< Whakatauki 8 >

1 He teka ianei kei te karanga te whakaaro nui, e puaki ana ano te reo o te matauranga?
¿No grita la sabiduría? ¿La comprensión no levanta la voz?
2 I runga i nga wahi tiketike tona turanga, i te ara i te tutakitanga o nga huarahi;
En la cima de los lugares altos por cierto, donde los caminos se encuentran, ella se para.
3 Hamama ana ia i te taha o nga kuwaha, i te ngutu o te pa, i te tomokanga atu i nga tatau:
Junto a las puertas, a la entrada de la ciudad, en las puertas de entrada, llora en voz alta:
4 Ki a koutou, e nga tangata, taku karanga; ki nga tama ano a te tangata toku reo.
“¡Os llamo a vosotros, hombres! Envío mi voz a los hijos de la humanidad.
5 E nga kuware, kia matau koutou ki te ngarahu tupato; e nga wairangi, kia mohio te ngakau.
¡Tú, simple, entiende la prudencia! ¡Necios, tened un corazón comprensivo!
6 Whakarongo mai, ka korerotia hoki e ahau nga mea pai rawa; ko ta oku ngutu e whakapuaki ai ko nga mea e rite ana.
Escuchad, porque voy a hablar de cosas excelentes. La apertura de mis labios es para las cosas correctas.
7 He pono hoki te korero a toku mangai; he mea whakarihariha ano te kino ki oku ngutu.
Porque mi boca dice la verdad. La maldad es una abominación para mis labios.
8 Kei runga i te tika nga kupu katoa a toku mangai; kahore he whakapeka, he whanoke ranei, i roto.
Todas las palabras de mi boca son en justicia. No hay nada torcido ni perverso en ellos.
9 Ko enei katoa he marama ki te tangata e matau ana, he tika ki te hunga i kitea ai te mohio.
Todo está claro para el que entiende, derecho a los que encuentran el conocimiento.
10 Manakohia mai taku ako, kaua te hiriwa; ko te matauranga, nui atu i te koura pai rawa.
Recibe mi instrucción antes que la plata, conocimiento más que el oro de la elección.
11 Pai atu hoki te whakaaro nui i nga rupi; e kore hoki nga mea katoa e minaminatia nei e tau hei whakarite mona.
Porque la sabiduría es mejor que los rubíes. Todas las cosas que se puedan desear no se pueden comparar con ella.
12 Kua meinga e ahau, e te whakaaro nui, ko te ngarahu pai hei nohoanga moku, e kitea ana e ahau te mohio me te ata whakaaro.
“Yo, la sabiduría, he hecho de la prudencia mi morada. Descubra el conocimiento y la discreción.
13 Ko te wehi ki a Ihowa koia tena ko te kino ki te he: e kino ana ahau ki te whakapehapeha, ki te whakakake, ki te ara he, ki te mangai whanoke.
El temor a Yahvé es odiar el mal. Odio el orgullo, la arrogancia, el mal camino y la boca perversa.
14 Ko te whakaaro tika, ko te whakaaro nui, naku; ko ahau te matauranga, kei ahau te kaha.
El consejo y el buen conocimiento son míos. Tengo comprensión y poder.
15 Naku nga kingi i kingi ai, naku nga rangatira i whakatakoto ai i te tika.
Por mí reinan los reyes, y los príncipes decretan la justicia.
16 Naku i whai rangatiratanga ai nga rangatira, nga tangata nunui, ara nga kaiwhakawa katoa o te whenua.
Por mí gobiernan los príncipes, nobles, y todos los gobernantes justos de la tierra.
17 E arohaina ana e ahau te hunga e aroha ana ki ahau; ko te hunga hoki e ata rapu ana i ahau, e kite ratou i ahau.
Yo amo a los que me aman. Los que me buscan con diligencia me encontrarán.
18 He taonga, he kororia kei ahau; ae ra, he rawa mau tonu, he tika.
Conmigo están las riquezas, el honor, riqueza duradera y prosperidad.
