< Whakatauki 20 >

1 Ko ta te waina he whakahi, ko ta te wai kaha he ngangau: a, ko te hunga katoa e whakapohehetia ana e tera, kahore o ratou whakaaro nui.
Le vin est moqueur, les boissons fermentées tumultueuses; quiconque s’y adonne n’est pas sage.
2 Ano he raiona e hamama ana te wehi o te kingi: ko te tangata e whakaoho ana i a ia kia riri, e hara ana ki tona wairua ake.
Semblable au rugissement du lion est la terreur qu’inspire le roi; celui qui l’irrite pèche contre lui-même.
3 He whakahonore mo te tangata te noho watea mai i te ngangare: engari ko nga wairangi he kowhetewhete tonu.
C’est une gloire pour l’homme de s’abstenir des querelles, mais tout insensé s’abandonne à la colère.
4 Kahore te mangere e parau, he mea ki te hotoke; no reira ka pakiki kai mana i te kotinga witi, a kahore e whiwhi.
A cause du mauvais temps, le paresseux ne laboure pas; à la moisson, il cherchera, et il n’y aura rien.
5 He wai hohonu te whakaaro i roto i te ngakau o te tangata; e utuhia ano ia e te tangata matau.
La pensée dans le cœur de l’homme est une eau profonde, mais l’homme intelligent y puisera.
6 Ko ta te tini o te tangata he kauwhau i tona atawhai ake; ko wai ia e kite i te tangata pono?
Beaucoup d’hommes vantent leur bonté; mais un homme fidèle, qui le trouvera?
7 Ko te tangata tika, e haere ana i runga i tona tapatahi, ka manaakitia ana tamariki i muri i a ia.
Le juste marche dans son intégrité; heureux ses enfants après lui!
8 Ko te kingi e noho ana i runga i te torona whakawa, titaritaria ana e ona kanohi nga he katoa.
Le roi, assis sur le trône de la justice, dissipe tout mal par son regard.
9 Ko wai e mea, Kua ma i ahau toku ngakau, kua tahia atu oku hara?
Qui dira: « J’ai purifié mon cœur, je suis net de mon péché? »
10 Ko nga pauna huhua, ko nga mehua huhua, he rite tahi taua rua, he mea whakarihariha anake ki a Ihowa.
Poids et poids, épha et épha, sont l’un et l’autre en horreur à Yahweh.
11 He tamariki nei ano ka mohiotia ki ana hanga, he ma ranei, he tika ranei tana mahi.
L’enfant montre déjà par ses actions si ses œuvres seront pures et droites.
12 Ko te taringa rongo, ko te kanohi titiro, na Ihowa raua ngatahi i hanga.
L’oreille qui entend et l’œil qui voit, c’est Yahweh qui les a faits l’un et l’autre.
13 Kaua e matenuitia te moe, kei rawakoretia koe; titiro ou kanohi, a ka makona koe i te taro.
N’aime pas le sommeil, pour ne pas devenir pauvre; ouvre les yeux, et rassasie-toi de pain.
14 Ehara ehara, e ai ta te kaihoko: tona haerenga atu ia, kei te whakamanamana.
Mauvais! Mauvais! dit l’acheteur, et, en s’en allant, il se félicite.
15 He koura tena me te tini o te rupi; engari he taonga utu nui nga ngutu o te matauranga.
Il y a de l’or et beaucoup de perles, mais les lèvres sages sont un vase précieux.
16 Tangohia te kakahu o te kaiwhakakapi mo te tangata ke; puritia hoki te tangata i taunahatia hei whakakapi mo nga tangata ke.
Prends son vêtement, car il a répondu pour autrui; exige de lui des gages à cause des étrangers.
17 He reka ki te tangata te taro o te teka; muri iho ka ki tona mangai i te kirikiri.
Le pain de fourberie est doux à l’homme, mais à la fin sa bouche est remplie de gravier.
18 Ma te runanga ka u ai nga whakaaro; kia pai hoki te ngarahu ina anga ki te whawhai.
Les projets s’affermissent par le conseil; conduis la guerre avec prudence.
19 Ko te tangata e kopikopiko ana ki te kawekawe korero, ka whakina e ia nga korero ngaro: na reira kaua e raweke atu ki te tangata ngutu hamama.
Celui qui s’en va médisant dévoile les secrets; évite avec soin celui qui a les lèvres toujours ouvertes.
20 Ko te tangata e kanga ana i tona papa, i tona whaea, ka tineia tona rama i roto i te pouri kerekere.
Si quelqu’un maudit son père et sa mère, sa lampe s’éteindra au sein des ténèbres.
21 I te timatanga e hohoro mai pea te taonga; e kore ia tona mutunga e whakapaingia.
Un héritage hâté à l’origine ne sera pas béni à la fin.
22 Kaua e mea, Ka utua e ahau te kino: taria ta Ihowa, a kei a ia he oranga mou.
Ne dis pas: « Je rendrai le mal; » espère en Yahweh, et il te délivrera.
23 He mea whakarihariha ki a Ihowa nga taimaha rere ke; a e kore hoki te pauna tinihanga e pai.
Poids et poids sont en horreur à Yahweh, et la balance fausse n’est pas une chose bonne.
24 Na Ihowa nga haereerenga o te tangata: na ma te aha te tangata ka matau ai ki tona ara?
C’est Yahweh qui dirige les pas de l’homme; et l’homme peut-il comprendre sa voie?
25 Hei rore ki te tangata te oho noa ake ki te mea, He tapu! a, i muri i nga ki taurangi, kia uiui.
C’est un piège pour l’homme de dire à la légère: « Cela est sacré! » et de ne réfléchir qu’après le vœu fait.
26 Ka titaritaria e te kingi whakaaro nui te hunga kino, a ka hurihia hoki e ia te wira patu witi ki runga ki a ratou.
Un roi sage dissipe les méchants, et fait passer sur eux la roue.
27 He rama na Ihowa te manawa o te tangata, e rapu ana i nga mea katoa i roto rawa i te kopu.
L’âme de l’homme est une lampe de Yahweh; elle pénètre jusqu’au fond des entrailles.
28 Hei kaitiaki mo te kingi te atawhai me te pono; e tautokona ake ana hoki tona torona e te atawhai.
La bonté et la fidélité gardent le roi, et il affermit son trône par la bonté.
29 Ko te kororia o nga taitama ko to ratou kaha: a, ko te ataahua o nga kaumatua ko te upoko hina.
La force est la parure des jeunes gens, et les cheveux blancs sont l’ornement des vieillards.
30 E tahia atu ana te kino e nga karawarawa o te patunga; a e tae rawa ana nga whiu ki nga wahi o roto rawa o te kopu.
La meurtrissure qui déchire la chair guérit le mal; de même les coups qui atteignent au fond des entrailles.

< Whakatauki 20 >