< Whakatauki 15 >

1 Ma te kupu ngawari e kaupare te riri; ma te kupu taimaha ia e whakaoho te riri.
Une réponse douce détourne la colère, mais un mot dur suscite la colère.
2 Ko te arero o te tangata whakaaro nui e whakahua tika ana i te matauranga: e whakapuaki ana ia te mangai o nga kuware i te wairangi.
La langue des sages fait l'éloge de la connaissance, mais la bouche des fous fait jaillir la folie.
3 Kei nga wahi katoa nga kanohi o Ihowa, e titiro ana ki te hunga kino, ki te hunga pai.
Les yeux de Yahvé sont partout, qui veille sur le mal et le bien.
4 Ko te arero reka he rakau no te ora; tena ki te wanoke a roto he wawahi wairua.
La langue douce est un arbre de vie, mais la tromperie en elle écrase l'esprit.
5 E whakahawea ana te wairangi ki te papaki a tona papa; ko te tangata ia e mahara ana ki te ako ka mohio ki te tupato.
L'insensé méprise la correction de son père, mais celui qui écoute la réprimande fait preuve de prudence.
6 He nui te taonga kei te whare o te tangata tika; he raruraru ia kei roto i nga mea hua ki te tangata kino.
Dans la maison des justes, il y a beaucoup de trésors, mais le revenu des méchants apporte le malheur.
7 E ruia ana te matauranga e nga ngutu o nga whakaaro nui: kahore ia he pena a te ngakau o nga kuware.
Les lèvres des sages répandent la connaissance; mais pas avec le cœur des fous.
8 He mea whakarihariha ki a Ihowa te whakahere a te hunga kino: engari e manako ana ia ki te inoi a te hunga tika.
Le sacrifice offert par les méchants est une abomination pour Yahvé, mais la prière des hommes intègres est son plaisir.
9 He mea whakarihariha ki a Ihowa te huarahi o te tangata kino: ko te tangata ia e whai ana i te tika tana e aroha ai.
La voie des méchants est une abomination pour Yahvé, mais il aime celui qui poursuit la justice.
10 He kino te papaki ki te tangata e whakarere ana i te ara; a, ko te tangata e kino ana ki te ako, ka mate.
Il y a une discipline sévère pour celui qui abandonne le chemin. Celui qui déteste la réprimande mourra.
11 Kei te aroaro o Ihowa te reinga me te whakangaromanga; engari rawa hoki nga ngakau o nga tama a te tangata. (Sheol h7585)
Le séjour des morts et Abaddon sont devant Yahvé- combien plus encore le cœur des enfants des hommes! (Sheol h7585)
12 E kore te tangata whakahi e aroha ki te kaipapaki; e kore hoki e haere ki te hunga whakaaro nui.
Le moqueur n'aime pas qu'on le reprenne; il n'ira pas chez les sages.
13 Ma te koa o te ngakau ka pai ai te mata: ma te pouri ia o te ngakau ka maru ai te wairua.
Un cœur joyeux fait un visage joyeux, mais un cœur douloureux brise l'esprit.
14 E rapu ana te ngakau mohio i te matauranga; ko te kuware ia ta te mangai o nga wairangi e kai ai.
Le cœur de celui qui a de l'intelligence cherche la connaissance, mais la bouche des fous se nourrit de folie.
15 He kino nga ra katoa o te hunga pouri; he hakari tonu ta te tangata i te ngakau marama.
Tous les jours des affligés sont misérables, mais celui qui a le cœur joyeux jouit d'un festin continuel.
16 He pai ke te iti i kinakitia ki te wehi ki a Ihowa, i te nui taonga i kinakitia ki te raruraru.
Mieux vaut peu, avec la crainte de Yahvé, que de grands trésors avec des problèmes.
17 He pai ake te tina puwha ko te aroha hei kinaki, i te kau whangai e kinakitia ana ki te mauahara.
Mieux vaut un dîner d'herbes, où se trouve l'amour, qu'un veau engraissé par la haine.
