heard obeyed· to her, and opened her womb.
She conceived, bore a son, and said, “God has taken away my reproach.”
She named him Joseph [May he add], saying, “May Adonai add another son to me.”
25 २५ मग राहेलीला योसेफ झाल्यानंतर याकोब लाबानाला म्हणाला, “मला माझ्या स्वतःच्या घरी आणि माझ्या देशात मला पाठवा.
When Rachel [Ewe sheep] had borne Joseph [May he add], Jacob [Supplanter] said to Laban [White], “Send me away, that I may go to my own place, and to my country.
26 २६ ज्यांच्यासाठी मी तुमची सेवा केली आहे त्या माझ्या स्त्रिया आणि माझी मुले द्या आणि मला जाऊ द्या, कारण मी तुमची सेवा कशी केली आहे हे तुम्हास माहीत आहे.”
Give me my wives and my children for whom I have served you, and let me go; for you know my service with which I have served you.”
27 २७ लाबान त्यास म्हणाला, “परमेश्वराने केवळ तुझ्यामुळे मला आशीर्वादित केले आहे हे मी जाणतो. जर तुझ्या दृष्टीने माझ्यावर तुझी कृपा असेल तर आता थांब.”
Laban [White] said to him, “If now I have found chen ·grace· in your eyes, stay here, for I have divined that Adonai has blessed me for your sake.”
He said, “Appoint me your wages, and I will give it.”
29 २९ याकोब त्यास म्हणाला, “मी तुमची सेवा केली आहे आणि तुझी गुरेढोरे माझ्याजवळ कशी होती हे तुम्हास माहीत आहे.
He said to him, “You know how I have served you, and how your livestock have fared with me.
30 ३० मी येण्यापूर्वी तुम्हापाशी फार थोडी होती. आणि आता भरपूर वाढली आहेत. मी जेथे जेथे काम केले तेथे तेथे परमेश्वराने तुम्हास आशीर्वादित केले आहे. आता मी माझ्या स्वतःच्या घराची तरतूद कधी करू?”
For it was little which you had before I came, and it has increased to a multitude. Adonai has blessed you wherever I turned. Now when will I provide for my own house also?”
31 ३१ म्हणून लाबान म्हणाला, “मी तुला काय देऊ?” याकोब म्हणाला, “तुम्ही मला काही देऊ नका. जर तुम्ही माझ्यासाठी ही गोष्ट कराल तर मी पूर्वीप्रमाणे आपले कळप चारीन व सांभाळीन.
He said, “What shall I give you?” Jacob [Supplanter] said, “You shall not give me anything. If you will do this thing for me, I will again feed your flock and keep it.
32 ३२ परंतु आज मला तुमच्या सगळ्या कळपात फिरून त्यातील मेंढरांपैकी ठिपकेदार व प्रत्येक काळे व तपकरी असलेली मेंढरे व शेळ्यांतून तपकरी आणि काळ्या रंगाची ही मी बाजूला करीन; हेच माझे वेतन असेल.
I will pass through all your flock today, removing from there every speckled and spotted one, and every black one among the sheep, and the spotted and speckled among the goats. This will be my hire.
33 ३३ त्यानंतर तुमच्यापुढे असलेल्या माझ्या वेतनाविषयी हिशोब घ्यायला याल तेव्हा माझा प्रामाणिकपणा माझ्याकरिता साक्ष देईल, जर त्यामध्ये तुम्हास माझ्याजवळच्या शेळ्यांतले जे प्रत्येक ठिपकेदार व तपकरी नाही व मेंढरांतले जे काळे नाही ते आढळले, तर ते मी चोरले आहे असे समजावे.”
So my righteousness will answer for me hereafter, when you come concerning my hire that is before you. Every one that is not speckled and spotted among the goats, and black among the sheep, that might be with me, will be considered stolen.”
Laban [White] said, “Behold, let it be according to your word.”
