Lioka 20
1 Teo amy andro rezay, ie nañoke ondatio añ’Anjomban’ Añahare ao naho nitaroñe i talili-soay, te nimb’ ama’e mb’eo o mpisorom-beio naho o mpanoki-dilio mitraoke amo roandriañeo,
有一天，耶稣在殿里教训百姓，讲福音的时候，祭司长和文士并长老上前来，
2 nañontane aze ty hoe: Isaontsio: Lily hirik’ aia ty anoe’o o raha zao? ke Ia ty nanolots’ Azo o lily zao?
问他说：“你告诉我们，你仗着什么权柄做这些事？给你这权柄的是谁呢？”
3 Aa le hoe ty natoi’ Iesoà: Hañontaneako raha raike hey, le isaontsio:
耶稣回答说：“我也要问你们一句话，你们且告诉我。
4 ty filipora’ i Jaona—boak’ andindìñe añe hao ke hirik’ am’ ondaty?
约翰的洗礼是从天上来的？是从人间来的呢？”
5 Aa hoe ty vesoveso’ iareo: Naho ataontika t’ie nihirik’ andindiñ’ao, le hatoi’e ty hoe: Aa manao akore t’ie tsy niantofa’ areo?
他们彼此商议说：“我们若说‘从天上来’，他必说：‘你们为什么不信他呢？’
6 Fe naho ataontika ty hoe: Boak’ am’ondatio: le hene hametsa-bato aman-tika ondatio ie miantoke te nimpitoky t’i Jaona.
若说‘从人间来’，百姓都要用石头打死我们，因为他们信约翰是先知。”
7 Aa le tinoi’ iereo te tsy fohi’ iareo ty nihirifa’e.
于是回答说：“不知道是从哪里来的。”
8 Le hoe t’Iesoà tam’iereo, Tsy hitaroñako ka ty lily anoeko o raha zao.
耶稣说：“我也不告诉你们，我仗着什么权柄做这些事。”
9 Namototse nandrazañe talily raike ka re am’ ondatio, Teo t’indaty nañalahala tetem-bahe le nafondro’e ami’ty mpiava; le nañavelo mb’eo vaho nitambatse añe.
耶稣就设比喻对百姓说：“有人栽了一个葡萄园，租给园户，就往外国去住了许久。
10 Ie an-tsa’e, nirahe’e ty mpitoroñe homb’ amo mpiavao hitolora’e amy voka’ i tetem-bahey, f’ie trinabotrabo’ o mpiavao vaho nampolie’ iereo mañomaño.
到了时候，打发一个仆人到园户那里去，叫他们把园中当纳的果子交给他；园户竟打了他，叫他空手回去。
11 Nañiraha’e mpitoroñe raike ka, f’ie linafa’ iereo naho nampisilofeñe vaho nampolie’ iereo hara’e.
又打发一个仆人去，他们也打了他，并且凌辱他，叫他空手回去。
12 Mbe nañirake ty fahatelo’e: f’ie namonotrobo’ iereo vaho nanao soike aze.
又打发第三个仆人去，他们也打伤了他，把他推出去了。
13 Le hoe ty tompo’ i tanem-bahey: Inoñ’ arè ty hanoeko? Hiraheko mb’eo ty anak’ isoko; ie oni’ iereo, le va’e himeñara’ iareo maso.
园主说：‘我怎么办呢？我要打发我的爱子去，或者他们尊敬他。’
14 Fa ie nitalake’ o mpiavao, le nikinia ty hoe, Intike i mpandovay antao hañè-doza ama’e, le ho antika i lovay.
不料，园户看见他，就彼此商量说：‘这是承受产业的，我们杀他吧，使产业归于我们！’
15 Aa le nafetsa’ iereo alafe’ i tondam-bahey re vaho vinono’ iereo. Inoñe henaneo ty hanoa’ i tompo-tetem-bahey?
于是把他推出葡萄园外，杀了。这样，葡萄园的主人要怎样处治他们呢？
16 Ho mb’eo re hanjamañe o mpiavao vaho hatolo’e am’ ondaty ila’eo i tetem-bahey. Ie nirendre’ ondatio izay le hoe ty asa’ iareo: Hete! Sondia’e any!
