മത്തായി 15
1 അതിനുശേഷം ജെറുശലേമിൽനിന്ന് ചില പരീശന്മാരും വേദജ്ഞരും യേശുവിന്റെ അടുക്കൽവന്ന്,
Leleꞌ esa, hambu atahori Farisi ro meser agama nononggoꞌ sa rema mia Yerusalem fo randaa ro Yesus.
2 “അങ്ങയുടെ ശിഷ്യന്മാർ പൂർവികരുടെ പാരമ്പര്യം ലംഘിക്കുന്നതെന്ത്? അവർ ആഹാരം കഴിക്കുന്നതിനുമുമ്പ് കൈ കഴുകുന്നില്ലല്ലോ!” എന്നു ചോദിച്ചു.
Atahori Farisi ra toꞌu rahereꞌ sira adat Yahudin. Leleꞌ ara rena rae, Yesus ana mana tungga nara raa na nda safe lima nara tungga adat hihii-nanaun sa, ma ramanasa. Boe ma ara rema de fee salaꞌ neu Yesus rae, “Taꞌo bee de ana mana tungga mara raa, te nda safe lima nara sa? Naa nalena-langga mbali bei-baꞌi tara adat na!”
3 അതിന് യേശു ചോദിച്ച മറുചോദ്യം: “നിങ്ങളുടെ പാരമ്പര്യം അനുവർത്തിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി നിങ്ങൾ ദൈവകൽപ്പന ലംഘിക്കുന്നതെന്ത്?
Te Yesus nataa nae, “Memaꞌ hei atahori mana olaꞌ laen ma tao laen! Ama mihine milena-langga neu Lamatualain parendan, fo tunggaꞌ a bei-baꞌi mara adat na.
4 ‘നിന്റെ മാതാപിതാക്കളെ ബഹുമാനിക്കണം’ എന്നും ‘പിതാവിനെയോ മാതാവിനെയോ ശപിക്കുന്ന വ്യക്തിക്ക് വധശിക്ഷനൽകണം’ എന്നും ദൈവം കൽപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
Huu Lamatualain parenda ena nae, ‘Fee hadꞌa-hormat neu ina-ama mara,’ Ma seluꞌ fai nae, ‘Mete ma atahori sa rarai-oole inan no aman, na, musi hukun misa e.”
5 എന്നാൽ നിങ്ങൾ: ‘ഒരാൾ തന്റെ പിതാവിനോടോ മാതാവിനോടോ, ഞാൻ നിങ്ങൾക്കു നൽകേണ്ട സഹായം ദൈവത്തിനുള്ള വഴിപാടായി നേർന്നുപോയല്ലോ’ എന്നു പറഞ്ഞാൽ, അയാൾ മാതാപിതാക്കളെ സംരക്ഷിക്കേണ്ടതില്ല എന്നല്ലേ.
Lamatualain nanori taꞌo naa, te hei minori laen fai. Ama mae, ‘Atahori sa nda parlu tulu-fali ina-aman nendiꞌ sudꞌiꞌ a saa nara, itaꞌ mae ara doidꞌoso rala seli o, mete ma ana helu-fuli basa nae fee sudꞌiꞌ a saa naa ra neu Lamatuaꞌ ena. Te no hei nenorim taꞌo naa, hei nggari hendi Lamatualain parendan, ma nggati no hei parendam.
6 ഇങ്ങനെയായാൽ അയാൾ പിന്നെ ‘മാതാപിതാക്കളെ ആദരിക്കേണ്ടതില്ല’ എന്നും നിങ്ങൾ പറയുന്നു. ഈ വിധത്തിൽ, നിങ്ങളുടെ പരമ്പരാഗതമായ സമ്പ്രദായങ്ങളിലൂടെ നിങ്ങൾ ദൈവകൽപ്പന അസാധുവാക്കുകയല്ലേ?
7 കപടഭക്തരേ, യെശയ്യാവ് നിങ്ങളെക്കുറിച്ചു പ്രവചിച്ചത് എത്ര കൃത്യമായിരിക്കുന്നു:
Naa de, Au ae hei ia ra, atahori mana olaꞌ laen, te tao laen! Naa nandaa no Lamatuaꞌ mana ola-olan Yesaya suraꞌ memaꞌ soꞌal hei mia lele uluꞌ a! Huu Lamatuaꞌ denu e suraꞌ nae,
8 “‘ഈ ജനം അധരങ്ങളാൽ എന്നെ ആദരിക്കുന്നു; അവരുടെ ഹൃദയമോ എന്നിൽനിന്ന് അകന്നിരിക്കുന്നു.
