< Whakatauki 24 >

1 Kei hae koe ki te hunga kino, kaua hoki e hiahia hei hoa mo ratou.
No tengas envidia de los hombres malvados; ni ansia de estar con ellos;
2 Ko ta to ratou ngakau hoki e whakaaro ai, he tukino, ko ta o ratou ngutu e korero ai, he whanoke.
porque su corazón maquina rapiñas, y sus labios hablan para dañar.
3 Ma te whakaaro nui ka hanga ai te whare, a ma te matauranga ka u ai:
Con la sabiduría se edifica una casa, y con la prudencia se afirma.
4 Ma te mohio hoki ka ki ai nga ruma i nga taonga utu nui katoa, i nga mea ahuareka.
Con la inteligencia se hinchen sus cámaras de todo lo más precioso y deseable.
5 He kaha te tangata whakaaro nui; ae, e whakanuia ana e te tangata mohio te kaha.
El hombre sabio está lleno de fuerza; el que tiene sabiduría aumenta su poder.
6 Na kia pai te ngarahu ina anga koe ki te whawhai: kei te tokomaha hoki o nga kaiwhakatakoto whakaaro te ora.
Pues con prudentes medidas puedes ganar la guerra, y donde hay muchos consejeros allí está la victoria.
7 He tiketike rawa te whakaaro nui mo te wairangi: e kore e kuihi tona mangai i te kuwaha.
Cosa demasiado alta es para el necio la sabiduría; no abrirá él en el foro su boca.
8 Ko te tangata e whakaaro ana ki te kino, ka kiia he whanoke.
Quien medita cómo hacer daño será llamado intrigante.
9 He hara te whakaaro wairangi: he mea whakarihariha ano ki te tangata te tangata whakahi.
El afán del insensato consiste en pecar, y abominable para los hombres es el maldiciente.
10 Ki te ngoikore koe i te ra o te he, he iti tou kaha.
Si desfalleces en el día de la prueba, tu fortaleza es poca cosa.
11 Whakaorangia te hunga e kawea atu ana ki te mate, a puritia mai hoki e koe te hunga e meatia ana kia whakamatea.
Libra a los que son llevados a la muerte; a los que andan vacilando al degolladero, sálvalos.
12 Ki te mea koe, Nana, kihai tenei i mohiotia e matou: kahore ianei te kaipauna ngakau i te whakaaro ki tera? a, ko te kaitiaki o tou wairua, kahore ranei ia e mohio? e kore ranei e homai e ia ki te tangata kia rite ki tana mahi?
Si dijeres: “¿Cómo saberlo?” ¿Acaso no lo ve Aquel que pesa los corazones? Bien lo sabe Aquel que vela sobre tu vida; Él retribuirá a cada cual según sus obras.
13 Kainga, e taku tama, te honi, he pai hoki; me te honikoma, he mea reka hoki ki tou mangai:
Come, hijo mío, miel, porque es buena, y el panal, que es dulce para tu paladar.
14 Ka mohio ai koe ki te whakaaro nui, he mea ki tou wairua: ki te kitea e koe, he tukunga iho ano tona, e kore hoki tau i tumanako ai e hatepea.
Tal será para tu alma la sabiduría; si la hallares, el porvenir será tuyo, y tu esperanza no será frustrada.
15 Kaua, e te tangata kino, e whanga ki te nohoanga o te tangata tika; kei tukino koe ki tona takotoranga.
No pongas, malvado, asechanzas a la morada del justo, ni devastes el lugar de su reposo.
16 E hinga ana hoki te tangata tika, e whitu hinganga, ka ara ake ano: ka whakataka ia te hunga kino e te he.
El justo se levanta, aunque caiga siete veces, los impíos, empero, se pierden en el mal.
