< Roma 1 >
1 Na Paora, na te pononga a Ihu Karaiti, i karangatia hei apotoro, i motuhia ki te rongopai a te Atua,
[Eu ]Paulo que sirvo a Cristo Jesus [estou escrevendo esta carta. ]Deus me escolheu para apóstolo e me nomeou para que [eu proclamasse ]a boa mensagem que [vem dele. ]
2 I korerotia ra e ia i mua, ara e ana poropiti i roto i nga karaipiture tapu,
[Muito ]antes de [Jesus vir à terra, Deus ]prometeu [que iria revelar ]esta boa mensagem por meio daquilo que seus profetas [tinham escrito ]nas sagradas Escrituras.
3 Mo tana Tama, i whanau nei he uri no Rawiri, no te wahi ki te kikokiko;
[Esta boa mensagem fala daquele que conhecemos como ]Filho dele. Quanto à sua natureza, física/humana, ele nasceu descendente do [Rei ]Davi.
4 I whakapuakina mai nei ko te Tama a te Atua i runga i te kaha, i runga i ta te wairua o te tapu, i te mea ka whakaarahia i te hunga mate; ara a Ihu Karaiti, to tatou Ariki,
Quanto à sua natureza espiritual / divina, Deus mostrou poderosamente que ele era o próprio Filho/Deus de Deus que se tornou um ser humano. Deus mostrou isto, fazendo com que ele ressuscitasse dentre os mortos. Ele é Jesus Cristo nosso Senhor.
5 Nana nei matou i whiwhi ai ki te aroha noa, ki te mahi apotoro, kia ngohengohe ai, kia whakapono ai nga iwi katoa, hei mea mo tona ingoa:
Cristo me designou bondosamente [para ]apóstolo. Assim fez para que [muitos ]dos não judeus honrassem a [Cristo], obedecendo-o como resultado de crerem [a mensagem sobre Cristo. ]
6 No ratou nei hoki koutou, he mea karanga hei hunga mo Ihu Karaiti:
Vocês [crentes] também, que [moram na cidade de ]Roma, figuram entre estes que [Deus ]escolheu para pertencerem a Jesus Cristo.
7 Ki te hunga katoa i Roma, e arohaina nei e te Atua, ka oti nei te te karanga hei hunga tapu: Kia tau ki a koutou te aroha noa me te rangimarie, he mea na te Atua, na to tatou Matua, na te Ariki hoki, na Ihu Karaiti.
[Estou escrevendo esta carta ]a todos [vocês, ]a quem Deus ama e tem escolhido [para se tornarem ]povo [dele. Peço que ]Deus nosso Pai e Jesus Cristo nosso Senhor [continuem ]agindo bondosamente para com vocês, [fazendo sempre ]que desfrutem paz interior.
8 Ko taku mea tuatahi, he whakawhetai ki toku Atua i roto i a Ihu Karaiti mo koutou katoa, no te mea e korerotia ana to koutou whakapono i te ao katoa.
[Ao ]iniciar [esta carta, ]dou graças a Deus por todos vocês, [crentes romanos. Posso agradecer-lhe ]por causa [daquilo que ]Jesus Cristo [tem feito por nós. Dou graças a ele, ]pois o fato de vocês confiarem [em Jesus Cristo ]se tornou assunto de conversa das [pessoas ]por toda parte [do Império Romano. ]
9 Ko te Atua, e mahi nei toku wairua ki a ia i roto i te rongopai o tana Tama, hei kaiwhakaatu moku, mo te mau tonu o taku whakahuahua i a koutou, a i aku karakiatanga i nga wa katoa,
Deus, a quem sirvo com devoção ao [proclamar às pessoas ]a boa mensagem acerca do seu Filho, sabe que digo a verdade ao dizer
10 E inoi ana me kore e pai te Atua kia whakatikaia taku haere atu ki a koutou.
que menciono vocês cada vez que oro [a Deus]. Peço especificamente a Deus que, se ele quiser, eu possa de alguma maneira ir visitar vocês.
11 Nui atu hoki toku hiahia kia kite i a koutou, kia whakawhiwhi ai ahau i a koutou ki tetahi mea homai, he mea wairua, kia whakaungia ai koutou;
[Digo isto ]porque anelo visitar vocês para ajudá-los espiritualmente, para que possam se fortalecer [espiritualmente. ]
12 Ara kia ora ngatahi o tatou ngakau, toku i to koutou whakapono, o koutou i toku.
[Anseio visitar vocês ]para que possamos nos encorajar mutuamente[, compartilhando ]a maneira como cada um de nós confia em [Jesus].
13 Na e kore ahau e pai, e oku teina, kia ngaro i a koutou te maha o aku meatanga kia haere atu ki a koutou, heoi araia mai ana ahau, a mohoa noa nei, kia whiwhi ai ahau ki tetahi hua i roto i a koutou hoki, kia pera me te mea i era atu tauiwi.
[Meus ]irmãos crentes, com certeza quero que vocês saibam que muitas vezes tentei visitá-los, [mas até agora não pude porque as circunstâncias ]sempre me impediram até este momento. [Eu queria ir lá ]para ajudar vocês a amadurecer espiritualmente, como também [ajudei outras pessoas espiritualmente ]em muitos outros grupos não judaicos.
