< Whakatauki 19 >
1 He pai ke te rawakore e haere ana i runga i tona tapatahi, i te ngutu whanoke, i te whakaarokore.
pleasant be poor to go: walk in/on/with integrity his from twisted lip: words his and he/she/it fool
2 Na ehara hoki i te mea pai kia kaua he matauranga mo te wairua; a, ko te tangata e hohoro ana ona waewae, ka hara.
also in/on/with not knowledge soul: person not pleasant and to hasten in/on/with foot to sin
3 E whakaparoritia ana te ara o te tangata e tona wairangi: e amuamu ana hoki tona ngakau ki a Ihowa.
folly man to pervert way: conduct his and upon LORD to enrage heart his
4 Ma te rawa ka tokomaha atu ai nga hoa aroha: e wehea atu ana ia te rawakore i tona hoa aroha.
substance to add neighbor many and poor from neighbor his to separate
5 E kore te kaiwhakapae teka e whakaharakoretia; e kore hoki e mawhiti te tangata korero teka.
witness deception not to clear and to breathe lie not to escape
6 He tokomaha e whai kia manakohia e te tangata ringa mahora; he hoa aroha hoki nga tangata katoa no te tangata e homai mea ana.
many to beg face of noble and all [the] neighbor to/for man gift
7 E kino ana nga teina katoa o te rawakore ki a ia: na nui ke atu te mataratanga atu o ona hoa i a ia! Whai noa ana kupu i a ratou, heoi kua riro ratou.
all brother: male-sibling be poor to hate him also for companion his to remove from him to pursue word (to/for him *Q(K)*) they(masc.)
8 Ko te tangata e mea ana ki te whakaaro nui mona, e aroha ana ki tona wairua ake: ko te tangata e pupuri ana i te matauranga, ka tutaki ki te pai.
to buy heart to love: lover soul his to keep: guard understanding to/for to find good
9 E kore te kaiwhakapae teka e whakaharakoretia; ka huna hoki te tangata korero teka.
witness deception not to clear and to breathe lie to perish
10 E kore e tau te noho rangatira ki te whakaarokore; he makere rawa te noho ko te pononga hei rangatira mo nga rangatira.
not lovely to/for fool luxury also for to/for servant/slave to rule in/on/with ruler
11 Ko te ngarahu tupato ka pupuri i tona riri; a hei whakakororia mona te whakarere noa iho i te he.
understanding man to prolong face: anger his and beauty his to pass upon transgression
12 Ko te riri o te kingi rite tonu ki te hamama o te raiona; ko tana manako ia ano he tomairangi i runga i te tarutaru.
roaring like/as lion rage king and like/as dew upon vegetation acceptance his
13 He aitua mo tona papa te tamaiti whakaarokore: a, ko nga ngangare a te wahine, me te maturuturu puputu tonu.
desire to/for father his son: child fool and dripping to pursue contention woman: wife
14 He whare, he taonga i tuku iho i nga matua: ko te hoa wahine mahara i a Ihowa.
house: home and substance inheritance father and from LORD woman: wife be prudent
15 Ma te mangere e mea kia moe i te moe reka; ka matekai hoki te wairua o te rora.
sluggishness to fall: fall deep sleep and soul: person slackness be hungry
16 Ko te tangata e pupuri ana i te whakahau e pupuri ana i tona wairua: engari ko te tangata kore whakaaro ki ona ara ka mate.
to keep: obey commandment to keep: guard soul: life his to despise way: conduct his (to die *Q(K)*)
17 Ko te tangata e ohaoha ana ki te rawakore e whakatarewa moni ana ki a Ihowa, a ka utua ki a ia tana mahi atawhai.
to borrow LORD be gracious poor and recompense his to complete to/for him
18 Pakia tau tama, i te mea kua whai manakohanga; kaua hoki tou ngakau e whai tonu i te whakangaromanga mona.
to discipline son: child your for there hope and to(wards) to die him not to lift: trust soul your
19 Ko te tangatariri nui mana e waha tona he: ki te whakaora hoki koe i a ia, ka waiho tonu tena hei mahi mau.
(great: large *Q(K)*) rage to lift: guilt fine that if: except if: except to rescue and still to add: again
20 Whakarongo ki te kupu tohutohu, tahuri mai hoki ki te ako, kia whai whakaaro ai koe i tou mutunga iho.
to hear: hear counsel and to receive discipline: instruction because be wise in/on/with end your
21 He maha nga whakaaro i roto i te ngakau o te tangata; e tu tonu ana ia ta Ihowa tikanga.
many plot in/on/with heart man and counsel LORD he/she/it to arise: establish
22 Ko te hiahia o te tangata te aronga o tana atawhai: engari te rawakore i te tangata teka.
desire man kindness his and pleasant be poor from man lie
23 Ko te wehi ki a Ihowa te ara ki te ora: a, ko te tangata kei a ia tera, ka noho makona; e kore tetahi he e pa ki a ia.
fear LORD to/for life and sated to lodge not to reckon: visit bad: evil
24 E kuhua ana e te mangere tona ringa ki te rihi, e kore rawa nei e whakahokia e ia ki tona mangai.
to hide sluggish hand his in/on/with dish also to(wards) lip his not to return: return her
25 Pakia te tangata whakahi, a ka tupato nga kuware: akona hoki te tangata mahara, a ka mohio ia ki te matauranga.
to mock to smite and simple be shrewd and to rebuke to/for to understand to understand knowledge
26 Ko te tangata e pahua ana i tona papa, e pei atu ana hoki i tona whaea, he tama ia e whakama ai, e ingoa kino ai hoki.
to ruin father to flee mother son: child be ashamed and be ashamed
27 Kati, e taku tama, te whakarongo ki te ako hei mea kau e kotiti atu ai i nga kupu o te matauranga.
to cease son: child my to/for to hear: hear discipline: instruction to/for to wander from word knowledge
28 E whakahi ana te kaiwhakaatu he ki te whakawa; e horomia ana hoki te kino e te mangai o te hunga kino.
witness Belial: worthless to mock justice and lip wicked to swallow up evil: wickedness
29 Kua rite he whakawa mo nga whakahi, he whiu mo te tuara o nga whakaarokore.
to establish: prepare to/for to mock judgment and blow to/for back fool