Whakatauki 31
1 Ko nga kupu a Kingi Remuera; ko te poropititanga i whakaakona ai ia e tona whaea.
Verba Lamuelis regis. Visio qua erudivit eum mater sua.
2 He aha, e taku tama? He aha, e te tama a toku kopu? A he aha, e te tama a aku kupu taurangi?
Quid, dilecte mi? quid, dilecte uteri mei? quid, dilecte votorum meorum?
3 Kaua e hoatu tou kaha ki nga wahine, ou ara hoki ki te mea whakangaro o nga kingi.
Ne dederis mulieribus substantiam tuam, et divitias tuas ad delendos reges.
4 Ehara ma nga kingi, e Remuera, ehara ma nga kingi te inu waina; ehara hoki ma nga rangatira te mea, Kei hea he wai kaha?
Noli regibus, o Lamuel, noli regibus dare vinum, quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas;
5 Kei inu ratou, a ka wareware ki te ture, a ka whakapeau ke i te whakawa o te tangata e tukinotia ana.
et ne forte bibant, et obliviscantur judiciorum, et mutent causam filiorum pauperis.
6 Hoatu he wai kaha ma te tangata e tata ana te marere, he waina hoki ki nga wairua pouri:
Date siceram mœrentibus, et vinum his qui amaro sunt animo.
7 Tukua ia kia inu, kia wareware ai ki tona rawakore, a kore ake he mahara ki ona mate.
Bibant, et obliviscantur egestatis suæ, et doloris sui non recordentur amplius.
8 Kia puaki tou mangai mo te wahangu, i te whakawakanga o te hunga katoa kua waiho mo te mate.
Aperi os tuum muto, et causis omnium filiorum qui pertranseunt.
9 Kia puaki tou mangai, whakaritea te whakawa i runga i te tika, tohea te tohe a te ware, a te rawakore.
Aperi os tuum, decerne quod justum est, et judica inopem et pauperem.
10 Ko wai e kite i te wahine e u ana tona pai? Ko tona utu hoki kei runga noa atu i to nga rupi.
Mulierem fortem quis inveniet? procul et de ultimis finibus pretium ejus.
11 Ka whakapono te ngakau o tana tane ki a ia, a kahore ona hapanga i te taonga.
Confidit in ea cor viri sui, et spoliis non indigebit.
12 He pai tana e mea ai ki a ia, kahore hoki he kino, i nga ra katoa e ora ai ia.
Reddet ei bonum, et non malum, omnibus diebus vitæ suæ.
13 E kimi ana ia i te huruhuru hipi, i te muka, a ka ngakau nui te mahi a ona ringa.
Quæsivit lanam et linum, et operata est consilia manuum suarum.
14 Ko tona rite kei nga kaipuke o nga kaihokohoko; e mauria mai ana e ia tana kai i tawhiti.
Facta est quasi navis institoris, de longe portans panem suum.
15 E maranga ana hoki ia i te mea e po tonu ana, a hoatu ana e ia he kai ma tona whare, he mahi hoki e rite ana ma ana kotiro.
Et de nocte surrexit, deditque prædam domesticis suis, et cibaria ancillis suis.
16 E whakaaroaro ana ia ki tetahi mara, a ka hokona e ia: whakatokia ana e ia he mara waina, he hua na ona ringa.
Consideravit agrum, et emit eum; de fructu manuum suarum plantavit vineam.
17 E whitiki ana ia i tona hope ki te kaha, e mea ana i ona takakau kia pakari.
Accinxit fortitudine lumbos suos, et roboravit brachium suum.
18 Ka kite ia he pai tana i hokohoko ai: e kore tana rama e mate i te po.
Gustavit, et vidit quia bona est negotiatio ejus; non extinguetur in nocte lucerna ejus.
19 Ka totoro atu ona ringa ki te mea takai miro, ka pupuri ona ringa ki te pou muka.
Manum suam misit ad fortia, et digiti ejus apprehenderunt fusum.
20 Ka wherahia tona ringa ki te ware; ae ra, ka totoro atu ona ringa ki te rawakore.
Manum suam aperuit inopi, et palmas suas extendit ad pauperem.
21 E kore ia e wehi i te hukarere mo tona whare; no te mea kua kakahuria tona whare katoa ki te ngangana.
Non timebit domui suæ a frigoribus nivis; omnes enim domestici ejus vestiti sunt duplicibus.
22 Oti ake i a ia te whatuwhatu he whariki mona; he rinena pai, he papura ona kakahu.
Stragulatam vestem fecit sibi; byssus et purpura indumentum ejus.
23 E mohiotia ana tana tane i nga kuwaha, ina noho tahi ia ki nga kaumatua o te whenua.
Nobilis in portis vir ejus, quando sederit cum senatoribus terræ.
24 E hanga ana e ia he rinena pai, a hokona atu ana; e hoatu ana e ia he whitiki ki nga kaihoko.
Sindonem fecit, et vendidit, et cingulum tradidit Chananæo.
25 He kaha, he honore ona kakahu; a e kata ana ia ki nga ra o muri atu.
Fortitudo et decor indumentum ejus, et ridebit in die novissimo.
26 He nui ona whakaaro ina puaki tona mangai; kei tona arero te ture o te atawhai.
Os suum aperuit sapientiæ, et lex clementiæ in lingua ejus.
27 Ka ata tirohia e ia nga ara o tona whare, e kore ano ia e kai i te taro o te mangere.
Consideravit semitas domus suæ, et panem otiosa non comedit.
28 Ka whakatika ana tamariki, a he kupu manaaki ta ratou mona; Tana tane hoki, ka whakamoemiti ano ia ki a ia, ka mea:
Surrexerunt filii ejus, et beatissimam prædicaverunt; vir ejus, et laudavit eam.
29 He tokomaha nga tamahine i u te pai o ta ratou mahi, otiia hira ake tau i a ratou katoa.
Multæ filiæ congregaverunt divitias; tu supergressa es universas.
30 He mea teka noa te manako, he mea horihori te ataahua: tena ko te wahine e wehi ana i a Ihowa, ko ia e whakamoemititia.
Fallax gratia, et vana est pulchritudo: mulier timens Dominum, ipsa laudabitur.
31 Hoatu ki a ia o nga hua o ona ringa; a ma ana mahi ia e whakamoemiti i nga kuwaha.
Date ei de fructu manuum suarum, et laudent eam in portis opera ejus.