他要来除灭这些园户，将葡萄园转给别人。”听见的人说：“这是万不可的！”
17 Nitolik’ am’iareo t’Iesoà le nanao ty hoe: Abejaño arè i pinatetse ami’ty hoey: I vato nado’ o mpamboatseoy ty ninjare fehe-kotsoke.
耶稣看着他们说：“经上记着： 匠人所弃的石头 已作了房角的头块石头。 这是什么意思呢？
18 Dorodòro ze mideboñe amy vato zay; le ho demohe’e ze igodoiña’e.
凡掉在那石头上的，必要跌碎；那石头掉在谁的身上，就要把谁砸得稀烂。”
19 Te ho nitsepak’ aze amy ora zay o mpisorom-beio naho o mpanoki-dilio, fe napota’iareo t’ie ty nitalifira’e i ohatsey fe nimarimariheñe i lahialeñey;
文士和祭司长看出这比喻是指着他们说的，当时就想要下手拿他，只是惧怕百姓。
20 Aa le nivoñone’iereo naho nañirake mpitampoñe hihaboke havañonañe, hitsepak’ aze ami’ty tsara’e hanesea’ iereo ami’ty hery naho ty lili’ i ragovay.
于是窥探耶稣，打发奸细装作好人，要在他的话上得把柄，好将他交在巡抚的政权之下。
21 Le hoe ty nañontanea’ iareo: O Talè, fohi’ay te to o saontsi’oo naho ty fanoroa’o, naho tsy eo ty irihia’o, vaho mahity ty fitaroña’o i satan’ Añaharey.
奸细就问耶稣说：“夫子，我们晓得你所讲所传都是正道，也不取人的外貌，乃是诚诚实实传 神的道。
22 Aa vaho Hake hao ty androroña’ay amy Kaisara ke tsie?
我们纳税给凯撒，可以不可以？”
23 Niarofoana’ Iesoà ty hakalitaha’ iareo vaho nanoa’e ty hoe: Ino ty itsoha’ areo ahy?
耶稣看出他们的诡诈，就对他们说：
24 Itoloro drala raike, Sare’ ia naho tahina’ ia ro ama’e eo? A i Kaisara, hoe iereo.
“拿一个银钱来给我看。这像和这号是谁的？”他们说：“是凯撒的。”
25 Le hoe t’Iesoà am’ iereo: Atoloro amy Kaisara arè ze a i Kaisara vaho an’ Andrianañahare ze an’ Andrianañahare.
耶稣说：“这样，凯撒的物当归给凯撒， 神的物当归给 神。”
26 Aa le tsy eo ty nahatsepak’ aze amo saontsi’eo añatrefa’ ondatio. Toe nahavereñe iereo i toi’ey, vaho nianjiñe.
他们当着百姓，在这话上得不着把柄，又希奇他的应对，就闭口无言了。
27 Niheo mb’ama’e o Tsadoke ila’eo; o tsy miantoke o fivañonan-ko veloñeoo, le hoe ty nañontanea’ iareo:
撒都该人常说没有复活的事。有几个来问耶稣说：
28 O Talè, sinoki’ i Mosè aman-tika te, naho vilasy ty rahalahi’ ondaty amam-baly, ie mivetrake tsy aman’ anake, le soa te hengae’ i rahalahi’ey i ramavoiñey, hisamake, hameloñe tabiry ho a i rahalahi’ey.