14 He nama kei runga i ahau na nga Kariki, a na nga Tautangata, na te hunga mohio, a na te hunga whakaarokore.
Sinto-me obrigado [a proclamar a boa mensagem a todos os não judeus, ]especificamente [àqueles que conhecem a língua e a cultura ]gregas e àqueles que não as conhecem, a pessoas de boa formação acadêmica e a gente sem nenhuma formação.
15 Na reira e ngakau nui ana ahau kia whakapaua taku ki te kauwhau hoki i te rongopai ki a koutou i Roma.
Como resultado, o que tenho almejado ardentemente é proclamar esta boa mensagem também a vocês que moram [na cidade de ]Roma.
16 Kahore hoki oku whakama ki te rongopai: ko te kaha hoki ia o te Atua hei whakaora mo nga tangata katoa e whakapono ana; mo te Hurai ki mua, mo te Kariki ano hoki.
Isso me leva a dizer que proclamo com toda confiança a boa mensagem [acerca do que Cristo fez, ]pois esta boa mensagem é o poderoso [meio ]que Deus [emprega ]para salvar todos os seres humanos que confiam [naquilo que Cristo fez por eles]. Especificamente, [Deus salva ]primeiro os judeus [que prestaram atenção à boa mensagem ]e [depois ele salva os ]não judeus.
17 A kei reira e whakakitea ana ta te Atua tika, he mea no te whakapono ki te whakapono: kua oti nei hoki te tuhituhi, ma te whakapono e ora ai te tangata tika.
Por meio desta boa mensagem Deus revela [de que forma ele apaga todo vestígio dos pecados das pessoas OU, declara as pessoas isentas da culpa dos pecados cometidos); ele assim faz devido ao fato de elas confiarem [em Cristo. Isto é confirmado ]mediante algo que [um profeta ]escreveu [há muito tempo sobre aquilo que Deus tinha dito, ]“Aqueles [cuja ficha de pecados já apaguei/a quem já declarei inocentes da culpa dos seus pecados ]por confiarem [em mim, ]vão viver [para sempre.]
18 E whakakitea iho ana hoki i te rangi to te Atua riri ki nga karakiakoretanga katoa, ki nga he o nga tangata e pehi ana i te pono i runga i te he;
De [onde ele reina no ]céu, Deus esclarece a todos os não judeus ímpios e iníquos que está zangado com eles [e que eles merecem o castigo dele. ]Por meio do seu [comportamento ]tão ruim, eles suprimem o que sabem ser certo [acerca de Deus].
19 Kei roto nei i a ratou e marama ana nga mea o te Atua e taea te mohio; kua whakamaramatia hoki e te Atua ki a ratou.
[Todos ]podem saber claramente [como é ]Deus, pois Deus mesmo revelou isto a todo o mundo.
20 E kitea nuitia ana hoki nga mea ona, kahore nei i kitea, no te hanganga iho ra o te ao, e mohiotia ana ki nga mea i hanga, ara tona kaha mau tonu, me tona atuatanga; kia kore ai he kupu whakahoki ma ratou: (aïdios )
Desde que [Deus ]criou o mundo, ele tem revelado – mediante aquilo que criou – a sua própria natureza, que não se pode ver. [Deus tornou óbvio a todo o mundo o fato de ]ele ter sido sempre capaz de realizar coisas/feitos supremamente poderosas/os, e o fato [de ]ser ele Deus, [supremamente distinto de tudo aquilo que criou. ]Portanto, ninguém tem motivo [para dizer, “Nunca fomos informados acerca de Deus.” ] (aïdios )
21 I a ratou hoki e matau ana ki te Atua, kihai ratou i whakakororia i a ia hei Atua, kihai hoki i whakawhetai; heoi kua kuware o ratou whakaaro, a whakapouritia ana to ratou ngakau pohehe.
Embora [os não judeus ]soubessem como é Deus, eles não quiseram honrá-lo como Deus, nem [lhe ]agradeceram [por aquilo que ele tinha feito. ]Mas pelo contrário o conceito que tinham [dele ]se tornou inútil, e eles ficaram incapazes de entender [aquilo que Deus queria que eles soubessem. ]
22 I a ratou e mea ana he mohio ratou, na ka wairangi,
Apesar de se gabarem de sábios, eles se tornaram néscios,
23 A whakaputaia ketia ake te kororia o te Atua e kore nei e pirau, kia rite ki te ahua o te tangata pirau noa, o nga manu hoki, o nga kararehe waewae wha, o nga mea ngokingoki.
e recusaram confessar que Deus é gloriosamente imortal. Em vez disso, eles fabricaram e adoraram ídolos que pareciam seres humanos que irão apodrecer algum dia, e [então fabricaram ídolos que se assemelhavam a ]pássaros e quadrúpedes, e [finalmente ]construíram outros que pareciam répteis.
