Whakatauki 8
1 He teka ianei kei te karanga te whakaaro nui, e puaki ana ano te reo o te matauranga?
智慧は呼はらざるか 聡明は聲を出さざるか
2 I runga i nga wahi tiketike tona turanga, i te ara i te tutakitanga o nga huarahi;
彼は路のほとりの高處また街衝のなかに立ち
3 Hamama ana ia i te taha o nga kuwaha, i te ngutu o te pa, i te tomokanga atu i nga tatau:
邑のもろもろの門 邑の口および門々の入口にて呼はりいふ
4 Ki a koutou, e nga tangata, taku karanga; ki nga tama ano a te tangata toku reo.
人々よわれ汝をよび 我が聲をもて人の子等をよぶ
5 E nga kuware, kia matau koutou ki te ngarahu tupato; e nga wairangi, kia mohio te ngakau.
拙き者よなんぢら聡明に明かなれ 愚なる者よ汝ら明かなる心を得よ
6 Whakarongo mai, ka korerotia hoki e ahau nga mea pai rawa; ko ta oku ngutu e whakapuaki ai ko nga mea e rite ana.
汝きけ われ善事をかたらん わが口唇をひらきて疋事をいださん
7 He pono hoki te korero a toku mangai; he mea whakarihariha ano te kino ki oku ngutu.
我が口は眞実を述べわが口唇はあしき事を憎むなり
8 Kei runga i te tika nga kupu katoa a toku mangai; kahore he whakapeka, he whanoke ranei, i roto.
わが口の言はみな義し そのうちに虚偽と奸邪とあることなし
9 Ko enei katoa he marama ki te tangata e matau ana, he tika ki te hunga i kitea ai te mohio.
是みな智煮の明かにするところ 知識をうる者の正とするところなり
10 Manakohia mai taku ako, kaua te hiriwa; ko te matauranga, nui atu i te koura pai rawa.
なんぢら銀をうくるよりは我が教をうけよ 精金よりもむしろ知識をえよ
11 Pai atu hoki te whakaaro nui i nga rupi; e kore hoki nga mea katoa e minaminatia nei e tau hei whakarite mona.
それ智慧は眞珠に愈れり 凡の寳も之に比ぶるに足らず
12 Kua meinga e ahau, e te whakaaro nui, ko te ngarahu pai hei nohoanga moku, e kitea ana e ahau te mohio me te ata whakaaro.
われ智慧は聡明をすみかとし 知識と謹愼にいたる
13 Ko te wehi ki a Ihowa koia tena ko te kino ki te he: e kino ana ahau ki te whakapehapeha, ki te whakakake, ki te ara he, ki te mangai whanoke.
ヱホバを畏るるとは惡を憎むことなり 我は傲慢と驕奢 惡道と虚偽の口とを憎む
14 Ko te whakaaro tika, ko te whakaaro nui, naku; ko ahau te matauranga, kei ahau te kaha.
謀略と聡明は我にあり 我は了知なり 我は能力あり
15 Naku nga kingi i kingi ai, naku nga rangatira i whakatakoto ai i te tika.
我に由て王者は政をなし 君たる者は義しき律をたて
16 Naku i whai rangatiratanga ai nga rangatira, nga tangata nunui, ara nga kaiwhakawa katoa o te whenua.
我によりて主たる者および牧伯たちなど瓦て地の審判人は世ををさむ
17 E arohaina ana e ahau te hunga e aroha ana ki ahau; ko te hunga hoki e ata rapu ana i ahau, e kite ratou i ahau.
われを愛する者は我これを愛す 我を切に求むるものは我に遇ん
18 He taonga, he kororia kei ahau; ae ra, he rawa mau tonu, he tika.
富と榮とは我にあり 貴き寳と公義とも亦然り
19 Pai atu oku hua i te koura, ae ra, i te koura parakore; ko nga mea e puta ana i ahau, pai atu i te hiriwa kowhiri.
わが果は金よりも精舎よりも愈り わが利は精銀よりもよし
20 Kei nga ara o te tika ahau e haere ana, kei waenganui i nga huarahi o te whakawa:
我は義しき道にあゆみ 公平なる路徑のなかを行む
21 Kia meinga ai e ahau te hunga e aroha ana ki ahau kia whiwhi ki te rawa, kia whakakiia ai e ahau a ratou takotoranga taonga.
これ我を愛する者に貨財をえさせ 又その庫を充しめん爲なり
22 I a Ihowa ahau, no te timatanga ra ano o ona ara, no mua atu i ana mahi o nehera.
ヱホバいにしへ其御わざをなしそめたまへる前に その道の始として我をつくりたまひき
23 Nonamata riro ahau i whakaritea ai, no te timatanga, no mua atu i te whenua.
永遠より元始より地の有ざりし前より我は立られ
24 I te mea kahore ano nga rire, kua whanau ahau; i te mea kiano he puna whai wai.
いまだ海洋あらず いまだ大なるみづの泉あらざりしとき我すでに生れ
25 No mua atu i te whakaunga o nga maunga, no mua i nga pukepuke toku whanautanga:
山いまださだめられず 陵いまだ有ざりし荊に我すずでに生れたり
26 I te mea kahore ano i hanga noatia e ia te whenua, me nga parae, me te timatanga o te puehu o te ao.
即ち神いまだ地をも野をも地の塵の根元を石造り給はざりし時なり
27 I tana whakaturanga i nga rangi, i reira ano ahau: i tana whakaritenga i te awhi mo te mata o te rire;
かれ天をつくり海の面に穹蒼を張たまひしとき我かしこに在りき
28 I tana whakapumautanga i nga rangi i runga; i te tototanga o nga puna o te rire;
彼うへに雲氣をかたく定め 淵の泉をつよくならしめ
29 I tana rohenga mai i te moana, kei takahia tana kupu e nga wai; i tana waitohutanga i nga turanga o te whenua;
海にその限界をたて 水をしてその岸を踰えざらしめ また地の基を定めたまへるとき
30 I reira ahau i tona taha, he tohunga ki nga mahi: he ahuarekatanga ahau nona i ia ra, i ia ra, e koa ana i nga wa katoa i tona aroaro;
我はその傍にありて創造者となり 日々に欣び恒にその前に樂み
31 E koa ana ki tana ao; a ko taku i ahuareka ai ko nga tama a te tangata.
その地にて樂み又世の人を喜べり
32 No reira, e aku tamariki, whakarongo mai ki ahau: ka hari hoki te hunga e pupuri ana i oku ara.
されば小子等よ いま我にきけ わが道をまもる者は福ひなり
33 Whakarongo mai ki te ako, kia whai whakaaro ai koutou; kaua hoki e paopaongia.
教をききて智慧をえよ 之を棄ることなかれ
34 Ka hari te tangata e whakarongo ana ki ahau, e tatari ana i oku tatau i tenei ra, i tenei ra, e whanga ana i nga pou o oku kuwaha.
凡そ我にきき 日々わが門の傍にまち わが戸口の柱のわきにたつ人は福ひなり
35 Ko te tangata hoki e kite ana i ahau, e kite ana i te ora, ka whiwhi ano ia ki ta Ihowa manako mai.
そは我を得る者は生命をえ ヱホバより恩寵を獲ればなり
36 Ko te tangata ia e hara ana ki ahau, he mahi nanakia tana ki tona wairua ake; ko te hunga katoa e kino ana ki ahau, e aroha ana ki te mate.
我を失ふものは自己の生命を害ふ すべて我を惡むものは死を愛するなり
