< Whakatauki 17 >
1 Ko te maramara kai, ko te mea maroke me te ata noho hei kinaki, pai atu i te whare ki i nga hakari a te nganagare.
melior est buccella sicca cum gaudio quam domus plena victimis cum iurgio
2 Hei rangatira te pononga mahara mo te tama i whakama ai; ka whai wahi ano ia i roto i to nga teina.
servus sapiens dominabitur filiis stultis et inter fratres hereditatem dividet
3 Ko te oko tahu para mo te hiriwa, ko te oumu mo te koura; ko Ihowa ia hei whakamatau mo nga ngakau.
sicut igne probatur argentum et aurum camino ita corda probat Dominus
4 Ko te kaimahi i te he ka tahuri ki ta te ngutu kino; a ka whai taringa te teka ki ta te arero whanoke.
malus oboedit linguae iniquae et fallax obtemperat labiis mendacibus
5 Ko te taunu ki te rawakore he tawai ki tona Kaihanga: ko te tangata e koa ana ki nga aitua, e kore e kore te whiua.
qui despicit pauperem exprobrat factori eius et qui in ruina laetatur alterius non erit inpunitus
6 Hei karauna mo nga koroheke nga tamariki a nga tamariki: na, ko te kororia o nga tamariki ko o ratou matua.
corona senum filii filiorum et gloria filiorum patres sui
7 E kore te reo rangatira e tau ki te kuware: hore rawa ano hoki te ngutu teka ki te rangatira.
non decent stultum verba conposita nec principem labium mentiens
8 Ko te tangata i te mea homai noa, he kohatu whakapaipai tera ki tana titiro; tona tahuritanga ake ki hea, ki hea, ka whiwhi ki te pai.
gemma gratissima expectatio praestolantis quocumque se verterit prudenter intellegit
9 Ko te tangata e hipoki ana i te he, e whai ana i te aroha; tena ko te tangata korerorero, e wehewehe ana i nga hoa tupu.
qui celat delictum quaerit amicitias qui altero sermone repetit separat foederatos
10 Ko te ngotonga o te kupu riri ki roto ki te tangata matau, nui atu i to nga whiu kotahi rau ki roto ki te whakaarokore.
plus proficit correptio apud prudentem quam centum plagae apud stultum
11 He whakakeke kau ta te tangata kino e whai ai; no reira ka tukua atu he karere nanakia ki a ia.
semper iurgia quaerit malus angelus autem crudelis mittetur contra eum
12 Kia tutaki ki te tangata te pea kua tangohia ana kuao; pai atu i te whakaarokore i a ia e wairangi ana.
expedit magis ursae occurrere raptis fetibus quam fatuo confidenti sibi in stultitia sua
13 Ko te tangata e homai ana i te kino hei utu mo te pai, e kore te kino e neke atu i tona whare.
qui reddit mala pro bonis non recedet malum de domo eius
14 Ko te timatanga o te totohe i rite ki te tangata e tuku ana i te wai kia rere: na reira waiho atu te totohe i te mea kiano i oho te ngangare.
qui dimittit aquam caput est iurgiorum et antequam patiatur contumeliam iudicium deserit
15 Ko te tangata e whakatika ana i ta te tangata kino, me ia e whakahe ana i ta te tangata tika, he rite tahi taua rua, he mea whakarihariha ki a Ihowa.
et qui iustificat impium et qui condemnat iustum abominabilis est uterque apud Dominum
16 Hei aha te utu i te ringa o te kuware, hei hoko i te whakaaro nui, kahore nei hoki ona matauranga?
quid prodest habere divitias stultum cum sapientiam emere non possit
17 E aroha ana te hoa i nga wa katoa; na, ko te teina, ko te tuakana, i whanau tera mo nga aitua.
omni tempore diligit qui amicus est et frater in angustiis conprobatur
18 Ko ta te tangata ngakaukore he papaki ringa; kua waiho hei whakakapi turanga i te aroaro o tona hoa.
homo stultus plaudet manibus cum spoponderit pro amico suo
19 Ko te tangata e aroha ana ki te nganagare e aroha ana ki te kino; ko te tangata e whakarewa ana i tona kuwaha e rapu ana i te whakangaromanga.
qui meditatur discordiam diligit rixas et qui exaltat ostium quaerit ruinam
20 Ko te ngakau parori ke e kore e kite i te pai; ko te tangata he whanoke tona arero ka taka ki te kino.
qui perversi cordis est non inveniet bonum et qui vertit linguam incidet in malum
21 Ka whanau he whakaarokore ma tetahi tangata, hei whakapouri tera mona: e kore ano hoki e koa te papa o te poauau.
natus est stultus in ignominiam suam sed nec pater in fatuo laetabitur
22 He rongoa pai te ngakau koa; ki te maru ia te wairua, ka maroke nga wheua.
animus gaudens aetatem floridam facit spiritus tristis exsiccat ossa
23 E tango ana te tangata kino i te mea whakapati i te uma, hei whakapeau ke i nga ara o te whakarite whakawa.
munera de sinu impius accipit ut pervertat semitas iudicii
24 Kei te aroaro o te tangata matau nga whakaaro nui; kei nga pito ia o te whenua nga kanohi o te whakaarokore.
in facie prudentis lucet sapientia oculi stultorum in finibus terrae
25 Ko te tamaiti whakaarokore he mea whakapouri i tona papa, he mea whakakawa i te ngakau o tona whaea.
ira patris filius stultus et dolor matris quae genuit eum
26 Ehara ano hoki i te mea pai kia whiua te tangata tika, kia patua ranei nga rangatira mo te tika.
non est bonum damnum inferre iusto nec percutere principem qui recta iudicat
27 He matauranga to te tangata e tohu ana i ana kupu: a he whakaaro to te tangata i te wairua manawanui.
qui moderatur sermones suos doctus et prudens est et pretiosi spiritus vir eruditus
28 Ko te wairangi nei ano, ki te whakarongo puku, ka kiia he whakaaro nui: ki te kokopi ona ngutu, ka kiia ia he tupato.
stultus quoque si tacuerit sapiens putabitur et si conpresserit labia sua intellegens