< Matio 5 >

1 Ie tendreke i lahialeñey le nitroatse mb’am-bohitse ey naho niambesatse vaho nimb’ama’e mb’eo o mpiama’eo.
Navope aviile avawene ifipugu fya vanu akhatoga khukhyamba. Pu avile amalile ukhulama, avakongi va mwene vakhincha.
2 Nanoka-palie re, naho nañòke ami’ty hoe:
Pwakha deendula undomo gwa mwene akhanja ukhuvamanyisya, nu khuta,
3 Haha o mirèke an-trok’ aoo, fa a iareo i fifehean-dikerañey.
“Huba vala avaganchu va numbula manya uluudeva lwa khukyanya lwavo.
4 Haha o miharovetseo fa hohoeñe,
Huba avanya lususuvalo, manya avo yaviachesiwagwa.
5 Haha o trentrañeo, fa handova ty tane toy.
Huba avanyakhisa, manya avo vala khihala ikhilunga.
6 Haha o mivalingoa naho miheahea mipay havantañañeo, fa hanjañeñe.
Huba avanya njala ni khyumilwa ikhya yeilweli, manya avo valigutaga.
7 Haha o miferenaiñeo, fa hiferenaiñañe.
Huba vula avanya lusyikhilo manya avo valasyeikhiliwagwa.
8 Haha o malio añ’arofoo, fa ho isa’iereo t’i Andrianañahare.
Huba avanya numbula inonu manya avo yavikhumbona uNguluve.
9 Haha o milozoke fifampilongoañe, fa hatao anan’ Añahare.
Huba avavisayania, manya avo vikhilangiwagwa vana va Nguluve.
10 Haha o ­samporeraheñe ty ami’ty hatòo, fa a iareo i fifehean-dikerañey.
Huba avaviveipeiliwa savuli ya vuyeilweli manya uludeeva lwa khukyanya lwavo.
11 Haha nahareo te injèñe naho ampisoañeñe vaho tambaimbaiñeñe, amy ze fonga haloloañe ty amako, am-bolam-bande.
Huba umwe yumwe avanu yavikhuvadukhaga nukhuvapa uluvungu nukhuva uvuvivi umwe nukhuvadelela savuli yango.
12 Mirebeha naho mandià taroba amy te ra’elahy ty tambe’ areo andindìñe ao, fa hambañ’ amy zay ty nampisoañeñe o mpitoky taoloo.
Muhovokhage nukhulu lutila, manya ulutalama lwinyo luvaha khukyanya ulwa khuva vuyeilievyo avanu vava vungaga avanya malago avuvalekhyo umwe vu mukhanale.
13 Sira’ ty tane toy nahareo. Fe naho nàmoñe i siray, inoñe ty haniràñe aze? Toe tsy vara fa hariañe alafe ao ho lialiàm-pandia.
Umwe mulei mwoyo gwa khilunga. Pu einave umwinyo guyanchinche uvunonu wa gwene, pu yiva ndakhikhi ukhuta yuve nonu khange? Pu nalusikhu sagwiva nonu khu khinu eikhinge khyukhyoni, puleino pugwiva gwa khutaga khunji nukhukadiwa na vanu.
14 Hazavàñe an-tane atoy nahareo. Tsy lefe aetake ty rova namboareñe am-bohitse ey.
Umwe muleilumuli lwa khilunga. Uvunchege uwuvunchengiwa pakyanya pakhyamba savufihama.
15 Tsy ameloman-jiro hampikopoke aze añ’etake ao tsy hitapasàha’e, f’ie apoke am-pitàn-jiro eo, hañazava ze hene añ’anjomba ao.
Na vavanu saviwasya einyali nu khuveikha pasi pakhisanja, pu vi veikha pavuhagufu, puyikhuva muleikhaga voni avahei mgati munyumba.
16 Aa le atsava­vaho amy ze fonga ondaty ty hazavà’ areo, hitoroañe o sata-soa’ areo ho rengeñe naho onjoneñe añatrefan-dRae’ areo andindìñ’aoo.
