Matio 21
1 Ie nañarine Ierosaleme, naho nandoake e Beit-Pagè, Ambohi-Oliva eo, le nirahe’ Iesoà ty roe amo mpiama’eo,
Καὶ ὅτε ἤγγισαν εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ ἦλθον εἰς Βηθσφαγῆ πρὸς τὸ ὄρος τῶν ἐλαιῶν, τότε ὁ Ἰησοῦς ἀπέστειλε δύο μαθητὰς
2 ami’ty hoe: Akia mb’amo mikijoly ey hoek’ ey, le ho oni’ areo amy zao ty borìke mirohy rekets’ ana’e, hahao, vaho tantalio mb’amako mb’etoa.
λέγων αὐτοῖς· πορεύθητε εἰς τὴν κώμην τὴν ἀπέναντι ὑμῶν, καὶ εὐθέως εὑρήσετε ὄνον δεδεμένην καὶ πῶλον μετ᾽ αὐτῆς· λύσαντες ἀγάγετέ μοι.
3 Ie isaontsia’ t’indaty ndra inoñ’ inoñe, le irehafo te ipaia’ i Talè, vaho havotso’e homb’eo amy zao.
καὶ ἐάν τις ὑμῖν εἴπῃ τι, ἐρεῖτε ὅτι ὁ Κύριος αὐτῶν χρείαν ἔχει· εὐθέως δὲ ἀποστέλλει αὐτούς.
4 I he’e zay, hañenefañe i nampisaontsieñe i mpitokiy ty hoe:
τοῦτο δὲ ὅλον γέγονεν ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος·
5 Taroño ty anak’ ampela’ i Tsione: Inge mb’ama’o mb’eo ty Mpanjaka’o, vantañe naho lahifihaty, mireke, miningitse tamanam-borìke, ami’ty kondam-borìke, ana’ ty borìke-vave,
εἴπατε τῇ θυγατρὶ Σιών, ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεταί σοι πραῢς καὶ ἐπιβεβηκὼς ἐπὶ ὄνον καὶ πῶλον υἱὸν ὑποζυγίου.
6 Aa le nimb’eo iereo, nanao i nitoroa’ Iesoày,
πορευθέντες δὲ οἱ μαθηταὶ καὶ ποιήσαντες καθὼς προσέταξεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς,
7 Nente’ iereo i borìke rekets’ ana’ey, le nandafiha’ ty ila’e ty akanjo naho saro’iareo naho niningitse ama’e t’i Iesoà, vaho nionjoñe mb’eo
ἤγαγον τὴν ὄνον καὶ τὸν πῶλον, καὶ ἐπέθηκαν ἐπάνω αὐτῶν τὰ ἱμάτια αὐτῶν, καὶ ἐπεκάθισεν ἐπάνω αὐτῶν.
8 Nandamike o saravi’eo an-dalañe eo ty ila’ i màroy, le nibira singan-katae ty ila’e ze nahifike eo ka. O aolo’eo naho o am-boho’e eo
ὁ δὲ πλεῖστος ὄχλος ἔστρωσαν ἑαυτῶν τὰ ἱμάτια ἐν τῇ ὁδῷ, ἄλλοι δὲ ἔκοπτον κλάδους ἀπὸ τῶν δένδρων καὶ ἐστρώννυον ἐν τῇ ὁδῷ.
9 songa nikaike ty hoe: Hosana, ry Mpañaha ty voatse toy; Andriañeñe ty mitotsake ami’ty tahina‘Iehovà; Hosana, Mpandromba’ay; Honjonen-drehe andindìñe añe naho an-tane atoy!
οἱ δὲ ὄχλοι οἱ προάγοντες καὶ οἱ ἀκολουθοῦντες ἔκραζον λέγοντες· ὡσαννὰ τῷ υἱῷ Δαυΐδ· εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου· ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις.