“夫子！摩西为我们写着说：‘人若有妻无子就死了，他兄弟当娶他的妻，为哥哥生子立后。’
29 Aa le teo ty fito miroahalahy. Ty valoha’e nañenga valy fe nikoromake tsy aman-tiry,
有弟兄七人，第一个娶了妻，没有孩子死了；
30 naho ty faharoe;
第二个、第三个也娶过她；
31 vaho nengae’ ty fahatelo ka; manahake izay, songa nihomake i roahalahy fito rey fe tsy nampipoke anake.
那七个人都娶过她，没有留下孩子就死了。
32 Honka’e, nivilasy ka i rakembay.
后来妇人也死了。
33 Aa vaho ia ty ho vali’ i rakembay amy fivañonan-ko veloñey kanao songa nañenga aze ho vali’e i fito rey?
这样，当复活的时候，她是哪一个的妻子呢？因为他们七个人都娶过她。”
耶稣说：“这世界的人有娶有嫁； (aiōn g165)
35 F’ie volilien-ko mañeva hitakatse i haveloñey naho i fivañonam-beloñey, le tsy hañenga valy naho tsy hanoloram-baly, (aiōn g165)
惟有算为配得那世界，与从死里复活的人也不娶也不嫁； (aiōn g165)
36 vaho tsy hihomake ka, fa hanahake o anjelio, mbore ho anan’ Añahare kanao ana’ i fivañonan-ko veloñey.
因为他们不能再死，和天使一样；既是复活的人，就为 神的儿子。
37 Le i fivañonam-beloñey, ie i natoro’ i Mosè amy talili’ i rongoñey, te nikanjia’ Iehovà ami’ty hoe: Andrianañahare’ i Abraàme, naho Andrianañahare’ Isaka, vaho Andrianañahare’ Iakobe.
至于死人复活，摩西在荆棘篇上，称主是亚伯拉罕的 神，以撒的 神，雅各的 神，就指示明白了。
38 Ie tsy Andrianañahare’ o vilasio fa a o veloñeo, amy t’ie kila veloñe ama’e.
神原不是死人的 神，乃是活人的 神；因为在他那里，人都是活的。”
39 Aa le tinoi’ o mpanoki-dily ila’eo ty hoe: O Talè, vantañe o saontsi’oo.
有几个文士说：“夫子！你说得好。”
40 Nifototse amy zay, tsy eo ty nahavany ontane ama’e ka.
以后他们不敢再问他什么。
41 Le hoe t’Iesoà am’iereo: Aa vaho akore te saontsieñe te tiri’ i Davide i Norizañey?
耶稣对他们说：“人怎么说基督是大卫的子孙呢？
42 Amy te toe sinaontsi’ i Davide amy boken-Tsaboy ty hoe: Hoe t’ Iehovà amy Talèkoy: Mitoboha an-kavanako etoañe,
诗篇上大卫自己说： 主对我主说： 你坐在我的右边，
43 Ampara-panoako fitongoam- pandia’o o rafelahi’oo.
等我使你仇敌作你的脚凳。
44 Aa kanao natao’ i Davide, Talè, re, ino ty maha-tiri’e aze?
大卫既称他为主，他怎么又是大卫的子孙呢？”
45 Hoe t’Iesoà amo mpiama’eo añtrefa’ i lahialeñey:
众百姓听的时候，耶稣对门徒说：
46 Itaò o mpanoki-dilio, ie mpidraidraitse an-tsarimbo mirebarebao, mpipay ty hañontanea’ ondaty an-tsena ao, mpitea ty fiambesa-tsoa am-pitontonañe ao hiagaregañe, naho ty tihy aolo amo sabadidakeo
“你们要防备文士。他们好穿长衣游行，喜爱人在街市上问他们安，又喜爱会堂里的高位，筵席上的首座；
47 mbore mpitavañe o trañom-bantotseo vaho loho mpipay tsiriry amo filolofa’ iareo mitoitoio. Hekoheko ty fatse am’iereo.
他们侵吞寡妇的家产，假意作很长的祷告。这些人要受更重的刑罚！”
