Whakatauki 11

1 He mea whakarihariha ki a Ihowa te pauna he; engari te taimaha tika tana i pai ai.

Bawipa ing amak thyym cawi tahnak ce tuih nawh ak thyym cawi tahnaak ce ym hy.

2 Ka tae te whakapehapeha, ka tae ano te whakama; kei te hunga whakaiti ia te whakaaro nui.

Oequnaak a awm naak awh chahphyihnaak awm nawh, thlakkaina kaw ak phaihkhqi venawh cyihnaak awm hy.

3 Ko to ratou ngakau tapatahi hei arahi i te hunga tika; ka ai ano ko te whanoke ia o te hunga poka ke hei whakangaro mo ratou.

Thlakdyngkhqi kawlung leeknaak ing leek-naak lamawh amimah sawi khqi kawm saw, thlang amak ypawmkhqi am ypawmnaak ing amimah plam sak khqi kaw.

4 E kore te taonga e whai mana i te ra o te riri: kei te tika ia he oranga ake i te mate.

Kawsonaak a awm khui taw khawhthem ing phu am ta kaw. Dyngnaak ingtaw thihnaak awhkawng loet sak kaw.

5 Ma te tika o te ngakau tapatahi ka tika ai tona ara; ka hinga ia te tangata kino i runga i tona kino.

Thlakleek a dyngnaak ing lam huh kawm saw; khawsak amak leek thlang taw a seetnaak ing tluk sak kaw.

6 Ma te tika o te hunga tika ka mawhiti ai ratou; ka mau ia nga poka ke i runga i to ratou kino.

Thlakdyngkhqi taw ami dyngnaak ing ami-mah hul khqi kawm saw, amak dyng thlangkhqi taw seetnaak a mi sai ing amimah bin khqi kaw.

7 I te matenga o te tangata kino, kore iho ana mea i tumanako atu ai: kahore noa iho he tumanakohanga ma te hunga he.

Ak thyymna khaw amak saa thlang taw a thihawh ang ngaih-uunaak awm boet pahoei nawh, ak thamahnaak ingkaw ang ngaih-uunaakkhqi boeih awm qeeng kaw.

8 Ka mawhiti te tangata tika i roto i te raru, a ka riro te tangata kino hei whakakapi mo tona turanga.

Thlakdyng taw kyyinaak a sawngawh loet sakna awm kawm saw, amak leek thlang ing a hyn pang tloep kaw.

9 Hei huna mo tona hoa te mangai o te tangata whakaponokore; na ma te mohio te hunga tika ka mawhiti ai.

Khawsa amak siim thlang am khaa ing a imceng lovai hqee nawh, thlakdyng ingtaw ak leek khawpoeknaak ing loet sak hy.

10 Ka pai te hunga tika, ka hari te pa: ka whakangaromia te hunga kino, ka tangi te umere.

Thlakdyngkhqi khawsak a vaanawh a tui a khaw ing awmhly nawh, thlakche a thihawh awmhlynaak ing thlakkhqi khyy uhy.

11 Ma te manaaki o te hunga tika ka kake ai te pa; ka pakaru ia i te mangai o te hunga kino.

Thlakdyngkhqi a zoseennaak ing khawkkhui kyihcahna awm nawh, thlakchekhqi am khaa ing thangseet sak hy.

12 Ko te tangata e whakahawea ana ki tona hoa he maharakore: tena ko te tangata matau, whakarongo puku ana.

A imceng ak husit thlang ing cyihnaak khawdeng nawh, kawcyih ak ta ingtaw am khaa cyyp sak hy.

13 Ko te tangata haere, ka kawekawe korero e whaki ana i nga mea ngaro: ko te tangata i te wairua pono, e hipoki ana i te korero.

Awih doem ing awihhyp pho sak nawh, thlang ypawm ing awihhyp thuh phah khawi hy.

14 Ki te kahore he mohio hei arahi, ka hinga te iwi: he ora ia kei nga kaiwhakatakoto whakaaro tokomaha.

Sawikaainaak ak leek ama awm naak awh tluuknaak awm nawh, poeknaak ak leek a doemnaak awh noengnaak awm hy.

15 Ko te tangata ko tana nei hei whakakapi mo ta te tangata ke, ka mamae; kei te ora ia te tangata e kino ana ki te tikanga whakakapi turanga.

Khawlawng thlang ham qii ak khoeng taw amah ham seetnaak ak saina awm nawh, qiik khoengkung ak toel thlang taw ding kaw.