10 Ie nizilike e Ierosaleme ao t’i Iesoà le nangetseketseke iaby i rovay, nanao ty hoe: Ia v’izao?
καὶ εἰσελθόντος αὐτοῦ εἰς Ἱεροσόλυμα ἐσείσθη πᾶσα ἡ πόλις λέγουσα· τίς ἐστιν οὗτος;
11 Le nifanao ty hoe ondatio: Iesoà, Mpitoky, nte-Nazareta’ i Galiliay.
οἱ δὲ ὄχλοι ἔλεγον· οὗτός ἔστιν Ἰησοῦς ὁ προφήτης ὁ ἀπὸ Ναζαρὲτ τῆς Γαλιλαίας.
12 Nizilike añ’Anjomban’ Añahare ao t’i Iesoà le nitendreke mpanao balike, le navalitaboa’e o tihim-panakalo volao, naho ty fitoboha’ o mpandetake dehoo,
Καὶ εἰσῆλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸ ἱερὸν τοῦ Θεοῦ, καὶ ἐξέβαλε πάντας τοὺς πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ τὰς τραπέζας τῶν κολλυβιστῶν κατέστρεψε καὶ τὰς καθέδρας τῶν πωλούντων τὰς περιστεράς,
13 vaho nanoa’e ty hoe: Hoe ty pinatetse: Hatao anjombam-pitalahoa’ ze hene fifeheañe ty Akibako, te mone lakatom-piaroteñe ty nanoa’ areo aze.
καὶ λέγει αὐτοῖς· γέγραπται, ὁ οἶκός μου οἶκος προσευχῆς κληθήσεται· ὑμεῖς δὲ αὐτὸν ἐποιήσατε σπήλαιον λῃστῶν.
14 Le nimb’ama’e añ’Anjomba ao o feio naho o kepekeo vaho jinanga’e.
Καὶ προσῆλθον αὐτῷ χωλοὶ καὶ τυφλοὶ ἐν τῷ ἱερῷ καὶ ἐθεράπευσεν αὐτούς.
15 Niheo mb’eo o mpisorom-beio naho o Androanavio hisamba o raha fanjàka nanoe’eo, ie nikoikoike añ’anjomba ao o ajajao nanao ty hoe: Rengeñe t’i Anan’ Añahare. F’ie ninjea’ o Androanavio,
ἰδόντες δὲ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς τὰ θαυμάσια ἃ ἐποίησε καὶ τοὺς παῖδας κράζοντας ἐν τῷ ἱερῷ καὶ λέγοντας, ὡσαννὰ τῷ υἱῷ Δαυΐδ, ἠγανάκτησαν
16 ami’ty hoe: Tsy janji’o hao ty volàñe’ o retiañe? Tinoi’e ty hoe: Eka mahatsanon-draho! Tsy vinaki’ areo hao ty hoe, Hirik’am-bavan’ ajaja naho ajajamena ty nañoreña’o haozarañe?
καὶ εἶπον αὐτῷ· ἀκούεις τί οὗτοι λέγουσιν; ὁ δὲ Ἰησοῦς λέγει αὐτοῖς· ναί· οὐδέποτε ἀνέγνωτε ὅτι ἐκ στόματος νηπίων καὶ θηλαζόντων κατηρτίσω αἶνον;
17 Nienga re, niavotse mb’e Betania mb’eo naho nialeñe ao, vaho nampalangese’e am’iereo i Fifehean-Dikerañey.
καὶ καταλιπὼν αὐτοὺς ἐξῆλθεν ἔξω τῆς πόλεως εἰς Βηθανίαν καὶ ηὐλίσθη ἐκεῖ.
18 Ie maraindraiñe, nibalike mb’an-drova mb’eo, nisaliko;
Πρωΐας δὲ ἐπανάγων εἰς τὴν πόλιν ἐπείνασε·
19 Niisa’e ty sakoañe añ’olon-dalañe ey le nitotofa’e, fe tsy nanjò ama’e naho tsy raveñe avao, vaho nanoa’e ty hoe: Le lia’e tsy hiboaham-boa ka. Tsipaepae izay, niforejeje i sakoañey. (aiōn g165)
καὶ ἰδὼν συκῆν μίαν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ ἦλθεν ἐπ᾽ αὐτήν, καὶ οὐδὲν εὗρεν ἐν αὐτῇ εἰ μὴ φύλλα μόνον, καὶ λέγει αὐτῇ· μηκέτι ἐκ σοῦ καρπὸς γένηται εἰς τὸν αἰῶνα. καὶ ἐξηράνθη παραχρῆμα ἡ συκῆ. (aiōn g165)