Pumululekhe ulumuli lwenyo lumuleikhage mbulongolo mu vanu munjeila eiya khuta avanu vanchivonage imbombo inonu ndyumwe nu khumwimikha uDaada yeinyo uva khukyanya.
17 Ko atao’areo te nimb’ atoy iraho hamaoke Hake, Tsy nimb’atoy handrotsake fa ty hameno aze.
Mlekhe ukhuta ninchile khudenya ululageilo vave vuvanya malago saninchile khudenya punichele khwinoncha nukhugolosya.
18 Eka, to t’itaroñako te, ampara’ te mihelañe añe i likerañey naho ty tane toy, tsy ho faopaoheñe amy Hake ndra amo Mpitokio ze ana-tsoritse ndra hirike, amy te kila ho heneke.
Pu lweli nikhuvavula ukhuta pu napakha ikyanya ni khilunga fyooni filute, khisikhuli eikhigelelo nakhimo eikhya lulagilo ulu yakhiva lwihega, pu mpakha apo upoyakhiva khila khinu khiva khikwilanile.
19 Ndra iaia miota ami’ty raike amy lily rezay vaho ampiohe’e ami’ty ila’e, ro hatao kabeake amy fifehean-dikerañey; fe ndra iaia mañambeñe vaho mañoke irezay, ty hatao jabajaba amy fifehean-dikerañey.
Pu leino umunu uveiavenchaga uveideenya ululagilo uludeebe loninie mundagilo inchi nukhuvanyisya akange ukhudeenya uywa puikhilangiwaga ideebe muludeva lwa khukyanya. Pu ula uveikhunchibata nukhuvamanyisya avange uywa ikhilangiwaga imbaha muludeeva lwa khukyanya.
20 Taroñeko ama’ areo, naho tsy mandikoatse ty havañona’ o Fariseoo naho o Androanavio ty havantaña’ areo le tsy hizilike am-pifehean-dikerañ’ ao nahareo.
Manya nikhuvavula ukhuta einave uvugolofu weinyo savulutiila, mumbogolofu wa vasimbi va kalata na Vafalisyao, pusamuleingile lusikhu mundudeeva ulwa khukyanya.
21 Tsy fa jinanji’areo hao ty nisaontsieñe amo ntaoloo ty hoe: Ko mañoho-doza, naho: Mikai-jaka ­mampihomake ty mpamono?
Mupoulikhe ukhuta avanu ava khatale vavuliwe ukhuta, ulahudaga nu munu ubudi panogile ukhuheigiwa.'
22 Aa hoe iraho ama’areo: Hiatre-jaka ty maha-viñetse i mpi­ama’ey tsy an-dengo’e, naho hampiatrefem-pivory ze manao ty hoe aman-drahalahi’e: Itrotse irehe; vaho mipay afo an-tsikeokeoke ao ze manao aman-drahalahi’e ty hoe: Ty gege tia. (Geenna g1067)
Pu leino une nikhuvavula ukhuta umunu unyaluviipo khu niine punogile ukhuheigiwa, umunu uveikhinchifula nukhusula ulukololwe panugile ukhuheigiwa palulundamano lwa vaheigi nu munu uveikotola vivakhulahiwa mundugadu ncho ulwa mwoto ukali. (Geenna g1067)
23 Aa ihe mibanabana an-kitrely vaho tiahi’o te anaña’ ty rañe’o kabò vaho itoreova’e,
Puleino unave vuheileikha isadakha ya panekhelo yakhutekhela khuntwa, punakhumbukhe ukhuta uleininogwa nu lukololwo ikuta nuve,
24 le adono aolo’ i kitreliy eo i enga’oy naho akia, ifampilongo heike, izay vaho hengae’o i banabana’oy.
pu yeilekhe isadakha eiyo pala panekhelo, pu beite tasi ukhideehane nulukololwo, pukilivukhe khwilaha isadakha yakho.
25 Ampanintsiño masìka i rafelahi’oy, ie mbe indreza’o fañavelo an-dalañe ey, tsy mone hasese’e ami’ty zizy, le hasese’ i ziziy amy mpitoroñey, hampijoñe azo am-porozò ao.
