Luke 12
1 Talak adumaktada, mioi lising lisingna, amaga amaga netsinnaba makhei tillarabada, Jisuna mahakki tung-inbasing aduda hanna haiba hourak-i, “Pharisee-singgi hamei haibadi makhoigi aphasasinnaba adudagi cheksillu.
Terwijl nu duizenden der schare bijeengekomen waren, zoodat zij malkander vertraden, begon Jezus te zeggen tot zijn discipelen: Allereerst, wacht u zelven van den zuurdeesem der fariseërs, dat is geveinsdheid.
2 Maramdi phongdokloidaba kupsinba karisu leite, aduga khangloidaba arotpa karisu leite.
Maar er is niets bedekt dat niet zal ontdekt worden, en verborgen dat niet bekend zal worden.
3 Adunadi nakhoina amambada ngangkhiba khuding anganbada tagani aduga nakhoina thong thingjinba kanungda nakongda lonna ngangnakhiba khudingmak yumthaktagi laothokkani.”
Daarom al wat gij in de duisternis gezegd hebt, zal in het licht gehoord worden, en wat gij aan het oor gezegd hebt in de binnenkameren, dat zal gepredikt worden op de daken.
4 “Marupsa, eina nakhoida hairibasini, hakchangbu hatlaga matungda madudagi henna karisu touba ngamdaba makhoi adubu kiganu.
En Ik zeg u, mijn vrienden: Vreest niet voor hen die het lichaam dooden en daarna geen macht hebben meer te doen.
5 Adubu nakhoina kanabu kigadabano haibadu eina nakhoida haige. Madudi hatlaba matungda norokta langsingnaba matik leiba Tengban Mapu mahakpu kiyu. Eina nakhoida hairibasini, nakhoina kigadaba adu mahak asini. (Geenna g1067)
Maar Ik zal u toonen wien gij te vreezen hebt: Vreest hem die, nadat hij gedood heeft, macht heeft om in de hel te werpen; ja, zeg Ik u, dien moet gij vreezen. (Geenna g1067)
6 “Nakhoina sendrang mangabu peisa anida yonba nattra? Adumak oidunasu Tengban Mapuna makhoi amabusu kaothokpa toude.
Worden niet vijf muschkens verkocht voor twee penningen? en niet één van deze is vergeten bij God.
7 Aduga madudagi hendokna nakhoigi kokta houriba sam adu phaoba masing thiribani. Maram aduna kiganu, nakhoidi sendrang mayam amadagisu mamal yamba helli.
Maar zelfs de haren van uw hoofd zijn allen geteld; vreest dus niet, gij zijt meer waard dan veel muschkens.
8 “Eina nakhoida masimasu hairi, madudi misinggi mangda eigi tung-inbasingni haina phongdokpa makhoi adubu Migi Machanupa adunasu Tengban Mapugi swarga dutsinggi mamangda maduga chap manana makhoida toubigani.
En Ik zeg u: Een ieder die Mij zal belijden voor de menschen, dien zal ook de Zoon des menschen belijden voor de engelen Gods.
9 Adubu misinggi mangda eigini haiba yajadaba makhoi adubudi Tengban Mapugi swargadutsingi mangda yabiroi.
Maar die Mij zal verloochenen voor de menschen, die zal ook verloochend worden voor de engelen Gods.
10 “Amasung Migi Machanupa adugi maiyokta wa ngangba mahak adubudi kokpigani, adubu Thawai Asengbagi mathakta thina ngangba mahak adubudi kokpiroi.
En al wie een woord spreekt tegen den Zoon des menschen, het zal hem vergeven worden, maar aan hem die tegen den Heiligen Geest zal gelasterd hebben, zal het niet vergeven worden.
11 “Aduga nakhoibu wayennaba synagogue-singda, aduga leingak mapusinggi nattraga leingakpasinggi mangda puthokpa matamda nakhoina nasa ngakthokchanaba kari khumgadage amadi kari haigadage haibagidamak karisu waganu.
Wanneer zij u zullen overleveren voor de synagogen, en de overheden, en de machten, zijt dan niet bezorgd hoe gij u verdedigen of wat gij spreken zult,
12 Maramdi matam aduda nakhoina kari haigadabano haibadu Thawai Asengbana takpigani.”
want de Heilige Geest zal u in die zelfde ure leeren wat gij moet zeggen.
