Whakatauki 23

1 Ki te noho tahi korua ko te rangatira ki te kai, ata whakaaroa marietia tera i tou aroaro:

۱ چون با حاکم به غذا خوردن نشینی، درآنچه پیش روی تو است تامل نما.

2 Whakapakia he maripi ki tou korokoro, ki te mea he tangata kakai koe.

۲ و اگر مرد اکول هستی کارد بر گلوی خودبگذار.

3 Kaua e hiahia ki ana mea reka: he kai tinihanga hoki era.

۳ به خوراکهای لطیف او حریص مباش، زیراکه غذای فریبنده است.

4 Kaua e taruke ki te mea taonga: kati tau mea ki tou matauranga.

۴ برای دولتمند شدن خود را زحمت مرسان واز عقل خود باز ایست.

5 E anga mai ranei ou kanohi ki taua mea korekore nei? He pono hoki ka whai parirau te taonga, koia ano kei te ekara, rere ana whaka te rangi.

۵ آیا چشمان خود را بر آن خواهی دوخت که نیست می‌باشد؟ زیرا که دولت البته برای خودبالها می‌سازد، و مثل عقاب در آسمان می‌پرد.

6 Kaua e kainga te kai a te tangata kanohi kino, kei minamina hoki koe ki ana mea reka.

۶ نان مرد تنگ نظر را مخور، و به جهت خوراکهای لطیف او حریص مباش.

7 Ko tana hoki e mea ai i roto i a ia, pera tonu ia: E kai, e inu; koia tana kupu ki a koe; kahore ia ona ngakau ki a koe.

۷ زیرا چنانکه در دل خود فکر می‌کند خود اوهمچنان است. تو را می‌گوید: بخور و بنوش، امادلش با تو نیست.

8 Ko te kongakonga i kainga e koe, ka ruakina e koe, ka maumauria ano hoki au kupu reka.

۸ لقمه‌ای را که خورده‌ای قی خواهی کرد، وسخنان شیرین خود را بر باد خواهی داد.

9 Kaua e korero ki nga taringa o te kuware; ka whakahawea hoki ia ki te whakaaro nui o au kupu.

۹ به گوش احمق سخن مگو، زیرا حکمت کلامت را خوار خواهد شمرد.

10 Kei whakanekehia e koe te rohe tawhito; kei haere koe ki nga mara a te pani:

۱۰ حد قدیم را منتقل مساز، و به مزرعه یتیمان داخل مشو،

11 No te mea he kaha to ratou kaiwhakaora; ka tohea e ia ta ratou tohe ki a koe.

۱۱ زیرا که ولی ایشان زورآور است، و با تو دردعوی ایشان مقاومت خواهد کرد.

12 Anga atu tou ngakau ki te ako, me ou taringa ki nga kupu o te matauranga.

۱۲ دل خود را به ادب مایل گردان، و گوش خود را به کلام معرفت.

13 Kaua e tohungia te whiu ki te tamaiti: ki te patua hoki ia e koe ki te rakau, e kore ia e mate.

۱۳ از طفل خود تادیب را باز مدار که اگر او رابا چوب بزنی نخواهد مرد،

14 Tatatia ia e koe ki te rakau, a ka whakaorangia e koe tona wairua i te reinga. (Sheol h7585)

۱۴ پس او را با چوب بزن، و جان او را از هاویه نجات خواهی داد. (Sheol h7585)

15 E taku tama, ki te whakaaro nui tou ngakau, ka koa hoki toku ngakau, ae ra, toku nei ano:

۱۵ ‌ای پسر من اگر دل تو حکیم باشد، دل من (بلی دل ) من شادمان خواهد شد.

16 Ae ra, ka hari oku whatumanawa, ina korero ou ngutu i nga mea tika.

۱۶ و گرده هایم وجد خواهد نمود، هنگامی که لبهای تو به راستی متکلم شود.

17 Kei hae tou ngakau ki te hunga hara; engari kia wehi koe ki a Ihowa, a pau noa te ra.

۱۷ دل تو به جهت گناهکاران غیور نباشد، امابه جهت ترس خداوند تمامی روز غیور باش،

18 He pono hoki tera ano he whakautu; e kore ano hoki tau i tumanako ai e hatepea atu.

۱۸ زیرا که البته آخرت هست، و امید تومنقطع نخواهد شد.

19 Whakarongo ra, e taku tama, kia whai whakaaro hoki koe, a whakatikaia tou ngakau i te ara.

۱۹ پس تو‌ای پسرم بشنو و حکیم باش، و دل خود را در طریق مستقیم گردان.