17 Kaua e harakoa ki te hinga tou hoariri, kaua hoki tou ngakau e hari ina taka ia:
No te goces en la caída de tu enemigo; si sucumbe no se alegre tu corazón,
18 Kei kite a Ihowa, a ka he ki tana titiro, a ka tahuri atu tona riri i a ia.
no sea que al verlo Yahvé se ofenda y aparte de sobre él su enojo.
19 Kei mamae koe, he mea mo nga kaimahi i te kino, kei hae hoki ki te hunga kino.
No te irrites a causa de los impíos, ni envidies a los malhechores.
20 Kahore hoki he mutunga pai ki te tangata kino; ka keto hoki te rama a te hunga kino.
Porque no hay porvenir para el malo; la lámpara de los impíos se apagará.
21 E taku tama, e wehi ki a Ihowa, ki te kingi hoki: a, kaua e whakauru noa atu ki te hunga e mea ana ki te whakaputa ke.
Hijo mío, teme a Yahvé y al rey, y no te asocies con los revoltosos;
22 No te mea ka puta tata te aitua mo ratou: a ko wai ka mohio ki te whakangaromanga o raua tokorua?
porque de repente vendrá sobre ellos su ruina, y la desventura de ambos, ¿quién la conoce?
23 He whakatauki ano hoki enei na te hunga whakaaro nui. Ehara i te mea pai kia whakaaro ki te kanohi tangata ina whakawa.
También estas son sentencias de los sabios: Es cosa mala hacer acepción de personas en el juicio.
24 Ko te tangata e mea ana ki te tangata kino, He tika koe; ka kanga nga iwi ki a ia, ka whakarihariha nga tauiwi ki a ia.
Quien dice al delincuente: “Tú tienes razón”, será maldito del pueblo y detestado de la gente.
25 Otiia ka koa nga ngakau o te hunga e riria ai tona he, ka tau iho ano hoki te manaaki pai ki runga ki a ratou.
Y aquellos que lo condenan, serán alabados, y sobre ellos vienen ricas bendiciones.
26 Ka kihia e ia nga ngutu e whakahoki ana i nga kupu tika.
Los labios besa quien responde palabras rectas.
27 Meinga kia takoto pai tau mahi i waho, kia rite hoki hei meatanga mau i te mara; muri iho ka hanga i tou whare.
Haz con esmero tu trabajo de afuera, aplicándolo a tu campo, y luego podrás edificar tu casa.
28 Kaua koe e tu hei kaiwhakaatu he mo tou hoa, i te mea kahore he take; a kaua e tinihanga ki ou ngutu.
No seas de ligero testigo contra tu prójimo; ¿quieres acaso engañarlo con tus labios?
29 Kaua e ki, Ka meatia ano e ahau ki a ia tana i mea ai ki ahau; ka rite ki ta te tangata mahi taku e whakahoki ai ki a ia.
No digas: “Como él me trató, así haré con él, le daré el pago según sus obras.”
30 I haere ahau i te taha o te mara a te mangere, i te taha hoki o te mara waina a te tangata kahore ona mahara;
Pasé junto al campo del perezoso, y junto a la viña del insensato;
31 Na, kua tupuria katoatia e te tataramoa, kapi tonu te mata o te mara i te ongaonga, a ko to reira taiepa kohatu kua oti te wahi.
y he aquí que espinas brotaban por todas partes, ortigas cubrían su superficie y la cerca de piedra estaba destruida.
32 Katahi ahau ka titiro, ka ata whakaaroaro: ka kite ahau, a ka hopu mai hei ako moku.
Lo vi y me puse a reflexionar; lo miré y aprendí esta lección:
33 Kia iti ake nei te wahi e parangia ai, kia iti ake nei te moe, kia iti ake te kotuituitanga o nga ringa ka moe ai:
Un poco dormir, un poco dormitar, cruzar un poco las manos para descansar,
34 Ka pera te haerenga mai o tou muhore ano he kaipahua; o tou rawakore hoki ano he tangata mau patu.
y sobrevendrá cual salteador la miseria, y como hombre armado, la necesidad.

< Whakatauki 24 >