Matio 5
1 Ie tendreke i lahialeñey le nitroatse mb’am-bohitse ey naho niambesatse vaho nimb’ama’e mb’eo o mpiama’eo.
Lè Jezi wè foul moun yo, li moute sou yon mòn. Li chita. Disip li yo pwoche bò kote l'.
2 Nanoka-palie re, naho nañòke ami’ty hoe:
Li tanmen moutre moun yo anpil bagay. Li di yo:
3 Haha o mirèke an-trok’ aoo, fa a iareo i fifehean-dikerañey.
Benediksyon pou moun ki konnen se pòv yo ye devan Bondye, paske peyi Wa ki nan syèl la, se pou yo li ye.
4 Haha o miharovetseo fa hohoeñe,
Benediksyon pou moun ki nan lapenn, paske Bondye va ba yo kouraj.
5 Haha o trentrañeo, fa handova ty tane toy.
Benediksyon pou moun ki dou, paske y'a resevwa byen Bondye te sere pou yo a sou latè.
6 Haha o mivalingoa naho miheahea mipay havantañañeo, fa hanjañeñe.
Benediksyon pou moun ki anvi viv jan Bondye vle l' la, paske Bondye va ba yo sa yo vle a.
7 Haha o miferenaiñeo, fa hiferenaiñañe.
Benediksyon pou moun ki gen kè sansib, paske Bondye va fè yo wè jan li gen kè sansib tou.
8 Haha o malio añ’arofoo, fa ho isa’iereo t’i Andrianañahare.
Benediksyon pou moun ki pa gen move lide nan tèt yo, paske y'a wè Bondye.
9 Haha o milozoke fifampilongoañe, fa hatao anan’ Añahare.
Benediksyon pou moun k'ap travay pou lèzòm viv byen yonn ak lòt, paske Bondye va rele yo pitit li.
10 Haha o samporeraheñe ty ami’ty hatòo, fa a iareo i fifehean-dikerañey.
Benediksyon pou moun ki anba pèsekisyon lè y'ap fè sa Bondye mande, paske peyi Wa ki nan syèl la, se pou yo li ye.
11 Haha nahareo te injèñe naho ampisoañeñe vaho tambaimbaiñeñe, amy ze fonga haloloañe ty amako, am-bolam-bande.
Benediksyon pou nou lè moun va joure nou, lè y'a pèsekite nou, lè y'a fè tout kalite manti sou nou paske se moun pa m' nou ye.
12 Mirebeha naho mandià taroba amy te ra’elahy ty tambe’ areo andindìñe ao, fa hambañ’ amy zay ty nampisoañeñe o mpitoky taoloo.
Fè kè nou kontan. Wi, nou mèt kontan nèt, paske yon gwo rekonpans ap tann nou nan syèl la. Se konsa yo te pèsekite pwofèt ki te vini anvan nou yo.
13 Sira’ ty tane toy nahareo. Fe naho nàmoñe i siray, inoñe ty haniràñe aze? Toe tsy vara fa hariañe alafe ao ho lialiàm-pandia.
Se sèl nou ye pou moun sou latè. Si sèl la pèdi gou l', ak kisa pou yo ba li gou ankò? Li pa vo anyen ankò. Se jete pou yo voye sa jete deyò, pou moun pile sa anba pye yo.
14 Hazavàñe an-tane atoy nahareo. Tsy lefe aetake ty rova namboareñe am-bohitse ey.
Se limyè nou ye pou moun sou latè. Moun pa kapab kache yon lavil ki bati sou yon mòn.
15 Tsy ameloman-jiro hampikopoke aze añ’etake ao tsy hitapasàha’e, f’ie apoke am-pitàn-jiro eo, hañazava ze hene añ’anjomba ao.
Ni yo pa limen yon lanp pou mete l' anba yon mamit. Men, yo mete l' sou yon etajè, pou l' klere pou tout moun ki nan kay la.
16 Aa le atsavavaho amy ze fonga ondaty ty hazavà’ areo, hitoroañe o sata-soa’ areo ho rengeñe naho onjoneñe añatrefan-dRae’ areo andindìñ’aoo.
