< Matthew 5 >

1 Adudagi Jisuna yamlaba miyam adu ubada chingthakta kakhattuna phamlammi. Aduga mahakki tung-inbasing aduna mahakki manakta tillarabada,
Ἰδὼν δὲ τοὺς ὄχλους ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος· καὶ καθίσαντος αὐτοῦ προσῆλθαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ·
2 Ibungona makhoibu tambiba houre:
καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ ἐδίδασκεν αὐτοὺς λέγων,
3 “Thawai tonbasing adu yaiphabani; maramdi swarga leibak adu makhoigini.
μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
4 Tengtha naoiribasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapuna makhoibu harao nungaihanbigani!
μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοὶ κληρονομήσουσιν τήν γῆν.
5 Pukning tappasing adu yaiphabani; maramdi makhoina malem asi phangjagani.
μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ παρακληθήσονται.
6 Achumba chatpagidamak aram khouranglibasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapuna makhoibu thalhanbigani!
μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσονται.
7 Chanbiheibasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapuna makhoibu chanbigani!
μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται.
8 Thamoi sengbasing adu yaiphabani; maramdi makhoina Tengban Mapubu ujagani!
μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν θεὸν ὄψονται.
9 Ingthaba puraknabagi thabak touribasing adu yaiphabani; maramdi makhoibu Tengban Mapugi machasing kougani!
μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι υἱοὶ θεοῦ κληθήσονται.
10 Achumba chatpagidamak otpi neibiba phanglibasing adu yaiphabani; maramdi Tengban Mapugi leibak adu makhoigini!
μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
11 “Eigi maramgidamak misingna nakhoibu ikaiba piduna cheiraba, ot-neiraba amadi nakhoigi nathakta phattaba pumnamak thangjillabada, nakhoi yaiphabani.
μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσιν καὶ εἴπωσιν πᾶν πονηρὸν καθ’ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ·
12 Madugidamak nakhoi haraojou amasung thoidok hendokna nungaijou! Maramdi swargada nakhoigi mana chao-i. Aduga matou asumna nakhoigi namangda leiramba Tengban Mapugi wa phongdokpa maichousingbu makhoina ot-neikhi.
χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς· οὕτως γὰρ ἐδίωξαν τοὺς προφήτας τοὺς πρὸ ὑμῶν.
13 “Nakhoidi taibangpan-gi thumni. Adubu thum aduna magi mahao mangkhrabadi, nakhoina madubu karamna mahao amuk leihan-gadage? Adunadi madu mapanda hundoktuna misinggi makhongna netpa nattana atei karisu kanadre.
Ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅλας τῆς γῆς· ἐὰν δὲ τὸ ἅλας μωρανθῇ, ἐν τίνι ἁλισθήσεται; εἰς οὐδὲν ἰσχύει ἔτι εἰ μὴ βληθὲν ἔξω καταπατεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων.
14 “Nakhoidi taibangpan-gi mangalni. Chingthakta leiba sahar lotpa yade.
Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη·
15 Aduga misingna thaomei thallaga thumok makhada thamnade; adubu thaomei makhong mathakta thamduna yum manungda leiba pumnamakpu ngalhalli.
οὐδὲ καίουσιν λύχνον καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον ἀλλ’ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσιν τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ.
16 Matou asumna, misingna nakhoigi aphaba thabaksing adu swargada leiba nakhoigi Napa Ibungobu thagatnanaba nakhoigi mangal adu misinggi mangda ngalhallu.
οὕτως λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
17 “Eina Moses-ki Wayel Yathang nattraga Tengban Mapu wa phongdokpiba maichousingna tambibasing adu mang-hanba lakpani haina khan-ganu. Eidi madu manghanba lakpa natte, adubu thunghanba lakpani.
Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι ἀλλὰ πληρῶσαι.
18 Eina nakhoida tasengnamak hairibasini, swarga amasung malem mangdriba phaoba Wayel Yathang adugi khwaidagi pikpa mayek nattraga khwaidagi pikpa saruk ama phaoba, pumnamak aduna thungdriphaoba mangloi.
ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται.
19 Aduga kanagumbana hairiba yathangsing asidagi apikpa yathang amabu thugairaba amasung madumak tounanaba misingda tambirabadi swarga leibakta mahakpu khwaidagi apikpa kougani. Adubu kanagumbana Wayel Yathang injaraga madumak misingda tounanaba tambirabadi, swarga leibakta mahakpu achouba kougani.
ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτως τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ’ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.
20 Aduga eina nakhoida hairi, karigumba nakhoigi achumba chatpa aduna Wayel Yathanggi ojasing amadi Pharisee-sing adudagi hendrabadi, nakhoina swarga leibakta keidounungdasu changloi.
λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι ἐὰν μὴ περισσεύσῃ ὑμῶν ἡ δικαιοσύνη πλεῖον τῶν γραμματέων καὶ Φαρισαίων, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
21 “Mamangngeida eikhoigi ipa-ipusingda, ‘Nahakna mi hatloidabani aduga kanagumbana mi hatlabadi mahakna wayenbagi awabada tagani’ haina haikhiba adu nakhoina tare.
Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις, οὐ φονεύσεις· ὃς δ’ ἂν φονεύσῃ, ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει.
22 Adubu eina nakhoida hairibasini, kanagumba amana magi machin-manaogi mathakta saorabadi, wayen-gi awabada tagani. Aduga amuksu, kanagumbana magi machin manaoda ‘Raca’ haina hairabadi mahakna sanhedrin-gi mamangda pukhatpagi khudongthiba adu nanggani. Amasung kanagumbana mahakki machin manaoda ‘Apang mirem’ hairabadi mahakna norokki meigi awabada tagani. (Geenna g1067)
ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει· ὃς δ’ ἂν εἴπῃ τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ, ῥακά, ἔνοχος ἔσται τῷ συνεδρίῳ· ὃς δ’ ἂν εἴπῃ, μωρέ, ἔνοχος ἔσται εἰς τὴν γέενναν τοῦ πυρός. (Geenna g1067)
23 Maram aduna nahakna Tengban Mapuda katchanaba nahakki iratpot adu latnapungda purakpa matamda nahakki nachin-nanao amana nahakki nathakta nungaitaba leiba adu ningsinglaklabadi,
ἐὰν οὖν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ,
24 Nahakki iratpot adu latnapung adugi mamangda thanamduna, nahakki nachin-nanao adugi manakta hanna chattuna mahakka taisinnaru. Aduga nahakna halaktuna nahakki iratpot adu katlu.
ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρόν σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου, καὶ ὕπαγε πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου, καὶ τότε ἐλθὼν πρόσφερε τὸ δῶρόν σου.
25 “Nahakki maiyokta leiriba mahakka loinana nahakna wayelsang tamna lambida chatlingeida, thunamak mahakka chamthoknou, adu nattrabadi mahakna nahakpu wayel mapuda pithokpa yai, aduga wayel mapuna nahakpu phamnaibada sinaduna nahakpu keisumsangda thajinba yai.
ἴσθι εὐνοῶν τῷ ἀντιδίκῳ σου ταχὺ ἕως ὅτου εἶ μετ’ αὐτοῦ ἐν τῇ ὁδῷ, μήποτέ σε παραδῷ ὁ ἀντίδικος τῷ κριτῇ, καὶ ὁ κριτὴς τῷ ὑπηρέτῃ, καὶ εἰς φυλακὴν βληθήσῃ·
26 Eina nakhoida tasengnamak hairibasini, nahakna sendon adu loina singdoktriphaoba mapham adudagi khak thorakpa yaroi.
ἀμὴν λέγω σοι, οὐ μὴ ἐξέλθῃς ἐκεῖθεν ἕως ἂν ἀποδῷς τὸν ἔσχατον κοδράντην.
27 “‘Nahakna atoppagi nupa nattraga nupiga lannabagi thabak touroidabani’ haikhiba asi nakhoina tare.
Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη, οὐ μοιχεύσεις.
28 Adubu eina nakhoida hairibasini, kanagumbana nupi amabu apambana sumhattuna yenglabadi mahakki thamoida nupi aduga lannabagi thabak toukhrabani.
ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ.
29 Aduga karigumba nahakki yetthangba mitna nahakpu papta tahallabadi, madu kothoktuna nangondagi langthok-u; maramdi nahakki hakchang apumba norokta langsinkhigadabagi sarukpudi, nahakki hakchanggi kayat ama mangkhibana nahakkidamak henna phei. (Geenna g1067)
εἰ δὲ ὁ ὀφθαλμός σου ὁ δεξιὸς σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· συμφέρει γάρ σοι ἵνα ἀπόληται ἓν τῶν μελῶν σου καὶ μὴ ὅλον τὸ σῶμά σου βληθῇ εἰς γέενναν. (Geenna g1067)
30 Aduga nahakki yetthangba khutna nahakpu papta tahallabadi madu kakthattuna langthok-u; maramdi nahakki hakchang apumba norokta chatkadabagi sarukpudi, nahakki hakchang kayat ama mangkhibana nahakkidamak henna phei. (Geenna g1067)
καὶ εἰ ἡ δεξιά σου χεὶρ σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὴν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· συμφέρει γάρ σοι ἵνα ἀπόληται ἓν τῶν μελῶν σου καὶ μὴ ὅλον τὸ σῶμά σου εἰς γέενναν ἀπέλθῃ. (Geenna g1067)
31 “Aduga masimasu haikhre, ‘Kanagumbana mahakki nupibu khainarabadi mahakki nupida khainabagi che adu pigadabani.’
Ἐρρέθη δέ, ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, δότω αὐτῇ ἀποστάσιον.
32 Adubu eina nakhoida hairibasini, lannabagi thabak toubagi maramgidamak nattana kanagumbana mahakki nupibu khainarabadi, mahakna nupi adu nupa lannahallabani; aduga kanagumbana khainarabi nupi aduga luhonglabadi, mahakna nupi lannabagi thabak tourabani.
ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ ἀπολύων τὴν γυναῖκα αὐτοῦ παρεκτὸς λόγου πορνείας ποιεῖ αὐτὴν μοιχευθῆναι, καὶ ὃς ἐὰν ἀπολελυμένην γαμήσῃ μοιχᾶται.
33 “Eikhoigi ipa-ipusingda haikhiba asimasu nakhoina tare, ‘Nahakna lanna wasakloidabani, adubu nahakna MAPU IBUNGO-da sakkhiba wasaksing adu ngakkadabani.’
Πάλιν ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις· οὐκ ἐπιορκήσεις, ἀποδώσεις δὲ τῷ κυρίῳ τοὺς ὅρκους σου.
34 Adubu eina nakhoida hairibasini, nakhoina keidounungda khak wasakloidabani: Nakhoina swarga panduna wasakkanu, maramdi swargadi Tengban Mapugi phambalni.
ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν μὴ ὀμόσαι ὅλως· μήτε ἐν τῷ οὐρανῷ, ὅτι θρόνος ἐστὶν τοῦ θεοῦ·
35 Malem pandunasu wasakkanu, maramdi malemdi Tengban Mapugi khongnetphamni; Jerusalem pandunasu wasakkanu, maramdi Jerusalem-di wangthoiraba Ningthou adugi saharni.
μήτε ἐν τῇ γῇ, ὅτι ὑποπόδιόν ἐστιν τῶν ποδῶν αὐτοῦ· μήτε εἰς Ἱεροσόλυμα, ὅτι πόλις ἐστὶν τοῦ μεγάλου βασιλέως·
36 Aduga nahakki nakok panjadunasu wasakkanu, maramdi nahakna samna ama phaoba ngouhanba nattraga muhanba ngamde.
μήτε ἐν τῇ κεφαλῇ σου ὀμόσῃς, ὅτι οὐ δύνασαι μίαν τρίχα λευκὴν ποιῆσαι ἢ μέλαιναν.
37 Adubu nakhoina ‘Hoi’ hairaga hoi, nattraga ‘Mai’ hairaga mai haiyu; masidagi henba makheidi Phattabagi mapu adudagi lakpani.
