अनुवाद 17
1 १ परमेश्वरास यज्ञात अर्पण करायचा गोऱ्हा किंवा मेंढरू यांच्यात कोणतेही व्यंग असता कामा नये. कारण तुमचा देव परमेश्वर ह्याला त्याचा वीट आहे.
You shall not sacrifice to the Lord your God a calf or a sheep, in which there is a blemish, [or] any evil thing; for it is an abomination to the Lord your God.
2 २ तुमचा देव परमेश्वर ह्याने दिलेल्या नगरात राहायला लागल्यावर एखादे दृष्कृत्ये घडल्याचे तुमच्या कानावर आले. परमेश्वराच्या कराराचा भंग केल्याचे पाप एखाद्या स्त्रीच्या किंवा पुरुषाच्या हातून झाल्याचे कळले. परमेश्वराच्या आज्ञेविरूद्ध,
And if there should be found in any one of your cities, which the Lord your God gives you, a man or a woman who shall do that which is evil before the Lord your God, so as to transgress his covenant,
3 ३ म्हणजे आज्ञांचे उल्लघंन करून ते सूर्य, चंद्र, किंवा आकाशातील तांरागण इतर दैवतांची पूजा करू लागले,
and they should go and serve other gods, and worship them, the sun, or the moon, or any of the host of heaven, which he commanded you not to do,
4 ४ अशी बातमी कानावर आली की तुम्ही त्याबाबतीत कसून चौकशी करा. हे भयंकर कृत्ये इस्राएलमध्ये खरोखर घडले आहे याबद्दल तुमची खात्री झाली,
and it be told you, and you shall have enquired diligently, and, behold, the thing really took place, this abomination has been done in Israel;
5 ५ तर ही दुष्कृत्ये करणाऱ्याला स्त्री असो वा पुरुष तुम्ही त्या व्यक्तीला शिक्षा करा. नगराच्या वेशीजवळ भर चौकात त्या व्यक्तीला आणून तिला दगड धोंड्यांनी मरेपर्यंत मारा.
then shall you bring out that man, or that woman, and you shall stone them with stones, and they shall die.
6 ६ त्या व्यक्तीच्या दुष्कृत्याला दोन किंवा तीन साक्षीदार असले पाहिजेत. एकच साक्षीदार असेल तर मात्र अशी शिक्षा करु नका.
He shall die on the testimony of two or three witnesses; a man who is put to death shall not be put to death for one witness.
7 ७ प्रथम साक्षीदारांनी मारायला हात उचलावा, मग इतरांनी मारावे. अशाप्रकारे आपल्यामधून अमंगळपणा निपटून काढावा.
And the hand of the witnesses shall be upon him among the first to put him to death, and the hand of the people at the last; so shall you remove the evil one from among yourselves.
8 ८ एखादे खूनाचे प्रकरण, दोन व्यक्तीमधील वाद, किंवा मारामारीत एखादा जखमी होणे अशा सारख्या काही खटल्यांमध्ये न्यायानिवाडा करणे तुम्हास आवाक्याबाहेरचे वाटेल, या वादांची सुनावणी चाललेली असताना उचित काय ते ठरवणे न्यायाधीशांना जड जाईल, तेव्हा परमेश्वराने निवडलेल्या पवित्र निवासस्थानी जावे.
And if a matter shall be too hard for you in judgment, between blood and blood, and between cause and cause, and between stroke and stroke, and between contradiction and contradiction, matters of judgment in your cities;
9 ९ तेथे लेवी वंशातील याजक व त्यावेळी कामावर असलेला न्यायाधीश यांचा सल्ला घ्यावा. या समस्येची सोडवणूक ते करतील.
then you shall arise and go up to the place which the Lord your God shall choose, and you shall come to the priests the Levites, and to the judge who shall be in those days, and they shall search out [the matter] and report the judgment to you.
10 १० परमेश्वराच्या पवित्र निवासस्थानी ते आपला निर्णय तुम्हास सांगतील. त्यांचे म्हणणे ऐकून तसे करा. ते जे जे करायला सांगतील ते ते सर्व कुचराई न करता अंमलात आणा.