Konsa tou, se pou limyè nou klere devan tout moun, pou lè yo wè tout byen n'ap fè yo, y'a fè lwanj Papa nou ki nan syèl la.
17 Ko atao’areo te nimb’ atoy iraho hamaoke Hake, Tsy nimb’atoy handrotsake fa ty hameno aze.
Pa mete nan tèt nou mwen vin aboli lalwa Moyiz la ak sa pwofèt yo te moutre nou. Mwen pa vin pou aboli yo, mwen vin moutre sa yo vle di tout bon.
18 Eka, to t’itaroñako te, ampara’ te mihelañe añe i likerañey naho ty tane toy, tsy ho faopaoheñe amy Hake ndra amo Mpitokio ze ana-tsoritse ndra hirike, amy te kila ho heneke.
Sa m'ap di nou la a, se vre wi: tout tan syèl la ak tè a va la, pa yon ti detay, ni yon sèl ti bout lèt nan lalwa a p'ap disparèt, jouk tout bagay ki pou rive yo rive.
19 Ndra iaia miota ami’ty raike amy lily rezay vaho ampiohe’e ami’ty ila’e, ro hatao kabeake amy fifehean-dikerañey; fe ndra iaia mañambeñe vaho mañoke irezay, ty hatao jabajaba amy fifehean-dikerañey.
Se sa ki fè, moun ki va dezobeyi yonn nan pi piti nan kòmandman sa yo, epi ki va moutre lòt moun pou yo fè menm jan an tou, moun sa a va pase pou pi piti nan Peyi Wa ki nan syèl la. Konsa tou, moun ki obeyi kòmandman sa yo, k'ap moutre lòt moun jan pou yo fè l' tou, moun sa a va pase pou pi gran nan Peyi Wa ki nan syèl la.
20 Taroñeko ama’ areo, naho tsy mandikoatse ty havañona’ o Fariseoo naho o Androanavio ty havantaña’ areo le tsy hizilike am-pifehean-dikerañ’ ao nahareo.
Paske m'ap di nou sa: Si nou pa obeyi Lalwa Bondye a pi byen pase farizyen yo ak direktè lalwa yo, si nou pa viv pi byen pase yo, nou p'ap kapab antre nan Peyi Wa ki nan syèl la.
21 Tsy fa jinanji’areo hao ty nisaontsieñe amo ntaoloo ty hoe: Ko mañoho-doza, naho: Mikai-jaka mampihomake ty mpamono?
Nou tande ki jan nan tan lontan yo te di zansèt nou yo: Piga ou janm touye moun. Moun ki touye moun, se pou yo jije yo.
22 Aa hoe iraho ama’areo: Hiatre-jaka ty maha-viñetse i mpiama’ey tsy an-dengo’e, naho hampiatrefem-pivory ze manao ty hoe aman-drahalahi’e: Itrotse irehe; vaho mipay afo an-tsikeokeoke ao ze manao aman-drahalahi’e ty hoe: Ty gege tia. (Geenna g1067)
Men, mwen menm, men sa m'ap di nou: Nenpòt moun ki ankòlè sou frè l', se pou yo jije li. Moun ki joure frè l' enbesil, se pou yo jije l' devan Gran Konsèy la. Si yon moun di frè l' moun fou, li bon pou yo jete l' nan dife lanfè a. (Geenna g1067)
23 Aa ihe mibanabana an-kitrely vaho tiahi’o te anaña’ ty rañe’o kabò vaho itoreova’e,
Konsa, si lè w'ap mete ofrann ou sou lotèl la bay Bondye, epi antan ou la devan lotèl la, ou chonje frè ou gen kichòy kont ou, men sa pou ou fè:
24 le adono aolo’ i kitreliy eo i enga’oy naho akia, ifampilongo heike, izay vaho hengae’o i banabana’oy.
Kite ofrann lan la devan lotèl la, ale byen ak frè ou la anvan. Apre sa, wa tounen vin bay Bondye ofrann ou an.