24 Koia ratou i tukua ai e te Atua ki te mahi poke, i runga i nga hiahia o o ratou ngakau, kia whakatutuatia iho ai o ratou tinana e ratou ano, to tetahi e tetahi:
Portanto Deus deixou que [os não judeus ]se sentissem obrigados a praticar as coisas imorais que desejavam sexualmente. Como resultado, eles [começaram ]a desonrar [sexualmente ]os corpos uns dos outros.
25 I te mea kua whakawhiti ratou i to te Atua pono mo te teka, a karakia ana, mahi ana ki te mea hanga, kapea ake te Kaihanga, ko ia nei te whakapaingia ake ake. Amine. (aiōn )
Deus [assim fez porque, ]ao invés de confessarerem a verdade sobre Deus, eles [optaram por adorar a ]falsos [deuses, ]e adoravam e serviam as coisas que [Deus ]tinha criado em vez de [adorarem e servirem a]o Deus único que criou [tudo. Eles procederam assim, mesmo que ]ele mereça que [aqueles que criou ]o louvem para sempre. Amém / Assim seja. (aiōn )
26 Koia ratou i tukua ai e te Atua ki nga hiahia tutua: ko a ratou wahine hoki, mahue ake i a ratou te tikanga maori, kei te ngau ke noa atu:
Por isso, bem como os escravos [têm que obedecer seus patrões, ]Deus deixou que [os não judeus se tornassem pessoas obrigadas a obedecer ]seus vergonhosos desejos [sexuais. Consequentemente, muitas ]mulheres [não judias ]deixaram de ter relações sexuais normais [com seus maridos]. Em vez disso, elas passaram a ter relações sexuais com outras mulheres.
27 Me nga tane ano, whakarerea ake e ratou te tikanga maori ki te wahine, ano he ahi te kanga o to ratou hiahia ki a ratou ano; nga tane ki nga tane, mahi ai i te mea whakama, me te whiwhi ano ki te utu e rite ana mo to ratou ngaunga ketanga.
Semelhantemente, [muitos ]homens [não judeus ]deixaram de ter relações sexuais normais com as mulheres. Em vez disso eles sentiam o forte desejo de ter relações sexuais com outros homens. Eles cometeram também vergonhosos atos [homossexuais ]com outros homens. Como resultado, Deus os castigou com doenças bem merecidas no corpo, [pois eles pensavam ]erradamente [sobre Deus.]
28 A i a ratou kihai nei i pai kia mau tonu te Atua ki o ratou mahara, tukua ana ratou e te Atua ki te hinengaro he, kia mahia nga mea kahore e tau kia mahia.
[Além disso, ]por terem resolvido que o conhecimento de Deus não valia a pena, Deus permitiu que os próprios pensamentos inúteis deles os controlassem. Como resultado, eles começaram a praticar coisas [ruins ]que [Deus ]declara impróprias.
29 Ki tonu ratou i nga mahi he katoa, i te kino, i te apo, i te mauahara; whawhao rawa i te hae, i te kohuru, i te totohe, i te hianga, i te whanoke; he hunga kohumuhumu,
Eles desejam constantemente/fortemente praticar toda [sorte ]de obras iníquas. Eles desejam fortemente fazer toda [sorte de ]coisas malévolas [aos outros]. Desejam constantemente/fortemente possuir objetos [que pertencem aos outros. ]Desejam constantemente/fortemente fazer mal aos [outros ]de diversas maneiras. [Muitos ]não judeus se entregam à inveja das [outras pessoas. Muitos ]se dedicam ao assassinato [das pessoas. Muitos ]se dedicam a causar brigas [entre outras pessoas. Muito s]e dedicam a enganar [os outros. Muitos ]se dedicam a falar maliciosamente [dos outros ](OU, [dizer coisas nocivas e mentirosas sobre outras pessoas]). [Muitos ]fofocam [sobre os outros].
30 He hunga ngautuara, kino ki te Atua, he hunga whakahihi, whakakake, whakapehapeha, he kaitito i nga mea kino, e turi ana ki nga matua,
[Muitos ]difamam [os outros. Muitos ]agem de forma especialmente raivosa para com Deus. [Muitos ]se comportam ou falam de maneira insultante [para com seus semelhantes. Muitos ]tratam [os outros ]com desprezo. [Muitos se vangloriam aos outros. Muitos ]inventam novas maneiras de praticar coisas/obras ruins. [Muitas crianças não judias ]desobedecem seus pais.
31 Kahore o ratou matauranga, he hunga kupu taka, kahore nei he aroha, kahore e tohu tangata:
[Muitos não judeus ]agem de outras formas moralmente tolas. [Muitos ]não cumprem com as promessas [feitas a outras pessoas. Muitos nem ]amam os membros das suas próprias famílias. [E muitos ]não atuam com misericórdia [para com as demais pessoas. ]
32 Ahakoa e matau ana ano ratou ki ta te Atua tikanga, he tika te mate mo nga kaimahi i enei mea, heoi ka mahi tonu ratou i aua mea me te whakaae hoki ki te hunga e pera ana te mahi.
Apesar de saberem que Deus já declarou que aqueles que praticam tais coisas merecem ser [mortos/levados à morte], não somente costumam praticar tais [tipos de ]coisas [nocivas], como também sancionam outras pessoas que costumam praticá-las.