Whakatauki 23
1 Ki te noho tahi korua ko te rangatira ki te kai, ata whakaaroa marietia tera i tou aroaro:
I KOU noho iho ana e ai pu me ke alii, E noonoo pono i na mea imua ou:
2 Whakapakia he maripi ki tou korokoro, ki te mea he tangata kakai koe.
A e kau i ka pahi ma kahi i moni ai, Ke pololi oe.
3 Kaua e hiahia ki ana mea reka: he kai tinihanga hoki era.
Aka, mai iini aku oe i kana mau mea ono; He wahi ni hoopunipuni no ia.
4 Kaua e taruke ki te mea taonga: kati tau mea ki tou matauranga.
Mai hooikaika i waiwai ai; E hoole i kou naauao iho.
5 E anga mai ranei ou kanohi ki taua mea korekore nei? He pono hoki ka whai parirau te taonga, koia ano kei te ekara, rere ana whaka te rangi.
E kau anei oe i kou mau maka ma ka mea e ole ana? No ka mea, e hana io no ia mea i mau eheu nona iho; Me he aeto la e lele aku ai i ka lewa.
6 Kaua e kainga te kai a te tangata kanohi kino, kei minamina hoki koe ki ana mea reka.
Mai ai oe i ka ai a ka mea maka ino; Mai iini aku oe i kana mau mea ono;
7 Ko tana hoki e mea ai i roto i a ia, pera tonu ia: E kai, e inu; koia tana kupu ki a koe; kahore ia ona ngakau ki a koe.
No ka mea, e like me ia i noonoo ai ma kona naau, pela no ia; E ai oe, ea, a e inu oe, wahi ana ia oe, Aka, aole me oe kona naau.
8 Ko te kongakonga i kainga e koe, ka ruakina e koe, ka maumauria ano hoki au kupu reka.
O ka mamala ai au i moni iho ai e luai hou aku oe; A e lilo wale kau mau olelo oluolu.
9 Kaua e korero ki nga taringa o te kuware; ka whakahawea hoki ia ki te whakaaro nui o au kupu.
Mai hai aku oe i na pepeiao o ka mea lapuwale; No ka mea, e hoowahawaha oia i ka pololei o kau olelo.
10 Kei whakanekehia e koe te rohe tawhito; kei haere koe ki nga mara a te pani:
Mai hooneenee ae oe i na mokuna aina kahiko; Ma na kihapai o ka poe makua ole, mai komo oe.
11 No te mea he kaha to ratou kaiwhakaora; ka tohea e ia ta ratou tohe ki a koe.
No ka mea, o ka lakou Hoola he mana no kona; Nana no e hooponopono iwaena o lakou a me oe.
12 Anga atu tou ngakau ki te ako, me ou taringa ki nga kupu o te matauranga.
E haliu ae i kou naau i ke aoia mai, A me kou mau pepeiao hoi i na olelo e naauao ai.
13 Kaua e tohungia te whiu ki te tamaiti: ki te patua hoki ia e koe ki te rakau, e kore ia e mate.
Mai waiho oe i ka hooponopono ana i ke keiki; No ka mea, ina e haua oe ia ia me ka laau, aole ia e make.
E haua oe ia ia me ka laau, A e hoopakele i kona uhane i ka lua. (Sheol h7585)
15 E taku tama, ki te whakaaro nui tou ngakau, ka koa hoki toku ngakau, ae ra, toku nei ano:
E kuu keiki e, ina e naauao kou naau, E hauoli io no ka naau o'u:
16 Ae ra, ka hari oku whatumanawa, ina korero ou ngutu i nga mea tika.
E olioli io ko'u mau puhaka, Ke hai aku kou mau lehelehe i na mea pololei.
17 Kei hae tou ngakau ki te hunga hara; engari kia wehi koe ki a Ihowa, a pau noa te ra.
Mai huahua kou naau i ka poe hewa; Aka, e noho mau oe me ka makau ia Iehova a po ka la.
18 He pono hoki tera ano he whakautu; e kore ano hoki tau i tumanako ai e hatepea atu.
No ka mea, e hiki io mai no ka hope; A e pio ole ana no kou manaolana.
19 Whakarongo ra, e taku tama, kia whai whakaaro hoki koe, a whakatikaia tou ngakau i te ara.
E hoolohe mai oe, e ka'u keiki, e hoonaauao iho, E hoopololei i kou naau ma ke ala.
