Kenehi 27
1 Na, i a Ihaka kua koroheketia, kua atarua hoki nga kanohi, i kore ai ia e kite, ka karangatia e ia a Ehau, tana tama matamua, ka mea ki a ia, E taku tama: a ka mea ia ki a ia, Tenei ahau.
以撒年老，眼睛昏花，不能看见，就叫了他大儿子以扫来，说：“我儿。”以扫说：“我在这里。”
2 Na ka mea ia, Nana, kua koroheke ahau, kahore hoki ahau e mohio ki te ra e mate ai ahau:
他说：“我如今老了，不知道哪一天死。
3 Na reira mauria e koe au rakau, tau papa pere me tau kopere, ka haere ki te koraha ki te hopu kai maku;
现在拿你的器械，就是箭囊和弓，往田野去为我打猎，
4 Ka taka ai i tetahi kai reka maku, hei taku i pai ai, ka mau mai ai ki ahau kia kai ahau; kia manaaki ai toku wairua i a koe i mua o toku matenga.
照我所爱的做成美味，拿来给我吃，使我在未死之先给你祝福。”
5 A i rongo a Ripeka i te korerotanga a Ihaka ki a Ehau, ki tana tama. Na ko te haerenga o Ehau ki te koraha ki te hopu kai hei maunga mai mana.
以撒对他儿子以扫说话，利百加也听见了。以扫往田野去打猎，要得野味带来。
6 Na ka korero a Ripeka ki a Hakopa, ki tana tama, ka mea, Nana, kua rongo ahau i tou papa e korero ana ki a Ehau, ki tou tuakana, e mea ana,
利百加就对她儿子雅各说：“我听见你父亲对你哥哥以扫说：
7 Mauria mai tetahi kai maku, ka taka ai i tetahi kai reka maku, kia kai ahau, kia manaaki ai ahau i a koe i te aroaro o Ihowa, kei mate ahau.
‘你去把野兽带来，做成美味给我吃，我好在未死之先，在耶和华面前给你祝福。’
8 Na, whakarongo ki toku reo, e taku tama, kia rite ki taku e whakahau nei ki a koe.
现在，我儿，你要照着我所吩咐你的，听从我的话。
9 Haere inaianei ki te kahui, ka mau mai ki ahau i reira kia rua nga kuao papai o nga koati; a maku ena e taka hei kai reka ma tou papa, hei pera me tana e pai ai:
你到羊群里去，给我拿两只肥山羊羔来，我便照你父亲所爱的给他做成美味。
10 A mau e kawe ki tou papa, kia kai ia, kia manaaki ai ia i a koe kei wha mate ia.
你拿到你父亲那里给他吃，使他在未死之先给你祝福。”
11 Na ka mea a Hakopa ki a Ripeka, ki tona whaea, Na ko Ehau, ko toku tuakana, he tangata puhuruhuru, ko ahau ia he kiri maheni:
雅各对他母亲利百加说：“我哥哥以扫浑身是有毛的，我身上是光滑的；
12 Tera pea toku papa e whawha i ahau, a ki tana ka rite ahau ki te tangata tinihanga: a he kanga te mea e riro mai i ahau, kahore he manaaki.
倘若我父亲摸着我，必以我为欺哄人的，我就招咒诅，不得祝福。”
13 Na ko te meatanga a tona whaea ki a ia, Hei runga i ahau tou kanga, e taku tama: whakarongo mai ia ki toku reo, haere, tikina aua mea ki ahau.
他母亲对他说：“我儿，你招的咒诅归到我身上；你只管听我的话，去把羊羔给我拿来。”
14 Na ka haere ia, ka tikina, ka mauria mai ki tona whaea: a ka taka e tona whaea he kai reka, he pera me ta tona papa i pai ai.
他便去拿来，交给他母亲；他母亲就照他父亲所爱的做成美味。
15 Na ka tikina e Ripeka nga kakahu papai o Ehau, o tana tama o mua, i a ia hoki aua mea i roto i te whare; a whakakakahuria ana e ia ki a Hakopa, ki tana tama o muri:
利百加又把家里所存大儿子以扫上好的衣服给她小儿子雅各穿上，
16 A ka whakapiritia e ia nga hiako o nga kuao koati ki ona ringa, ki te wahi maeneene hoki o tona ka kai:
又用山羊羔皮包在雅各的手上和颈项的光滑处，
17 Na ka hoatu e ia te kai reka me te taro i hanga e ia ki te ringa o Hakopa, o tana tama.
就把所做的美味和饼交在她儿子雅各的手里。
18 Na ka tae ia ki tona papa, ka mea, E toku matua: a ka mea a, Tenei ahau; ko wai koe, e taku ama?
雅各到他父亲那里说：“我父亲！”他说：“我在这里。我儿，你是谁？”
19 Na ka mea a Hakopa ki tona papa, Ko Ehau ahau, ko tau matamua: kua oti i ahau tau i ki mai ai ki ahau: na maranga ake, e noho ki te kai i te kai i hopukia nei e ahau, kia manaaki ai tou wairua i ahau.