Weideehane nu munu uveitutile inogwa khumwene, weideikhe khimbeivi mbeive vumuleimunjeila mwiluta khubalasa, pu unave savukhwidehana nave munjei pu ula uveiutulile einongwa khumwene avahile ukhukhulekha khumbaha vavuheigi wa nongwa pu ula ikhukhuheilikha mmavokho ga vasikhali puvikhukhudeindeila mundu pala nie minyololo.
26 Eka, to t’italiliako, te tsy hiakatse ao ampara’ te avaha’o ty drala honka’e.
Pu weideikhe ukhu nalusikhu sakha khudekhepele winchiga ukungiwe mulamula vusuhombile eihela ya mwene impakha yakhiva vuhomba yooni.
27 Fa jinanji’ areo i nitsaraeñe am’iereo haehae’ey, ty hoe: Ko mañarapilo.
Mupulikhe ukhuta, linchoviwe eilita ulaligupaga.'
28 Fe hoe iraho ama’ areo: ze mikiroke ampela hilà’e aze, le fa nanao hakarapiloañe an-trok’ ao.
Pu une nikhuvavula niita umunu ikhundola udala mumbunogwe uywa amalile ukhuligupa nave munumbula ya mwene.
29 Naho mizizy azo ty fihaino’o havana, akatraho vaho ahi­fiho añe; hasoa ho azo te hianto ty fange’o raike ta te homb’ an-tsikeokeoke ao ty vata’o iaby. (Geenna g1067)
Enave eiliho lyakho eilya khundyo likhukhupela uvunangi pu uleihenche utage khuvutali nuve. Ulwa khuva huba uve mbula khamagikha khaninie. Pu umbeili gwakho gwooni gulekhe ukhutagiwa mundugaduncho la mwoto. (Geenna g1067)
30 Tovo’e: Ie manigìke azo ty fità’o, kitsiho; hasoa ho azo te ho rebake fange raike ta t’ie havokovoko an-tsikeokeoke ao ary vatañe. (Geenna g1067)
Pu ni khivokho khyakho eikhya khundyo khinga khupele uvunangi pugeide, utage khutali nuve. Manya panogile uve mbulakhimagikha khininie, pu umbeili gwakho gyooni gulekhe ukhutagiwa mundugaduncho lwa mwoto. (Geenna g1067)
31 Fa jinanji’ areo ty nitsaraeñe amo taoloo te: Ze mitsey valy ro hanolots’ aze takelam-pifanarahañe.
Leinchoviwe eilita, uveihumya udala nukhupa eikalata eiyiita niswimile udala uyu.'
32 Itaroñeko te ze mañary valy, naho tsy t’ie nañarapilo, le tsi-mete tsy itolorañe takelam-pifanarahañe; naho o hakarapiloañeo, mañarapilo i lahilahiy vaho karapilo ty mañenga i nariañey.
Pu une nikhuvavula niita, uveihumya udala va mwene vusaligwipe, pu ikhupela aveindigu na vanu avange pu umunu uveitola udala uvalekhiwe nu gosi va mwene uywa pu iva iligupa nave.
33 Toe jinanji’ areo ka ty nisaontsieñe amo taoloo, Ko mifànta vìlañe ami’ty añarako, le avaho am’ Iehovà o nifantà’oo?
Mupulikhe ukhuta, vavuliwe ava viise veinyo ukhuta, 'Ulekhe ukhwijiega mbudesi, pu umwe mweijiagage khu Ntwa kwene uvwayeilweli.
34 Fe hoe iraho ama’ areo: ko manao fanta tsy vente’e aman-dra inoñ’ inoñe, ke amy likerañey, fa ie ty fiambesan’ Añahare;
Pu une leino nikhuvavula niita, muleijieguga na padebe, khumela nu khuta manya nakhukyanya, ulwa khuva khyukhigoda eikhya Nguluve;
35 he ami’ty tane toy, amy te ie ty fitongoàm-pandia’e; ke am’ Ierosaleme, fa ie ty rovan’ Añahare,
Khive mukhilunga manya pupakhuvikha amalunde ga mwene, yeive mwu mu Jelusalemu, pakhuva wuvunchenge uwankuludeva umbaha.