13 Adudagi miyam adugi maraktagi nupa amana Jisuda hanglak-i, “Oja Ibungo, Ipana eikhoigidamak thambiramba lanthum adu eiga yenthoknanaba iyambada khara haibiyu.”
En iemand uit de schare zeide tot Hem: Meester, zeg tot mijn broeder dat hij met mij de erfenis deele!
14 Maduda Jisuna mangonda khumlak-i, “He Nupa, kanana eingonda nakhoibu wayelnaba nattraga nakhoi anigi lanthum adubu yenthokpinaba matik pibage?”
Maar Hij zeide tot hem: Mensch, wie heeft Mij aangesteld tot rechter of scheidsman over u?
15 Adudagi Jisuna miyam aduda hairak-i, “Cheksillu aduga makhal khudingmakki kalak mihoubadagi nasabu ngak-senjou; maramdi nahakki punsi adu nahakki lanthum kaya yamna leibage haibaduna chang ongadaba natte.”
En Hij zeide tot hen: Ziet toe en wacht u van alle gierigheid, want iemands leven hangt niet af van den overvloed dien hij geniet uit zijn bezittingen.
16 Adudagi Jisuna makhoida pandam asi hairak-i, “Kanagumba inakhunba nupa amagi mahei marong marang kaina thokpa loupham ama leirammi.
En Hij sprak een gelijkenis tot hen en zeide: Het land van zeker rijk mensch had veel opgeleverd,
17 Mahakna masa mathanta asumna khanjarammi, ‘Eigi mahei marong pumnamak asi peisinnaba mapham leitre. Aduna ei houjik kari tougani?’
en hij overleide bij zich zelven, zeggende: Wat zal ik doen, want ik heb niet waar ik mijn vruchten kan verzamelen?
18 Amasung mahak masa mathanta haijarammi, ‘Eina asumna tourage, eina eigi kei asi sidoklaga eigi mahei marongsing amadi atei potsing pumnamak thamnanaba henna chaoba kei ama sarage.
En hij zeide: Dat zal ik doen; ik zal mijn schuren afbreken en grootere bouwen, en daarin zal ik al mijn gewas en goederen verzamelen,
19 Adudagi eina isa ithanta haijagani, Laibakphaba nupa! Nahakna chahi kaya chatlagadaba aphaba pot pumnamak peisille; pothajaro, charo, thaklo amadi nungaijaro.’
en ik zal tot mijn ziel zeggen: Ziel, gij bezit veel goederen, opgelegd voor veel jaren; neem rust, eet, drink, zijt vroolijk!
20 Adubu Tengban Mapuna mangonda hairak-i, ‘He Apangba! Ngasi ahing asimaktada nahakki thawai louragani. Adu oirabadi nahakna nahak nasagidamak langkhatchariba pumnamaksing asi kanagi oihougadage?’”
Maar God zeide tot hem: Onverstandige! In dezen nacht zal men uw ziel van u afeischen; en wat gij bereid hebt, voor wien zal het zijn?
21 “Makhoi masagidamak lanthum peikhatchariba adubu Tengban Mapugi mityengdadi inak khundaba makhoising aduda thokkadaba adumak masini.”
Alzoo is het met hem die zich zelven schatten verzamelt en niet rijk is in God.
22 Adudagi Jisuna mahakki tung-inbasing aduda hairak-i, “Maram aduna eina nakhoida hairi, nakhoina hingnanabagidamak kari chagani aduga hakchanggidamak nakhoina kari setkani haina karisu langtaknaganu.
Hij zeide nu tot zijn discipelen: Daarom zeg Ik ulieden, zijt niet bekommerd voor uw leven, wat gij eten zult, of voor uw lichaam, waarmede gij u kleeden zult.
23 Maramdi hingbana chinjaktagi aduga hakchangna phijoldagi yamna henna maru oi.
Het leven is meer dan het voedsel en het lichaam meer dan de kleeding.