‘Hambu atahori koa-boꞌu Au, siaꞌ a bafan, te nda no ralan sa.
9 അവർ എന്നെ വ്യർഥമായി ആരാധിക്കുന്നു; അവർ മനുഷ്യരുടെ നിയമങ്ങൾ പ്രമാണങ്ങളായി ഉപദേശിക്കുന്നു.’”
Mae ara tao taꞌo naa o, parsumaꞌ a. Ara nda tungga Au sa. Ara nda ranori Lamatualain nenorin sa, te ranori atahori nenorin.’”
10 പിന്നെ യേശു ജനക്കൂട്ടത്തെ തന്റെ അടുത്തേക്കു വിളിച്ച് അവരോട് ഇപ്രകാരം പറഞ്ഞു: “ശ്രദ്ധാപൂർവം കേട്ടു മനസ്സിലാക്കുക.
Basa naa ma, Yesus noꞌe atahori laen sia naa de nanori se nae, “Pasa ndiki mara malolole, fo bisa mihine!
11 മനുഷ്യന്റെ വായിലേക്കു ചെല്ലുന്നതല്ല, പിന്നെയോ വായിൽനിന്ന് പുറപ്പെടുന്നതാണ് ആ വ്യക്തിയെ ‘അശുദ്ധമാക്കുന്നത്.’”
Saa mana masoꞌ nisiꞌ atahori bafan rala neu, naa nda tao nanggenggeo atahori sa. Te saa mana kalua mia atahori bafan, naa mana tao nanggenggeo atahori.”
12 അപ്പോൾ ശിഷ്യന്മാർ അദ്ദേഹത്തെ സമീപിച്ച്, “ഈ വചനം പരീശന്മാരെ പ്രകോപിതരാക്കിയിരിക്കുന്നു എന്ന് അങ്ങ് അറിയുന്നോ?” എന്നു ചോദിച്ചു.
Basa ma, Yesus ana mana tungga nara rema rafadꞌe E rae, “Amaꞌ bubꞌuluꞌ, do? Atahori Farisi ra rala nara mera rena Amaꞌ oꞌolan.”
13 യേശു അതിനുത്തരം പറഞ്ഞത്: “എന്റെ സ്വർഗസ്ഥപിതാവു നട്ടിട്ടില്ലാത്ത എല്ലാ തൈയും വേരോടെ പിഴുതുനീക്കപ്പെടും.
Te Yesus nataa nae, “Dei fo Ama ngga sia sorga nore hendi atahori nda mana nanori tungga Eni hihii-nanaun sa. Naa onaꞌ atahori nore hendi saa mana moriꞌ fo ana nda hiiꞌ ra sa.
14 അവരെ ഗൗനിക്കേണ്ടതില്ല; അവർ അന്ധരായ വഴികാട്ടികൾ ആകുന്നു. ഒരന്ധൻ മറ്റൊരന്ധനെ നയിച്ചാൽ ഇരുവരും കുഴിയിൽ വീഴും.”
Dadꞌi afiꞌ taoafiꞌ neu atahori Farisi naa ra! Te ara, onaꞌ atahori pokeꞌ natudꞌu dalaꞌ fee atahori pokeꞌ. Dei fo ara tudꞌa ndolaꞌ rala reu ona esaꞌ.”
15 “ആ സാദൃശ്യകഥ ഞങ്ങൾക്കു വിശദീകരിച്ചു തരണമേ,” പത്രോസ് അപേക്ഷിച്ചു.
Basa ma Petrus olaꞌ nae, “Amaꞌ, tulun mufadꞌe hai nekendandaaꞌ naa sosoan dei!”
16 “നിങ്ങൾ ഇപ്പോഴും ഇത്ര ബുദ്ധിഹീനരോ?” യേശു അവരോടു ചോദിച്ചു.
Yesus nataa nae, “Naa! Hei nda feꞌe mihine sa?
17 “വായിലേക്കു ചെല്ലുന്നതെന്തും വയറ്റിൽ എത്തിയതിനുശേഷം ശരീരത്തിൽനിന്ന് പുറത്തുപോകുന്നെന്ന് അറിയാമല്ലോ.
Sosoan taꞌo ia: saa fo ata taa, masoꞌ sia bafa tara, nakandoo tei tara rala, basa fo baliꞌ dea neu nisiꞌ mamana mbia deaꞌ.