25 Ampanintsiño masìka i rafelahi’oy, ie mbe indreza’o fañavelo an-dalañe ey, tsy mone hasese’e ami’ty zizy, le hasese’ i ziziy amy mpitoroñey, hampijoñe azo am-porozò ao.
Si yon moun pote plent pou ou nan tribinal, prese mete ou dakò avè l' antan nou prale ansanm nan tribinal la, pou li pa lage ou nan men jij la, pou jij la pa lage ou nan men lapolis, pou yo pa mete ou nan prizon.
26 Eka, to t’italiliako, te tsy hiakatse ao ampara’ te avaha’o ty drala honka’e.
Sa m'ap di ou la, se vre wi: ou p'ap soti nan prizon an toutotan ou pa peye dènye lajan yo mande ou la.
27 Fa jinanji’ areo i nitsaraeñe am’iereo haehae’ey, ty hoe: Ko mañarapilo.
Nou tande ki jan nan tan lontan yo te di: Piga ou janm fè adiltè.
28 Fe hoe iraho ama’ areo: ze mikiroke ampela hilà’e aze, le fa nanao hakarapiloañe an-trok’ ao.
Mwen menm, men sa m'ap di nou: Si yon nonm gade yon fi avèk lanvi, li deja fè adiltè avè l' nan kè l'.
29 Naho mizizy azo ty fihaino’o havana, akatraho vaho ahifiho añe; hasoa ho azo te hianto ty fange’o raike ta te homb’ an-tsikeokeoke ao ty vata’o iaby. (Geenna g1067)
Si se grenn je dwat ou ki pou ta fè ou tonbe nan peche, rache l' voye jete byen lwen ou. Pito ou pèdi yon sèl manm nan kò ou, pase pou yo voye tout kò ou nèt jete nan lanfè. (Geenna g1067)
30 Tovo’e: Ie manigìke azo ty fità’o, kitsiho; hasoa ho azo te ho rebake fange raike ta t’ie havokovoko an-tsikeokeoke ao ary vatañe. (Geenna g1067)
Si se men dwat ou ki pou ta fè ou tonbe nan peche, koupe l' voye jete byen lwen ou. Pito ou pèdi yon sèl nan manm ou yo, pase pou tout kò a nèt al nan lanfè. (Geenna g1067)
31 Fa jinanji’ areo ty nitsaraeñe amo taoloo te: Ze mitsey valy ro hanolots’ aze takelam-pifanarahañe.
Yo te konn di nou tou: Si yon nonm vle kite ak madanm li, fòk li ekri l' yon papye divòs.
32 Itaroñeko te ze mañary valy, naho tsy t’ie nañarapilo, le tsi-mete tsy itolorañe takelam-pifanarahañe; naho o hakarapiloañeo, mañarapilo i lahilahiy vaho karapilo ty mañenga i nariañey.
Men mwen menm, men sa m'ap di nou: Yon nonm ki kite ak madanm li, si se pa pou lenkondit, nonm sa a lakòz madanm lan fè adiltè. Konsa tou, yon nonm ki marye ak yon madanm mari l' kite l', li fè adiltè tou.
33 Toe jinanji’ areo ka ty nisaontsieñe amo taoloo, Ko mifànta vìlañe ami’ty añarako, le avaho am’ Iehovà o nifantà’oo?
Nou tande ki jan nan tan lontan yo te di zansèt nou yo: Ou pa dwe refize fè sa ou te sèmante pou ou te fè a. Se pou ou fè sa ou te sèmante fè devan Bondye.
34 Fe hoe iraho ama’ areo: ko manao fanta tsy vente’e aman-dra inoñ’ inoñe, ke amy likerañey, fa ie ty fiambesan’ Añahare;
Men mwen menm, men sa m'ap di nou: Pa fè sèman menm. Pa fè sèman sou syèl la, paske syèl la se fotèy kote Bondye chita.
