2 इतिहास 9
1 १ शलमोनाची कीर्ती शबाच्या राणीच्या कानावर गेली तेव्हा त्याची कठीण परीक्षा घेण्यासाठी ती यरूशलेमास आली. तिच्याबरोबर मोठा लवाजमा होता. मसाल्याचे पदार्थ, सोनेनाणे, मौल्यवान रत्ने या गोष्टी उंटांवर लादून तिने सोबत आणल्या होत्या शलमोनाची भेट घेऊन ती त्याच्याशी मनातल्या गोष्टी बोलली. तिला शलमोनाला बरेच प्रश्न विचारायचे होते.
Ымпэрэтяса дин Себа а аузит де файма луй Соломон ши а венит ла Иерусалим ка сэ-л ынчерче прин ынтребэрь греле. Еа авя ун алай фоарте маре ши кэмиле ынкэркате ку миродений, аур мулт де тот ши петре скумпе. С-а дус ла Соломон ши й-а спус тот че авя пе инимэ.
2 २ शलमोनाने तिच्या सर्व प्रश्नांची उत्तरे दिली. त्यास त्यातले काहीच अवघड वाटले नाही. त्याने उत्तर दिले नाही असा कोणताच प्रश्न उरला नाही.
Соломон й-а рэспунс ла тоате ынтребэриле ши н-а фост нимик пе каре сэ ну фи штиут Соломон сэ и-л лэмуряскэ.
Ымпэрэтяса дин Себа а вэзут ынцелепчуня луй Соломон ши каса пе каре о зидисе,
4 ४ त्याच्या मेजावरील अन्नपदार्थ तिने पाहिले, त्याच्या प्रमुख कारभाऱ्याची बैठक पाहिली. त्यांची कार्यपध्दती आणि त्यांचे पोशाख पाहिले. शलमोनाचे प्यालेबरदार आणि त्यांचे पोशाख, परमेश्वराच्या मंदिरातील शलमोनाने केलेली होमार्पणे हे सर्व तिने पाहिली आणि या दर्शनाने ती थक्क झाली.
ши букателе де ла маса луй, ши локуинца служиторилор луй, ши службеле, ши хайнеле челор че-й служяу, ши пахарничий луй, ши хайнеле лор, ши трептеле пе каре се суя ла Каса Домнулуй.
5 ५ मग ती राजा शलमोनाला म्हणाली, “तुझ्या कामगिरीची आणि शहाणपणाची जी वर्णने मी माझ्या देशात ऐकली ती खरीच आहेत.
Уймитэ, еа а зис ымпэратулуй: „Есте адевэрат деч че ам аузит еу ын цара мя деспре фаптеле ши ынцелепчуня та!
6 ६ इथे येऊन स्वतः अनुभव घेईपर्यंत मला या गोष्टींवर विश्वास बसत नव्हता. आता मी प्रत्यक्ष माझ्या डोळ्यांनी पाहीले आहे. खरे तर तुझ्या सूज्ञपणाची थोरवी निम्म्यानेही माझ्यापर्यंत पोचली नव्हती. तुझ्याबद्दल जे ऐकले त्यापेक्षाही तू महान आहेस.
Ну кредям тот че се зичя, пынэ н-ам венит ши ам вэзут ку окий мей. Ши ятэ кэ ну ми с-а историсит нич жумэтате дин мэриря ши ынцелепчуня та. Ту ынтречь файма пе каре ам аузит-о деспре тине.
7 ७ तुझे लोक व तुझ्या सेवेत सदैव तत्पर असलेले तुझे सेवक, तुझी माणसे आणि अधिकारी फार धन्य आहेत. तुझ्या सेवेत असतानाच त्यांना तुझ्या शहाणपणाचा लाभ होतो.
Фериче де оамений тэй, фериче де служиторий тэй, каре сунт пуруря ынаинтя та ши каре ауд ынцелепчуня та!
8 ८ तुझा देव परमेश्वर ह्याची स्तुती असो. तो तुझ्यावर प्रसन्न आहे आणि आपल्या वतीने त्याने तुला राजा म्हणून सिंहासनावर बसवले आहे. परमेश्वराचे इस्राएलावर प्रेम आहे आणि इस्राएलावर त्याचा कायमचा वरदहस्त आहे जे उचित आणि न्याय्य ते करण्यासाठी त्याने तुला राजा केले आहे.”
Бинекувынтат сэ фие Домнул Думнезеул тэу, каре С-а ындурат де тине ши те-а пус пе скаунул Луй де домние ка ымпэрат пентру Домнул Думнезеул тэу! Пентру кэ Думнезеул тэу юбеште пе Исраел ши вря сэ-л факэ сэ рэмынэ ын пичоаре пе вечие, пентру ачея те-а пус ымпэрат песте ел, ка сэ фачь жудекатэ ши дрептате.”