24 Kwaksinggi maramda nakhoi wakhal tou; makhoina marusu hunde, loksu lokte aduga makhoigi machinjak peisinpham kei-su leite; adum oinamakpu Tengban Mapuna makhoibu machinjak pibi! Aduga nakhoidi ucheksing asidagi kayada henna mamal yamliba?
Let op de raven, dat zij niet zaaien of maaien, dat zij geen kelder of schuur hebben, en toch voedt God ze. Hoeveel zijt gij niet meer waard dan de vogelen?
25 Nakhoi kanana pukning lantaknabana masagi punsi adu mikup ama sangdokhanba ngambra?
Wie toch van u kan, door bekommerd te zijn, een oogenblik tot zijn leeftijd toedoen?
26 Aduga nakhoina asigumba apikpa thabak asi phaoba touba ngamdraga ateisinggi maramda nakhoina karigi langtaknabano?
Indien gij dan ook het geringste niet kunt, wat zijt gij bekommerd voor het overige?
27 Lamlakki leirangsingna karamna houriba, nakhoi wakhal tou. Makhoina thabaksu sude aduga makhoi masagidamak phisu sade. Adubu eina nakhoida hairi, Solomonmaknasu mahakki matik mangal pumnamakka loinana phijet leitenglabasu leising asigi maraktagi amana phajaba adugumna phijet leitengkhide.
Let op de leliën, hoe ze wassen! Zij arbeiden of spinnen niet, en Ik zeg u, dat zelfs Salomo in al zijn glorie niet was gekleed gelijk één van deze.
28 Aduga ngasidi houriba, hayengdi leirangda hunjingadouriba loubukki napi phaoba Tengban Mapuna asumna phijet leitengbirabadi, he thajaba watpasa, mahakna nakhoibu kayada henna phijet leitengbiroidra?
Indien nu God het gras dat vandaag op het veld is en morgen in den oven geworpen wordt, alzoo kleedt, hoeveel te meer u, o kleingeloovigen!
29 “Maram aduna nakhoina kari chagani, kari thakkani haiba adu thiganu, aduga wasu waruganu.
En gij, zoekt niet wat gij eten of drinken zult, en verontrust u niet!
30 Maramdi taibangpanda leiriba Tengban Mapu thajadaba mi pumnamakna pot pumnamak asi thi, adubu nakhoigi Napana pumnamaksing asi nakhoida mathou tai haiba khangbi.
Want dit alles zoeken de volken der wereld, maar uw Vader weet dat gij het van noode hebt.
31 Madugi mahutta nakhoina Tengban Mapugi Leibak adu thiyu aduga pot pumnamaksing asi mahakna nakhoida pinabigani.
Maar zoekt Gods koninkrijk, en al deze dingen zullen er u bijgevoegd worden.
32 “Yao sanggu macha, nakhoi kiganu. Maramdi nakhoida ningthou leibak adu pibiba haibasi nakhoigi Napagi apenbani.
Vrees niet, klein kuddeke! want uws Vaders welbehagen is het, ulieden het koninkrijk te geven.
33 Nakhoigi leijaba pumba yonthoktuna lairabasingda pinou. Aduga nakhoi nasagidamak manthaba naidraba sengao adu thourang toujou, amasung lan-thum hanthaba leiraroidaba, huranbanasu huba ngamlaroidaba, amadi til-kangnasu madubu manghanba ngamlaroidaba mapham swargada nakhoigi lan peisinjou.
Verkoopt uw goederen en geeft aalmoezen; maakt voor u beurzen die niet verslijten, een onvergankelijken schat in de hemelen, waar de dief niet bij komt en de mot niet verderft;
34 Maramdi nakhoigi lan leiba maphamda nakhoigi thamoisu lei.”
want waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn.
35 “Thougal tounabagidamak naphi semduna amadi thaomei thanggatuna leiyu.
Laat uw lenden omgord zijn en uw kaarsen brandende.
36 Luhongbagi chaklendagi mapu aduna halakpa ngairiba misinggum nakhoi oiyu. Madu mahakna halaktuna thong thillaba matamda makhoina khudakta thong adubu hangbagumna oinanabani.
En zijt gelijk aan menschen die op hun heer wachten, als hij van de bruiloft zal terugkeeren, opdat zij voor hem terstond opendoen als hij komt en aanklopt.