36 he ami’ty añambone’o ie tsy mahafoty ndra mahamainte ty maròy raike.
Khyumela nukhwijiega pakhuta, manya neilie nuntwe manya neilieninchwele pakhuva sawigela nukhupela ate uluywilei hata lumo ukhuta luve lu valafu yeive luve lutitu.
37 Ehe te ho Eka ty hoe Eka, naho ho Aiy ty hoe Tsie, fa hirik’ amy ratiy ze tovo’e.
Pu amamenyu geinyo gavenchage ga khuta, 'Ena, enave mukhweideihana, mutenchage khyomela enave samukhwi deihana.' Pa khuva agaluteilile pa ago gihuma mundugu.
38 Toe jinanji’areo ty nitsa­raeñe amy Hake: Fihaino soloam-pihaino, naho fihitsike soloam-pihitsike.
Mupulikhe lisimbiwe eilita ukhwita, vuleila eiliho pa liho, eilino pa lino.'
39 Fe hoe iraho ama’ areo: ko vale’o raty ty raty. Fa ze mandrara-tehake azo am-piambina’o havana, atoliho ama’e ka ty havia.
Pu leino une nikhuvavula niita, mulakilanaga nu munu umbivi; pu umunu anakhutove ni lipi khuvunchuga waakho uluvafu ulwa khundyo pupinchage nuluvafu ulunge lwope atove.
40 Ty te hanesek’ azo an-jaka, higaoñe i saravi’oy, afofio ama’e ka ty saro’o.
Pu umunu anakhuheileikhe pavuheigi apokhe umwenda gwakho pu upinchage na gugunge.
41 Ze manjizy azo hañavelo arivo lia, mindreza ama’e ro’arivo.
Pu ula uveikhukhyumeilincha ukhugenda nu mwene eimaili yeimo pu gende nave imaili eveili.
42 Anoloro ty mihalaly ama’o, le ko ifoneña’o ty te hisongo ama’o.
Pu ula uveikhudova ifya khudova upeinchage, ula uveidova ukole upe ulekhe ukhusyetukhila khungosi.
43 Fa jinanji’ areo ty nitsa­raeñe amo taoloo: kokò ty marine azo, vaho hejeo ty malaiñe azo.
Mu pulikhe leisimbiwe eilita uganage unino, unsoulage utavangwa.'
44 Fa hoe ka iraho ama’areo: Kokò o rafelahi’oo, tatao ty mamatse azo, le hasoao ty malaiñe, vaho mihalalia ho a o mampisoañe naho mamorekeke azoo,
Pu une nikhuvavula niita muvaganage avatavangwa veinyo, muvadovelage ulusayo vala avikhuvakotola muvavombelage inonu na vala vavo vavansoulile,
45 soa t’ie ho anan-dRae’ areo andindìñe ao; fa songa ampanjirihe’e amo ratio naho amo soao i androy, vaho ampahavie’e amo vantañeo naho amo tsy voka­tseo i orañey.
pu muvenchaga vaana va Daada yeinyo uva khukyanya. Pakhuva umwene ikhuva muleikhila eilinchuva avavivi na vanonu, ifula ya mwene yeitima khu vagolofu navatava vagolofu.
46 Aa naho o mikoko anahareoo avao ty kokoa’ areo, inoñe ty ho tambe’ areo? Tsy izay hao ty anoe’ o mijiajiao amo mikoko iareoo?
Pumunave mukhuvagana vala vavo vavaganile umwe, pu muhombiwa khinukheikhi? Avasangunchi voope nchusavivoomba ndincho?
47 Aa naho o longo’areo avao ro añontanea’areo, ino ty anoe’o mandikoatse o kilakila’ndatio.
Hange munave musamusania mwivana munu yumwe, pu muvomba khinu khikhi ukhuluteila? Pu! avanu avapanchi nchu savivoomba ndiincho?
48 Aa le mivantaña manahake te vantañe t’i Rae’ areo.
Pu umwe muvenchage vagolofu nduvu u Dada yeinyo uvakhukyanya umwavelile igolofu.

< Matio 5 >