9 ९ शबाच्या राणीने मग राजा शलमोन याला एकशेवीस किक्कार सोने, अनेक मसाल्यांचे पदार्थ आणि मौल्यवान रत्ने यांचा नजराणा दिला. तिने दिले तसे मसाल्यांचे पदार्थ व वस्तू शलमोनाला कधीच कोणाकडून मिळाले नव्हते.
Еа а дат ымпэратулуй о сутэ доуэзечь де таланць де аур, фоарте мулте миродений ши петре скумпе. Н-ау май фост миродений ка челе дате ымпэратулуй Соломон де ымпэрэтяса дин Себа.
10 १० हिराम आणि शलमोन यांच्या सेवकांनी ओफिर येथून सोने आणले. रक्तचंदनाचे लाकूड आणि मौल्यवान रत्नेही त्यांनी आणली.
Служиторий луй Хирам ши служиторий луй Соломон каре ау адус аур дин Офир ау адус ши лемн мироситор ши петре скумпе.
11 ११ परमेश्वराच्या मंदिराच्या आणि राजमहालाच्या पायऱ्या तसेच गायकांच्या वीणा व सतारी यासाठी शलमोनाने हे रक्तचंदन वापरले. रक्तचंदनाचा वापर करून बनवलेल्या इतक्या सुंदर वस्तू यापूर्वी यहूदात कधी कोणी पाहिल्या नव्हत्या.
Ымпэратул а фэкут ку лемнул мироситор скэрь пентру Каса Домнулуй ши пентру каса ымпэратулуй ши харпе ши алэуте пентру кынтэрець. Ну се май вэзусе аша чева ын цара луй Иуда.
12 १२ शबाच्या राणीला जे हवे ते राजा शलमोनाने देऊ केले. त्याने जे देऊ केले ते तिने आणलेल्या नजराण्यापेक्षा जास्तच होते मग शबाची राणी आपल्या लव्याजम्यासाहित आपल्या देशात परतली.
Ымпэратул Соломон а дат ымпэрэтесей дин Себа тот че а дорит еа, че а черут, май мулт декыт адусесе еа ымпэратулуй. Апой с-а ынторс ши с-а дус ын цара ей, еа ши служиторий ей.
Греутатя аурулуй каре веня пе фиекаре ан луй Соломон ера де шасе суте шайзечь ши шасе де таланць де аур,
14 १४ याखेरीज, फिरस्ते व्यापारी आणि विक्रेते खूप सोने आणत. अरबस्तानचे राजे आणि वेगवेगळ्या प्रदेशांचे सुभेदार सोने चांदी आणत, ते वेगळेच
афарэ де че луа де ла негусторий чей марь ши де ла чей мичь, де ла тоць ымпэраций Арабией ши де ла дрегэторий цэрий, каре адучяу аур ши арӂинт луй Соломон.
15 १५ सोन्याचे पत्रे ठोकून दोनशे मोठ्या ढाली राजा शलमोनाने केल्या. अशा प्रत्येक ढालीला सहाशे शेकेल वजनाचा सोन्याचा पत्रा लागला.
Ымпэратул Соломон а фэкут доуэ суте де скутурь марь де аур бэтут, ши пентру фиекаре дин еле а ынтребуинцат шасе суте де сикли де аур бэтут,
16 १६ याखेरीज अशा घडीव सोन्याच्या तीनशे ढाली त्याने केल्या. त्यांना प्रत्येकी तिनशे शेकले सोने लागले. या सोन्याच्या ढाली त्याने लबानोनाच्या अरण्यमहालात ठेवल्या.
ши алте трей суте де скутурь де аур бэтут, ши пентру фиекаре дин еле а ынтребуинцат трей суте де сикли де аур; ши ымпэратул ле-а пус ын каса пэдурий Либанулуй.
17 १७ राजा शलमोनाने हस्तिदंताचे मोठे सिंहासन बनवले व सिंहासनाच्या वरचा भाग मागे गोलाकार होता. ते शुद्ध सोन्याने मढवले.
Ымпэратул а фэкут ун маре скаун де домние де филдеш ши л-а акоперит ку аур курат.
18 १८ या सिंहासनाला सहा पायऱ्या होत्या. बैठकीच्या दोन्ही बाजूला हात टेकवता येतील अशी सिंहासनाला सोय होती. आणि त्यास लागून प्रत्येकी एक सिंहाचा पुतळा होता.
Скаунул ачеста де домние авя шасе трепте ши ун аштернут пентру пичоаре, де аур, каре се циня де скаунул де домние; де фиекаре парте а скаунулуй ерау реземэторь, лынгэ реземэторь ерау дой лей
19 १९ सहा पायऱ्यांपैकी प्रत्येक पायरीच्या दोन्ही बाजूला एकेक असे एकंदर बारा सिंह होते. दुसऱ्या कोणत्याही राज्यात असे सिंहासन नव्हते.
ши, пе челе шасе трепте, де о парте ши де алта, ерау дойспрезече лей. Аша чева ну с-а фэкут пентру ничо ымпэрэцие.