20 Vereñe o mpiama’eo te nahaoniñe izay le nanao ty hoe: Inoñe ty nampangèñe i sakoañey anianik’ avao?
καὶ ἰδόντες οἱ μαθηταὶ ἐθαύμασαν λέγοντες· πῶς παραχρῆμα ἐξηράνθη ἡ συκῆ;
21 Tinoi’ Iesoà ty hoe: Ie ama-patokisañe, tsy mifejofejo, le tsy vaho o sakoañeo ty hanoe’o zao, fa naho lilie’ areo o vohitse eroio ty hoe: Miavota, mivaridìña andriak’ añe, le hanoe’e.
ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν ἔχητε πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε, οὐ μόνον τὸ τῆς συκῆς ποιήσετε, ἀλλὰ κἂν τῷ ὄρει τούτῳ εἴπητε, ἄρθητι καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν, γενήσεται·
22 Ndra inoñ’inoñe ihalalia’ areo te milolok’ am-patokisañe, le ho azo’ areo.
καὶ πάντα ὅσα ἐὰν αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες, λήψεσθε.
23 Nizilike añ’anjomban’ Añahare ao re hañoke le nimb’ama’e mb’eo o roandriañeo naho o mpisorom-beio naho o mpifehe’ ondatioo nanao ty hoe: Ami’ty lili’ia ty anoa’o zao? Ia ty nanolots’Azo o haozarañe zao?
Καὶ ἐλθόντι αὐτῷ εἰς τὸ ἱερὸν προσῆλθον αὐτῷ διδάσκοντι οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ λέγοντες· ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιεῖς, καὶ τίς σοι ἔδωκε τὴν ἐξουσίαν ταύτην;
24 Tinoi’ Iesoà ty hoe: Ontane raike ka ty hañontaneako anahareo, toiño i ahikoy, le hitaroñako ty lily anoeko zao.
ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· ἐρωτήσω ὑμᾶς κἀγὼ λόγον ἕνα, ὃν ἐὰν εἴπητέ μοι, κἀγὼ ὑμῖν ἐρῶ ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιῶ.
25 Ty filipora’ i Jaona, boak’aia? hirik’ andindìñe ao hao ke boak’ am’ondatio? Niñeoñeoñe ty hoe iereo, Ino ty hanoen-tika? naho manao ty hoe tika: Hirik’ andindiñe ao, le hivolaña’e ty hoe: Aa vaho akore t’ie tsy niantofa’ areo?
τὸ βάπτισμα Ἰωάννου πόθεν ἦν, ἐξ οὐρανοῦ ἢ ἐξ ἀνθρώπων; οἱ δὲ διελογίζοντο παρ᾽ ἑαυτοῖς λέγοντες· ἐὰν εἴπωμεν, ἐξ οὐρανοῦ, ἐρεῖ ἡμῖν, διατί οὖν οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ·
26 ke manao ty hoe tika: Boak’ama’ ondaty, ie ihembañan-tika fa songa miantoke te mpitoky t’i Jaona?
ἐὰν δὲ εἴπωμεν, ἐξ ἀνθρώπων, φοβούμεθα τὸν ὄχλον· πάντες γὰρ ἔχουσι τὸν Ἰωάννην ὡς προφήτην.
27 Aa le hoe iereo, Tsy fohi’ay. Le hoe re: Izaho ka tsy hanoro anahareo ty lily itoroñako irezay.
καὶ ἀποκριθέντες τῷ Ἰησοῦ εἶπον· οὐκ οἴδαμεν. ἔφη αὐτοῖς καὶ αὐτός· οὐδὲ ἐγὼ λέγω ὑμῖν ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιῶ.
