< Whakatauki 23 >
1 Ki te noho tahi korua ko te rangatira ki te kai, ata whakaaroa marietia tera i tou aroaro:
幾時你與首長坐席,應記著,在你面前的是誰。
2 Whakapakia he maripi ki tou korokoro, ki te mea he tangata kakai koe.
你若過於貪食,應在咽喉上,放上一把刀。
3 Kaua e hiahia ki ana mea reka: he kai tinihanga hoki era.
休要羨慕他的珍饈,因那是騙人的食品。
4 Kaua e taruke ki te mea taonga: kati tau mea ki tou matauranga.
不要辛苦企求致富,反應放棄這種企圖。
5 E anga mai ranei ou kanohi ki taua mea korekore nei? He pono hoki ka whai parirau te taonga, koia ano kei te ekara, rere ana whaka te rangi.
你向之一注目,即不再存在了:它會生出翅膀,如鷹向天飛去。
6 Kaua e kainga te kai a te tangata kanohi kino, kei minamina hoki koe ki ana mea reka.
不要與虎視眈眈的人進食,也不要羨慕他的山珍海味,
7 Ko tana hoki e mea ai i roto i a ia, pera tonu ia: E kai, e inu; koia tana kupu ki a koe; kahore ia ona ngakau ki a koe.
因為他原是只顧自己的人,他口頭雖對你說「請吃請喝! 」但他的心中並不與你友善;
8 Ko te kongakonga i kainga e koe, ka ruakina e koe, ka maumauria ano hoki au kupu reka.
你吃下的那口食物,還得吐出;你婉轉悅耳的言辭,盡屬枉費。
9 Kaua e korero ki nga taringa o te kuware; ka whakahawea hoki ia ki te whakaaro nui o au kupu.
不要與愚人交耳接談,因他必輕視你的高見。
10 Kei whakanekehia e koe te rohe tawhito; kei haere koe ki nga mara a te pani:
不要移動孀婦的地界,不要侵佔孤兒的田地;
11 No te mea he kaha to ratou kaiwhakaora; ka tohea e ia ta ratou tohe ki a koe.
因為他們的辯護者是大能的,他必為他們的案件與你爭辯。
12 Anga atu tou ngakau ki te ako, me ou taringa ki nga kupu o te matauranga.
你應專心接受教訓,傾耳細聽益智之言。
13 Kaua e tohungia te whiu ki te tamaiti: ki te patua hoki ia e koe ki te rakau, e kore ia e mate.
對孩童不可忽略懲戒;用棍打他,他不致死去。
14 Tatatia ia e koe ki te rakau, a ka whakaorangia e koe tona wairua i te reinga. (Sheol )
你用棍杖打他,是救他的靈魂免下陰府。 (Sheol )
15 E taku tama, ki te whakaaro nui tou ngakau, ka koa hoki toku ngakau, ae ra, toku nei ano:
我兒,你若心懷智慧,我也誠心喜樂;
16 Ae ra, ka hari oku whatumanawa, ina korero ou ngutu i nga mea tika.
你的唇舌若談吐正義的事,我的五衷也必會踴躍歡欣。
17 Kei hae tou ngakau ki te hunga hara; engari kia wehi koe ki a Ihowa, a pau noa te ra.
心裏不要羨慕罪人,卻要日日敬畏上主;
18 He pono hoki tera ano he whakautu; e kore ano hoki tau i tumanako ai e hatepea atu.
這樣你的將來必然順利,你的希望絕不落空。
19 Whakarongo ra, e taku tama, kia whai whakaaro hoki koe, a whakatikaia tou ngakau i te ara.
我兒,你要聽話,作個明智人;且要引領你的心走上正道。
20 Kei uru ki te hunga kakai waina; ki te hunga pukukai kikokiko:
貪嗜酒肉的人,不可與之來往;
21 No te mea ka tutuki tahi te tangata inu raua ko te tangata kakai ki te rawakore; he tawhetawhe hoki te kakahu a te momoe mo te tangata.
因為嗜酒貪食的人,必陷於窮困;貪懶好睡的人,必衣著襤褸。
22 Whakarongo ki tou papa nana koe; kaua hoki e whakahawea ki tou whaea ina ruruhi ia.
對生養你的父親,應當聽從;對你年邁的母親,不可輕視。
23 Hokona te pono, kaua hoki e whakawhitiwhitia; ae ra, te whakaaro nui, te ako hoki, me te matauranga.
應獲取真理,不可出賣,還有智慧、訓誨和見識。
24 Nui atu hoki te koa o te papa o te tangata tika; a, ko te tangata e whanau he tama whakaaro nui mana, ka hari ia ki a ia.
義人的父親,必欣然喜樂;生育慧子的,必為此歡騰。
25 Kia hari tou papa raua ko tou whaea, ina, kia koa te wahine i whanau ai koe.
應使你的父親因你而喜悅,應使你的生母因你而快樂。
26 E taku tama, homai tou ngakau ki ahau, kia manako ano hoki ou kanohi ki aku ara.
我兒,將你的心交給我,注目於我的道路:
27 No te mea he rua hohonu te wahine kairau; he poka kuiti te wahine ke.
妓女是一個深坑,淫婦是一個陷阱;
28 Ae ra, ka whanga ia ano he kaipahua, a ka whakatokomahatia e ia nga tangata poka ke.
她潛伏著,實如強盜,使人世間,增添奸夫。
29 Ko wai e aue? Ko wai e tangi? Ko wai e totohe? Ko wai e ngangautia? Ko wai e maru, he mea takekore? Ko wai e whero tonu ona kanohi?
是誰將哀鳴,是誰將悲嘆﹖是誰將爭吵,是誰將抱怨﹖是誰將無故受傷,是誰將雙目赤紅﹖
30 Ko te hunga e noho roa ana ki te waina; ko te hunga e haere ana ki te rapu i te waina whakaranu.
是那流連於醉鄉,去搜求醇酒的人。
31 Kaua e titiro ki te waina i te mea e whero ana, ina puta tona kara i roto i te kapu, ina mania tona heke.
你不要注視酒色怎樣紅,在杯中怎樣閃耀,飲下去怎樣痛快!
32 Tona tukunga iho ano he nakahi e ngau ana, koia ano kei te wero a te neke.
終究它要咬人如蛇,刺人如虺。
33 E kite hoki ou kanohi i nga mea rereke, a ka puta he kupu rereke i tou ngakau.
那時,你的眼要見到奇景,你的心要吐出狂語。
34 Ae ra, ka rite koe ki te tangata e takoto ana i waenga moana, ki te tangata ranei e takoto ana i te tihi o te rewa.
你宛如躺在海中心,睡在桅杆頂。「
35 A ka mea koe, Patua ana ahau e ratou, a kihai ahau i mamae; tatatia ana ahau e ratou, a kihai ahau i mohio: a hea ahau ara ake ai? Ka rapua ano e ahau.
人打我,我不痛,人捶我,我不覺;我何時甦醒,好再去尋醉! 」