20 २० राजाची सर्व पेयपात्रे सोन्याची होती लबानोनाच्या अरण्यमहालातील सर्व घरगुती वापरायच्या वस्तू शुद्ध सोन्याने घडवलेल्या होत्या. शलमोनाच्या काळात चांदी फारशी मौल्यवान मानली जात नसे.
Тоате пахареле ымпэратулуй Соломон ерау де аур ши тоате васеле дин каса пэдурий Либанулуй ерау де аур курат. Ну ера нимик де арӂинт – арӂинтулуй ну и се дэдя ничун прец пе время луй Соломон.
21 २१ राजाकडे समुद्रांवर गलबतांचा ताफा हिरामाच्या ताफ्यासोबत होता. तीन वर्षातून एकदा हा ताफा सोने, चांदी व हस्तीदंत ह्याप्रमाणे मोर व वानरे आणत.
Кэч ымпэратул авя корэбий дин Тарсис, каре кэлэторяу ку служиторий луй Хирам; ши ла фиекаре трей ань веняу корэбииле дин Тарсис адукынд аур ши арӂинт, филдеш, маймуце ши пэунь.
Ымпэратул Соломон а ынтрекут пе тоць ымпэраций пэмынтулуй прин богэцииле ши ынцелепчуня луй.
23 २३ त्याच्या सल्लामसलतीचा लाभ घ्यायला सर्व ठिकाणचे राजे शलमोनाकडे येऊ लागले. परमेश्वरानेच शलमोनाला जो सूज्ञपणा दिला होता तो पहावयास ते येत असत.
Тоць ымпэраций пэмынтулуй кэутау сэ-л вадэ пе Соломон ка сэ аудэ ынцелепчуня пе каре о пусесе Думнезеу ын инима луй.
24 २४ हे राजे दरवर्षी येताना शलमोनासाठी नजराणे घेऊन येत. त्यामध्ये सोन्यारुप्याच्या वस्तू, कपडे, चिलखते, मसाले, घोडे आणि खेचरे ह्यांचा समावेश असे.
Ши фиекаре дин ей ышь адучя дарул луй, лукрурь де арӂинт ши лукрурь де аур, хайне, арме, миродений, кай ши катырь; аша ера ын фиекаре ан.
25 २५ घोडे आणि रथ यांच्यासाठी शलमोनाकडे चार हजार बस्थाने होती. त्याच्यापदरी बारा हजार स्वार होते. त्यांची सोय त्याने मुद्दाम वसवलेल्या नगरात आणि स्वत: ला लागतील तेवढ्याची यरूशलेमामध्ये केली होती.
Соломон авя патру мий де есле пентру каий де ла кареле луй ши доуэспрезече мий де кэлэрець, пе каре й-а ашезат ын четэциле унде ышь циня кареле ши ла Иерусалим, лынгэ ымпэрат.
26 २६ फरात नदीपासून पलिष्ट्यांच्या देशापर्यंत आणि मिसरची सीमा येथपर्यंतच्या सर्व राजावर शलमोनाचा अधिकार होता.
Ел стэпыня песте тоць ымпэраций, де ла рыу пынэ ла цара филистенилор ши пынэ ла хотарул Еӂиптулуй.
27 २७ यरूशलेमचा राजा शलमोनाकडे चांदी ही दगडधोंडे असावे इतकी आणि गंधसरूची झाडे, खोऱ्यातल्या उंबराच्या झाडांइतकी विपुल होती.
Ымпэратул а фэкут арӂинтул тот аша де обишнуит ла Иерусалим ка петреле ши чедрий тот атыт де мулць ка смокиний сэлбатичь, каре креск пе кымпие.
Дин Еӂипт ши дин тоате цэриле се адучяу кай пентру Соломон.
29 २९ शलमोनाने सुरुवातीपासून शेवटपर्यंत ज्या सर्व गोष्टी केल्या त्या नाथान या संदेष्ट्याच्या इतिहासात तसेच, अहीया शिलोनी याच्या संदेशलेखात आणि इद्दो या भविष्यावादयाच्या इद्दोची दर्शने यामध्ये नोंदवलेल्या आहेत. नबाटाचा पुत्र यराबाम याविषयीही इद्दोने लिहिलेले आहे.
Челелалте фапте але луй Соломон, челе динтый ши челе де пе урмэ, ну сунт скрисе оаре ын картя пророкулуй Натан, ын пророчия луй Ахия дин Сило ши ын дескоперириле пророкулуй Иеедо деспре Иеробоам, фиул луй Небат?
Соломон а домнит патрузечь де ань ла Иерусалим песте тот Исраелул.
31 ३१ मग तो आपल्या पूर्वजांना मिळाला. लोकांनी त्याचे दावीद नगरात दफन केले. शलमोनाचा पुत्र रहबाम हा पुढे शलमोनाच्या जागी राज्य करु लागला.
Апой Соломон а адормит ку пэринций луй ши л-ау ынгропат ын четатя татэлуй сэу, Давид. Ши, ын локул луй, а домнит фиул сэу Робоам.