28 Aa akore ty heve’ areo? Teo t’indaty aman’ ana-dahy roe: nimb’ ami’ty raike re nanao ty hoe: Akia anake, mañalahalà an-tetem-baheko ao te anito.
Τί δὲ ὑμῖν δοκεῖ; ἄνθρωπός τις εἶχε τέκνα δύο, καὶ προσελθὼν τῷ πρώτῳ εἶπε· τέκνον, ὕπαγε σήμερον ἐργάζου ἐν τῷ ἀμπελῶνί μου.
29 Hoe ty natoi’e, Aiy! tsy satriko izay. F’ie añe naneñeñe le nimb’eo.
ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· οὐ θέλω· ὕστερον δὲ μεταμεληθεὶς ἀπῆλθε.
30 Nimb’ami’ty raike ka re, nanao i hoe zay. Nanoiñe ty hoe re: Intoy iraho, Aba. F’ie tsy nimbeo.
καὶ προσελθὼν τῷ δευτέρῳ εἶπεν ὡσαύτως. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· ἐγώ, κύριε· καὶ οὐκ ἀπῆλθε.
31 Aa, ia amy roe rey ty nanao ty satrin’ arofon-drae’e? Hoe iereo tama’e: I valoha’ey. Le hoe t’i Iesoà: Eka! to t’itaroñako te hiaolo anahareo mb’am-pifehean-dikerañe ao o piaroteñe naho tsimirirañeo,
τίς ἐκ τῶν δύο ἐποίησε τὸ θέλημα τοῦ πατρός; λέγουσιν αὐτῷ· ὁ πρῶτος. λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οἱ τελῶναι καὶ αἱ πόρναι προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ.
32 amy te niheo mb’ama’ areo an-dalam-bantañe t’i Jaona, fe tsy niantofa’ areo. Natoky aze ka o piaroteñeo naho o karapiloo; ie niisa’areo izay, le mbe tsy nitolike an-tsoloho avao hiantok’ aze.
ἦλθε γὰρ πρὸς ὑμᾶς Ἰωάννης ἐν ὁδῷ δικαιοσύνης, καὶ οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ· οἱ δὲ τελῶναι καὶ αἱ πόρναι ἐπίστευσαν αὐτῷ· ὑμεῖς δὲ ἰδόντες οὐ μετεμελήθητε ὕστερον τοῦ πιστεῦσαι αὐτῷ.
33 Inao ty razan-drehake ty ami’ty mpambole: Teo t’indaty aman-kasy nañalahala tetembahe, nañarokatoha’e fefe, nañoreña’e fitalakesañ’ abo, naho nihalia’e fipiritan-divay, le nafanto’e amo mpitoroñeo vaho nienga mb’eo.
Ἄλλην παραβολὴν ἀκούσατε. ἄνθρωπός τις ἦν οἰκοδεσπότης, ὅστις ἐφύτευσεν ἀμπελῶνα καὶ φραγμὸν αὐτῷ περιέθηκε καὶ ὤρυξεν ἐν αὐτῷ ληνὸν καὶ ᾠκοδόμησε πύργον, καὶ ἐξέδοτο αὐτὸν γεωργοῖς καὶ ἀπεδήμησεν.
34 Ie tsatoke ty sam-panontonan-tsabo, le nahitri’e mb’amo mpiavao mb’eo o mpitoro’eo hangalake i vara’ey.
ὅτε δὲ ἤγγισεν ὁ καιρὸς τῶν καρπῶν, ἀπέστειλε τοὺς δούλους αὐτοῦ πρὸς τοὺς γεωργοὺς λαβεῖν τοὺς καρποὺς αὐτοῦ.
35 Fe tsinepa’ o mpamboleo o mpitoro’eo, trinabotrabo’ iereo ty valoha’e, vinono ty faharoe, vaho finetsam-bato ty fahatelo.
καὶ λαβόντες οἱ γεωργοὶ τοὺς δούλους αὐτοῦ ὃν μὲν ἔδειραν, ὃν δὲ ἀπέκτειναν, ὃν δὲ ἐλιθοβόλησαν.