35 ३५ परंतु त्याच दिवशी लाबानाने ठिपकेदार व बांडे एडके तसेच ठिपकेदार व बांड्या शेळ्या आणि मेंढरापैकी काळी मेंढरे कळपातून काढून लपवली, गुपचूप ती आपल्या मुलांच्या हवाली केली व त्यावर लक्ष ठेवून त्यांना सांभाळण्यास सांगितले;
That day, he removed the male goats that were streaked and spotted, and all the female goats that were speckled and spotted, every one that had white in it, and all the black ones among the sheep, and gave them into the hand of his sons.
36 ३६ तेव्हा लाबानाने आपल्यामध्ये व याकोबामध्ये तीन दिवसाचे अंतर ठेवले. याकोब लाबानाचे बाकीचे कळप चारीत राहिला.
He set three days’ journey between himself and Jacob [Supplanter], and Jacob [Supplanter] fed the rest of Laban [White]’s flocks.
37 ३७ मग याकोबाने हिवर व बदाम व अर्मोन या झाडांच्या हिरव्या कोवळ्या फांद्या कापून घेतल्या, त्याने त्यांच्या साली, त्याचे आतील पांढरे पट्टे दिसेपर्यंत त्या सोलून काढल्या.
Jacob [Supplanter] took to himself rods of fresh poplar, almond, plane tree, peeled white streaks in them, and made the white appear which was in the rods.
38 ३८ त्याने त्या पांढऱ्या फांद्या किंवा पांढरे फोक कळपांच्या समोर पाणी पिण्याच्या टाक्यात ठेवले जेव्हा शेळ्यामेंढ्या पाणी पिण्यास तेथे येत तेव्हा त्यांच्यावर त्याचे नर उडत व त्या फळत.
He set the rods which he had peeled opposite the flocks in the gutters in the watering-troughs where the flocks came to drink. They conceived when they came to drink.
39 ३९ तेव्हा त्या काठ्यांपाशी शेळ्यामेंढ्यांचे कळप फळले आणि त्या कळपात बांडी व ठिपकेदार, तपकरी अशी पिल्ले झाली.
The flocks conceived before the rods, and the flocks produced streaked, speckled, and spotted.
40 ४० याकोब कळपातील इतर जनावरांतून ठिपकेदार, पांढऱ्या ठिपक्यांची व काळी करडी कोकरे लाबानाच्या कळपापासून वेगळी करून ठेवत असे.
Jacob [Supplanter] separated the lambs, and set the faces of the flocks toward the streaked and all the black in the flock of Laban [White]: and he put his own droves apart, and didn’t put them into Laban [White]’s flock.
41 ४१ जेव्हा जेव्हा कळपातील चांगली पोसलेली जनावरे फळत असत तेव्हा तेव्हा याकोब त्या पांढऱ्या फांद्या त्यांच्या नजरेसमोर ठेवी आणि मग ती जनावरे त्या फांद्यांसमोर फळत.
Whenever the stronger of the flock conceived, Jacob [Supplanter] laid the rods in front of the eyes of the flock in the gutters, that they might conceive among the rods;
42 ४२ परंतु जेव्हा दुर्बल जनावरे फळत तेव्हा याकोब त्यांच्या नजरेसमोर त्या झाडांच्या फांद्या ठेवत नसे. म्हणून मग अशक्त नर-माद्यापासून झालेली करडी, कोकरे लाबानाची होत. आणि सशक्त नर-माद्यांपासून झालेली करडी, कोकरे याकोबाची होत.
but when the flock were feeble, he didn’t put them in. So the more feeble were Laban [White]’s, and the stronger Jacob [Supplanter]’s.
43 ४३ अशा प्रकारे याकोब संपन्न झाला. त्याच्यापाशी शेरडेमेंढरे, उंट, गाढवे व दासदासी हे सर्व भरपूर होते.
The man increased exceedingly, and had large flocks, female servants and male servants, and camels and donkeys.