37 Mapu aduna halakpa matamda mitseng khangduna leiramba manaising adu yaiphabani. Eina nakhoida tasengnamak hairibasini, madudi mahakna thougal tounaba maphi semgani amasung makhoibu chananaba phamthahangani aduga mahakna makhoibu thougal tougani.
Zalig die dienstknechten die de heer, als hij komt, zal wakende vinden! Waarlijk, Ik zeg u, dat hij zich zal omgorden, en hen doen aanliggen en hen zal komen bedienen.
38 Mahakna ahing nongyaida lakpasu yai natraga madugi matungda lakpasu yai. Adubu mahakna halakpa matamda mitseng khangduna leiramba makhoi adu yaiphabani.
En of hij komt in de tweede, of in de derde nachtwake, en het alzoo bevindt, — zalig zijn die dienstknechten!
39 Aduga masisu khangngu, karigumba yumbu aduna huranbana lakkadaba pungpham adu khanglamlabadi mahakna mitseng khangduna yum adu sagun touhallamoidabani.
Maar dit verstaat gij dat, als de huisheer geweten had in welke ure de dief zou komen, hij zou wakker gebleven zijn en niet hebben toegelaten dat zijn huis doorgraven werd.
40 Maram aduna nakhoisu thourang touduna leiyu maramdi nakhoina ningludaba pungphamda Migi Machanupa adu lenglakkani.”
Zijt ook gij dan gereed, want in de ure dat gij het niet meent, komt de Zoon des menschen!
41 Adudagi Peter-na hanglak-i, “Ibungo, nahakna pandam asi eikhoikhaktada haibiribra natraga mi pumnamaktara?”
Petrus nu zeide tot Hem: Heere, spreekt Gij deze gelijkenis tot ons, of ook tot allen?
42 Maduda Ibungona khumlak-i, “Adu oiragadi, mapu aduna imung manung adugi thabak asin arang tounaba amasung atoppa minaising aduda matam chana makhoigi chananaba sharuk pinanabagidamak pannahalliba thajaba yaba amadi asingba minai adu kanano?
En de Heere zeide: Wie is dan de getrouwe, de verstandige huisverzorger, dien de heer zal stellen over zijn dienstboden, om elk op zijn tijd zijn deel van de spijze te geven?
43 Mapu aduna halakpa matamda asumna touramba thengnaba minai adu kayada yaiphabano?
Zalig die dienstknecht, dien zijn heer, als deze komt, zal vinden alzoo doende.
44 Eina nakhoida achumba adu hairibasini, mahakpu mapu aduna mahakki leijaba lanthum pumnamakki mathakta pannaba mi oihanbigani.
Waarlijk, Ik zeg u, dat hij hem zal stellen over al zijn goederen.
45 Adubu minai aduna mapukningda mapu adu matam kuina halakkhiroi khanduna mahakna atoppa minai nupasing amadi nupising animakpu phuba, thak-chaba amadi yu ngaoba hourabadi,
Maar zoo die dienstknecht in zijn hart zou zeg hen: Mijn heer spoedt niet om te komen! en hij zou beginnen met de dienstknechten en dienstmaagden te slaan, en te eten en te drinken en zich dronken te maken,
46 minai aduna halakkani ningludaba amadi mahakna khangdaba numit amada mapu aduna hallakani. Aduga mahakpu matup thokna kakthatkani amasung haiba indabasing mapham adu mahakkisu saruk phanghangani.
dan zal de heer van dien dienstknecht komen op een dag waarop deze het niet verwacht, en in een ure waarin hij het niet meent, en hij zal hem in stukken houwen, en zijn deel stellen met de ontrouwen.
47 “Amasung mapugi aningba adu khangba minai amana thourang toudrabadi aduga mapugi aningba adu pangthoktrabadi mahakpu cheiphu kayarak phuduna cheirak pigani.