35 he ami’ty tane toy, amy te ie ty fitongoàm-pandia’e; ke am’ Ierosaleme, fa ie ty rovan’ Añahare,
Pa fè sèman sou tè a, paske tè a se ti ban kote Bondye poze pye li. Pa fè sèman sou lavil Jerizalèm, paske se lavil gwo Wa a.
36 he ami’ty añambone’o ie tsy mahafoty ndra mahamainte ty maròy raike.
Pa fè sèman non plis sou tèt pa ou, paske ou pa ka fè yon sèl grenn cheve nan tèt ou tounen blan osinon nwa.
37 Ehe te ho Eka ty hoe Eka, naho ho Aiy ty hoe Tsie, fa hirik’ amy ratiy ze tovo’e.
Men, lè w'ap pale se wi ak non pou ou genyen ase. Tou sa ou mete an plis, se nan Satan sa soti.
38 Toe jinanji’areo ty nitsaraeñe amy Hake: Fihaino soloam-pihaino, naho fihitsike soloam-pihitsike.
Nou tande ki jan nan tan lontan yo te di: yon je pou yon je, yon dan pou yon dan.
39 Fe hoe iraho ama’ areo: ko vale’o raty ty raty. Fa ze mandrara-tehake azo am-piambina’o havana, atoliho ama’e ka ty havia.
Men mwen menm, men sa m'ap di nou: Pa tire revanj sou moun ki fè nou mal. Si yon moun ba ou yon souflèt sou bò dwat, ba li bò gòch la tou.
40 Ty te hanesek’ azo an-jaka, higaoñe i saravi’oy, afofio ama’e ka ty saro’o.
Si yon moun vle rele ou nan tribinal pou l' pran chemiz ou, kite palto a ba li tou.
41 Ze manjizy azo hañavelo arivo lia, mindreza ama’e ro’arivo.
Si yon chèf vle fòse ou pote yon chaj pou li sou distans yon kilomèt, fè de kolomèt avè l'.
42 Anoloro ty mihalaly ama’o, le ko ifoneña’o ty te hisongo ama’o.
Bay lè moun mande ou. Pa refize prete moun ki mande ou prete.
43 Fa jinanji’ areo ty nitsaraeñe amo taoloo: kokò ty marine azo, vaho hejeo ty malaiñe azo.
Nou tande ki jan nan tan lontan yo te di: Se pou nou renmen frè parèy nou, men se pou nou rayi lènmi nou yo.
44 Fa hoe ka iraho ama’areo: Kokò o rafelahi’oo, tatao ty mamatse azo, le hasoao ty malaiñe, vaho mihalalia ho a o mampisoañe naho mamorekeke azoo,
Men mwen menm, men sa m'ap di nou: renmen tout lènmi nou yo, lapriyè pou moun k'ap pèsekite nou.
45 soa t’ie ho anan-dRae’ areo andindìñe ao; fa songa ampanjirihe’e amo ratio naho amo soao i androy, vaho ampahavie’e amo vantañeo naho amo tsy vokatseo i orañey.
Se konsa n'a tounen pitit Papa nou ki nan syèl la. Paske, li fè solèy la leve ni pou moun ki mechan ni pou moun ki bon. Li fè lapli tonbe ni pou moun k'ap fè sa ki byen ni pou moun k'ap fè sa ki mal.
46 Aa naho o mikoko anahareoo avao ty kokoa’ areo, inoñe ty ho tambe’ areo? Tsy izay hao ty anoe’ o mijiajiao amo mikoko iareoo?
Si nou plede renmen moun ki renmen nou ase, ki rekonpans nou merite pou sa? Eske pèseptè kontribisyon yo pa fè sa tou?
47 Aa naho o longo’areo avao ro añontanea’areo, ino ty anoe’o mandikoatse o kilakila’ndatio.
Lèfini, si se frè nou ase nou di bonjou, se yon pakèt afè sa ye atò? Eske moun lòt nasyon yo pa fè sa tou?
48 Aa le mivantaña manahake te vantañe t’i Rae’ areo.
Non, nou fèt pou nou bon nèt, menm jan Bondye Papa nou ki nan syèl la bon nèt.
