2 इतिहास 9
1 १ शलमोनाची कीर्ती शबाच्या राणीच्या कानावर गेली तेव्हा त्याची कठीण परीक्षा घेण्यासाठी ती यरूशलेमास आली. तिच्याबरोबर मोठा लवाजमा होता. मसाल्याचे पदार्थ, सोनेनाणे, मौल्यवान रत्ने या गोष्टी उंटांवर लादून तिने सोबत आणल्या होत्या शलमोनाची भेट घेऊन ती त्याच्याशी मनातल्या गोष्टी बोलली. तिला शलमोनाला बरेच प्रश्न विचारायचे होते.
Lorsque la reine de Saba apprit la renommée de Salomon, elle vint à Jérusalem pour mettre Salomon à l'épreuve par des questions difficiles, avec une très grande caravane, comprenant des chameaux qui portaient des épices, de l'or en abondance et des pierres précieuses. Quand elle fut arrivée auprès de Salomon, elle lui parla de tout ce qu'elle avait sur le cœur.
2 २ शलमोनाने तिच्या सर्व प्रश्नांची उत्तरे दिली. त्यास त्यातले काहीच अवघड वाटले नाही. त्याने उत्तर दिले नाही असा कोणताच प्रश्न उरला नाही.
Salomon répondit à toutes ses questions. Il n'y avait rien de caché à Salomon qu'il ne lui ait dit.
Lorsque la reine de Saba eut vu la sagesse de Salomon, la maison qu'il avait bâtie,
4 ४ त्याच्या मेजावरील अन्नपदार्थ तिने पाहिले, त्याच्या प्रमुख कारभाऱ्याची बैठक पाहिली. त्यांची कार्यपध्दती आणि त्यांचे पोशाख पाहिले. शलमोनाचे प्यालेबरदार आणि त्यांचे पोशाख, परमेश्वराच्या मंदिरातील शलमोनाने केलेली होमार्पणे हे सर्व तिने पाहिली आणि या दर्शनाने ती थक्क झाली.
les mets de sa table, les sièges de ses serviteurs, la présence de ses ministres, leurs vêtements, ses porteurs de coupe et leurs vêtements, et l'escalier par lequel il montait à la maison de Yahvé, il n'y eut plus d'esprit en elle.
5 ५ मग ती राजा शलमोनाला म्हणाली, “तुझ्या कामगिरीची आणि शहाणपणाची जी वर्णने मी माझ्या देशात ऐकली ती खरीच आहेत.
Elle dit au roi: « C'est un récit véridique que j'ai entendu dans mon pays sur tes actes et ta sagesse.
6 ६ इथे येऊन स्वतः अनुभव घेईपर्यंत मला या गोष्टींवर विश्वास बसत नव्हता. आता मी प्रत्यक्ष माझ्या डोळ्यांनी पाहीले आहे. खरे तर तुझ्या सूज्ञपणाची थोरवी निम्म्यानेही माझ्यापर्यंत पोचली नव्हती. तुझ्याबद्दल जे ऐकले त्यापेक्षाही तू महान आहेस.
Mais je n'ai pas cru à leurs paroles jusqu'à ce que je sois venue et que mes yeux l'aient vu; et voici que la moitié de la grandeur de ta sagesse ne m'a pas été racontée. Tu dépasses la renommée que j'ai entendue!
7 ७ तुझे लोक व तुझ्या सेवेत सदैव तत्पर असलेले तुझे सेवक, तुझी माणसे आणि अधिकारी फार धन्य आहेत. तुझ्या सेवेत असतानाच त्यांना तुझ्या शहाणपणाचा लाभ होतो.
Heureux tes hommes, heureux tes serviteurs, qui se tiennent continuellement devant toi et écoutent ta sagesse.
8 ८ तुझा देव परमेश्वर ह्याची स्तुती असो. तो तुझ्यावर प्रसन्न आहे आणि आपल्या वतीने त्याने तुला राजा म्हणून सिंहासनावर बसवले आहे. परमेश्वराचे इस्राएलावर प्रेम आहे आणि इस्राएलावर त्याचा कायमचा वरदहस्त आहे जे उचित आणि न्याय्य ते करण्यासाठी त्याने तुला राजा केले आहे.”
Béni soit Yahvé ton Dieu, qui s'est réjoui de toi et t'a mis sur son trône pour que tu sois roi pour Yahvé ton Dieu, car ton Dieu a aimé Israël, pour l'affermir à jamais. C'est pourquoi il t'a établi roi sur eux, pour que tu fasses le droit et la justice. »
9 ९ शबाच्या राणीने मग राजा शलमोन याला एकशेवीस किक्कार सोने, अनेक मसाल्यांचे पदार्थ आणि मौल्यवान रत्ने यांचा नजराणा दिला. तिने दिले तसे मसाल्यांचे पदार्थ व वस्तू शलमोनाला कधीच कोणाकडून मिळाले नव्हते.