雅各对他父亲说：“我是你的长子以扫；我已照你所吩咐我的行了。请起来坐着，吃我的野味，好给我祝福。”
20 A ka mea a Ihaka ki tana tama, Na te aha i hohoro ai te kitea e koe, e taku tama? Ka mea ia, Na Ihowa hoki, na tou Atua, i homai kia hohoro.
以撒对他儿子说：“我儿，你如何找得这么快呢？”他说：“因为耶和华—你的 神使我遇见好机会得着的。”
21 A ka mea a Ihaka ki a Hakopa, Nuku mai nei na, kia whawha ahau ki a koe, e taku tama, ko taku tama tonu ranei koe, ko Ehau, kahore ranei.
以撒对雅各说：“我儿，你近前来，我摸摸你，知道你真是我的儿子以扫不是。”
22 Na ka neke atu a Hakopa ki a Ihaka, ki tona papa, a ka whawha tera i a ia, ka mea, Ko te reo, no Hakopa te reo, ko nga ringa ia, no Ehau nga ringaringa.
雅各就挨近他父亲以撒。以撒摸着他，说：“声音是雅各的声音，手却是以扫的手。”
23 A kihai ia i mohio ki a ia, no te mea he huruhuru ona ringa, i rite ki nga ringa o Ehau, o tona tuakana: na ka manaaki ia i a ia.
以撒就辨不出他来；因为他手上有毛，像他哥哥以扫的手一样，就给他祝福；
24 A ka mea, Ko taku tama pu ranei koe, ko Ehau? A ka mea ia, Ko ahau tenei.
又说：“你真是我儿子以扫吗？”他说：“我是。”
25 Na ka mea ia, Kawea mai kia tata ki ahau, kia kai ahau i te kai i hopukia e taku tama, kia manaaki ai toku wairua i a koe. Na kawea atu ana e ia ki a ia, a ka kai ia: i mauria atu ano e ia he waina ki a ia, a inu ana ia.
以撒说：“你递给我，我好吃我儿子的野味，给你祝福。”雅各就递给他，他便吃了，又拿酒给他，他也喝了。
26 Katahi ka mea a Ihaka, tona papa, ki a ia, Nuku mai nei, ka kihi i ahau, e taku tama.
他父亲以撒对他说：“我儿，你上前来与我亲嘴。”
27 Na ka neke atu ia, a ka kihi ia i a ia: a ka hongi ia i te haunga o ona kakahu, ka manaaki i a ia, ka mea, Titiro hoki, rite tahi te haunga o taku tama ki te haunga o te parae i manaakitia e Ihowa:
他就上前与父亲亲嘴。他父亲一闻他衣服上的香气，就给他祝福，说： 我儿的香气 如同耶和华赐福之田地的香气一样。
28 Kia homai ano e te Atua ki a koe te tomairangi o te rangi, me te momonatanga o te whenua, kia nui ano hoki te witi me te waina:
愿 神赐你天上的甘露， 地上的肥土， 并许多五谷新酒。
29 Kia mahi nga iwi ki a koe, kia piko iho hoki nga tauiwi ki a koe: kia waiho koe hei rangatira mo ou teina, a kia piko iho ki a koe nga tama a tou whaea: kia kanga te tangata e kanga ana i a koe, a kia manaakitia te tangata e manaaki ana i a koe.
愿多民事奉你， 多国跪拜你。 愿你作你弟兄的主； 你母亲的儿子向你跪拜。 凡咒诅你的，愿他受咒诅； 为你祝福的，愿他蒙福。
30 A, mutu ana te manaaki a Ihaka i a Hakopa, puta kau atu ano a Hakopa i te aroaro o Ihaka, o tona papa, na ka tae mai a Ehau, tona tuakana, i tana hopu kirehe mohoao.
以撒为雅各祝福已毕，雅各从他父亲那里才出来，他哥哥以扫正打猎回来，
31 Kua oti ano hoki i a ia tetahi kai reka te taka, a kawea ana ki tona papa, na ka mea ki tona papa, Kia ara ake toku papa ki te kai i te mea i hopukia mai e tana tama, kia manaaki ai tou wairua i ahau.
也做了美味，拿来给他父亲，说：“请父亲起来，吃你儿子的野味，好给我祝福。”
32 Na ka mea a Ihaka, tona papa, ki a ia, Ko wai koe? A ka mea ia, ko tau tama ahau, ko Ehau, ko tau matamua.
他父亲以撒对他说：“你是谁？”他说：“我是你的长子以扫。”
33 Na tino wiri rawa ana a Ihaka, a ka mea, Ha, ko wai ra tenei i hopukia nei e ia he kai, a kawea ana mai ki ahau, a kainga katoatia ana e ahau i te mea kahore ano koe i tae mai, a manaakitia ana ia e ahau? ae ra, ka manaakitia ano ia.