And you shall act according to the thing which they shall report to you out of the place which the Lord your God shall choose, and you shall observe to do all whatever shall have been by law appointed to you.
11 ११ तुला ज्या सूचना ते देतील व जो निर्णय तुला सांगतील त्याप्रमाणे कर. त्यांनी तुला सांगितलेल्या निर्णयापासुन उजवीडावीकडे वळू नको.
You shall do according to the law and to the judgment which they shall declare to you: you shall not swerve to the right hand or to the left from any sentence which they shall report to you.
12 १२ जो मनुष्य उन्मत्त होऊन तुझा देव परमेश्वर ह्याचे तेथे हजर असणाऱ्या याजकाचे व न्यायाधीशाचे ऐकणार नाही त्यास चांगले शासन करा. त्यास मृत्यूदंड द्या. इस्राएलातून या नीच मनुष्याचे उच्चाटन करा.
And the man whoever shall act in haughtiness, so as not to listen to the priest who stands to minister in the name of the Lord your God, or the judge who shall preside in those days, that man shall die, and you shall remove the evil one out of Israel.
And all the people shall hear and fear, and shall no more commit impiety.
14 १४ तुमचा देव परमेश्वर देत असलेल्या देशात तुम्ही जात आहात. त्याचा ताबा घेऊन तुम्ही तेथे रहाल. मग इतर राष्ट्राप्रमाणे आपण आपल्यावर राजा नेमावा असे तुम्हास वाटेल.
And when you shall enter into the land which the Lord your God gives you, and shall inherit it and dwell in it, and shall say, I will set a ruler over me, as also the other nations round about me;
15 १५ तेव्हा परमेश्वराने निवड केलेल्या व्यक्तीची तुम्ही राजा म्हणून नेमणूक करा. राजा हा तुमच्यापैकीच असला पाहिजे, परदेशी असता कामा नये.
you shall surely set over you the ruler whom the Lord God shall choose: of your brethren you shall set over you a ruler; you shall not have power to set over you a stranger, because he is not your brother.
16 १६ त्याने स्वत: साठी अधिकाधिक घोडे बाळगता कामा नयेत. घोडदळ वाढवण्यासाठी त्याने मिसरमध्ये माणसे पाठवता कामा नयेत. कारण, तुम्ही पुन्हा माघारी फिरता कामा नये, असे परमेश्वराने बजावले आहे.
For he shall not multiply to himself horses, and he shall by no means turn the people back to Egypt, lest he should multiply to himself horses; for the Lord said, You shall not any more turn back by that way.
17 १७ तसेच त्यास बऱ्याच स्त्रिया असू नयेत. कारण त्याने तो परमेश्वरापासून परावृत्त होईल. सोन्या-रुप्याचाही फार साठा त्याने करु नये.
And he shall not multiply to himself wives, lest his heart turn away; and he shall not greatly multiply to himself silver and gold.
18 १८ राज्य करायला लागल्यावर त्याने स्वत: साठी नियमशास्त्राची एक नक्कल वहीत लिहून ठेवावी. याजक, लेवी यांनी आपल्याजवळ ठेवलेल्या पुस्तकातून ती करावी व जन्मभर त्याचे अध्ययन करावे.
And when he shall be established in his government, then shall he write for himself this repetition of the law into a book by the hands of the priests the Levites;
19 १९ नियमशास्त्रातील सर्व आज्ञांचे त्याने पालन करावे व अशा रीतीने तो परमेश्वर देवाचे भय बाळगायला शिकेल.
and it shall be with him, and he shall read in it all the days of his life, that he may learn to fear the Lord your God, and to keep all these commandments, and to observe these ordinances:
20 २० म्हणजे आपल्या प्रजेपेक्षा, भाऊबंदापेक्षा आपण कोणी उच्च आहोत अशी जाणीव त्यास स्पर्श करणार नाही. तो नियमांपासून विचलीत होणार नाही. अशाप्रकारे वागल्यास तो व त्याचे वंशज इस्राएलावर दीर्घकाळ राज्य करतील.
that his heart be not lifted up above his brethren, that he depart not from the commandments on the right hand or on the left; that he and his sons may reign long in his dominion among the children of Israel.
