< Whakatauki 6 >
1 E taku tama, ki te mea ko tau hei whakakapi mo ta tou hoa, ki te mea kua papaki tou ringa mo te tangata ke,
我兒,你如果為你的朋友作保,或為外人擊掌;
2 Kua oti koe te mahanga e nga kupu a tou mangai, kua mau koe i nga kupu a tou mangai.
你如果為你口中說的話所連累,為你口中的言詞所束縛,
3 Meinga tenei inaianei, e taku tama, kia ora ai koe, he mea hoki kua taka koe ki roto ki te ringa o tou hoa; haere whakaiti i a koe, a ka tohe ki tou hoa.
那麼,我兒,你既然已陷在你友人的手中,你就該逃脫,該這樣做:火速前去,央求你的友人,
4 Kei tukua iho te moe ki ou kanohi; kei tunewha ou kamo.
不要合上眼睛睡覺,也不要垂下眼瞼假寐,
5 Whakaora i a koe ano he anaterope i roto i te ringa o te kaiwhai, ano he manu i roto i te ringa o te kaihopu.
應急速解救自己,如羚羊掙脫羅網,飛鳥逃脫獵人的圈套。
6 Haere ki te popokorua, e te tangata mangere, matakitakina iho ona ara, kia nui ai ou whakaaro:
懶漢,你去看看螞蟻,觀察牠的作風,便可得些智識:
7 Kahore nei ona kaitohutohu, ona kaitirotiro, ona rangatira,
牠沒有領袖,沒有監督,沒有君王,
8 Heoi e mahi kai ana mana i te raumati, e kohikohi ana i te kai mana i te kotinga witi.
但在夏天卻知準備食糧,在秋收時積貯養料。
9 Kia pehea ake te roa o tau takoto, e te tangata mangere? A hea koe maranga ai i tau moe?
懶漢,你要睡到幾時,你幾時纔睡醒﹖「
10 Kia iti ake nei te wahi e parangia ai, kia iti ake nei te moe, kia iti ake te kotuinga o nga ringa i a koe e takoto na:
再睡片刻,再假寐片刻,再抱臂躺臥片刻! 」
11 Na ka rite ki te kaipahua te putanga mai o te muhore ki a koe, tou rawakore, ano he tangata he patu nei tana.
這樣貧窮就要如同竊賊,困乏也要如同武士,向你侵襲。
12 Ko te tangata kahore ona painga, ko te tangata hara, e haereere ana me te mangai tu ke;
無賴與惡徒,行事滿口欺詐;
13 E whakakini ana ona kanohi, e korero ana ona waewae, e tuhi ana ona maihao;
他以眼傳神,以腳示意,以手指東畫西。
14 Kei roto te whanoke i tona ngakau, e whakatakoto ana ia i te kino i nga wa katoa; e rui ana ia i te ngangare.
他存心不良,常蓄意惹事生非。
15 Mo reira ka huaki tata te aitua ki a ia; e kore e aha ka whatiia ia, te taea te rongoa.
為此,他的喪亡必突然來臨,霎時間全被毀滅,無法挽救。
16 E ono nga mea e kino ana ki a Ihowa; ae ra, e whitu nga mea e whakariharihangia ana e ia:
上主憎恨的事,共有六件,連他心裏最厭惡的事,共有七件:
17 Ko te kanohi whakakake, ko te arero teka, ko nga ringa whakaheke i te toto harakore;
傲慢的眼睛,撒謊的舌頭,流無i辜者血的手,
18 He ngakau e whakatakoto ana i nga whakaaro kikino, he waewae e hohoro ana te rere ki te hianga;
策劃陰謀的心,疾趨行惡的腳,
19 He kaiwhakaatu teka e korero teka ana, ko te tangata hoki e rui ana i te ngangare ki waenganui i nga tuakana, i nga teina.
說謊的假見證,和在兄弟間搬弄事非的人。
20 E taku tama, puritia te whakahau a tou papa, kaua hoki e whakarerea te ture a tou whaea:
我兒,應堅守你父親的命令,不要放棄你母親的教訓;
21 Kia mau tonu te takai ki tou ngakau, heia ki tou kaki.
應將二者常刻在你心中,繫在你的頸項上。
22 Ko tou kaiarahi ano tera ina haere koe; mana koe e tiaki ina takoto koe; ka korero mai ano ki a koe; ina ara koe.
她們在你行路時引領你,在你躺臥時看護你;在你醒來時與你交談。
23 He rama hoki te whakahau; a he marama te ture; ko nga riringa hoki, e whakaako ana, he ara ki te ora;
因為父命是盞燈,母教是光明,嚴格的勸告是生命的道路,
24 Hei tiaki i a koe kei he i te wahine kino, i te whakapati a te arero o te wahine ke.
使你遠避惡意的女人,離開淫婦阿諛的言詞,
25 Kei hiahia koe ki tona ataahua i roto i tou ngakau; kei mau ano koe i ona kamo.
不讓你的心貪戀她的美色,不讓她的秋波迷惑你,
26 Ko te tukunga iho o te tangata he wahi taro, he mea mo te wahine kairau; ko ta te wahine purema e whai ana ko te wairua utu nui.
因為娼妓所求的只是一塊餅,有夫之婦卻獵取寶貴的生命。
27 E taea ranei e te tangata te tango i te ahi ki roto ki tona uma, a e kore ona kakahu e wera?
人豈能懷中藏火,而不燒毀自己的衣服﹖
28 E taea ranei e tetahi te haere i runga i nga waro ratarata, a e kore ona waewae e hunua?
人豈能在火炭上行走,而不灼傷自己的腳﹖
29 Ka pera ano te tangata e haere ana ki te wahine a tona hoa; e kore e kore ka whiua te tangata e pa ana ki a ia.
與他人妻子通姦的人就是這樣:凡接近她的,必難免受罰。
30 E kore e whakahaweatia e te tangata te tahae, ki te tahaetia e ia he mea e makona ai tona wairua i a hiakai ia.
盜賊若因饑餓行竊以果腹,人都不鄙視他;
31 Otiia ki te kitea ia, kia takiwhitu ana e whakautu ai; me homai e ia nga rawa katoa o tona whare.
但若被擒獲了,他仍須七倍償還,交出家中所有的財物。
32 Ko te tangata e puremu ana ki te wahine, kahore ona mohio: ko te tangata e pera ana, kei te whakangaro ia i tona wairua.
與婦人通姦的人,實屬愚眛,他這樣做,卻是毀滅自己。
33 He kaiakiko, he whakama te wahi mona; e kore ano tona ingoa kino e horoia atu.
他必遭受可恥的打擊,並且他的恥辱,永不得拭去,
34 He riri nui hoki na te tangata te hae; e kore ano e tohungia e ia i te ra rapu utu.
因為妒火能激怒男人,使他在報復時,決不留情;
35 E kore ia e manako ki tetahi utu; e kore hoki e tatu tona ngakau, ahakoa he nui au hakari e tapae ai.
任何的賠償,他都不理睬;即便你多送禮品,他也不肯罷休。