18 എന്നാൽ, വായിൽനിന്ന് വരുന്നവയാകട്ടെ, ഹൃദയത്തിൽനിന്ന് വരുന്നവയാകുന്നു; അവയാണ് ഒരു മനുഷ്യനെ അശുദ്ധമാക്കുന്നത്.
Te saa mana kalua mia bafaꞌ, naa mana tao nanggenggeo atahori, losa Lamatualain o melumudꞌu e, ma nda nau simbo e sa.
19 വഷളവിചാരങ്ങൾ, കൊലപാതകം, വ്യഭിചാരം, ലൈംഗികാധർമം, മോഷണം, കള്ളസാക്ഷ്യം, അന്യരെ നിന്ദിക്കൽ എന്നിവ ഹൃദയത്തിൽനിന്നു വരുന്നു;
Huu Dala deꞌulakaꞌ naeꞌ laoꞌ mia atahori ralan! Onaꞌ a: dudꞌuꞌa deꞌulakaꞌ, risa atahori, hohongge, nda feꞌe sao sa te tao salaꞌ, ramanaꞌo, sakasii peko-lelekoꞌ, ma olaꞌ raꞌamuti-raꞌamu atahori naran.
20 ഇവയെല്ലാമാണ് ഒരു വ്യക്തിയെ അശുദ്ധമാക്കുന്നത്; എന്നാൽ കഴുകാത്ത കൈകൊണ്ട് ആഹാരം ഭക്ഷിക്കുന്നത് ഒരു വ്യക്തിയെ അശുദ്ധമാക്കുകയില്ല.”
Basa naa ra, mana tao atahori ra ranggenggeo. Te mete ma atahori raa-rinu nda pake safe lima nara tungga adat hihii-nanaun sa, na, naa nda dadꞌi soꞌal sa.”
21 യേശു ആ സ്ഥലംവിട്ടു സോർ, സീദോൻ എന്നീ സ്ഥലങ്ങളിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുകയായിരുന്നു.
Basa ma Yesus lao hela mamanaꞌ naa, de neu nisiꞌ mamanaꞌ mana deka no kota Tirus ma kota Sidꞌon.
22 അപ്പോൾ അവിടെനിന്നുള്ള കനാൻ നിവാസിയായ ഒരു സ്ത്രീ വന്ന് നിലവിളിച്ചുകൊണ്ട്, “കർത്താവേ, ദാവീദുപുത്രാ, എന്നോട് കരുണയുണ്ടാകണമേ! ഒരു ഭൂതം എന്റെ മകളെ ബാധിച്ച് അവളെ അതികഠിനമായി പീഡിപ്പിക്കുന്നു” എന്നു പറഞ്ഞു.
Sia naa hambu inaꞌ sa laoꞌ mia mamanaꞌ naa. Eni nda atahori Yahudi sa. Leleꞌ ana rena Yesus sia naa, ana nema noꞌe no tebꞌe-tebꞌe nae, “Mane Daud tititi-nonosin, e! Sue au dei! Te nitu tao au ana feto ngga. Awee, kasian, e! Te ana doidꞌoso ena.”
23 യേശു ഒരു വാക്കും ഉത്തരം പറഞ്ഞില്ല. അതുകൊണ്ട് ശിഷ്യന്മാർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അടുക്കൽവന്ന്, “നമുക്ക് പിന്നാലെ നിലവിളിച്ചുകൊണ്ടു വരുന്ന അവളെ പറഞ്ഞയയ്ക്കണമേ” എന്നപേക്ഷിച്ചു.
Te Yesus neneeꞌ a, nda nataa nae saa sa boe. Boe ma Ana mana tungga nara rema rafadꞌe rae, “‘Amaꞌ, inaꞌ ia akaꞌ nameli tao tasibuꞌ a. Malole lenaꞌ Amaꞌ mbuu hendi e mia ia leo!”
24 “ഇസ്രായേലിലെ കാണാതെപോയ ആടുകളുടെ അടുക്കലേക്കുമാത്രമാണ് എന്നെ അയച്ചിരിക്കുന്നത്,” എന്ന് യേശു ഉത്തരം പറഞ്ഞു.
Boe ma Yesus nataa nae, “Lamatualain denu Au uma fo tulu-fali hita atahori Yahudi nara, huu ara lao sala ena, onaꞌ bibꞌi lombo mana tara-kooꞌ ena. Ana nda denu Au uu tulu-fali atahori feaꞌ ra sa.”