20 Kei uru ki te hunga kakai waina; ki te hunga pukukai kikokiko:
Mai noho pu oe me ka poe inu waina; Me ka poe hoopalupalu i ko lakou kino iho.
21 No te mea ka tutuki tahi te tangata inu raua ko te tangata kakai ki te rawakore; he tawhetawhe hoki te kakahu a te momoe mo te tangata.
No ka mea, o ka mea ona a me ka mea pakela ai, e ilihune auanei oia; A no ka palaualelo e komo kekahi i na weluwelu.
22 Whakarongo ki tou papa nana koe; kaua hoki e whakahawea ki tou whaea ina ruruhi ia.
E hoolohe i kou makuakane ka mea nana mai oe; Mai hoowahawaha oe i ka luwahine ana o kou makuwahine.
23 Hokona te pono, kaua hoki e whakawhitiwhitia; ae ra, te whakaaro nui, te ako hoki, me te matauranga.
E kuai lilo mai i ka oiaio, mai kuai lilo aku; I ka naauao hoi a me ke aoia mai a me ka ike.
24 Nui atu hoki te koa o te papa o te tangata tika; a, ko te tangata e whanau he tama whakaaro nui mana, ka hari ia ki a ia.
E hauoli nui ka makuakane o ka mea pono; O ka mea i hanau mai uana ke keiki naauao, he olioli no kona.
25 Kia hari tou papa raua ko tou whaea, ina, kia koa te wahine i whanau ai koe.
E hauoli no kou makuakane a me kou makuwahine, E olioli hoi ka mea nana oe i hanau mai.
26 E taku tama, homai tou ngakau ki ahau, kia manako ano hoki ou kanohi ki aku ara.
E kuu keiki, e haawi mai ia'u i kou naau, E nana mai hoi kou mau maka i ko'u aoao.
27 No te mea he rua hohonu te wahine kairau; he poka kuiti te wahine ke.
No ka mea, he auwaha hohonu ka wahine hookamakama, He lua ino hoi ka wahine e.
28 Ae ra, ka whanga ia ano he kaipahua, a ka whakatokomahatia e ia nga tangata poka ke.
Oia ka i hoohalua, me he powa la, Hoonui oia i ka lawehala ana iwaena o na kanaka.
29 Ko wai e aue? Ko wai e tangi? Ko wai e totohe? Ko wai e ngangautia? Ko wai e maru, he mea takekore? Ko wai e whero tonu ona kanohi?
Ia wai la ka uwe ana? Ia wai la ka poino? Ia wai la ka hakaka? Ia wai la ka nuku wale ana? Ia wai la na palapu loaa wale? Ia wai la na maka ulaula?
30 Ko te hunga e noho roa ana ki te waina; ko te hunga e haere ana ki te rapu i te waina whakaranu.
I ka poe e hoomau ana ma ka waina, I ka poe e hele ana e imi i ka waina i kawiliia.
31 Kaua e titiro ki te waina i te mea e whero ana, ina puta tona kara i roto i te kapu, ina mania tona heke.
Mai nana oe i ka waina i kona ulaula ana, I kona aleale ana ma ke kiaha, I kona hu ana a maikai.
32 Tona tukunga iho ano he nakahi e ngau ana, koia ano kei te wero a te neke.
Mahope iho, e nahu mai me he nahesa la, A e pa mai me he moonihoawa la.
33 E kite hoki ou kanohi i nga mea rereke, a ka puta he kupu rereke i tou ngakau.
E nana auanei kou maka i na wahine e, A e hai aku kou naau i na mea ino.
34 Ae ra, ka rite koe ki te tangata e takoto ana i waenga moana, ki te tangata ranei e takoto ana i te tihi o te rewa.
E lilo ana oe me he mea la i moe iho mawaena konu o ka moana, E like hoi me ka mea i hoomoe ia ia iho ma kahi oioi loa o ke kia moku.
35 A ka mea koe, Patua ana ahau e ratou, a kihai ahau i mamae; tatatia ana ahau e ratou, a kihai ahau i mohio: a hea ahau ara ake ai? Ka rapua ano e ahau.
Pepehi mai lakou ia'u, aole au i eha, Hahaua mai lakou ia'u, aole au i ike iho: Ahea la au e ala'i? E imi hou aku no au ia mea.