Elle donna au roi cent vingt talents d'or, des épices en grande abondance et des pierres précieuses. Il n'y a jamais eu auparavant d'épices aussi abondantes que celles que la reine de Saba a données au roi Salomon.
10 १० हिराम आणि शलमोन यांच्या सेवकांनी ओफिर येथून सोने आणले. रक्तचंदनाचे लाकूड आणि मौल्यवान रत्नेही त्यांनी आणली.
Les serviteurs de Huram et les serviteurs de Salomon, qui avaient apporté de l'or d'Ophir, apportèrent aussi des algues et des pierres précieuses.
11 ११ परमेश्वराच्या मंदिराच्या आणि राजमहालाच्या पायऱ्या तसेच गायकांच्या वीणा व सतारी यासाठी शलमोनाने हे रक्तचंदन वापरले. रक्तचंदनाचा वापर करून बनवलेल्या इतक्या सुंदर वस्तू यापूर्वी यहूदात कधी कोणी पाहिल्या नव्हत्या.
Le roi utilisa le bois de l'alguier pour faire des terrasses pour la maison de Yahvé et pour la maison du roi, ainsi que des harpes et des instruments à cordes pour les chanteurs. On n'en avait jamais vu de semblables dans le pays de Juda.
12 १२ शबाच्या राणीला जे हवे ते राजा शलमोनाने देऊ केले. त्याने जे देऊ केले ते तिने आणलेल्या नजराण्यापेक्षा जास्तच होते मग शबाची राणी आपल्या लव्याजम्यासाहित आपल्या देशात परतली.
Le roi Salomon donna à la reine de Saba tout ce qu'elle désirait, tout ce qu'elle demandait, plus que ce qu'elle avait apporté au roi. Elle se retourna et s'en alla dans son pays, elle et ses serviteurs.
Or, le poids de l'or qui arriva à Salomon en une année fut de six cent soixante-six talents d'or,
14 १४ याखेरीज, फिरस्ते व्यापारी आणि विक्रेते खूप सोने आणत. अरबस्तानचे राजे आणि वेगवेगळ्या प्रदेशांचे सुभेदार सोने चांदी आणत, ते वेगळेच
sans compter ce qu'apportèrent les négociants et les marchands. Tous les rois d'Arabie et les gouverneurs du pays apportèrent de l'or et de l'argent à Salomon.
15 १५ सोन्याचे पत्रे ठोकून दोनशे मोठ्या ढाली राजा शलमोनाने केल्या. अशा प्रत्येक ढालीला सहाशे शेकेल वजनाचा सोन्याचा पत्रा लागला.
Le roi Salomon fit deux cents grands boucliers d'or battu. Six cents sicles d'or battu allaient à un grand bouclier.
16 १६ याखेरीज अशा घडीव सोन्याच्या तीनशे ढाली त्याने केल्या. त्यांना प्रत्येकी तिनशे शेकले सोने लागले. या सोन्याच्या ढाली त्याने लबानोनाच्या अरण्यमहालात ठेवल्या.
Il fit trois cents boucliers d'or battu. On mettait trois cents sicles d'or dans un bouclier. Le roi les plaça dans la maison de la forêt du Liban.
17 १७ राजा शलमोनाने हस्तिदंताचे मोठे सिंहासन बनवले व सिंहासनाच्या वरचा भाग मागे गोलाकार होता. ते शुद्ध सोन्याने मढवले.
Le roi fit un grand trône d'ivoire, et le recouvrit d'or pur.
18 १८ या सिंहासनाला सहा पायऱ्या होत्या. बैठकीच्या दोन्ही बाजूला हात टेकवता येतील अशी सिंहासनाला सोय होती. आणि त्यास लागून प्रत्येकी एक सिंहाचा पुतळा होता.
Il y avait six marches jusqu'au trône, avec un marchepied d'or, qui était fixé au trône, et des accoudoirs de chaque côté de la place du siège, et deux lions debout à côté des accoudoirs.
19 १९ सहा पायऱ्यांपैकी प्रत्येक पायरीच्या दोन्ही बाजूला एकेक असे एकंदर बारा सिंह होते. दुसऱ्या कोणत्याही राज्यात असे सिंहासन नव्हते.
Douze lions se tenaient là, d'un côté et de l'autre, sur les six marches. Il n'y avait rien de semblable dans aucun autre royaume.
