Ohabolana 23
1 Ie miambesatse hitrao-pikama ami’ty mpifehe, biribirio ty añatrefa’o eo,
Quando sederis ut comedas cum principe, diligenter attende quæ apposita sunt ante faciem tuam:
2 vaho tohoro meso ty tretra’o naho mpanao avetse irehe.
et statue cultrum in gutture tuo, si tamen habes in potestate animam tuam,
3 Ko lelalelae’o o raha mafiri’eo, fa mahakama mahatsikapy.
ne desideres de cibis eius, in quo est panis mendacii.
4 Ko mamokotse vatañe ho mpañaleale, ijihero am-pisafiri’o.
Noli laborare ut diteris: sed prudentiæ tuæ pone modum.
5 Ampihelañe’o fihaino hao ty tsy eo? fa toe mitsene elatse manahake ty vantio ty vara mitiliñe mb’an-dindiñe eñe.
Ne erigas oculos tuos ad opes, quas non potes habere: quia facient sibi pennas quasi aquilæ, et volabunt in cælum.
6 Ko kamae’o ty hàne’ o matitio, ko irie’o o aze mafirio;
Ne comedas cum homine invido, et ne desideres cibos eius:
7 Fa hambañe ami’ty fañereñere’e añ’ova’e ao ty ie: hoe re ama’o; Mikamà naho minoma! fe tsy ama’o ty tro’e.
quoniam in similitudinem arioli, et coniectoris, æstimat quod ignorat. Comede et bibe, dicet tibi: et mens eius non est tecum.
8 Hilañe’o i pilipito’e nitsopehe’oy, vaho hianto i fañandriaña’oy.
Cibos, quos comederas, evomes: et perdes pulchros sermones tuos.
9 Ko misaontsy am-pitsanoña’ ty seretse, fa ho sirikae’e ty hihi’ o enta’oo.
In auribus insipientium ne loquaris: qui despicient doctrinam eloquii tui.
10 Ko avi’o ty nifaritsohañe haehae, vaho ko miaribañe ty tanem-bode-rae,
Ne attingas parvulorum terminos: et agrum pupillorum ne introeas:
11 amy te maozatse ty mpijeba’ iareo; hitohaña’e ty ama’o.
Propinquus enim illorum fortis est: et ipse iudicabit contra te causam illorum.
12 Ampiantofo filie-batañe ty arofo’o, vaho volan-kilàla o ravembia’oo.
Ingrediatur ad doctrinam cor tuum: et aures tuæ ad verba scientiæ.
13 Ko ahànkañe ami’ty ana’o ty lilo; fa tsy mahavetrake ty lafan-kobaiñe.
Noli subtrahere a puero disciplinam: si enim percusseris eum virga, non morietur.
Tu virga percuties eum: et animam eius de inferno liberabis. (Sheol h7585)
15 O anako, naho mahihitse ty tro’o, ho ehake ty troko,
Fili mi, si sapiens fuerit animus tuus, gaudebit tecum cor meum:
16 vaho hirebeke ty añ’ovako ao naho mahafivolañe ty hiti’e o soñi’oo.
et exultabunt renes mei, cum locuta fuerint rectum labia tua.
17 Ko apo’o ho tsikirihen-tro’o ty mpandilatse, fe imaneo lomoñandro ty fañeveñañe am’ Iehovà.
Non æmuletur cor tuum peccatores: sed in timore Domini esto tota die:
18 Toe ey ty ho avy, vaho tsy haitoañe ty fisalalà’o.
quia habebis spem in novissimo, et præstolatio tua non auferetur.
19 O anako, mitsanoña naho mahihira, vaho avantaño mb’amy lalañey ty tro’o.
Audi fili mi, et esto sapiens: et dirige in via animum tuum.
20 Ko mitraok’ amo mpitolom-pitrini-divaio, ndra amo mpamotseke henao;
Noli esse in conviviis potatorum, nec in comessationibus eorum, qui carnes ad vescendum conferunt:
21 fa songa hivarin-ko rarake ty mahake naho i jike; vaho hisikin-tsirodea ty poie.
quia vacantes potibus, et dantes symbola consumentur, et vestietur pannis dormitatio.
22 Tsendreño ty rae nisamak’ azo, vaho ko injè’o ty rene’o t’ie bey.
Audi patrem tuum, qui genuit te: et ne contemnas cum senuerit mater tua.
23 Vilio ty hatò le ko aletake; ikalò hihitse naho anatse vaho hilala.
Veritatem eme, et noli vendere sapientiam, et doctrinam, et intelligentiam.
24 Handia taroba ty rae’ i mahitiy; vaho hifalea’e i ana-dahy karafito nampiareñe’ey.
Exultat gaudio pater iusti: qui sapientem genuit, lætabitur in eo.
25 Ampiehafo ty rae’o naho i rene’o; hampinembanembañ’ i nisamak’ azoy.
Gaudeat pater tuus, et mater tua, et exultet quæ genuit te.
26 O anake, atoloro ahiko ty tro’o, le ampifaleo amo satakoo o maso’oo.
Præbe fili mi cor tuum mihi: et oculi tui vias meas custodiant.
27 Kadaha laleke ty tsimirirañe, vaho vovoñe maifitse ty karapilo.
Fovea enim profunda est meretrix: et puteus angustus, aliena.
28 Mivoñoñe ao re hoe malaso, vaho ampitomboe’e am’ondatio ty hatsivokarañe.
Insidiatur in via quasi latro, et quos incautos viderit, interficiet.
29 Ia ty mioremèñe, ia ty mihontoke? Ia ty ampoheke? Ia ty mitoreo? Ia ty vinonotroboke tsy amam-poto’e; Ia ty ama-maso mandofiry?
Cui væ? cuius patri væ? cui rixæ? cui foveæ? cui sine causa vulnera? cui suffusio oculorum?
30 O mihenekeneke an-divaio, o mitolom-pitsopeke divay linaroo.
Nonne his, qui commorantur in vino, et student calicibus epotandis?
31 Ko hentea’o ty hamena’ ty divay, ty fimilomilo’e am-pitovy ao, ty falamam-pioriha’e.
Ne intuearis vinum quando flavescit, cum splenduerit in vitro color eius: ingreditur blande,
32 Ie am-para’e mitifatse hoe lapetake vaho mihehetse hoe fandrefeala.
sed in novissimo mordebit ut coluber, et sicut regulus venena diffundet.
33 Hahaoniñe sahàtse o maso’oo, vaho hivolan-kamengohañe ty ron-doha’o.
Oculi tui videbunt extraneas, et cor tuum loquetur perversa.
34 Le hanahake ty mitsalalampatse aivo’ i riakey irehe, naho ty mandre ambone’ ty bodan-dain-dakañe eo.
Et eris sicut dormiens in medio mari, et quasi sopitus gubernator, amisso clavo:
35 Namofok’ ahy iereo, fe tsy manaintaiñe; linafa’e fe tsy nireiko! Ombia te ho tsekake hipaiako indraike?
et dices: Verberaverunt me, sed non dolui: traxerunt me, et ego non sensi: quando evigilabo, et rursus vina reperiam?