19 Pai atu oku hua i te koura, ae ra, i te koura parakore; ko nga mea e puta ana i ahau, pai atu i te hiriwa kowhiri.
Mi fruto es mejor que el oro, sí, que el oro fino, mi rendimiento que la plata de elección.
20 Kei nga ara o te tika ahau e haere ana, kei waenganui i nga huarahi o te whakawa:
Yo ando en el camino de la justicia, en medio de los caminos de la justicia,
21 Kia meinga ai e ahau te hunga e aroha ana ki ahau kia whiwhi ki te rawa, kia whakakiia ai e ahau a ratou takotoranga taonga.
para dar riqueza a los que me aman. Lleno sus tesoros.
22 I a Ihowa ahau, no te timatanga ra ano o ona ara, no mua atu i ana mahi o nehera.
“Yahvé me poseyó en el comienzo de su obra, ante sus hazañas de antaño.
23 Nonamata riro ahau i whakaritea ai, no te timatanga, no mua atu i te whenua.
Fui establecido desde siempre, desde el principio, antes de que la tierra existiera.
24 I te mea kahore ano nga rire, kua whanau ahau; i te mea kiano he puna whai wai.
Cuando no había profundidades, nací yo, cuando no había manantiales que abundaran en agua.
25 No mua atu i te whakaunga o nga maunga, no mua i nga pukepuke toku whanautanga:
Antes de que las montañas se asentaran en su lugar, antes de las colinas, nací yo;
26 I te mea kahore ano i hanga noatia e ia te whenua, me nga parae, me te timatanga o te puehu o te ao.
cuando aún no había hecho la tierra ni los campos, ni el principio del polvo del mundo.
27 I tana whakaturanga i nga rangi, i reira ano ahau: i tana whakaritenga i te awhi mo te mata o te rire;
Cuando estableció los cielos, yo estaba allí. Cuando estableció un círculo en la superficie de las profundidades,
28 I tana whakapumautanga i nga rangi i runga; i te tototanga o nga puna o te rire;
cuando estableció las nubes de arriba, cuando los manantiales de las profundidades se hicieron fuertes,
29 I tana rohenga mai i te moana, kei takahia tana kupu e nga wai; i tana waitohutanga i nga turanga o te whenua;
cuando le dio al mar su límite, para que las aguas no violen su mandamiento, cuando marcó los cimientos de la tierra,
30 I reira ahau i tona taha, he tohunga ki nga mahi: he ahuarekatanga ahau nona i ia ra, i ia ra, e koa ana i nga wa katoa i tona aroaro;
entonces yo era el artesano a su lado. Era una delicia día a día, siempre regocijándose ante él,
31 E koa ana ki tana ao; a ko taku i ahuareka ai ko nga tama a te tangata.
regocijo en todo su mundo. Mi deleite fue con los hijos de los hombres.
32 No reira, e aku tamariki, whakarongo mai ki ahau: ka hari hoki te hunga e pupuri ana i oku ara.
“Ahora, pues, hijos míos, escuchadme, porque son dichosos los que guardan mis caminos.
33 Whakarongo mai ki te ako, kia whai whakaaro ai koutou; kaua hoki e paopaongia.
Escucha la instrucción y sé sabio. No lo rechaces.
34 Ka hari te tangata e whakarongo ana ki ahau, e tatari ana i oku tatau i tenei ra, i tenei ra, e whanga ana i nga pou o oku kuwaha.
Dichoso el hombre que me escucha, vigilando diariamente a mis puertas, esperando en los puestos de mi puerta.
35 Ko te tangata hoki e kite ana i ahau, e kite ana i te ora, ka whiwhi ano ia ki ta Ihowa manako mai.
Porque quien me encuentra, encuentra la vida, y obtendrá el favor de Yahvé.
36 Ko te tangata ia e hara ana ki ahau, he mahi nanakia tana ki tona wairua ake; ko te hunga katoa e kino ana ki ahau, e aroha ana ki te mate.
Pero el que peca contra mí hace daño a su propia alma. Todos los que me odian aman la muerte”.

< Whakatauki 8 >