20 २० राजाची सर्व पेयपात्रे सोन्याची होती लबानोनाच्या अरण्यमहालातील सर्व घरगुती वापरायच्या वस्तू शुद्ध सोन्याने घडवलेल्या होत्या. शलमोनाच्या काळात चांदी फारशी मौल्यवान मानली जात नसे.
Tous les vases à boire du roi Salomon étaient en or, et tous les vases de la maison de la forêt du Liban étaient en or pur. L'argent n'était pas considéré comme précieux au temps de Salomon.
21 २१ राजाकडे समुद्रांवर गलबतांचा ताफा हिरामाच्या ताफ्यासोबत होता. तीन वर्षातून एकदा हा ताफा सोने, चांदी व हस्तीदंत ह्याप्रमाणे मोर व वानरे आणत.
Car le roi avait des navires qui allaient à Tarsis avec les serviteurs de Huram. Une fois tous les trois ans, les navires de Tarsis venaient apporter de l'or, de l'argent, de l'ivoire, des singes et des paons.
Le roi Salomon surpassa ainsi tous les rois de la terre en richesse et en sagesse.
23 २३ त्याच्या सल्लामसलतीचा लाभ घ्यायला सर्व ठिकाणचे राजे शलमोनाकडे येऊ लागले. परमेश्वरानेच शलमोनाला जो सूज्ञपणा दिला होता तो पहावयास ते येत असत.
Tous les rois de la terre recherchaient la présence de Salomon pour entendre sa sagesse, que Dieu avait mise dans son cœur.
24 २४ हे राजे दरवर्षी येताना शलमोनासाठी नजराणे घेऊन येत. त्यामध्ये सोन्यारुप्याच्या वस्तू, कपडे, चिलखते, मसाले, घोडे आणि खेचरे ह्यांचा समावेश असे.
Ils apportaient chacun un tribut: des vases d'argent, des vases d'or, des vêtements, des armures, des épices, des chevaux et des mules, chaque année.
25 २५ घोडे आणि रथ यांच्यासाठी शलमोनाकडे चार हजार बस्थाने होती. त्याच्यापदरी बारा हजार स्वार होते. त्यांची सोय त्याने मुद्दाम वसवलेल्या नगरात आणि स्वत: ला लागतील तेवढ्याची यरूशलेमामध्ये केली होती.
Salomon avait quatre mille stalles pour les chevaux et les chars, et douze mille cavaliers qu'il postait dans les villes de chars et auprès du roi à Jérusalem.
26 २६ फरात नदीपासून पलिष्ट्यांच्या देशापर्यंत आणि मिसरची सीमा येथपर्यंतच्या सर्व राजावर शलमोनाचा अधिकार होता.
Il dominait sur tous les rois, depuis le fleuve jusqu'au pays des Philistins et jusqu'à la frontière de l'Égypte.
27 २७ यरूशलेमचा राजा शलमोनाकडे चांदी ही दगडधोंडे असावे इतकी आणि गंधसरूची झाडे, खोऱ्यातल्या उंबराच्या झाडांइतकी विपुल होती.
Le roi rendit l'argent aussi commun à Jérusalem que les pierres, et il fit en sorte que les cèdres soient aussi abondants que les sycomores qui sont dans la plaine.
On fit venir pour Salomon des chevaux d'Égypte et de tous les pays.
29 २९ शलमोनाने सुरुवातीपासून शेवटपर्यंत ज्या सर्व गोष्टी केल्या त्या नाथान या संदेष्ट्याच्या इतिहासात तसेच, अहीया शिलोनी याच्या संदेशलेखात आणि इद्दो या भविष्यावादयाच्या इद्दोची दर्शने यामध्ये नोंदवलेल्या आहेत. नबाटाचा पुत्र यराबाम याविषयीही इद्दोने लिहिलेले आहे.
Le reste des actes de Salomon, les premiers et les derniers, ne sont-ils pas écrits dans l'histoire de Nathan le prophète, dans la prophétie d'Achija le Silonite, et dans les visions d'Iddo le voyant sur Jéroboam, fils de Nebat?
Salomon régna à Jérusalem sur tout Israël pendant quarante ans.
31 ३१ मग तो आपल्या पूर्वजांना मिळाला. लोकांनी त्याचे दावीद नगरात दफन केले. शलमोनाचा पुत्र रहबाम हा पुढे शलमोनाच्या जागी राज्य करु लागला.
Salomon se coucha avec ses pères, et il fut enterré dans la ville de David, son père; et Roboam, son fils, régna à sa place.