16 Ka mau te kororia i te wahine tikanga pai; ka mau hoki te taonga i nga tangata taikaha.

Nukleek ing kyihcahnaak ham kawm saw, pakleek ing khawhthem ham kaw.

17 He atawhai i tona wairua ta te tangata atawhai; a he whakararu i ona kikokiko ta te tangata nanakia.

Thlangqeen khaw ak ngai ing amah ham theemleek ham nawh khawsak amak leek ingtaw a pumsa ham kyinaak ham kaw.

18 Ko te mahi a te tangata kino e utua ana ki te teka: ko te utu ia mo te kaiwhakatakoto i te tika, u rawa.

Thlakche ing thlang a thailatnaak phu hu nawh dyngnaak ak saw ingtaw laksawng do kaw.

19 Ko te tangata u ki te tika, ka whiwhi ki te ora: a, ko te tangata e whai ana i te kino e mea ana i te mate mona.

Dyngnaak awh ak ypawm thlang ing hqingnaak ham nawh, seetnaak ak hquut ing thihnaak ham kaw.

20 Ko ta Ihowa e whakarihariha ai he ngakau whanoke; ko tana e ahuareka ai ko te hunga e tika ana to ratou ara.

Kawpoek amak leek thlang ce Khawsa ing tuih nawh, thlakdyng taw ym hy.

21 Ahakoa awhi nga ringa ki a raua, e kore te tangata kino e waiho kia kore e whiua; ka mawhiti ia te uri o te hunga tika.

Beqoep usei awm, khawsak amak leek thlangkhqi taw toeltham kaana am hlah khqi kawm uh. Cehlai, thlakdyng taw ak dingna cet kaw.

22 Rite tonu ki te whakakai koura i te ihu o te poaka te wahine ataahua kahore nei ona ngarahu pai.

Ak thlang daw mai seiawm, amak cyyp nula taw vawk a huiawh sui kutcyh byn pek ing myih kaw.

23 Ko ta te hunga tika e minamina ai, ko te pai anake; ko te tumanako ia a te hunga kino, ko te riri.

Thlakdyng a ngaihnaak taw themleek awh dyt nawh, thlakche ang ngaihypnaak taw kawsonaak ing boet kaw.

24 Tera tetahi kei te rui, a tapiritia mai ana ano; tera tetahi kei te kaiponu i te mea e tika ana, heoi rawakore noa iho.

Theem pek taw pungnak khqoet ni, khawboe seet taw khawdengnaak khqoet ni.

25 Ko te wairua ohaoha ka momona: ko te tangata e whakamakuku ana, ka whakamakukuria ano ia.

Khawboe ak leek thlang taw boei kawm saw, tui ing thlang ak syyp thlang taw amah awm syymna awm kaw.

26 Ko te tangata e kaiponu ana i te witi, ka kanga tera e te nuinga; ka tau ia te manaaki ki runga ki te mahunga o te tangata e hoko atu ana.

Caang ak hlawh thlang taw kawseet na awm kawm saw, ak zaawi ak thlang taw zoseennaak ing bee kaw.

27 Ko te tangata e ata rapu ana i te pai, e rapu ana i te whakapai: ko te tangata ia e rapu ana i te he, ka tae tera ki a ia.

Themleek ak sui ing kawpeok leek moe qhum kawm nih saw, amak leek theem ak sui ingtaw amak leek theem mi hqum kawm nih.

28 Ko te tangata e whakawhirinaki ana ki ona taonga, ka taka: na, ko te hunga tika ka rite to ratou tupu ki to te rau matomato.

A them ak ypnaak thlang taw tlu kawm saw, thlakdyng taw thing a no amyihna hlultawi kaw.

29 Ko te tangata e whakararu ana i tona whare, he hau te taonga e whakarerea iho mona: hei pononga ano te kuware ma te ngakau whakaaro nui.

A imkhuiawh seetnaak ak saikung ing khawhlii qona pang kawm saw, thlakqaw ing thlakcyi a tamnaa na awm kaw.

30 Ko nga hua o te tangata tika he rakau no te ora; ka hopu wairua ano te tangata whakaaro tika.

Thlakdyng ak thaihqah taw hqingnaak thingna awm nawh, thlakcyi ing thlang kawlung noeng hy.

31 Nana, he utu ano to te tangata tika i runga i te whenua: nui atu ia to te tangata kino raua ko te tangata hara.

Ngai lah, thlakdyng pateng khawmdek awh thungna a awm awhtaw thlakche ingkaw thlak-thawlh khqoet taw ikawmyihana nu thungna a awm pai kaw.