ἔστω δὲ ὁ λόγος ὑμῶν ναὶ ναί, οὒ οὔ· τὸ δὲ περισσὸν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστιν.
38 “‘Mit amagi mahutta mit ama, aduga ya amagi mahutta ya ama’ haiba adu nakhoina tare.
Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη, ὀφθαλμὸν ἀντὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὀδόντα ἀντὶ ὀδόντος.
39 Adubu eina nakhoida hairibasini; nakhoida lallakpa mahak aduda laman singganu. Adubu kanagumbana nahakki yetthangba khajaida khubakna tharaklabadi, nahakki oithangba khajai adusu onsillu.
ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν μὴ ἀντιστῆναι τῷ πονηρῷ· ἀλλ’ ὅστις σε ῥαπίζει εἰς τὴν δεξιὰν σιαγόνα, στρέψον αὐτῷ καὶ τὴν ἄλλην·
40 Aduga kanagumbana nahakki phurit adu louningbagidamak wayelsangda wakatlaklabadi, mahakna nahakki achonba phurit adusu loujasanu.
καὶ τῷ θέλοντί σοι κριθῆναι καὶ τὸν χιτῶνά σου λαβεῖν, ἄφες αὐτῷ καὶ τὸ ἱμάτιον·
41 Aduga kanagumbana nahakpu namduna mile ama chatnaba hairabadi, mahakka loinana mile ani chatminnou.
καὶ ὅστις σε ἀγγαρεύσει μίλιον ἕν, ὕπαγε μετ’ αὐτοῦ δύο.
42 Nangonda nijaba mahak aduda pinou, aduga nangondagi pujaningba mahak adudagi leithokkanu.
τῷ αἰτοῦντί σε δός, καὶ τὸν θέλοντα ἀπὸ σοῦ δανίσασθαι μὴ ἀποστραφῇς.
43 “Aduga ‘Nahakna nahakki keiroi leikaibu nungsiyu, aduga nahakki yeknabasingbu yengthiyu,’ haiba asi nakhoina takhre.
Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη, ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου καὶ μισήσεις τὸν ἐχθρόν σου.
44 Adubu eina nakhoida hairi, Nakhoina yeknabasingbu nungsiyu, nakhoibu sirap toubasingbu yaipha-thoujal pibiyu, nakhoibu yengthibasingda aphaba toubiyu aduga nakhoibu thaoi-usitana sijinnariba amasung ot-neiribasingidamak haijabiyu.
ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν διωκόντων ὑμᾶς,
45 Masi nakhoina swargada leiba nakhoigi Napa Ibungogi machasing oinabagidamakni. Maramdi Ibungo mahakna phattaba amasung aphaba misinggi mathakta numit thok-hanbi. Aduga achumba chatpa amasung phattaba toubasinggi mathakta nong chuhanbi.
ὅπως γένησθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν οὐρανοῖς, ὅτι τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους.
46 Maramdi nakhoibu nungsibibasing adu khaktabu nakhoina nungsirabadi, nakhoigi kari mana leigadage? Kanggat khombasing aduna phaoba adumna touba nattra?
ἐὰν γὰρ ἀγαπήσητε τοὺς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, τίνα μισθὸν ἔχετε; οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναι τὸ αὐτὸ ποιοῦσιν;
47 Aduga nakhoina nakhoigi nachin-nanaosing khaktada taram-taramna tourabadi, atoppasingdagi nakhoina kari henna touribage? Tengban Mapubu thajadabasingna phaoba adumna touba nattra?
καὶ ἐὰν ἀσπάσησθε τοὺς ἀδελφοὺς ὑμῶν μόνον, τί περισσὸν ποιεῖτε; οὐχὶ καὶ οἱ ἐθνικοὶ τὸ αὐτὸ ποιοῦσιν;
48 Maram aduna swargada leiba nakhoigi Napa Ibungona mapung phaba adugumna nakhoisu mapung phaba oiyu.”
ἔσεσθε οὖν ὑμεῖς τέλειοι ὡς ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τέλειός ἐστιν.

< Matthew 5 >