18 He whakaoho tautohe ta te tangata pukuriri: he pehi pakanga ia ta te tangata manawanui.
Un homme furieux suscite la discorde, mais celui qui est lent à la colère apaise les querelles.
19 Ko te ara o te tangata mangere, ano he taiepa tataramoa; he ara nui ia to te tangata tika.
La voie du paresseux est comme un champ d'épines, mais le chemin des hommes droits est une autoroute.
20 He tama whakaaro nui, ka koa te papa: tena ko te tama kuware, he whakahawea ki tona whaea.
Un fils sage fait la joie d'un père, mais un homme insensé méprise sa mère.
21 Ki te tangata maharakore he mea whakahari te wairangi; he tika ia te haere a te tangata matau.
La folie est une joie pour celui qui est dépourvu de sagesse, mais un homme intelligent garde son chemin droit.
22 Ki te kahore he runanga, ka pororaru nga tikanga: ma te tokomaha ia o nga kaiwhakatakoto whakaaro ka mau ai.
Là où il n'y a pas de conseil, les plans échouent; mais ils sont établis dans une multitude de conseillers.
23 Kei ta tona mangai i whakahoki ai he koa mo te tangata: ko te kupu i te wa i tika ai, ano te pai!
La joie vient à l'homme par la réponse de sa bouche. Comme il est bon d'avoir un mot au bon moment!
24 Ki te tangata whakaaro nui e ahu whakarunga ana te ara ki te ora, he mea kia mahue ai i a ia te reinga o raro. (Sheol h7585)
Le chemin de la vie mène vers le haut pour les sages, pour l'empêcher de descendre au séjour des morts. (Sheol h7585)
25 Ka hutia ake e Ihowa te whare o te tangata whakakake: engari ka whakapumautia e ia te rohe o te pouaru.
Yahvé déracinera la maison des orgueilleux, mais il gardera intactes les frontières de la veuve.
26 He mea whakarihariha ki a Ihowa nga whakaaro nanakia; he mea kohakore ia nga kupu ahuareka.
Yahvé déteste les pensées des méchants, mais les pensées des purs sont agréables.
27 Ko te tangata apo taonga, raruraru ana i a ia tona whare; ka ora ia te tangata e kino ana ki nga mea homai noa.
Celui qui est avide de gain trouble sa propre maison, mais celui qui déteste les pots-de-vin vivra.
28 Ko te ngakau o te tangata tika e ata whakaaro ana ki te kupu hei whakahokinga; ko te mangai ia o te tangata kino e tahoro ana i nga mea kikino.
Le cœur du juste pèse les réponses, mais la bouche des méchants jaillit le mal.
29 E matara ana a Ihowa i te hunga kino: otiia e rongo ana ia ki te inoi a te hunga tika.
Yahvé est loin des méchants, mais il entend la prière des justes.
30 Ma te marama o nga kanohi ka koa ai te ngakau: a ma te rongo pai ka momona ai nga wheua.
La lumière des yeux réjouit le cœur. Les bonnes nouvelles donnent de la santé aux os.
31 Ko te taringa e whakarongo ana ki te whakatupato e ora ai, ka noho i waenga i te hunga whakaaro nui.
L'oreille qui écoute la réprimande vit, et sera à la maison parmi les sages.
32 Ko te tangata e whakakahore ana ki te papaki, e whakahawea ana ki tona wairua; engari ko te tangata e rongo ana ki te ako, ka whiwhi ki te ngakau mahara.
Celui qui refuse la correction méprise sa propre âme, mais celui qui écoute la réprimande acquiert la compréhension.
33 Ko te wehi ki a Ihowa te ako o te whakaaro nui; ko te ngakau whakaiti hoki e haere ana i mua i te honore.
La crainte de Yahvé enseigne la sagesse. Avant l'honneur, il y a l'humilité.

< Whakatauki 15 >