< Whakatauki 18 >

1 Ko te tangata tu ke, e whai ana i ta tona ake hiahia, e ngangau ana ki nga whakaaro totika katoa.
Un homme qui s'isole poursuit l'égoïsme, et défie tout jugement sain.
2 Kahore o te whakaarokore ahuareka ki te matauranga; engari kia whakakitea e ia tona ngakau.
L'insensé ne prend pas plaisir à comprendre, mais seulement en révélant sa propre opinion.
3 I te taenga mai o te tangata kino ka tae mai ano te whakahawea, me te tawai hei hoa mo te whakama.
Quand vient la méchanceté, vient aussi le mépris, et avec la honte vient le déshonneur.
4 He wai hohonu nga kupu a te mangai o te tangata; he awa e rere ana te puna o te whakaaro nui.
Les paroles de la bouche d'un homme sont comme des eaux profondes. La fontaine de la sagesse est comme un ruisseau qui coule.
5 Ehara i te mea pai te whakapai ki te kanohi o te tangata kino, te whakapeau ke ranei i ta te tangata tika ina whakawa.
Il n'est pas bon d'être partial à l'égard du visage des méchants, ni de priver l'innocent de justice.
6 E uru ana nga ngutu o te whakaarokore ki te totohe, e karanga ana tona mangai ki nga whiu.
Les lèvres de l'insensé se disputent, et sa bouche invite aux coups.
7 Hei hunga ano mona te mangai o te whakaarokore; a ko ona ngutu hei rore mo tona wairua.
La bouche de l'insensé est sa perte, et ses lèvres sont un piège pour son âme.
8 Ano he kai reka nga kupu a te kawe korero; tae tonu iho ki nga wahi o roto rawa o te kopu.
Les paroles d'une commère sont comme des friandises: ils descendent dans les parties les plus intimes d'une personne.
9 Ko te tangata ano hoki e mangere ana ki tana mahi, hei teina ia ki te tangata maumau.
Celui qui se relâche dans son travail est un frère pour celui qui est un maître de la destruction.
10 Hei pourewa kaha te ingoa o Ihowa; rere ana te tangata tika ki reira, a ora ake.
Le nom de Yahvé est une tour forte: les justes courent vers lui, et sont en sécurité.
11 Ko nga rawa o te tangata taonga hei pa kaha mona, hei pa tiketike ki tona whakaaro.
La richesse du riche est sa ville forte, comme un mur infranchissable dans sa propre imagination.
12 I mua ake o te whakangaromanga ka whakakake te ngakau o te tangata; i mua ake ano hoki o te honore ko te ngakau papaku.
Avant la destruction, le cœur de l'homme est orgueilleux, mais avant l'honneur, il y a l'humilité.
13 Ko te tangata e whakahoki kupu ana i te mea kahore ano ia i rongo noa, he mahi wairangi tera nana, he hanga whakama.
Celui qui répond avant d'avoir entendu, c'est de la folie et de la honte pour lui.
14 E whakamanawanui te wairua o te tangata ki tona mate; tena ko te wairua maru, ko wai e kaha ki tera?
L'esprit d'un homme le soutient dans la maladie, mais un esprit écrasé, qui peut le supporter?
15 Ka whiwhi te ngakau o te tangata matau ki te mohio; e rapu ana hoki te taringa o nga whakaaro nui ki te mohio.
Le cœur de celui qui sait discerner obtient la connaissance. L'oreille du sage cherche la connaissance.
16 Ma te mea tuku noa a te tangata ka watea ai he wahi mona, ka kawea hoki ia e tera ki te aroaro o nga tangata nunui.
Le don d'un homme fait de la place pour lui, et l'amène devant de grands hommes.
17 Ko te tangata nana te kupu tuatahi i te whakawa me te mea kei a ia te tika; na ka haere mai tona hoa, kei te rapu i te tikanga o tana.
Celui qui plaide le premier sa cause semble avoir raison- jusqu'à ce qu'un autre vienne l'interroger.
18 Ma te rota e mutu ai nga tautohe, a ko tera hei tauarai i waenganui o te hunga kaha.
Le lot règle les litiges, et sépare les plus forts.
19 Ko te tuakana, teina ranei, i whakatakariritia, pakeke atu i te pa kaha: a ko aua tu ngangare me he tutaki tatau no te whare rangatira.
Un frère offensé est plus difficile qu'une ville fortifiée. Les litiges sont comme les barreaux d'une forteresse.
20 Ka ki te kopu o te tangata i nga hua o tona mangai, ka makona ia i nga hua o ona ngutu.
L'estomac d'un homme est rempli du fruit de sa bouche. Il est satisfait de la récolte de ses lèvres.
21 Ko te mate, ko te ora kei te arero: ko te hunga e aroha ana ki tera ka kai i ona hua.
La mort et la vie sont au pouvoir de la langue; ceux qui l'aiment mangeront son fruit.
22 Ko te tangata kua kite i te wahine mana, kua kite i te mea pai, kua whiwhi hoki ki ta Ihowa whakapai.
Celui qui trouve une femme trouve une bonne chose, et obtient la faveur de Yahvé.
23 He inoi ta te rawakore hanga; he taikaha ia te whakahoki a te tangata taonga.
Les pauvres implorent la pitié, mais les riches répondent durement.
24 Ko te tangata tini nga hoa aroha e whai ana i te he mona; tera ano ia te hoa aroha, nui atu i to te tuakana, i to te teina, tona piri mai.
Un homme qui a beaucoup de compagnons peut être ruiné, mais il y a un ami qui est plus proche qu'un frère.

< Whakatauki 18 >