25 എന്നാൽ, ആ സ്ത്രീ വന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെമുമ്പിൽ സാഷ്ടാംഗം വീണ്, “കർത്താവേ, എന്നെ സഹായിക്കണമേ” എന്നപേക്ഷിച്ചു.
Te inaꞌ naa nema deka-deka no Yesus. Ana sendeꞌ lululanggan ma noꞌe nae, “Papa, e! Tulun au dei.”
26 അതിന് യേശു, “മക്കളുടെ അപ്പം എടുത്ത് നായ്ക്കുട്ടികൾക്ക് എറിഞ്ഞുകൊടുക്കുന്നത് അനുയോജ്യമല്ല” എന്നു പറഞ്ഞു.
Te Yesus nggari dedꞌeat nae, “Nda nandaa sa haꞌi nanaat mia ana kara fo nggari fee busa ra.” [No masud maꞌafuniꞌ nae, Yesus musi tulu-fali naꞌahuluꞌ atahori Yahudi nara, dei fo tulu-fali atahori feaꞌ ra.]
27 “ശരിയാണ് കർത്താവേ,” അവൾ പറഞ്ഞു. “എങ്കിലും നായ്ക്കുട്ടികളും അവയുടെ യജമാനരുടെ മേശയിൽനിന്ന് വീഴുന്ന അപ്പനുറുക്കുകൾ തിന്നുന്നുണ്ടല്ലോ.”
Te inaꞌ naa nataa nae, “Tebꞌe, Amaꞌ, e! Te busa ra nahani sia mei a filenggan. Ara o ra saa mana tudꞌaꞌ mia ana kara pinggan boe.” [No masud na nae, Leleꞌ ana kara raa, busa o hambu naa boe. Onaꞌ mae Yesus tulu-fali atahori nara o, Eni musi mete-seꞌu atahori feaꞌ ra boe.]
28 അപ്പോൾ യേശു, “സ്ത്രീയേ, നിന്റെ വിശ്വാസം വലിയത്! നീ ആഗ്രഹിക്കുന്നതുപോലെ നിനക്ക് ഭവിക്കട്ടെ” എന്നു കൽപ്പിച്ചു. ആ നിമിഷംതന്നെ അവളുടെ മകൾക്ക് സൗഖ്യം ലഭിച്ചു.
Yesus rena naꞌo naa, ma nafadꞌe nae, “Awii! Mama mumuhere tebꞌe neu Au, o! Dadꞌi mama baliꞌ leo, te saa fo moꞌeꞌ naa, dadꞌi ena!” Basa ma ana baliꞌ, te memaꞌ anan hai ena.
29 യേശു അവിടംവിട്ട് ഗലീലാതടാകതീരത്തുകൂടി സഞ്ചരിച്ച് ഒരു മലമുകളിൽ കയറി, അവിടെ ഇരുന്നു.
Basa naa ma, Yesus no ana mana tungga nara lao hela mamanaꞌ naa, boe ma lao tungga-tunggaꞌ a dano Galilea suun. Basa ma ara hene risiꞌ leteꞌ sa, de Yesus endoꞌ nanori se.
30 ഒരു വലിയ ജനക്കൂട്ടം; മുടന്തർ, അന്ധർ, വികലാംഗർ, ഊമകൾ എന്നിങ്ങനെ പലതരം രോഗികളെ കൊണ്ടുവന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാൽക്കൽ കിടത്തി. യേശു അവർക്കെല്ലാം സൗഖ്യം നൽകി.
Boe ma atahori hetar rema risiꞌ E. Ara rendi atahori dokaꞌ, atahori pokeꞌ, atahori mamaluꞌuꞌ, atahori nda mana bale nalaꞌ sa, ma atahori mamahedꞌiꞌ laen ra boe. Ara raꞌeꞌendo atahori mamahedꞌiꞌ ra deka Yesus ein. Boe ma Ana naꞌahahaiꞌ se,
31 ഊമകൾ സംസാരിക്കുന്നതും വികലാംഗർ സൗഖ്യമാകുന്നതും മുടന്തർ നടക്കുന്നതും അന്ധർ കാഴ്ചയുള്ളവരായിത്തീരുന്നതും കണ്ട് ജനം ആശ്ചര്യപ്പെട്ടു. അവർ ഇസ്രായേലിന്റെ ദൈവത്തെ പുകഴ്ത്തി.