36 Nañirake mpitoroñe indraike re, maro te amy valoha’ey, fe hambañe amy teoy ty nanoañe iareo.
πάλιν ἀπέστειλεν ἄλλους δούλους πλείονας τῶν πρώτων, καὶ ἐποίησαν αὐτοῖς ὡσαύτως.
37 Fara’e, nasangitri’e am’iereo i ana-dahi’ey ami’ty hoe: Hera hiasia’ iareo i anakoy.
ὕστερον δὲ ἀπέστειλε πρὸς αὐτοὺς τὸν υἱὸν αὐτοῦ λέγων· ἐντραπήσονται τὸν υἱόν μου.
38 Ie nitrea’ o mpiavao i ana’ey, le nikinia ty hoe: Intoy i mpandovay, antao hañè-doza ama’e, handovan-tika i taney.
οἱ δὲ γεωργοὶ ἰδόντες τὸν υἱὸν εἶπον ἐν ἑαυτοῖς· οὗτός ἐστιν ὁ κληρονόμος· δεῦτε ἀποκτείνωμεν αὐτὸν καὶ κατάσχωμεν τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ.
39 Aa le rinambe’ iereo naho navokovoko’ iereo alafe’ i tetekey vaho navetrake.
καὶ λαβόντες αὐτὸν ἐξέβαλον ἔξω τοῦ ἀμπελῶνος καὶ ἀπέκτειναν.
40 Aa ie pok’eo i talèn-tanem-bahey, hatao’e akore iareo?
ὅταν οὖν ἔλθῃ ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος, τί ποιήσει τοῖς γεωργοῖς ἐκείνοις;
41 Le hoe iereo tama’e: Ty amo lo-tserekeo, ho zamane’e an-keloke, le hatolo’e ami’ty mpiava ila’e i tanem-bahe’ey, hitolora’ iareo an-tsa-do’e ty voka’e.
λέγουσιν αὐτῷ· κακοὺς κακῶς ἀπολέσει αὐτούς, καὶ τὸν ἀμπελῶνα ἐκδώσεται ἄλλοις γεωργοῖς, οἵτινες ἀποδώσουσιν αὐτῷ τοὺς καρποὺς ἐν τοῖς καιροῖς αὐτῶν.
42 Hoe t’i Iesoà tam’ iereo: Tsy vinaki’ areo hao i Sokitse Masiñe manao ty hoe: I vato nadò’ o mpandranjioy le fa lohan-kotsoke; boak’am’ Iehovà izay, fiain-tane am-pihaino’ay?
λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· οὐδέποτε ἀνέγνωτε ἐν ταῖς γραφαῖς, λίθον ὃν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας· παρὰ Κυρίου ἐγένετο αὕτη, καὶ ἔστι θαυμαστὴ ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν;
43 Aa le itaroñako te hasintake ama’ areo i fifehean-dikerañey le hatolotse ami’ty fifeheañe mahavokatse.
διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν ὅτι ἀρθήσεται ἀφ᾽ ὑμῶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ δοθήσεται ἔθνει ποιοῦντι τοὺς καρποὺς αὐτῆς·
44 Haretsake ambane ze mihotrake ami’ty vato toy; le ho foifoy ty ideboña’e.
καὶ ὁ πεσὼν ἐπὶ τὸν λίθον τοῦτον συνθλασθήσεται· ἐφ᾽ ὃν δ᾽ ἂν πέσῃ, λικμήσει αὐτόν.
45 Nahajanjiñe o fandrazañañeo o mpisorom-beio naho o Fariseoo, le naharendreke t’ie o tsinara’eo.
καὶ ἀκούσαντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι τὰς παραβολὰς αὐτοῦ ἔγνωσαν ὅτι περὶ αὐτῶν λέγει·
46 Aa le nipay hitsepake aze iereo, fe nimarimariheñe i lahialeñey, ie nitañe aze ho mpitoky.
καὶ ζητοῦντες αὐτὸν κρατῆσαι ἐφοβήθησαν τοὺς ὄχλους, ἐπειδὴ ὡς προφήτην αὐτὸν εἶχον.
