Whakatauki 20
1 Ko ta te waina he whakahi, ko ta te wai kaha he ngangau: a, ko te hunga katoa e whakapohehetia ana e tera, kahore o ratou whakaaro nui.
Luxuriosa res, vinum, et tumultuosa ebrietas: quicumque his delectatur, non erit sapiens.
2 Ano he raiona e hamama ana te wehi o te kingi: ko te tangata e whakaoho ana i a ia kia riri, e hara ana ki tona wairua ake.
Sicut rugitus leonis, ita et terror regis: qui provocat eum, peccat in animam suam.
3 He whakahonore mo te tangata te noho watea mai i te ngangare: engari ko nga wairangi he kowhetewhete tonu.
Honor est homini, qui separat se a contentionibus: omnes autem stulti miscentur contumeliis.
4 Kahore te mangere e parau, he mea ki te hotoke; no reira ka pakiki kai mana i te kotinga witi, a kahore e whiwhi.
Propter frigus piger arare noluit: mendicabit ergo aestate, et non dabitur illi.
5 He wai hohonu te whakaaro i roto i te ngakau o te tangata; e utuhia ano ia e te tangata matau.
Sicut aqua profunda, sic consilium in corde viri: sed homo sapiens exhauriet illud.
6 Ko ta te tini o te tangata he kauwhau i tona atawhai ake; ko wai ia e kite i te tangata pono?
Multi homines misericordes vocantur: virum autem fidelem quis inveniet?
7 Ko te tangata tika, e haere ana i runga i tona tapatahi, ka manaakitia ana tamariki i muri i a ia.
Iustus, qui ambulat in simplicitate sua, beatos post se filios derelinquet.
8 Ko te kingi e noho ana i runga i te torona whakawa, titaritaria ana e ona kanohi nga he katoa.
Rex, qui sedet in solio iudicii, dissipat omne malum intuitu suo.
9 Ko wai e mea, Kua ma i ahau toku ngakau, kua tahia atu oku hara?
Quis potest dicere: Mundum est cor meum, purus sum a peccato?
10 Ko nga pauna huhua, ko nga mehua huhua, he rite tahi taua rua, he mea whakarihariha anake ki a Ihowa.
Pondus et pondus, mensura et mensura: utrumque abominabile est apud Deum.
11 He tamariki nei ano ka mohiotia ki ana hanga, he ma ranei, he tika ranei tana mahi.
Ex studiis suis intelligitur puer, si munda et recta sint opera eius.
12 Ko te taringa rongo, ko te kanohi titiro, na Ihowa raua ngatahi i hanga.
Aurem audientem, et oculum videntem, Dominus fecit utrumque.
13 Kaua e matenuitia te moe, kei rawakoretia koe; titiro ou kanohi, a ka makona koe i te taro.
Noli diligere somnum, ne te egestas opprimat: aperi oculos tuos, et saturare panibus.
14 Ehara ehara, e ai ta te kaihoko: tona haerenga atu ia, kei te whakamanamana.
Malum est, malum est, dicit omnis emptor: et cum recesserit, tunc gloriabitur.
15 He koura tena me te tini o te rupi; engari he taonga utu nui nga ngutu o te matauranga.
Est aurum, et multitudo gemmarum: vas autem pretiosum labia scientiae.
16 Tangohia te kakahu o te kaiwhakakapi mo te tangata ke; puritia hoki te tangata i taunahatia hei whakakapi mo nga tangata ke.
Tolle vestimentum eius, qui fideiussor extitit alieni, et pro extraneis aufer pignus ab eo.
17 He reka ki te tangata te taro o te teka; muri iho ka ki tona mangai i te kirikiri.
Suavis est homini panis mendacii: et postea implebitur os eius calculo.
18 Ma te runanga ka u ai nga whakaaro; kia pai hoki te ngarahu ina anga ki te whawhai.
Cogitationes consiliis roborantur: et gubernaculis tractanda sunt bella.
19 Ko te tangata e kopikopiko ana ki te kawekawe korero, ka whakina e ia nga korero ngaro: na reira kaua e raweke atu ki te tangata ngutu hamama.
Ei, qui revelat mysteria, et ambulat fraudulenter, et dilatat labia sua, ne commiscearis.
20 Ko te tangata e kanga ana i tona papa, i tona whaea, ka tineia tona rama i roto i te pouri kerekere.
Qui maledicit patri suo, et matri, extinguetur lucerna eius in mediis tenebris.
21 I te timatanga e hohoro mai pea te taonga; e kore ia tona mutunga e whakapaingia.
Hereditas, ad quam festinatur in principio, in novissimo benedictione carebit.
22 Kaua e mea, Ka utua e ahau te kino: taria ta Ihowa, a kei a ia he oranga mou.
Ne dicas: Reddam malum: expecta Dominum, et liberabit te.
23 He mea whakarihariha ki a Ihowa nga taimaha rere ke; a e kore hoki te pauna tinihanga e pai.
Abominatio est apud Dominum pondus et pondus: statera dolosa non est bona.
24 Na Ihowa nga haereerenga o te tangata: na ma te aha te tangata ka matau ai ki tona ara?
A Domino diriguntur gressus viri: quis autem hominum intelligere potest viam suam?
25 Hei rore ki te tangata te oho noa ake ki te mea, He tapu! a, i muri i nga ki taurangi, kia uiui.
Ruina est homini devotare sanctos, et post vota retractare.
26 Ka titaritaria e te kingi whakaaro nui te hunga kino, a ka hurihia hoki e ia te wira patu witi ki runga ki a ratou.
Dissipat impios rex sapiens, et incurvat super eos fornicem.
27 He rama na Ihowa te manawa o te tangata, e rapu ana i nga mea katoa i roto rawa i te kopu.
Lucerna Domini spiraculum hominis, quae investigat omnia secreta ventris.
28 Hei kaitiaki mo te kingi te atawhai me te pono; e tautokona ake ana hoki tona torona e te atawhai.
Misericordia, et veritas custodiunt regem, et roboratur clementia thronus eius.
29 Ko te kororia o nga taitama ko to ratou kaha: a, ko te ataahua o nga kaumatua ko te upoko hina.
Exultatio iuvenum, fortitudo eorum: et dignitas senum canities.
30 E tahia atu ana te kino e nga karawarawa o te patunga; a e tae rawa ana nga whiu ki nga wahi o roto rawa o te kopu.
Livor vulneris absterget mala: et plagae in secretioribus ventris.