Die dienstknecht nu, die den wil van zijn heer geweten, maar zich niet gereedgemaakt heeft, of zijn wil gedaan heeft, zal veel slagen ontvangen;
48 Adubu mapugi aningba adudi khangdaba aduga cheirak phangba yaba aranba kharadi touba mahak adubu cheiphu kharatamak phuduna cheirak pigani. Maramdi yamna pibikhiba mahak adudagi yamna tangani aduga yamna henna sinnakhiba mahak adudagi yamna henna tangani.
maar die het niet geweten, doch strafwaardige dingen gedaan heeft, die zal weinig slagen ontvangen; want van een ieder, dien veel gegeven is, zal veel geëischt worden, en van hem dien veel toevertrouwd is, zal meer worden gevraagd.
49 “Eina malem asi mei chakhannaba lakpani; aduga mei adu hannana chakhallamba eina kayada pamjaba!
Ik ben gekomen om vuur op de aarde te werpen, en wat wil Ik, als het reeds ontstoken is?
50 Adubu eina lougadaba baptize ama lei, aduga madu thungdriba paoba eina kayada wariba?
Maar Ik moet met een doop gedoopt worden, en hoe word Ik benauwd, totdat het volbracht is!
51 Eina taibangpan asida ingthaba piba lakpani haina khanbra? Eina nakhoida hairibasini, natte, adubu khaidok-hannabani.
Meent gij dat Ik gekomen ben om vrede te geven op aarde? Neen, zeg Ik u, maar veeleer verdeeldheid.
52 Ngasidagi houna mi manga leiba imung adu tokhai tokhai tanagani; madudi ahumna anigi maiyokta aduga anina ahumgi maiyokta leigani.
Want van nu af zullen er vijf in één huis verdeeld zijn, drie tegen twee en twee tegen drie.
53 Mapana machagi maiyokta leigani aduga machana mapagi maiyokta leigani; mamana machanupigi maiyokta aduga machanupigi maiyokta mamana leigani; manemna mamougi maiyokta aduga mamouna manemgi maiyokta leigani.”
Een vader zal tegen een zoon verdeeld zijn, en een zoon tegen een vader; een moeder tegen een dochter en een dochter tegen een moeder; een schoondochter tegen een schoonmoeder en een schoonmoeder tegen een schoondochter.
54 Jisuna miyam aduda masimasu hairak-i, “Nakhoina nongchuplomdagi amuba leichil pairakpa ubada nong chugadoure haina nakhoina khudakta haigani aduga madu thok-i.
En Hij zeide ook tot de scharen: Wanneer gij een wolk ziet opkomen uit het westen, dan zegt gij terstond dat er regen komt, en het geschiedt alzoo.
55 Aduga khagi nungsit sitlakpa matamda ngasidi omchaknaba numit oigani haina nakhoina hai aduga madu thok-i.
En wanneer gij een zuidenwind ziet waaien, zegt gij dat het heet zal zijn, en het geschiedt.
56 Aphasasinnabasa! Nakhoina atiya malemgi phibam yenglaga nongju nungsagi maramda khang-i; adu oiragadi houjikki matam asigi maramda karamna handokkani haiba khangdriba karigino?
Geveinsden! de gesteltenis der aarde en des hemels weet gij te onderscheiden, maar hoe onderscheidt gij dan niet dezen tijd?
57 “Achumba adu tounanaba nakhoi nasana karigi wayenjadribano?
En waarom oordeelt gij ook uit u zelven niet hetgeen rechtvaardig is?
58 Nahakna nahakki maiyokta naral siriba mahakka wayelsangda chatpa matamda, nahakna wayelsang youdringeida yetnaba adu yariba makei yasinnanaba nahakna ngamjaba adu hotnou. Adu nattragadi mahakna nahakpu wayel mapugi mangda chingthokpa yai aduga mahakna nangbu phamnaibada sinnagani aduga nahakpu keisumsangda thajingani.
Want als gij met uw wederpartij tot de overheid gaat, doe dan onderweg uw best om van hem af te komen, opdat hij u misschien niet voor den rechter trekke, en de rechter u overgeve aan den gerechtsdienaar, en de gerechtsdienaar u in de gevangenis werpe!
59 Eina nangonda hairibasini, nahakna singdokkadaba aroiba senpham adu hek singdoktriba makheidi nahakna mapham adudagi thorakpa yaroi.”
Ik zeg u, gij zult daar niet uitkomen, vóórdat gij den laatsten penning zult betaald hebben!