Rita taꞌo naa, ma atahori hetar titindindiiꞌ a. Ara olaꞌ rae, “We! Manaseliꞌ, o! Atahori dokaꞌ o bisa laoꞌ no malole. Atahori pokeꞌ o, rita baliꞌ. Atahori mamaluꞌuꞌ o, laoꞌ boe. Ma atahori nda mana bale nalaꞌ sa o, bisa bale boe! Ia tantu Lamatualain mana tao. Eni ia, bei-baꞌi tara beꞌutee neu E eniꞌ a lele uluꞌ a.”
32 യേശു ശിഷ്യന്മാരെ അടുക്കൽ വിളിച്ച് അവരോട്, “എനിക്ക് ഈ ജനത്തോട് സഹതാപം തോന്നുന്നു. ഇവർ എന്നോടൊപ്പമായിട്ട് മൂന്നുദിവസമായി; ഇവർക്കു ഭക്ഷിക്കാൻ ഒന്നുംതന്നെ ഇല്ല. ഇവരെ വിശപ്പോടെ പറഞ്ഞയയ്ക്കാൻ എനിക്ക് താത്പര്യമില്ല; അവർ വഴിയിൽ തളർന്നുവീഴും.”
Basa fai hira boe ma, Yesus noꞌe nala ana mana tungga nara de nae, “Au kasian neu atahori ia ra ena. Ruma mia dodꞌooꞌ rema, boe ma raꞌabꞌue fai telu ena, losa nanaat nara basa ena. Malole lenaꞌ ara afiꞌ baliꞌ ro tei rouꞌ. Afiꞌ losa ara masaloe sia dalaꞌ taladꞌan.”
33 അതിനു ശിഷ്യന്മാർ, “ഈ വലിയ ജനക്കൂട്ടത്തിനു ആവശ്യമുള്ളത്ര ഭക്ഷണം ഈ വിജനപ്രദേശത്ത് നമുക്ക് എവിടെനിന്നു ലഭിക്കും?” എന്നു ചോദിച്ചു.
Ma Yesus ana mana tungga nara rataa rae, “Amaꞌ! Ia mamana rouꞌ naꞌadꞌodꞌoꞌ no kamboꞌ. De hita nda bisa tahao tala atahori desi basa ia ra sa.”
34 യേശു അവരോട്, “നിങ്ങളുടെ കൈയിൽ എത്ര അപ്പം ഉണ്ട്?” എന്നു ചോദിച്ചു. “ഏഴ്, കുറച്ചു ചെറിയ മീനും ഉണ്ട്,” അവർ മറുപടി പറഞ്ഞു.
Ma Yesus natane se nae, “Hei roti mara, baꞌu bee?” Ara rataa rae, “Hituꞌ a! No uꞌu mbei!”
35 യേശു ജനക്കൂട്ടത്തോട് തറയിലിരിക്കാൻ കൽപ്പിച്ചു.
Basa ma Yesus denu basa atahori ra endoꞌ reu rae a.
36 പിന്നെ അദ്ദേഹം ആ ഏഴ് അപ്പവും മീനും എടുത്ത് ദൈവത്തിന് സ്തോത്രംചെയ്ത് നുറുക്കി ശിഷ്യന്മാരെ ഏൽപ്പിക്കുകയും അവർ അത് ജനത്തിന് കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു.
Boe ma Ana haꞌi nala roti bue kahituꞌ no uꞌu ra, de noꞌe makasi mbali Lamatualain. Ana bibꞌibꞌi se, de Ana fee neu ana mana tungga nara, fo reu banggi fee neu basa atahori naa ra.
37 എല്ലാവരും ഭക്ഷിച്ചു തൃപ്തരായി. ശേഷിച്ച നുറുക്കുകൾ ശിഷ്യന്മാർ ഏഴു കുട്ട നിറയെ ശേഖരിച്ചു.
De basa se raa losa raꞌabeta. Basa de, radꞌuru rala nanaa lenaꞌ ra, sofe boa hitu.
38 ഭക്ഷിച്ചവർ സ്ത്രീകളെയും കുഞ്ഞുങ്ങളെയുംകൂടാതെ നാലായിരം പുരുഷന്മാർ ആയിരുന്നു.
Basa atahori mana raaꞌ ra, mbei ma hambu touꞌ rifon ha. Nda feꞌe reken inaꞌ ra ro ana dikiꞌ ra sa.
39 ജനക്കൂട്ടത്തെ യാത്രയയച്ചശേഷം യേശു വള്ളത്തിൽ കയറി മഗദാ ദേശത്തേക്കു പോയി.
Basa naa dei de, Yesus denu atahori naa ra baliꞌ. Boe ma Ana sae ofaꞌ de lao risiꞌ mamana Magadan.