20 Kei uru ki te hunga kakai waina; ki te hunga pukukai kikokiko:

۲۰ از زمره میگساران مباش، و از آنانی که بدنهای خود را تلف می‌کنند.

21 No te mea ka tutuki tahi te tangata inu raua ko te tangata kakai ki te rawakore; he tawhetawhe hoki te kakahu a te momoe mo te tangata.

۲۱ زیرا که میگسار و مسرف، فقیر می‌شود وصاحب خواب به خرقه‌ها ملبس خواهد شد.

22 Whakarongo ki tou papa nana koe; kaua hoki e whakahawea ki tou whaea ina ruruhi ia.

۲۲ پدر خویش را که تو را تولید نمود گوش گیر، و مادر خود را چون پیر شود خوار مشمار.

23 Hokona te pono, kaua hoki e whakawhitiwhitia; ae ra, te whakaaro nui, te ako hoki, me te matauranga.

۲۳ راستی را بخر و آن را مفروش، و حکمت وادب و فهم را.

24 Nui atu hoki te koa o te papa o te tangata tika; a, ko te tangata e whanau he tama whakaaro nui mana, ka hari ia ki a ia.

۲۴ پدر فرزند عادل به غایت شادمان می‌شود، و والد پسر حکیم از او مسرور خواهد گشت.

25 Kia hari tou papa raua ko tou whaea, ina, kia koa te wahine i whanau ai koe.

۲۵ پدرت و مادرت شادمان خواهند شد، ووالده تو مسرور خواهد گردید.

26 E taku tama, homai tou ngakau ki ahau, kia manako ano hoki ou kanohi ki aku ara.

۲۶ ‌ای پسرم دل خود را به من بده، و چشمان تو به راههای من شاد باشد،

27 No te mea he rua hohonu te wahine kairau; he poka kuiti te wahine ke.

۲۷ چونکه زن زانیه حفره‌ای عمیق است، و زن بیگانه چاه تنگ.

28 Ae ra, ka whanga ia ano he kaipahua, a ka whakatokomahatia e ia nga tangata poka ke.

۲۸ او نیز مثل راهزن در کمین می‌باشد، وخیانتکاران را در میان مردم می‌افزاید.

29 Ko wai e aue? Ko wai e tangi? Ko wai e totohe? Ko wai e ngangautia? Ko wai e maru, he mea takekore? Ko wai e whero tonu ona kanohi?

۲۹ وای از آن کیست و شقاوت از آن که ونزاعها از آن کدام و زاری از آن کیست وجراحت های بی‌سبب از آن که و سرخی چشمان از آن کدام؟

30 Ko te hunga e noho roa ana ki te waina; ko te hunga e haere ana ki te rapu i te waina whakaranu.

۳۰ آنانی را است که شرب مدام می‌نمایند، و برای چشیدن شراب ممزوج داخل می‌شوند.

31 Kaua e titiro ki te waina i te mea e whero ana, ina puta tona kara i roto i te kapu, ina mania tona heke.

۳۱ به شراب نگاه مکن وقتی که سرخ‌فام است، حینی که حبابهای خود را در جام ظاهر می‌سازد، و به ملایمت فرو می‌رود.

32 Tona tukunga iho ano he nakahi e ngau ana, koia ano kei te wero a te neke.

۳۲ اما در آخر مثل مار خواهد گزید، و مانندافعی نیش خواهد زد.

33 E kite hoki ou kanohi i nga mea rereke, a ka puta he kupu rereke i tou ngakau.

۳۳ چشمان تو چیزهای غریب را خواهد دید، و دل تو به چیزهای کج تنطق خواهد نمود،

34 Ae ra, ka rite koe ki te tangata e takoto ana i waenga moana, ki te tangata ranei e takoto ana i te tihi o te rewa.

۳۴ و مثل کسی‌که در میان دریا می‌خوابدخواهی شد، یا مانند کسی‌که بر سر دکل کشتی می‌خسبد،

35 A ka mea koe, Patua ana ahau e ratou, a kihai ahau i mamae; tatatia ana ahau e ratou, a kihai ahau i mohio: a hea ahau ara ake ai? Ka rapua ano e ahau.

۳۵ و خواهی گفت: مرا زدند لیکن درد رااحساس نکردم، مرا زجر نمودند لیکن نفهمیدم. پس کی بیدار خواهم شد؟ همچنین معاودت می‌کنم و بار دیگر آن را می‌طلبم.