以撒就大大地战兢，说：“你未来之先，是谁得了野味拿来给我呢？我已经吃了，为他祝福；他将来也必蒙福。”
34 A, i te rongonga o Ehau i nga kupu a tona papa, ka tangi ia, he tangi nui, he tangi tiwerawera, a ka mea ki tona papa, Manaakitia ahau, ae ra, ahau ano hoki, e toku papa.
以扫听了他父亲的话，就放声痛哭，说：“我父啊，求你也为我祝福！”
35 A ka mea ia, I haere tinihanga mai tou teina, a riro ana tou manaaki i a ia.
以撒说：“你兄弟已经用诡计来将你的福分夺去了。”
36 Na ka mea ia, Ka tika ha te tapanga i a ia ko Hakopa? kua rua nei hoki oku mamingatanga e ia: ko toku matamuatanga kua riro i a ia; a inaianei kua riro toku manaaki i a ia. Ka mea ano ia, Kahore ranei i mahue atu ki a koe tetahi manaaki moku?
以扫说：“他名雅各，岂不是正对吗？因为他欺骗了我两次：他从前夺了我长子的名分，你看，他现在又夺了我的福分。”以扫又说：“你没有留下为我可祝的福吗？”
37 Na ka whakahoki a Ihaka, ka mea ki a Ehau, Na, kua waiho ia e ahau hei rangatira mou, kua hoatu hoki ona tuakana katoa ki a ia hei apa; kua whakaukia hoki ia e ahau ki te witi, ki te waina: a he aha ra mau hei meatanga maku, e taku tama?
以撒回答以扫说：“我已立他为你的主，使他的弟兄都给他作仆人，并赐他五谷新酒可以养生。我儿，现在我还能为你做什么呢？”
38 Na ka mea a Ehau ki tona papa, Kotahi tonu ia tau manaaki, e toku papa? manaakitia ahau, ae ra, ahau ano hoki, e toku papa. Na nui atu te reo o Ehau ki te tangi.
以扫对他父亲说：“父啊，你只有一样可祝的福吗？我父啊，求你也为我祝福！”以扫就放声而哭。
39 Na ka whakahoki a Ihaka, tona papa, ka mea ki a ia, Na, no te momonatanga o te whenua te nohoanga mou, no te tomairangi hoki o te rangi i runga;
他父亲以撒说： 地上的肥土必为你所住； 天上的甘露必为你所得。
40 Ma tau hoari hoki e ora ai koe, me mahi ano koe ki tou teina; a tenei ake, kei tou kakenga hei rangatira, na ka wahia atu e koe tana ioka i tou kaki.
你必倚靠刀剑度日， 又必事奉你的兄弟； 到你强盛的时候， 必从你颈项上挣开他的轭。
41 Na ka mauahara a Ehau ki a Hakopa mo te manaaki i manaakitia ai ia e tona papa; a ka mea a Ehau i roto i tona ngakau, E tata ana nga ra e uhungatia ai toku papa; ko reira ahau patu ai i toku teina, i a Hakopa.
以扫因他父亲给雅各祝的福，就怨恨雅各，心里说：“为我父亲居丧的日子近了，到那时候，我要杀我的兄弟雅各。”
42 Na ka korerotia ki a Ripeka nga kupu a Ehau, a tana tama o mua: a ka tono tangata ia ki te karanga i a Hakopa, i tana tama o muri, ka mea ki a ia, Na, tenei tou tuakana, a Ehau, mo te wahi ki a koe, te whakamarie nei i a ia, te mea nei ki te pat u i a koe.
有人把利百加大儿子以扫的话告诉利百加，她就打发人去，叫了她小儿子雅各来，对他说：“你哥哥以扫想要杀你，报仇雪恨。
43 No konei, e taku tama, whakarongo ki toku reo; whakatika, e rere ki a Rapana, ki toku tungane, ki Harana;
现在，我儿，你要听我的话：起来，逃往哈兰、我哥哥拉班那里去，
44 Hei a ia koe noho ai mo etahi rangi, kia tahuri atu ra ano te aritarita o tou tuakana;
同他住些日子，直等你哥哥的怒气消了。
45 Kia tahuri ke atu ra ano i a koe te riri a tou tuakana, kia wareware hoki i a ia tau i mea ai ki a ia: katahi ahau ka tono tangata ki te tiki atu i a koe i reira: he aha kia tangohia atu ai korua tokorua i ahau i te rangi kotahi?
你哥哥向你消了怒气，忘了你向他所做的事，我便打发人去把你从那里带回来。为什么一日丧你们二人呢？”
46 Na ka mea a Ripeka ki a Ihaka, Kei te hoha ahau ki te ora i nga tamahine a Hete: ki te tango a Hakopa i tetahi wahine mana i roto i nga tamahine a Hete, i tetahi e penei ana me enei tamahine o te whenua nei, hei aha ake moku te ora?
利百加对以撒说：“我因这赫人的女子连性命都厌烦了；倘若雅各也娶赫人的女子为妻，像这些一样，我活着还有什么益处呢？”
